«Σύρνα, Ψάρι, Παλαμάρι». Φράση που την ακούς συχνά στη Γορτυνία και σε κάνει να αναρωτιέσαι τι δουλειά έχει ένα... ψάρι στα βουνά.

Το Ψάρι Τρικολώνων Αρκαδίας, σήμερα Δήμου Γορτυνίας, έχει ασυνήθιστο όνομα για το ορεινό μέρος όπου βρίσκεται. Ο ορεινός αυτός παραδοσιακός οικισμός είναι χτισμένος στις παρυφές του όρους Μαινάλου, στα 730 μ. πάνω από τη θάλασσα, 2 χλμ. από τη Σύρνα, 11 χλμ. από τη Μεγαλόπολη και 11 χλμ. από τη Στεμνίτσα.

Το χωριό βάσει αρχαιολογικών ευρημάτων κατοικούνταν από την ύστερη αρχαιότητα σε σημείο που βρίσκεται βορειοανατολικά του σημερινού οικισμού. Το αρχικό του όνομα ήταν Παρώρεια.

Η πρώτη γραπτή αναφορά που έχουμε για το Ψάρι είναι από τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη στα απομνημονεύματα του, όπου αναφέρεται στο χωριό με την ονομασία στου Ψάρη. Ο ίδιος αναφέρει τα εξής:

"Μᾶς ἐπῆραν ἀπὸ κοντὰ οἱ Τοῦρκοι, ἐπαίρναμε ψωμὶ ἁρπακτά. Εἰς τοῦ Ψάρη μᾶς ἔφθασαν οἱ Τοῦρκοι καὶ ἐπολεμήσαμεν ὅλην τὴν ἡμέραν. Οἱ συντρόφοι μου ἄρχισαν νὰ φεύγουν"

Εικάζεται ότι εκείνη την εποχή στο χωριό κατοικούσε εκτροφέας αλόγων τα οποία έφεραν ψαρί χρώμα. Ο Γέρος του Μωριά συνήθιζε να επισκέπτεται την Βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου που υπάρχει στο χωριό, αφού κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας είχε υπάρξει μητροπολιτικός ναός. 

           
Βυζαντική εκκλησία Αγίου Γεωργίου

Σε μια επίσκεψη του, προδώθηκε η παρουσία του στους Τούρκους από τους μοναχούς της Μονής Αγίου Ιωάννου που υπήρχε λίγο έξω από το χωριό με αποτέλεσμα να φυγαδευτεί από τους κατοίκους την τελευταία στιγμή. Αργότερα γύρισε στο χωριό και έκαψε το μοναστήρι ως εκδίκηση για την προδοσία των καλόγερων. Σήμερα υπάρχουν ορατά τα ερείπια του μοναστηριού πάνω σε ένα λόφο στην θέση Παλαμαρόβρυση.

Θέση Παλαμαρόβρυση - Ερείπια Μονής Αγίου Ιωάννη

Πληροφορίες από τηn el.wikipedia.org, φωτογραφίες psari.gr