Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Χανιά – Ελευθέριος Βενιζέλος

Στην πλατεία Ελευθερίας (Δικαστηρίων) βρίσκεται τοποθετημένος ο ανδριάντας του Ελευθερίου Βενιζέλου πάνω σε μαρμάρινη βάση.
Σύμφωνα με τον Αντώνη Μ. Βαρουχάκη (“Τα υπαίθρια γλυπτά και μνημεία του Δήμου Χανίων”, έκδοση 2006), ο ανδριάντας ανήκει στον γλύπτη Βάσο Γεωργιάδη από τη Νεάπολη Λασιθίου. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν στις 23/8/1964 με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση του Εθνάρχη.
Στην πλατεία Ελενας Βενιζέλου και μπροστά από το σπίτι του Βενιζέλου βρίσκεται τοποθετημένος ένας δεύτερος ανδριάντας του Εθνάρχη. Είναι ορειχάλκινος και τοποθετημένος πάνω σε μαρμάρινη βάση. Σύμφωνα με τον Αντώνη Μ. Βαρουχάκη, ο ανδριάντας αυτός φιλοτεχνήθηκε από το Ρώσο γλύπτη Paul Troubetzkoy το 1927. Ο ανδριάντας αυτός, όπως και η ορειχάλκινη προτομή που είναι τοποθετημένη στη γενέτειρα του Εθνάρχη (Μουρνιές), ανήκαν στην οικογένεια του Ελευθερίου Βενιζέλου και είχαν φιλοτεχνηθεί από τον ίδιο γλύπτη. Τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα έγιναν το 1937 επί Δημαρχίας Ιωάννη Μουντάκη.
Στη βιογραφία του Ελευθερίου Βενιζέλου, στην ιστοσελίδα του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος” αναφέρεται ότι «ο σημαντικότερος Έλληνας πολιτικός, ευφυής, ρεαλιστής και οραματιστής, ευέλικτος και τολμηρός διέθετε μια εντυπωσιακή προσωπική ακτινοβολία.
Γεννήθηκε στην τουρκοκρατούμενη Κρήτη το 1864. Στα νεανικά του χρόνια η οικογένειά του κατέφυγε στην Ελλάδα, καθώς ο πατέρας του υφίστατο τις συνέπειες της επαναστατικής του δράσης. Μετά την αποφοίτησή του από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών άσκησε τη δικηγορία στα Χανιά αλλά σύντομα τον απορρόφησε η πολιτική ως μέλος της φιλελεύθερης παράταξης.
Οι ηγετικές και πολιτικές του ικανότητες αναδείχθηκαν κατά την επανάσταση του 1897. Την περίοδο της Κρητικής πολιτείας (1898-1912) συνέβαλε στη διαμόρφωση του Κρητικού Συντάγματος, συγκρούσθηκε με τον Αρμοστή Γεώργιο για τις φιλελεύθερες αρχές του, κατέφυγε σε ένοπλη επανάσταση στο Θέρισο (1905) και πέτυχε την αντικατάσταση του Αρμοστή. Στις μετέπειτα προσπάθειές του για ένωση με την Ελλάδα ισορροπούσε με ευελιξία ανάμεσα στην τόλμη και στη μετριοπάθεια.
Το 1910 έληξε ο ρόλος του στα πολιτικά πράγματα της Κρητικής πολιτείας, όταν ανέλαβε την πρωθυπουργία στην Ελλάδα και συγκρότησε το «Κόμμα των Φιλελευθέρων». Υπήρξε ο πρωτεργάτης της πολιτικής και οικονομικής ανόρθωσης της Ελλάδας και της νικηφόρας έκβασης των Βαλκανικών Πολέμων (1912-1913). Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου ήρθε σε ρήξη με το στέμμα αλλά με κόστος τον Εθνικό Διχασμό (1915-1917) επέβαλε την πολιτική του για είσοδο της χώρας στον πόλεμο στο πλευρό των Συμμάχων. Η Ελλάδα ανταμείφθηκε για τη συμβολή της με την παραχώρηση της Αρμοστείας της Σμύρνης (1919). Στις κρίσιμες εκλογές του Νοεμβρίου 1920 ο Βενιζέλος ηττήθηκε, αποσύρθηκε από την πολιτική, για να επιστρέψει μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922. Με δύο ριζοσπαστικές πρωτοβουλίες του (1923) -την υποχρεωτική ανταλλαγή Ελλήνων και Τούρκων και τη Συνθήκη της Λωζάννης, που καθόρισε τα σύνορα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία- άλλαξε τον προσανατολισμό της ελληνικής πολιτικής και έβαλε τα θεμέλια της ειρηνικής ανάπτυξης.
Η τελευταία τετραετία της διακυβέρνησής του (1928-1932) ήταν περίοδος σταθερότητας και δημιουργίας. Κορυφαία επιτυχία το ελληνοτουρκικό σύμφωνο φιλίας (1930). Το τέλος της σταδιοδρομίας του σημαδεύτηκε από την απόπειρα κατά της ζωής του (Ιούνιος 1933) και το αποτυχημένο κίνημα του Μαρτίου 1935. Αυτοεξορίστηκε στο Παρίσι, όπου πέθανε στις 18 Μαρτίου 1936».


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Εντός εκτός και επί τα αυτά

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα