Αργυρης Μπακιρτζης «Εκανα ολα εκεινα τα πραγματα για τα οποια θεωρουσα τον εαυτο μου ακαταλληλο»

37 χρόνια συνεχούς παρουσίας στα μουσικά πράγματα της χώρας κλείνουν φέτος οι Χειμερινοί Κολυμβητές. Έχουν κερδίσει λοιπόν επάξια τον τίτλο του μακροβιότερου συγκροτήματος στην Ελλάδα. Κι αν το όνομά τους παραπέμπει χρονικά σε μια εποχή τους έτους αυτοί έχουν αποδείξει πως είναι «παντός καιρού» αλλά και ποικίλου ρεπερτορίου. Δύσκολα μπορεί κανείς να εντάξει τη μουσική των Χειμερινών Κολυμβητών, ίσως λόγω των διαφορετικών μουσικών καταβολών των μουσικών που αποτελούν το συγκρότημα. Aργύρης Μπακιρτζής, Θοδωρής Ρέλλος, Κώστας Βόμβολος, Κώστας Σιδέρης, Μιχάλης Σιγανίδης, Μπάμπης Παπαδόπουλος,
 
Χάρης Παπαδόπουλος αποτελούν τους φετινούς Χειμερινούς Κολυμβητές που θα έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε σήμερα στο λιμάνι του Αγίου Χαραλάμπους. Γνωστοί και «μη εξαιρετέοι» όλοι τους μουσικοί όχι μόνο λόγω της συμμετοχής τους στο συγκρότημα αλλά και χάρη στην πορεία καθενός εξ’ αυτών είτε ατομικά είτε συμμετέχοντας σε άλλα συγκροτήματα.
 
Με τον πρώτο, τον Αργύρη Μπακιρτζή, είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε χθες. Αφορμή βέβαια στάθηκε η σημερινή συναυλία, όμως η κουβέντα μας γρήγορα περιστράφηκε και γύρω από άλλα θέματα, αφού ο Αργύρης Μπακιρτζής ως αρχιτέκτων, υπηρετήσας στην αρχαιολογική υπηρεσία Καβάλας, είναι από αυτούς που έχουν εργαστεί όσο λίγοι στην αποκατάσταση των μνημείων και των αρχαιολογικών θησαυρών της περιοχής, αλλά και ως τρόπον τινά ηθοποιός αφού αποτελεί αγαπημένο ηθοποιό του Σταύρου Τσιώλη. Αρχιτέκτων, ηθοποιός, μουσικός λοιπόν ο Αργύρης Μπακιρτζής μα πάνω απ’ όλα ένας άνθρωπος που έχει να πει πολλές ιστορίες, όπως φάνηκε από τη συνομιλία μας.
 
Από την εντός λίγων ωρών επικείμενη συναυλία των Χειμερινών Κολυμβητών, στον αρχαιολογικό πλούτο της Θράκης, στη διάσωση της παλιάς πόλης της Ξάνθης, στον μπαρμπα-Σταύρο Καραμανιώλα και από εκεί στην ενασχόλησή του με την ηθοποιία και στον μπεκτασίδικο τεκέ στο Δέρειο, ο λόγος στον ίδιο… 

«Δεν μπορούμε να προκαθορίσουμε πώς θα είναι το πρόγραμμα» 

ΠτΘ: κ. Μπακιρτζή τι θα παρακολουθήσουμε το Σάββατο στο Λιμάνι του Αγίου Χαραλάμπους;
Α.Μ.: Θα είναι μια αναδρομή στα 37 χρόνια της πορείας μας. Στη Θράκη παίξαμε ελάχιστες φορές, στην Κομοτηνή παίξαμε πριν από χρόνια δυο φορές. Δύο φορές στον Έβρο και μια φορά στην Ξάνθη, οπότε θα κάνουμε μια αναδρομή στην ιστορία μας, στους δίσκους που έχουμε βγάλει, σε διάφορα ανέκδοτα τραγούδια, βέβαια με ένα πρόγραμμα που θα διαμορφωθεί, όπως πάντα κάνουμε εμείς, ανάλογα με τον κόσμο. Δεν μπορούμε να προκαθορίσουμε πώς θα είναι το πρόγραμμα. Θα δούμε.
 
ΠτΘ: Έχετε δηλώσει ότι δεν έχετε και τις καλύτερες εντυπώσεις από τη Θράκη.
Α.Μ.: Δουλεύω από το 1972 στη Θράκη και την αγαπώ πάρα πολύ, χρόνια στα βουνά, δούλευα στην Κοσμοσώτειρα των Φερών, στην Κομοτηνή έχω δουλέψει στο Βυζαντινό Τείχος, στην Ξάνθη έχω δουλέψει πάρα πολλά χρόνια, Διδυμότειχο, Ορεστιάδα, στους Μεταξάδες, στη Σαμοθράκη κλπ. Έχουμε δώσει πάρα πολλές συναυλίες. Παίζαμε τριάντα μέρες με γύρω στα πεντακόσια άτομα και πήγαμε στην Κομοτηνή και ο κόσμος ήταν πολύ λίγος. Είχαμε πάθει σοκ. 

«Στη Μαρώνεια δεν έχω πάει, θα πάω τώρα πρώτη φορά» 

ΠτΘ: Την περιοχή της Μαρώνειας την έχετε επισκεφθεί στο παρελθόν;
Α.Μ.: Την Μαρώνεια την ξέρω πάρα πολύ καλά, εκεί δούλευε πάρα πολύ ο αδελφός μου. Έκανε ανασκαφές πολλά χρόνια. Εγώ στη Μαρώνεια δεν έχω πάει, θα πάω τώρα πρώτη φορά. Είναι παράξενο γιατί ταξιδεύω 35 χρόνια και δεν έχω πάει. Ίσως επειδή ήταν ο αδελφός μου εκεί, εγώ αναλάμβανα αλλού δουλειές. Έχω όμως στήσει με τον Γιώργο Χατζημιχάλη που είχε κάνε μια φοβερή εικαστική έκθεση πάνω στην ανασκαφή της αρχαίας Μαρώνειας, μια πάρα πολύ ωραία έκθεση στις Βρυξέλλες στο κτίριο των Ηνωμένων Εθνών. Ήταν μια πάρα πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση και είχε φοβερή επιτυχία. 

«Το γεγονός που με κάνει πιο πολύ περήφανο από όλη την καριέρα μου στην αρχαιολογική υπηρεσία είναι μπορέσαμε και διατηρήσαμε την παλιά πόλη της Ξάνθης» 

ΠτΘ: Έχετε δουλέψει σε όλη σχεδόν την έκταση της Θράκης με τα μνημεία της. Τι έχετε να πείτε για αυτούς τους θησαυρούς της Θράκης που εν πολλοίς είναι άγνωστοι στην υπόλοιπη Ελλάδα, αλλά είναι ταυτόχρονα κι ο δικός μας πλούτος. Ένας πολυπολιτισμικός πλούτος.
Α.Μ.: Η Θράκη είναι θησαυρός κυριολεκτικά. Εγώ αισθάνομαι πάρα πολύ περήφανος γιατί με τον τότε έφορο αρχαιοτήτων, τον μακαρίτη Βαγγέλη Πεντάζο, που τον απέλυσαν επί χούντας και επανήλθε το 1975, όταν είχα προσληφθεί κι εγώ πρώτη φορά σε αρχαιολογική υπηρεσία, κατάφερα να «σώσουμε» την παλιά πόλη της Ξάνθης. Είχε έρθει τότε ένα σχέδιο από εργολάβους και μερικούς από το δήμο για να ισοπεδωθεί η παλιά Ξάνθη, ώστε να δημιουργηθούν κάτι δρόμοι κάθετοι μεταξύ τους. Έπιασα τον Πεντάζο και την κηρύξαμε επειγόντως. Υπήρξε μεγάλη αντίδραση τότε από το δήμο και τους εργολάβους αλλά αν θυμάμαι καλά, μας βοήθησε πολύ ο νομάρχης τότε της Ξάνθης το 1975 και κάποιος κ. Κάντας από το υπουργείο Εξωτερικών, και μπορέσαμε και διατηρήσαμε την παλιά πόλη της Ξάνθης. Νομίζω ότι είναι ίσως το γεγονός που με κάνει πιο πολύ περήφανο, από όλη την καριέρα μου στην αρχαιολογική υπηρεσία.
 

