Η Κινηματογραφική Λέσχη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3 και το ΚΕMΕΣ συνεχίζουν το αφιέρωμά τους Μεταμοντέρνο νουάρ και προβάλλουν τη Δευτέρα 23 Ιουλίου στις 21:30 στο θερινό σινεμά ΑΠΟΛΛΩΝ (Σαρανταπόρου 4 – Βασ. Γεωργίου, τηλ. 2310828642) την γκανγκστερική περιπέτεια του Σίντνεϊ Λουμέτ Η μεγάλη ληστεία της Νέας Υόρκης (ΗΠΑ, 1971, έγχρωμη, 99’). Παίζουν: Σον Κόνερι, Ντάιαν Κάνον, Μάρτιν Μπάλσαμ, Κρίστοφερ Γουόκεν, Ραλφ Μίκερ.
Θα προλογίσει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, του οποίου έντυπη ανάλυση θα διανεμηθεί στους θεατές, ενώ στο τέλος της προβολής θα ακολουθήσει μακρά συζήτηση με το κοινό.
Το προς συζήτηση θέμα στο μάθημα για τον κινηματογράφο θα είναι: Οι παρακολουθήσεις στο σινεμά.
Έχοντας εκτίσει μια μεγάλη ποινή, ένας διαρρήκτης αποφασίζει να κάνει μια τελευταία ληστεία για να συνταξιοδοτηθεί. Πολλοί από τους συνεργάτες του, όμως, παρακολουθούνται από τις αρχές με κρυμμένα μαγνητόφωνα και κάμερες.
Η ανάλυση που θα διανεμηθεί είναι η ακόλουθη:
«H ταινία στην εποχή της έκανε μια αρκετά προχωρημένη δήλωση: αν ακόμη και οι κλέφτες και οι απατεώνες γενικώς δεν μπορούν να ξεγελάσουν τις αρχές με τα μέσα ηλεκτρονικής παρακολούθησης που διαθέτουν, τότε τι επιφυλάσσει η μοίρα για την ιδιωτική ζωή των πολιτών;
Έχοντας εκτίσει τα 10 χρόνια της ποινής του, ο Άντερσον (Σον Κόνερι) αποφασίζει να κάνει μια τελευταία μεγάλη ληστεία για να συνταξιοδοτηθεί. Στόχος του είναι να διαρρήξει και να ληστέψει όλα τα διαμερίσματα μιας πολυτελούς πολυκατοικίας. Θα συνεργαστεί με τον μαφιόζο της περιοχής, έναν πρώην έμπορο ναρκωτικών και πλέον ειδικό στους συναγερμούς και με μερικούς άλλους ανθρώπους του υποκόσμου. Πολλοί από τους συνεργάτες του, όμως, παρακολουθούνται από τις αρχές με κρυμμένα μαγνητόφωνα και κάμερες.
Ο Σιντνεϊ Λουμέτ, από τους σημαντικούς Αμερικανούς σκηνοθέτες (Σκυλίσια Μέρα, Έγκλημα στο Όριαν Εξπρές, Οι 12 ένορκοι, Σέρπικο, Ο ενεχυροδανειστής κ.α.) ασχολείται με ένα θέμα προχωρημένο για την εποχή της ταινίας και πάντα διαχρονικό. Η αλήθεια είναι πως καταφέρνει να δημιουργήσει μία ασφυκτική ατμόσφαιρα, παρουσιάζοντας την ανάσα των αρχών στο σβέρκο των επίδοξων ληστών και χρησιμοποιώντας «ρομποτικούς» ήχους σε όλη τη διάρκεια της ταινίας. H σκηνοθετική του ματιά προκαλεί ηθελημένα μια ασφυκτική εμπειρία και στο θεατή. Το προχωρημένο θέμα της ταινίας για την εποχή που γυρίστηκε ήταν ικανό να διατηρήσει ζωντανό το ενδιαφέρον του θεατή και να δίνει μια αίσθηση «high-tech».
Συνταρακτικό φιλμ, επίκαιρo όσο ποτέ, με άκρως μοντέρνα σκηνοθεσία, ελλειπτική, θραυσματική, με ρωγμές, νύξεις και υπαινιγμούς. Είναι ο ορισμός ενός πρωτοποριακού σινεμά, ενώ υπάρχει η πρώτη έμμεση καταγγελία για το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ. Ουσιαστικά, το θέμα προχωρεί παραπάνω, μια και μέσα από αφαιρετικές διαδικασίες μεταφερόμαστε σε έναν καφκικό εφιάλτη. Ο Λουμέτ σχολιάζει το απρόσωπο των μηχανών, κάτι που θα δούμε και στη μεταγενέστερη του H γοητεία της εξουσίας. Σε όλη την ταινία κυκλοφορεί η αίσθηση του ατελέσφορου και ανολοκλήρωτου, χαρακτηρίζοντας έτσι την τραγική για τις ΗΠΑ δεκαετία του ’70. Με καταπληκτικό τον Μάρτιν Μπάλσαμ, εξαιρετικούς τους άλλους ρόλους, αυτή η άγνωστη ταινία του Λουμέτ αναδεικνύει την παντοτινή γοητεία της.»
ΔΕΚΑ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ ΤΗ «ΜΕΓΑΛΗ ΛΗΣΤΕΙΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ»
Εξάλλου, 10 λόγοι για να μη χάσετε τη Μεγάλη ληστεία της Νέας Υόρκης είναι:
- Για τη δυναμική σκηνοθεσία του Λουμέτ, που είναι μία από τις καλύτερές του.
- Για το εξαιρετικό σενάριο του Φρανκ Πίρσον, που διασκευάζει ένα μυθιστόρημα πλουτίζοντάς το με επίκαιρα στοιχεία.
- Γιατί μεταφέρει στη δεκαετία του ’70 το θέμα ανάλογων παρελθοντικών νουάρ, όπως Το χρήμα της οργής (1956) του Στάνλεϊ Κιούμπρικ.
- Για την εκπληκτική ερμηνεία του Σον Κόνερι, που παραμένει άγνωστη μέχρι σήμερα.
- Για τους εξαιρετικούς δεύτερους ρόλους, κυρίως του Μάρτιν Μπάλσαμ ως ομοφυλόφιλου διαρρήκτη και του Ραλφ Μίκερ ως γελοίου σούπερ αστυνομικού.
- Για την ατμοσφαιρική μουσική επένδυση του Κουίνσι Τζόουνς.
- Για την αγωνιακή σεκάνς της ληστείας.
- Για το εξαιρετικά πικρό τέλος του φιλμ.
- Για το ιδιαίτερα έντονο σχόλιο πάνω στις ηλεκτρονικές παρακολουθήσεις, που προλέγει και το μέγα σκάνδαλο Watergate.
- Γιατί με το σχόλιο για την καταπάτηση της ιδιωτικότητας μέσω των παρακολουθήσεων παραμένει ιδιαίτερα προφητική μέχρι σήμερα.
Υ.Γ. Τη Δευτέρα 30 Ιουλίου στις 21:30 η Κινηματογραφική Λέσχη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3 και το ΚΕΜΕΣ προβάλλουν στα πλαίσια του μικρού αφιερώματός τους Συμφωνία σε μαύρο το νουάρ θρίλερ Ο μαύρος καθρέφτης (1946).