Η τεχνολογία αλλάζει το πρόσωπο της αγοράς εργασίας και το αλλάζει ταχύτατα επιφέροντας ριζικές μεταβολές στις δραστηριότητες και στις υποχρεώσεις των εργαζομένων. Η εικόνα προκύπτει από τις εργασίες και τις μελέτες που παρουσιάστηκαν στην Ιταλία στο «φόρουμ για την εργασία του μέλλοντος και τις καινούργιες τεχνογνωσίες». Το εν λόγω φόρουμ διοργάνωσαν από κοινού η ΕΥ και η ιταλική οικονομική εφημερίδα Il Sole 24 Ore. Οπως αναφέρει στο σχετικό ρεπορτάζ της η ιταλική εφημερίδα, οι πλέον πρόσφατες έρευνες για το θέμα καταδεικνύουν ότι μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια οι εργαζόμενοι θα διαπιστώσουν ραγδαία μεταβολή στο 50% με 60% του περιεχομένου της εργασίας τους και θα κληθούν να προσαρμοστούν.
Στελέχη της ΕΥ υπογράμμισαν πως η αγορά εργασίας διέρχεται μια φάση ριζικών μεταβολών που οφείλονται στις νέες τεχνολογίες και μία από τις κυριότερες συνέπειες αυτών των μεταβολών θα είναι ο αυτοματισμός. Αναφορικά με τους κινδύνους που εγκυμονούν αυτές οι μεταβολές και ειδικότερα σε ό,τι αφορά την εκτεταμένη ανησυχία για το ενδεχόμενο να αντικατασταθεί η ανθρώπινη εργασία από τις μηχανές, οι σχετικές έρευνες της ΕΥ καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι δεν απειλείται άμεσα μεγάλο ποσοστό των θέσεων εργασίας. Μελετώντας στοιχεία του ΟΟΣΑ και του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, η ΕΥ επισημαίνει πως μέχρι τώρα τα υφιστάμενα στοιχεία καταδεικνύουν ότι δεν θα χαθεί περισσότερο από το 5% έως 10% των θέσεων εργασίας. Τονίζει, μάλιστα, πως το ποσοστό αυτό θα αφορά εργασίες που εκτελούνται μηχανικά και χωρίς να απαιτούν ιδιαίτερες δεξιότητες ή υψηλό επίπεδο κατάρτισης.
Είναι, ωστόσο, βέβαιο τονίζει η ΕΥ ότι θα επέλθουν μεγάλες αλλαγές σε ό,τι αφορά τις δεξιότητες που θα ζητούν οι επιχειρήσεις από τους εργαζομένους. Προβλέπει ότι θα επέλθει πόλωση και διάσπαση του κόσμου της εργασίας ανάμεσα αφενός σε όσους θα διαθέτουν την τεχνογνωσία για να ανταγωνιστούν σε μια αγορά εργασίας ψηφιακή και παγκοσμιοποιημένη και να διεκδικήσουν θέσεις με μεγάλες απαιτήσεις και υψηλές αποδοχές και αφετέρου σε εκείνους που θα διαγκωνίζονται για όλο και λιγότερες θέσεις χαμηλής εξειδίκευσης και χαμηλών αποδοχών. Υψηλόβαθμα στελέχη του ιταλικού τμήματος της ΕΥ τόνισαν πως στο εγγύς μέλλον οι εργαζόμενοι θα πρέπει να έχουν αναπτύξει νέες ικανότητες και στην ουσία θα κληθούν «να επινοήσουν εκ νέου τον εαυτό τους», καθώς θα έρθουν αντιμέτωποι με τεχνολογικές καινοτομίες. Δεδομένου ότι προωθεί τη λεγόμενη Συμμαχία για το μέλλον, στην οποία συμμετέχουν παράγοντες της αγοράς, πανεπιστήμια και ανώτερες σχολές, η ΕΥ παρουσίασε τις προτάσεις της για ένα νέο «συμβόλαιο για την εκπαίδευση, τη διαμόρφωση και τον προσανατολισμό της εργασίας». Το συμβόλαιο αυτό βασίζεται σε τρεις πυλώνες: μακροχρόνιες επενδύσεις που θα στηριχθούν από τη δημοσιονομική πολιτική αλλά και από κεφάλαια του ιδιωτικού τομέα, την καινοτομία στον τομέα όσων υπηρεσιών ασχολούνται με την εργασία και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των εργαζομένων με ευέλικτες διδακτικές μεθόδους και με τη χρήση της νέας ψηφιακής τεχνολογίας.
Το «γραφείο του μέλλοντος»
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Διεθνούς Ενωσης Δεδομένων (IDC), μέσα σε μόλις δύο χρόνια το 60% των μεγαλύτερων εισηγμένων επιχειρήσεων του κόσμου θα έχει υιοθετήσει το «γραφείο του μέλλοντος». Το γραφείο αυτό θα διέπεται από μια νέα αντίληψη του χώρου εργασίας, καθώς θα είναι το αποτέλεσμα μελέτης για το πώς μπορεί ο χώρος να βελτιώνει την εμπειρία και την παραγωγικότητα των υπαλλήλων. Σύμφωνα, πάντα, με την IDC θα είναι ένα περιβάλλον ευέλικτο και έξυπνο που θα ενθαρρύνει τη συνεργασία. Ο χώρος εργασίας του μέλλοντος δεν θα είναι στατικός και τα ωράρια εργασίας δεν θα είναι προκαθορισμένα. Θα δίνει, αντιθέτως, στους εργαζομένους τη δυνατότητα να εργαστούν και σε άλλους χώρους, οποιαδήποτε στιγμή προτιμούν, με διάφορους εξοπλισμούς γραφείου ώστε να αξιοποιεί κατά τον κάλλιστο τρόπο τις κλίσεις και τα ταλέντα των εργαζομένων. Προπαντός, όμως, θα είναι καθοριστικός ο ρόλος της τεχνητής νοημοσύνης στον χώρο εργασίας. Σύμφωνα με την IDC, η τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης θα χρησιμοποιείται σε διάφορες εφαρμογές όπως υπολογιστές φωνής και τα αυτόματα συστήματα βιντεοδιάσκεψης που θα βοηθούν τους εργαζομένους να αναβαθμίσουν την παραγωγικότητά τους.