ΠτΘ: Η ενασχόλησή σας ως αρχιτέκτονας σας βοήθησε καθόλου στην πορεία σας ως μουσικός, υπό την έννοια της έμπνευσης, γιατί όπως είπαμε όλοι αυτοί οι χώροι σίγουρα εμπνέουν, έχουν τη δική τους ιστορία. Χρησιμοποιήσατε όλη αυτή την εμπειρία σας στη μουσική διαδρομή σας ως τώρα;
Α.Μ.: Με ενέπνευσε πρώτα απ’ όλα στο πρώτο μου τραγούδι, το Μάιο του ’69, όταν έκανα τη διπλωματική μου εργασία στους Φιλίππους. Πήγαινα αργά το βράδυ όταν είχε πανσέληνο με τα σχέδιά μου και το μπουζούκι μου, και καθόμουν εκεί, έπαιζα και ήταν δύο το βράδυ. Ήταν η πρώτη φορά που είχα έμπνευση και έγραψα ένα τραγούδι, από το οποίο ξεκίνησε όλη αυτή η ιστορία, αλλιώς μπορεί να μην είχε ξεκινήσει. Έχω και τραγούδια που αναφέρονται στην ενασχόλησή μου με τους αρχαιολογικούς χώρους. Ο άνθρωπος είναι ένα σύνολο. Το ένα επηρεάζει το άλλο. Δεν είναι ξεκομμένα. Εγώ ουδέποτε άφησα τη δουλειά μου γιατί την αγαπούσα πολύ. Αγαπούσα όμως πολύ και τη μουσική, αν και δεν ασχολήθηκα πολύ μαζί της.
 
Κάνω 10-15 συναυλίες το χρόνο. Με κούραζε πολύ αυτό γιατί δεν ήθελα το ίδιο κάθε μέρα, αισθανόμουν ότι επαναλαμβάνομαι, οπότε ήθελα πάντα μια απόσταση από τη μια συναυλία στην άλλη, για να υπάρχει μια ψυχική ανανέωση μέσα σου, κι έτσι πορεύτηκα.
 
Είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με εξαιρετικούς μουσικούς, ο Βόμβολος, ο Σιγανίδης, ο Μπάμπης Παπαδόπουλος, ο Ρέλλος, είναι μουσικοί από τους καλύτερους στην Ελλάδα στο είδος τους, ο καθένας έχει τη δική τους εξαιρετική καριέρα, ο καθένας κάνει τα δικά του πράγματα ή συμμετέχει σε άλλα σχήματα και παράλληλα είναι και στους Χειμερινούς Κολυμβητές. Έτσι μπορέσαμε και κρατήσαμε αυτό το συγκρότημα από το 1979 μέχρι σήμερα, αν και ο πρώτο πυρήνας με τρία άτομα ξεκίνησε το 1965. 

«Από μικρός ήμουν λάτρης της μουσικής» 

ΠτΘ: Σε όλα αυτά τα χρόνια πώς σας φαίνεται το εγχώριο μουσικό σύστημα;
Α.Μ.: Έχω ζήσει πολλά. Από μικρός ήμουν λάτρης της μουσικής. Μου άρεσαν οι καντάδες, τα δημοτικά τραγούδια πάρα πολύ, αλλά ήμουν κυρίως λάτρης των ρεμπέτικων, έχω μια από τις μεγαλύτερες συλλογές, μπορώ να πω. Όλα μου τα χρήματα από τα 18 μου έως τα 30 μου, πήγαιναν για να αγοράζω παλιούς δίσκους ρεμπέτικους και ανακάλυπτα τους κρυμμένους θησαυρούς από το σεντούκι. Αργότερα βέβαια τα ρεμπέτικα κάπως έγιναν μόδα. Εγώ παρέμεινα. Τα αγαπώ πάρα πολύ. Με επηρέασε νομίζω πολύ και η παραμονή μου στην Ιταλία, όπου αγάπησα πολύ τα τραγούδια της Ρώμης, γιατί η Ρώμη άλλαζε πολύ συχνά «χέρια». Τη μία ήταν οι αυστριακοί, τη μία ο ένας την άλλη ο άλλος, οπότε στο τραγούδι τους υπάρχει αυτή η μελαγχολία, ότι σήμερα πάει καλά, αλλά αύριο ποιος ξέρει, άρα ας ζήσουμε το σήμερα. Είναι πολύ ωραία τραγούδια και είναι στα σχέδιά μου κάποια στιγμή να κάνω ένα δίσκο με ιταλικά τραγούδια που τα αγαπώ πολύ. Στις συναυλίες μας λέμε λίγα ιταλικά τραγούδια μερικές φορές και έχω κάνει και συναυλίες με φίλους που λέμε ιταλικά τραγούδια.

«Δεν μπορούμε να ανεβαίνουμε πάνω στη σκηνή και να αισθανόμαστε ότι όλα πάνε καλά» 

ΠτΘ: Η Ελλάδα σας έχει εμπνεύσει όλα αυτά τα χρόνια;
Α.Μ.: Επηρεάζεσαι, βέβαια. Η αλήθεια είναι ότι δεν έχω πια τη μουσική παραγωγή, που είχα παλαιότερα. Όταν είναι να γράψεις ένα τραγούδι είναι κάτι που σε βασανίζει πάρα πολύ. Εμένα με βασανίζει πολύ ψυχικά, και βρίσκεις μια διέξοδο στο να γράψεις ένα τραγούδι. Στην ηλικία που φτάσαμε είναι δύσκολο να πιεστείς τόσο πολύ και να αφεθείς, αλλά οπωσδήποτε επηρεάζεσαι όταν υπάρχει θέμα. Αλλά και στις συναυλίες μας σχολιάζουμε και είμαστε πολύ επηρεασμένοι. Δεν μπορούμε να ανεβαίνουμε πάνω στη σκηνή και να αισθανόμαστε ότι όλα πάνε καλά. 

«Ο μπαρμπα-Σταύρος ήταν ένας πάρα πολύ αγαπητός φίλος, τον έλεγα το νεαρότερο μέλος του συγκροτήματος» 

ΠτΘ: Πλέον λείπει και ο μπαρμπα-Σταύρος που πολλές ιστορίες του και συνομιλίες σας γίνονταν τραγούδια.
Α.Μ.: Πέθανε στα 104, δεν ξέρω πόσο ακριβώς ήταν. Αυτή τη στιγμή που σας μιλάω βρίσκομαι στη Θάσο και απέναντί μου βλέπω το σπίτι του Μπαρμπα-Σταύρου. Ο Μπαρμπα-Σταύρος ήταν ένας πάρα πολύ αγαπητός φίλος, τον έλεγα το νεαρότερο μέλος του συγκροτήματος. Τον γνώρισα όταν ήταν ήδη 80 χρονών, δώσαμε και συναυλίες μαζί, μελοποιήσαμε τραγούδια του, ή τραγούδια δικά του και μουσική τα συμπεριλάβαμε στο ρεπερτόριό μας. Ήταν μια πολύ αγαθή, ευχάριστη συνεργασία με τον Μπαρμπα-Σταύρο Καραμανιώλα και μας λείπει πολύ.
 
ΠτΘ: Στον κινηματογράφο θα σας ξαναδούμε;
Α.Μ.: Μάλλον. Τώρα κινηματογράφος θα είναι, θέατρο θα είναι, δεν ξέρω ακριβώς. Τον τελευταίο καιρό όλο θέατρο παίζω. Έπαιξα πρόπερσι στις «Βάκχες», μετά τους «Πέρσες» όπου έκανα το Δαρείο, επίσης έπαιξα σε ένα θεατρικό έργο του Σταύρου Τσιώλη. Τώρα ετοιμάζει μια καινούργια ταινία, ελπίζω να καταφέρει να την κάνει. Θα κάνω ένα πέρασμα εκεί, δεν νομίζω να έχω κάποιο ρόλο, δεν ήθελα για κάποιους λόγους. Θα δούμε. Πάντως κάπου θα παίξω.
 
Η εμπειρία του θεάτρου ή του κινηματογράφου, όπου αισθάνεσαι ότι ζεις πολύ πιο έντονα τη ζωή απ’ ό,τι στην πραγματική ζωή, νομίζω ότι είναι μια εμπειρία που αξίζει ο καθένας να τη δοκιμάσει, έστω και ερασιτεχνικά. Το να ανέβεις στο πάλκο είναι μια φοβερή εμπειρία που πρέπει να τη δοκιμάσει ο καθένας. Κι εγώ για τον εαυτό μου πίστευα ότι είμαι πολύ ακατάλληλος και για ηθοποιός και για τραγουδιστής και ακριβώς έκανα αυτά τα πράγματα που θεωρούσα τον εαυτό μου ακατάλληλο. Και πιστεύω ότι αυτό που θεωρούμε τον εαυτό μας ακατάλληλο είναι πάντα μια πύλη προς τον εαυτό μας. Το πιστεύω πάρα πολύ αυτό. Οι στιγμές που έζησα στο σινεμά και στο θέατρο είναι οι πιο έντονες και οι πιο ωραίες στιγμές στη ζωή μου.

«Στον Τεκέ της Ρούσσας, στο Δέρειο και η φράση “ήρθε ένας χριστιανός να μας πει τις ιστορίες μας”»

ΠτΘ: Στη διάρκεια της μουσικής πορείας των Χειμερινών Κολυμβητών εκδώσατε και έναν δίσκο, «τη Μαστοράντζα του Ερντεμπίλ», που έχει ιδιαίτερη αξία για εμάς εδώ στη Θράκη κυρίως για τις «γόνιμες» αναλογίες και τους συγκρητισμούς που περιέχει…
Α.Μ.: Πάρα πολύ χαίρομαι που μου το λέτε αυτό. Είχαμε ένα δίσκο που οι συνάδελφοι στο συγκρότημα δεν είχαν καμιά διάθεση να τον κάνουμε, γιατί λέγανε δεν είναι δικά μας τραγούδια, είναι του Βαγγέλη Παπαζαχαρίου, ενός φίλου μου πολύ σημαντικού εθνολόγου. Είναι τραγούδια που αναφέρονται στους μύθους και στις ιστορίες που ενώνουν τους λαούς της Βαλκανικής και της εγγύς Μέσης Ανατολής, κοινούς μύθους των μουσουλμάνων και των χριστιανών, για τους αγίους και τους μπεκτασήδες αγίους που γίνονται ζώα. Υπάρχουν κοινοί μύθοι που ενώνουν τους λαούς. Με συνεπήρε πάρα πολύ αυτό και έπεισα τους υπόλοιπους του συγκροτήματος και τους είπα πάμε να κάνουμε μια πρόβα και σε τέσσερα τετράωρα γράψαμε ολόκληρο δίσκο που είχε τρομερή επιτυχία και στην Ελλάδα, και στο εξωτερικό. Αυτός ο δίσκος έχει πάρα πολύ ενδιαφέροντα τραγούδια.
 
Θα σας πω μόνο κάτι συγκινητικό, είχα πάει στον Τεκέ της Ρούσσας, πάνω στο Δέρειο πριν πολλά χρόνια με κάποιο καθηγητή τουρκολόγο από τη Θεσσαλονίκη, τον κ. Ξενίδη, όταν ακόμα δεν είχε μετατραπεί σε τουριστικό αξιοθέατο, όπως έχει γίνει τώρα που άλλαξαν τον αρχαίο τάφο και έβαλαν έναν άλλο μαρμάρινο που τον έφεραν από την Κωνσταντινούπολη. Πήγα λοιπόν εκεί, και ήταν κάποιες γυναίκες και εγώ τραγούδησα 3-4 τραγούδια από το δίσκο αυτό, κι αυτές άρχισαν τα κλάματα και λέγανε «ήρθε ένας χριστιανός να μας πει τις ιστορίες μας». Ήταν κάτι φοβερό, πάρα πολύ συγκινητικό. Και το βιβλιαράκι που έχει ο δίσκος είναι πολύ καλό. Κάποιος που δεν γνωρίζει για το θέμα αμέσως παίρνει μια γνώση για τα Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή και για τα πιστεύω των πληθυσμών τους. Μην ξεχνάτε ότι οι Μουσουλμάνοι επεκτάθηκαν στη Βαλκανική δια μέσου των μπεκτασήδων, που είναι μια αίρεση που συνδυάζει στοιχεία του χριστιανισμού και του ισλάμ. Λατρεύουν την Παναγία, τον Άγιο Γεώργιο, κλπ. Βέβαια έχει πάρα πολύ ενδιαφέρον να τα γνωρίσουμε αυτά.
 
Υ.Γ.: Μπορείτε να ακούσετε τη συνέντευξη του κ.Μπακιρτζή στο mixcloud του Ράδιο Παρατηρητής

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.