Εξυφαίνοντας την παράδοση, η παραδοσιακή υφαντική ως ποιητική των γυναικών στο Επάνω Μεραμπέλλο

Μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΚΑΛΛΙΓΡΑΦΟΣ το βιβλίο της Μαρίας Κοκολάκη με θέμα την υφαντική τέχνη στο Απάνω Μεραμπέλλο και συνιστά μια σπουδαία αναφορά στο λαϊκό  πολιτισμό της περιοχής της Νεάπολης και του Βραχασίου, όχι ως μια απλή καταγραφή ενός μακρινού παρελθόντος, αλλά ως μια ερμηνεία του κοινωνικού γίγνεσθαι των περασμένων χρόνων με προβολή στο παρόν και το μέλλον.

            Η φίλτατη Μαρία Κοκολάκη, κόρη της Δώρας και του Γιώργη Κοκολάκη και ανιψιά του γιατρού, αντιστασιακού Μιχάλη Κοκολάκη και της φιλολόγου- λεξικογράφου Σοφίας Κοκολάκη- Αντωνίου, με εξαιρετικές σπουδές στη Φιλολογία, τη Λαογραφία και  την Κοινωνική Ανθρωπολογία, καταφέρνει στις 200 σελίδες του βιβλίου να παρουσιάσει με καθαρό και ολοκληρωμένο τρόπο, την τέχνη και τις τεχνικές της υφαντικής μέσα από το πρίσμα της κοινωνικής θέσης της γυναίκας και του «λόγου» που αρθρώνει στην οικογένεια και την ομάδα.

Το βιβλίο συγκροτείται από έντεκα κεφάλαια, την εισαγωγή και τον επίλογο, βιβλιογραφία και δυο παραρτήματα. Πρόκειται για μια επιστημονική μελέτη η οποία συσχετίζεται με την τοπική ιστορία και στηρίζεται, εκτός από τις βιβλιογραφικές αναφορές, σε προφορικές μαρτυρίες γυναικών από τη Νεάπολη και το Βραχάσι και την εμπειρία της μητέρας της, ενώ η δική της διεισδυτική ματιά προχωρεί στην διερμήνευση όλων των κοινωνικών δεδομένων και εν τέλει στη διαπίστωση πως η υφαντική αποτελεί την «ποιητική» των γυναικών του Απάνω Μεραμπέλλου. Επιπρόσθετα δε ορίζει σαφώς το πλαίσιο της συλλογικής μνήμης και της συλλογικής λήθης και το ρόλο που αυτές μπορούν να διαδραματίσουν στις σύγχρονες κοινωνίες μας, ως στοιχεία της πολιτιστικής ταυτότητας του τόπου. Η ίδια η συγγραφέας χαρακτηριστικά σημειώνει « η φθορά ή η εξαφάνιση στοιχείων του παρελθόντος στο πλαίσιο της αναφοράς μιας πολιτισμικής κοινότητας στο παρελθόν, σχετίζεται πάρα πολύ με το παρόν της και την προβολή  του στο μέλλον, με ό,τι αυτή χρησιμοποιεί ή θεωρεί άξιο να επιβιώσει και να μεταδοθεί στην ερχόμενη γενεά»

Με την απολύτως κατανοητή επιστημονική γλώσσα  του και εγκιβωτίζοντας μαντινάδες, δίστιχα και αφηγήσεις προσλαμβάνει μια εκπληκτική ζωντάνια, που οδηγεί τον αναγνώστη να το διαβάσει απνευστί. Συνάμα δε, εμπεριέχοντας, συνοπτικά και εύληπτα,  πληροφορίες ιστορικές αποκτά την επιπλέον ιδιότητα ενός κειμένου με το περιεκτικό περιεχόμενο της συνολικής θεώρησης του Απάνω Μεραμπέλλου, ως οντότητας πολιτισμικής με ξεχωριστά χαρακτηριστικά, που την καθιστούν ικανή να στοιχειοθετήσει πλήρη και διακριτή  τοπική κουλτούρα    και να την αναδείξει στο παροντικό περιβάλλον.

            Το βιβλίο με το πλούσιο φωτογραφικό υλικό, έγχρωμο και ασπρόμαυρο, τους πίνακες και τα στατιστικά στοιχεία, που το πλαισιώνουν αποτελεί ένα σημαντικό αποτύπωμα του τόπου μας, μια πρόκληση και πρόσκληση μαζί  για μια ουσιαστική γνωριμία με ό,τι μας έχει ορίσει και καθορίσει και οπωσδήποτε μια τόνωση της τοπικής μας αυτοπεποίθησης, η οποία ευρίσκεται υπό αμφισβήτηση μέσα στο ευρύτερο τοπίο της ενοποίησης και της μαζικής αλλαγής.

            Κλείνοντας,  θα ήθελα να το συστήσω ως ένα βιβλίο που οφείλουμε όλοι οι άνθρωποι του Απάνω Μεραμπέλλου να συμπεριλάβουμε στις αγορές μας τούτες τις ημέρες, ως ένα σημείο αναγνωρίσεως της ατομικής μας ταυτότητας.

ΜΑΡΙΑ ΚΩΣΤΑΚΗ

ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Print Friendly, PDF & Email

Από giorgos