Η πρόοδος στην ιστορία ενός λαού συνδέεται με περιόδους ακμής: με εξωστρέφεια, ευγενή άμιλλα, αξιοκρατία, αριστεία, παραγωγή και άνθηση του πολιτισμού. Μοχλός της προόδου είναι το εκπαιδευτικό σύστημα, η Παιδεία σε όλα τα επίπεδα.
Η κυβερνητική «αντιμεταρρύθμιση» του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί το αντίθετο της προόδου: δογματικός εξισωτισμός και πελατειακός συντεχνιασμός. Ισοπέδωση και ρουσφέτι. Οσον αφορά τη συνειδητή ισοπέδωση: στους μικρούς μαθητές τη σημαία δεν τη σηκώνουν οι άριστοι αλλά οι τυχεροί, ενώ για τους εκπαιδευτικούς απορρίπτεται κάθε αξιολόγηση – άριστοι, μέτριοι, κακοί, όλοι ίδιοι. Τα πειραματικά και τα πρότυπα σχολεία ουσιαστικά καταργούνται, ώστε να μην υπάρχουν… ελίτ.
Οι εισαγωγικές στα πανεπιστήμια επανέρχονται σε εποχές ξεπερασμένες. Το σύστημα εισαγωγής δεν θ’ αλλάξει ποτέ αν δεν υπάρξει αξιολόγηση του λυκείου και των εκπαιδευτικών του και αντίστοιχη αξιολόγηση και αυτοδιοίκηση των πανεπιστημίων. Η ισοπέδωση κορυφώνεται με την «πανεπιστημιοποίηση» σε μια νύχτα, χωρίς αξιολόγηση, σχεδιασμό και προϋπολογισμό, εκατοντάδων τμημάτων ΤΕΙ. Για ποια πρόοδο μιλάμε όταν διπλασιάζονται οι σχολές μηχανικών και γεωπόνων και εκπαιδευτικών; Δηλαδή οργανώνονται τμήματα πολλαπλασιασμού των άνεργων επιστημόνων, χωρίς καμία σύνδεση με τις ανάγκες της 4ης βιομηχανικής επανάστασης;
Ο δογματισμός του εξισωτισμού μετατρέπει το εκπαιδευτικό σύστημα σε κήπο φυτεμένο με κοντοκουρεμένο γκαζόν, αντί για κήπο με όλων των ειδών τα λουλούδια. Οι αδιέξοδες αυτές αντιλήψεις βολεύουν λίγους, διατηρούν αδιάφορους τους πολλούς και εμποδίζουν την πρόοδο των Ελλήνων.
Το αύριο είναι ναρκοθετημένο. Ομως αυτό θα μπορούσε να είναι η ευκαιρία για εκ θεμελίων αλλαγές. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει οδηγήσει πολλές κυβερνήσεις στην αλλαγή των προγραμμάτων σπουδών, με εστίαση στον συνδυασμό ψηφιακών δεξιοτήτων και ανθρωπιστικών σπουδών. Οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται νέες δεξιότητες και τα σχολεία νέα συστήματα διοίκησης. Τα εκπαιδευτικά συστήματα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της εποχής και των πολιτών τους είναι συστήματα ανοικτά στον κόσμο, στην οικονομία, στην κοινωνία, στις τέχνες, συστήματα που στηρίζονται στην αξιοκρατία και όχι στην ελάσσονα προσπάθεια.
Η επόμενη κυβέρνηση θα βρεθεί μπροστά σε εκατοντάδες πανεπιστημιακά τμήματα. Στα τμήματα αυτά θα έχουν εισαχθεί με διάφορους τρόπους παιδιά τα οποία θα θεωρούν εαυτούς «φοιτητές πανεπιστημίου», δηλαδή θα έχουν πραγματοποιήσει το όνειρο της ελληνικής οικογένειας. Η άρση των συνεπειών της εγκληματικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα είναι εύκολη. Η διάδοχη πολιτική επιβάλλεται να είναι καλά σχεδιασμένη και αντίστοιχη των οικονομικών δυνατοτήτων και των παραγωγικών αναγκών της χώρας, ώστε να υλοποιηθεί γρήγορα. Η οργανωμένη αξιολόγηση θα πρέπει να οδηγήσει, με συγκεκριμένα κριτήρια, στο κλείσιμο δεκάδων τμημάτων που προσφέρουν χαμηλής ποιότητας σπουδές και παράγουν αγράμματους ανέργους. Αντίστοιχα, θα πρέπει να δημιουργηθούν σχολές που να αφορούν την ένταξη της χώρας στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού, της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης, με αντίστοιχη αναβάθμιση των ανθρωπιστικών σπουδών. Προτεραιότητες πρέπει να είναι επίσης η αναβάθμιση της σύγχρονης τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και η διά βίου εκπαίδευση, με τη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Μόνο έτσι οι νέοι, αλλά και οι ενήλικοι, θα μπορούν να βρουν καλές δουλειές και να συμμετάσχουν ενεργά στην ανάπτυξη της χώρας.
Στο βιβλίο του «Η μεταρρύθμιση που δεν έγινε», ο παιδαγωγός Αλέξης Δημαράς παρουσιάζει όλες τις χαμένες προσπάθειες εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων οι οποίες καταστρέφονταν από την επόμενη κυβέρνηση. Η ιστορία δυστυχώς συνεχίζεται. Ο ΣΥΡΙΖΑ αναδεικνύεται, στον κρίσιμο τομέα της Παιδείας, εχθρός της προόδου. Αυτός και οι αυτοπροσδιοριζόμενοι ως προοδευτικοί σύμμαχοί του είναι πλέον συνυπεύθυνοι γι’ αυτή την εγκληματική οπισθοδρόμηση.
* Η κ. Αννα Διαμαντοπούλου είναι πρόεδρος του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, πρώην επίτροπος Ε.Ε. και πρώην υπουργός.