Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
24 °C
22.0°C24.8°C
3 BF 39%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
22 °C
21.0°C24.2°C
2 BF 52%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
18.8°C20.5°C
4 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
20 °C
19.3°C19.8°C
5 BF 60%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
22.9°C24.0°C
3 BF 33%
Δεξιές και αριστερές προσεγγίσεις
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Δεξιές και αριστερές προσεγγίσεις

Οι μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών δεν αποτελούν καινούργιο φαινόμενο στην Ιστορία. Σήμερα όμως το φαινόμενο έχει διεθνοποιηθεί και παγκοσμιοποιηθεί. Αφορά δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους, είτε μιλάμε για νόμιμους μετανάστες, είτε για μετανάστες χωρίς χαρτιά, είτε για πρόσφυγες από διάφορες αιτίες, κυρίως πολέμους, τυραννικά καθεστώτα, ακραία φτώχεια και φυσικές καταστροφές.

Υπάρχουν ολόκληροι διεθνείς οργανισμοί που ασχολούνται με τους ανθρώπους που εμπίπτουν στην κατηγορία των μεταναστών ή προσφύγων. Ειδικότερα, οφείλω να αναφερθώ στο σημαντικότατο έργο που επιτελεί η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, ενώ σημαντική είναι η αποστολή και του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, του οποίου η Ελλάδα υπήρξε ιδρυτικό μέλος.

Πρόσφατα, σημειώθηκε νέο μεγάλο ορόσημο στην προστασία των δικαιωμάτων των μεταναστών με την υπογραφή του Παγκόσμιου Συμφώνου για τη Μετανάστευση από 164 χώρες, με τη συμμετοχή και του πρωθυπουργού της Ελλάδας Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος τόνισε ότι καμιά χώρα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το προσφυγικό - μεταναστευτικό μόνη της, υπογραμμίζοντας την ανάγκη της παγκόσμιας αλληλεγγύης και συνεργασίας. Δυστυχώς, ορισμένες δεξιόστροφες ή ακροδεξιές κυβερνήσεις κρατών - μελών της Ε.Ε. επέλεξαν να απουσιάσουν από την υπογραφή του Συμφώνου, το οποίο βρήκε αντίθετη και την κυβέρνηση Τραμπ.

Υπενθυμίζω ότι η χώρα μας, στη διάρκεια μεγάλου μέρους του 20ού αιώνα, υπήρξε χώρα εξόδου μεταναστών, με τη μετανάστευση Ελλήνων εντός και εκτός συνόρων να αναδεικνύεται σε μέγα εθνικό και κοινωνικό πρόβλημα, το οποίο μάλιστα η κυρίαρχη αστική ιδεολογία επιδίωκε να εξωραΐσει μιλώντας για «το φιλαπόδημον του Έλληνος», λες και οι συμπατριώτες μας έφευγαν για περιηγήσεις στο εξωτερικό.

Όμως, μετά το 1980, η Ελλάδα έγινε χώρα εισόδου και διέλευσης μεταναστών ή και προσφύγων, προερχόμενων από χώρες του πρώην «υπαρκτού σοσιαλισμού», τη Μέση Ανατολή των διαρκών πολέμων, την Ασία και την Αφρική της ακραίας φτώχειας.

Κατά τις δεκαετίες που μεσολάβησαν, παρά τις προσπάθειες των δυνάμεων της Αριστεράς και ποικίλων κοινωνικών κινημάτων, η ελληνική κοινή γνώμη δεν είχε ποτέ ουσιαστική πληροφόρηση για τη μετανάστευση και τις αιτίες της, ούτε υπήρξαν οι κατάλληλες εθνικές ή ευρωπαϊκές πολιτικές για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Αντιθέτως, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα, η εισροή μεταναστών και προσφύγων αντιμετωπίστηκε ως «μπαμπούλας», δηλαδή ως απειλή για τις κοινωνίες, καθώς και ως άλλοθι για ακραίες επιθέσεις εις βάρος των δικαιωμάτων και των κατακτήσεων των εργαζομένων. Για παράδειγμα, η δεξιά ιδεολογία, συνεπικουρούμενη από την ακροδεξιά δημαγωγία και κινδυνολογία, επιχείρησε πάντοτε και συνεχίζει και σήμερα να αποδίδει την αύξηση της ανεργίας όχι στο καπιταλιστικό σύστημα που γεννά ανισότητες, αλλά στους μετανάστες. Αποτέλεσμα της στάσης της συστημικής Δεξιάς είναι η ραγδαία αύξηση στην Ευρώπη και τη χώρα μας των αποκρουστικών φαινομένων της ξενοφοβίας, του ρατσισμού και του νεοναζισμού.

