Τρίτη 21 Ιανουαρίου 2020

Η ΑΝΥΠΑΡΚΤΗ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΥΡΩΠΗ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, όλοι γνωρίζουν ότι είναι η μεγαλύτερη Ένωση κρατών στον κόσμο που λειτουργεί με ενιαίο νόμισμα, καθώς και με ελευθερία διακίνησης προσώπων, αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων, που αποτελεί το λεγόμενο κοινοτικό κεκτημένο.
Μπορεί να έχει προσφέρει τα μέγιστα, τόσο στην χώρα μας όσο και σε πολλά κράτη-μέλη μέσω των κοινοτικών κονδυλίων και να έχει δημιουργήσει συνθήκες ανάπτυξης και ευρωστίας όσον αφορά στα δημοσιονομικά μεγέθη, όμως δυστυχώς είναι κοινό μυστικό ότι αποτελεί πρωτίστως μία οικονομική ένωση και όχι μία πολιτική, με ενιαία φωνή και γραμμή στην εξωτερική πολιτική.
Αυτό σημαίνει πως δεν υφίσταται επί της ουσίας Κοινή Πολιτική Εξωτερικών και Άμυνας, αφού οι όποιες πρωτοβουλίες εξαντλούνται είτε σε ειρηνευτικές, ανθρωπιστικές αποστολές, είτε με την σύσταση της Frontex για την πιο αποτελεσματική φύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων.
Είναι γεγονός πως μετά το Brexit, η ΕΕ οφείλει να συστρατευθεί καθώς χάνει ήδη μία τεράστια οικονομική αλλά πρωτίστως γεωπολιτική δύναμη όπως η Μ. Βρετανία.
Τα ίδια τα όργανα της Ένωσης, τόσο η Κομισιόν,
όσο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, λειτουργούν ούτε λίγο ούτε πολύ, ως βραχίονας του ΟΗΕ στην Ευρώπη, θυμίζοντας κάποιες φορές Μη Κυβερνητική Οργάνωση, που αρέσκεται σε προσεκτικές ανακοινώσεις, σταθμισμένα κείμενα με άτυπες νομικές αποχρώσεις, με στόχο να διαδραματίζουν την όποια διεθνή τους παρέμβαση μέσω της δημιουργικής ασάφειας.
Είναι αδιαμφισβήτητο το γεγονός, ότι τόσο η Ευρώπη, όσο και η ΝΑ Μεσόγειος αλλά και σχεδόν ολόκληρος ο πλανήτης, θα βιώσει στη νέα δεκαετία που μόλις ξεκίνησε, έντονες ζυμώσεις, γεωπολιτικές εντάσεις και συγκρούσεις, που ξεπερνούν τα όρια ενός εθνικού προϋπολογισμού ή του προγράμματος σταθερότητας που θέλει πάσει θυσία η ΕΕ να τηρήσει.
Η ΕΕ πρέπει να αποδείξει και μάλιστα άμεσα στο επόμενο διάστημα, ότι αποτελεί μία πραγματική Ένωση κρατών που έχει φωνή, δύναμη και μπορεί να επιβάλλει πολιτικές διεθνώς, αλλά και να λαμβάνει αντίστοιχες πρωτοβουλίες, συντονίζοντας τα κράτη που εμπλέκονται σε συγκρούσεις στην ευρύτερη γειτονιά της Ευρώπης, ώστε να διεκδικήσει και τον αντίστοιχο γεωπολιτικό ρόλο προστατεύοντας τα κράτη μέλη της.
Ήδη τα τελευταία χρόνια με αποκορύφωμα τις πιο πρόσφατες εξελίξεις, η ΕΕ βρίσκεται απούσα στην διένεξη Ελλάδος Τουρκίας, τόσο στο Αιγαίο και το Κυπριακό, όσο και στην παράνομη συμφωνία Τουρκίας Λιβύης που επικαλύπτει την ελληνική ΑΟΖ.
Οι ανακοινώσεις περί κυρώσεων με απλές συστάσεις προς την Τουρκία, κυριολεκτικά δεν πείθουν κανένα από την στιγμή που δεν έχουν πρακτικό αντίκρυσμα.
Επίσης βλέπουμε τεράστιες αποκλίσεις στην διεθνή και εξωτερική πολιτική μεγάλων δυνάμεων όπως η Γαλλία, η Γερμανία και η Ιταλία, γεγονός που δεν συμφέρει διόλου την χώρα μας, η οποία καταλήγει να κάνει διμερείς συμφωνίες και προσεγγίσεις με σημαντικά κράτη μέλη, από το να απευθύνεται όπως θα έπρεπε στην ίδια την ΕΕ μέσω των αντίστοιχων οργάνων.
Πιο συγκεκριμένα, η Γαλλία, προσπαθώντας να παίξει έναν ηγετικό ρόλο στην Ένωση παίρνοντας τα ηνία από την Γερμανία, παρεμβαίνει ήδη μεθοδικά στην ΝΑ Μεσόγειο, υποστηρίζει την χώρα μας, αλλά έχει πάντα στο νου της το τεράστιο εξοπλιστικό πρόγραμμα που σχεδιάζει η Ελλάδα με την κατασκευή γαλλικών φρεγατών.
Η Γερμανία, γειτνιάζοντας μέσω της Ανατολικής Ευρώπης με την Ρωσία δεν θέλει να βρεθεί αντιμέτωπη με την Τουρκία, καθώς την συμφέρει να εκμεταλλεύεται τόσο τους υφιστάμενους αγωγούς φυσικού αερίου όσο και την προσέγγιση Τουρκίας-Ρωσίας στο ενεργειακό παιχνίδι τροφοδότησης της Ευρώπης μέσω Γερμανίας.
Επίσης στο κομβικό θέμα της διάσκεψης για την Λιβύη και την πιθανή ειρήνευση και εκεχειρία, η Γερμανία πήρε από μόνη της πρωτοβουλία στο να βρεθεί λύση χωρίς να προσκληθεί η Ελλάδα, όταν παρούσες είναι το Κονγκό και η Αλγερία.
Τέλος η Ιταλία, παρόλο που συνορεύει με την χώρα μας και υπάρχει στενή συνεργασία σε πολλά ζητήματα, δεν παίρνει καθαρή θέση στο θέμα της Λιβύης και δεν συμμετέχει στην απόληξη του αγωγού EastMed προκαλώντας προβλήματα στην ευρύτερη συμμαχία που συμμετέχει η χώρα μας.
Στις παραπάνω τοποθετήσεις των τριών μεγάλων κρατών μελών, η ΕΕ βρίσκεται απομονωμένη, αμήχανη χωρίς κανένα ουσιαστικό ρόλο, ενώ υποτίθεται ότι εκπροσωπεί 500 εκατομμύρια κατοίκους.
Συμπερασματικά θα λέγαμε, πως αν η Ένωση δεν αλλάξει σύντομα στρατηγική, λόγω των μεγάλων διεθνών γεωπολιτικών αναταράξεων και των μεταβολών στους παγκόσμιους συσχετισμούς, όχι μόνο κινδυνεύει να μείνει ουραγός των εξελίξεων αλλά να ξετυλίξει η ίδια, μέσα στην τρέχουσα δεκαετία, το κουβάρι της διάλυσής της, που όλοι απευχόμαστε.
Μελέτης Ρεντούμης
*Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός

Δεν υπάρχουν σχόλια: