Σιωπηρή, κατ' αρχήν, συμφωνία για τα πρωτογενή πλεονάσματα

Του Γ. Αγγέλη

Στον κύκλο της διαπραγμάτευσης το πακέτο των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων θεωρείται οτι "δεν θα είναι το πρόβλημα για την ολοκλήρωση της συμφωνίας" μετά το SLA και το κλείσιμο της αξιολόγησης.

Η αρχική δεκαετία που απαιτούσε το Βερολίνο με βάση την συμφωνία του Μαΐου του 2016 έχει προσαρμοσθεί τόσο στην διάρκεια όσο και στο ύψος.

Ιδιαίτερα μετά την υπεραπόδοση των μέτρων, όπως αυτή καταγράφηκε το 2016 (και απέδωσε 4,2% του ΑΕΠ), οι εκτιμήσεις και του ΔΝΤ προσεγγίζουν το θέμα με μεγαλύτερη μετριοπάθεια οσο αφορά την ικανότητα της οικονομίας να υπερκαλύψει τόσο το 1,75% του 2017 όσο και το 3,5% του 2018 (το ΥΠΟΙΚ προβλέπει 2,2% για φέτος και 3,7 – 3,8% το 2018).

Το άλλο σημείο προσέγγισης -από την άλλη άκρη της διελκυστίνδας, εκείνη του Βερολίνου- έχει να κάνει με το γεγονός πως άρχισε να αντιμετωπίζεται θετικά το ενδεχόμενο να επεκταθεί το χρονοδιάγραμμα των υψηλών πλεονασμάτων μόνο μέχρι και το 2022-23 κατ' αρχήν και παράλληλα να δοθεί η δυνατότητα επανεξέτασης των στόχων, με βάση τα δημοσιονομικά αποτελέσματα που θα κατοχυρώνονται με την ολοκλήρωση του προγράμματος μετά τον Αύγουστο του 2018.

Με άλλα λόγια ένας στόχος για υψηλά πλεονάσματα μιας πενταετίας, τα οποία όμως θα επανεξετασθούν ως προς την συμβατότητά τους με την αναδιάρθρωση του χρέους μόλις ή και πριν τελειώσει το πρόγραμμα τον Αύγουστο του 2018.

Τότε, άλλωστε, οι πολιτικές και οικονομικές προϋποθέσεις στην Ευρωζώνη αναμένεται να είναι διαφορετικές, τόσο εξαιτίας των εκλογικών αναμετρήσεων που μεσολαβούν, όσο και γιατί ήδη θα έχουν προχωρήσει οι διαδικασίες που θα επιτρέψουν την μετάλλαξη του ESM σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο (ΕMF) -όπως εδώ και καιρό προπαγανδίζει το Βερολίνο- γεγονός που θα κάνει ευκολότερη την απόσυρση του ΔΝΤ από την Ευρώπη.

Όπως παρατηρούν κοινοτικοί παράγοντες εμπλεκόμενοι στην διαπραγμάτευση η "μετάλλαξη" του ESM σε ΕMF, συμβαδίζει και εντάσσεται στο πλαίσιο των αλλαγών που ωριμάζουν στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη μετά την έξοδο της Μ. Βρετανίας από την Ε.Ε. στην λογική της Ευρώπης των περισσότερων της μιας ή δύο ταχυτήτων.

Οι αλλαγές αυτές άλλωστε για τον ESM δεν απαιτούν μεταβολές στην συνθήκη, που θα ήταν εξαιρετικά χρονοβόρες, καθώς ο ESM εξ αρχής έχει στηθεί σαν ένας Οργανισμός διμερούς συμφωνίας μεταξύ των χωρών μελών και δεν είναι ενταγμένος στην Συνθήκη.

Η μετάλλαξη του ESM σε EMF θα επιτρέψει την έτσι κι αλλιώς απόσυρση του ΔΝΤ σταδιακά ίσως και από το 2018, με την πρόωρη εξόφληση των δανείων του προς την Ελλάδα με τα χρήματα που έχουν "περισσέψει" από την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών και τα οποία κρατούνται σε ειδικό λογαριασμό στο Λουξεμβούργο. Μία τέτοια απόφαση θα μπορούσε πολιτικά να τεθεί προς συζήτηση μετά τις γερμανικές εκλογές.

Σε ανάλογο λογαριασμό συσσωρεύονται για τον ίδιο λόγο και τα "κέρδη" από τα ελληνικά κρατικά ομόλογα που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους οι κεντρικές τράπεζες και τα οποία... αποθηκεύονται σε άλλο ειδικό λογαριασμό του ESM. Και "περιμένουν” να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο των μέτρων μεσοπρόθεσμης παρέμβασης για το χρέος που το ΔΝΤ ζητά να συγκεκριμενοποιηθούν πριν επιστρέψει -έστω και προσωρινά- στο ελληνικό πρόγραμμα.