Ξεχνούν κάποιες δυνάμεις στη χώρα μας, οι οποίες κινδυνολογούν για τους μετανάστες, ότι άλλοτε ήταν τα παιδιά της Ελλάδας που «έπαιρναν των ομματιών τους», αναζητώντας καλύτερη μοίρα στις ΗΠΑ, στον Καναδά, στην Αυστραλία, τη Νότια Αφρική αλλά και «στις φάμπρικες» της Γερμανίας και του Βελγίου τις στοές σύμφωνα με ένα πονεμένο τραγούδι του Στέλιου Καζαντζίδη. Στο σημείο αυτό ας μου επιτραπεί να επικαλεστώ έκθεση του Ταμείου του ΟΗΕ για τον Πληθυσμό το 2006, που εκτιμούσε ότι «σε μία εποχή δημογραφικής γήρανσης της Ευρώπης, η συμβολή της μετανάστευσης για τη διάσωση των ασφαλιστικών ταμείων, την αναζωογόνηση προβληματικών περιοχών, ιδίως της υπαίθρου, είναι πολλαπλά ευεργετική». Στην ίδια έκθεση αναφερόταν ότι «δύο προσεγγίσεις κυριαρχούν στις μεταναστευτικές πολιτικές των περισσοτέρων χωρών, από τη μία ο διαχωρισμός, η γκετοποίηση, από την άλλη η αφομοίωση», που αμφότερες απορρίπτονται από τον ΟΗΕ. Στο ζήτημα αυτό η Αριστερά είναι με τον ΟΗΕ, η Δεξιά εναντίον του.

Σήμερα, ο πληθυσμός της Ελλάδας είναι λίγο πάνω από έντεκα εκατομμύρια, επειδή περίπου το 10% είναι μετανάστες πρώτης και δεύτερης γενιάς. Άρα, οι μετανάστες συμβάλλουν στην αντιμετώπιση και του οξύτατου δημογραφικού μας προβλήματος. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ, με τους σημερινούς ρυθμούς ο πληθυσμός της Ελλάδας θα είναι 10,7 εκατομμύρια το 2030 και 9,4 εκατομμύρια το 2050. Με τέτοιες προβλέψεις για την πληθυσμιακή συρρίκνωση της Ελλάδας, μια πραγματικά εθνική πολιτική θα έπρεπε να επιδιώκει όχι μόνο την πολιτογράφηση των μεταναστών δεύτερης γενιάς, αλλά και την πλήρη ένταξη όλων των μεταναστών και προσφύγων. Στον τομέα αυτό καλούνται να παίξουν καθοριστικό ρόλο και οι τοπικές κοινωνίες μέσω των δήμων και Περιφερειών. Γι’ αυτό επανέρχομαι και σε παλαιότερη πρόταση της Αντιρατσιστικής Κίνησης Πολιτών (ΑΚΙΠΟ), που είχαμε συνεισηγηθεί με την SOS Ρατσισμός για την υιοθέτηση ενός αντιρατσιστικού χάρτη της αυτοδιοίκησης. Ιδού η Ρόδος και για υποστηριζόμενους από τη Ν.Δ. υποψήφιους δημάρχους και περιφερειάρχες, των οποίων ο πρώην πρόεδρος Αντώνης Σαμαράς έριχνε, το 2014, το σύνθημα «να ανακαταλάβουμε τις πόλεις μας», παραπέμποντας στον χαρακτηρισμό «εισβολείς» για τους μετανάστες.

* Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL