Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
15 °C
12.0°C16.5°C
1 BF 69%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
11.5°C16.0°C
0 BF 65%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
7.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
12.8°C15.8°C
2 BF 80%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
5 °C
4.9°C12.9°C
0 BF 100%
ΠΕΤΡΟΣ ΔΑΜΙΑΝΟΣ: / Πέτρος Δαμιανός: Να εφαρμοστεί ο νόμος για την επέκταση των σχολείων στις φυλακές
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΠΕΤΡΟΣ ΔΑΜΙΑΝΟΣ: / Πέτρος Δαμιανός: Να εφαρμοστεί ο νόμος για την επέκταση των σχολείων στις φυλακές

“Όλοι όσοι μπαίνουν στη φυλακή, τους αφαιρείται ένα ανθρώπινο δικαίωμα, το δικαίωμα της ελεύθερης κίνησης. Όλα τ’ άλλα δικαιώματα όμως είναι σε ισχύ.” Τα λόγια ανήκουν στον Πέτρο Δαμιανό. Έναν άνθρωπο που έχει αφιερώσει τη ζωή του στη διδασκαλία μέσα στις φυλακές. Έναν άνθρωπο που έχει δει με τα μάτια του τους ανθρώπους να αλλάζουν.

Ο Π. Δαμιανός αγωνίζεται επί τρεις δεκαετίες. Με μεράκι και πάθος προσπαθεί να δείχνει από τον μαυροπίνακα στους μαθητές του τον άλλο δρόμο. "Γυρνώντας στο σπίτι αισθάνομαι όμορφα”, μας λέει. Η απάντηση βρίσκεται στους 25 μαθητές του που έχουν περάσει τις πύλες του πανεπιστημίου και στους πολλούς ακόμη που κατάφεραν να έχουν μετά τη φυλακή μια ζωή χωρίς περιπέτειες. Ένας από τους 25 που τα κατάφεραν είναι ο Νίκος Ρωμανός.

Με αφορμή την πρόσφατη απελευθέρωσή του, συζητήσαμε με τον Π. Δαμιανό, ο οποίος, πέρα από δάσκαλος, είναι σήμερα και συντονιστής/διευθυντής των σχολικών δομών στις φυλακές νέων στον Αυλώνα, για τον ρόλο της εκπαίδευσης μέσα στη φυλακή. Οι μαθητές του δείχνουν τον δρόμο. Όμως δεν είναι αρκετό από μόνο του το σχολείο στον Αυλώνα.

Σύμφωνα με τον Π. Δαμιανό, είναι ιδιαίτερα κρίσιμο να εφαρμοστεί η διάταξη που ψηφίστηκε μόλις πέρυσι, στις 26 Φεβρουαρίου, για την αναβάθμιση και επέκταση των σχολείων μέσα στις φυλακές όλη της χώρας. Παρότι η υλοποίησή της είχε ξεκινήσει από την προηγούμενη κυβέρνηση με τον ορισμό διοικήσεων σε επτά φυλακές (Θήβα, Βόλος, Κασαβέτεια, Λάρισα, Θεσσαλονίκη, Αυλώνα και Κορυδαλλός 2), η διαδικασία έχει παγώσει από την περίοδο των εκλογών και εκκρεμεί ο ορισμός 28 ακόμη διοικήσεων.

“Δεν μπορεί να εφαρμόζεται στη μισή επικράτεια ο νόμος”, τονίζει και επισημαίνει ότι ο στόχος δεν είναι “όλοι οι κρατούμενοι να ασχοληθούν με την εκπαίδευση. Αλλά όσοι το θελήσουν, να μπορέσουν”.

* Ο Νίκος Ρωμανός, ένας φυλακισμένος νέος, ο οποίος δεν απελευθερώθηκε μόνο, αλλά και σπούδασε.

Ο Ρωμανός είναι ένας νέος άνθρωπος που δικαιούται και αυτός να ζήσει. Θα βρει τον τρόπο του. Παρ’ όλα όσα έχει πει ο καθένας, έβγαλε το λύκειο μέσα στη φυλακή (έξω δεν είχε μπορέσει), πέρασε στις Πανελλήνιες και έχει περάσει 20 μαθήματα στο Πανεπιστήμιο. Στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων στον Τομέα της Υγείας. Στην πρώτη μας επαφή μετά την αποφυλάκισή του, η επιθυμία που εξέφρασε ήταν να ολοκληρώσει τις σπουδές και να δει τι θα κάνει με το μεταπτυχιακό του. Να προχωρήσει στη ζωή του.

* Πώς επιδρά η εκπαίδευση στον κρατούμενο;

Μπορεί να δώσει στον άνθρωπο αυτόν εκείνο που δεν είχε την ευκαιρία να δώσει η κοινωνία πριν. Οι περισσότεροι νέοι δεν έχουν ζήσει σε ένα φυσιολογικό οικογενειακό περιβάλλον. Πολλά από αυτά που συναντούν στην εκπαίδευση μέσα στη φυλακή είναι πρωτόγνωρα γι’ αυτούς. Η εκπαίδευση μπορεί να τους ανοίξει τον ορίζοντα, να δείξει έναν άλλο δρόμο, να δείξει αξίες που δεν τις γνώριζαν, για τις οποίες δεν είχε νοιαστεί κανείς να τους ενημερώσει. Μπορεί να τους ανοίξει το πνεύμα, να τους ανοίξει τη διάθεση για ζωή.

* Ποιες αλλαγές παρατηρείτε στους μαθητές;

Όταν πρωτοξεκινούν, τα παιδιά έρχονται με άλλη διάθεση. Με τον καιρό όμως γλυκαίνουν, μαλακώνουν, το πρόσωπό τους αλλάζει. Ηρεμεί η ψυχή τους και αποκτά μια φυσιολογική επικοινωνία. Αυτή η ηρεμία συμβάλλει ώστε να αρχίσουν να σκέφτονται διαφορετικά.

Μόνο όταν πετύχουμε ειρήνη και ηρεμία μπορούμε να αλλάξουμε τους ανθρώπους, να τους δείξουμε τι υπάρχει αν θέλουν να αλλάξουν. Δεν σας κρύβω ότι δεν έχω βρει παιδιά που να είχαν την ευχέρεια να ζήσουν λίγο όμορφα και μέσα σε κατάσταση ηρεμίας να αποφασίζουν ότι θα ακολουθήσουν έναν στραβό δρόμο.

Εκείνοι που δεν το αποφασίζουν φεύγοντας έξω είναι εκείνοι που δεν βρίσκουν τις κατάλληλες συνθήκες. Μην μπορώντας να βρουν αυτό που θα πρέπει, ξαναπέφτουν στη συνθήκη της ζούγκλας, στη διαδικασία του άσχημου επιθετικού ανταγωνισμού και δημιουργούν τα προβλήματα που είχαν πριν και ίσως μεγαλύτερα. Πρέπει και μετά την αποφυλάκιση να δημιουργήσουμε δομές ώστε να μπορούν οι άνθρωποι να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή. Οι περισσότεροι από αυτούς που έχω γνωρίσει θα άλλαζαν και τρόπο σκέψης και ζωής.

* Είναι υποχρεωτική η συμμετοχή στο σχολείο;

Όποιος το επιλέξει. Αυτό είναι το σημαντικότερο απ’ όλα. Το λέω αυτό, γιατί αν ήταν υποχρεωτικό θα ήταν όλα τελείως διαφορετικά. Το 80% στις φυλακές Αυλώνας έχει κάποιου είδους εκπαιδευτική απασχόληση, είτε στο δημοτικό, είτε στο γυμνάσιο, είτε στο λύκειο, είτε στο μικρό ΙΕΚ. Πανελλαδικά όμως, αυτή τη στιγμή, μόλις το 8% των ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένου του Αυλώνα, εμπλέκονται στην εκπαίδευση. Στόχος της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης είναι να ανεβάσει τα ποσοστά σε όλες τις φυλακές, να μοιάζουν όλες σαν του Αυλώνα. Εγώ δεν λέω ότι όλοι οι κρατούμενοι πρέπει να ασχοληθούν, αλλά όσοι το θελήσουν, να μπορέσουν.

* Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε; Γυρνώντας σπίτι μετά από τόσα χρόνια δουλειάς μέσα στις φυλακές, πώς αισθάνεστε;

Είναι κάτι που το έχω επιλέξει όντως. Είναι μια ιστορία που κρατάει τώρα 25-26 χρόνια. Από το ’94 που ξεκίνησα ως εθελοντής να διδάσκω μαζί με φίλους σε διάφορα ιδρύματα, παιδικές στέγες, πρώην αναμορφωτήρια. Το 2000 έγινε το σχολείο και πήγαινα σε καθημερινή βάση. Το ’97 ασχοληθήκαμε με τη φυλακή. Με την ευκαιρία ενός παιδιού που ήθελε να δώσει Πανελλήνιες. Και από τότε, από τον έναν αυτόν μαθητή, φτάσαμε να έχουμε σχολείο με 10 τμήματα, 18-20 καθηγητές όλων των ειδικοτήτων και γύρω στους 25 φοιτητές. Όλα αυτά δημιουργούν μια όμορφη αίσθηση.

Ξεκίνησαν γιατί υπήρχε ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι άνθρωποι που βρίσκονται μέσα στη φυλακή ζουν σε αυτή τη χώρα. Όλοι όσοι μπαίνουν στη φυλακή, τους αφαιρείται ένα ανθρώπινο δικαίωμα, το δικαίωμα της ελεύθερης κίνησης. Όλα τ’ άλλα δικαιώματα είναι σε ισχύ. Το λένε οι νόμοι της πατρίδας μας.

* Σε ποιο σημείο υλοποίησης βρίσκεται η νέα διάταξη για την εκπαίδευση στις φυλακές;

Τον Μάρτιο του 2018 ιδρύθηκαν όλες οι βαθμίδες εκπαίδευσης σε όλες τις φυλακές (δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο, ΣΔΕ, ΙΕΚ κ.λπ.). Οτιδήποτε εκτός τριτοβάθμιας. Πρέπει να λειτουργήσει λοιπόν ο νόμος που προβλέπει ότι σε κάθε φυλακή θα μπει ένας συντονιστής σύμβουλος εκπαίδευσης, ο οποίος θα είναι ο διευθυντής όλων των βαθμίδων που θα λειτουργήσουν. Φτάσαμε 1η Ιουλίου, οι 7 πρώτοι συντονιστές ανέλαβαν υπηρεσία, έχει μείνει όμως στη μέση η διαδικασία για την τοποθέτηση των άλλων 28 λόγω των εκλογών. Από τότε δεν έχει υπάρξει κάποια εξέλιξη.

* Σας ανησυχεί η αλλαγή κυβέρνησης;

Το κράτος έχει συνέχεια, δεν μπορεί στα επτά καταστήματα να υπάρχουν συντονιστές και στα υπόλοιπα όχι. Δεν μπορεί να εφαρμόζεται στη μισή επικράτεια ο νόμος. Άρα η λογική είναι ότι η ολοκλήρωση της διαδικασίας θα προχωρήσει. Για την ώρα πάντως, δεν έχει υπάρξει καμία συζήτηση πάνω σε αυτό το θέμα.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL