Η συνοριακή γραμμή ανάμεσα στην Αυστρία και στη Σλοβενία διαπερνά την αυλή του Αρμίν Τέμεντ. Κυριολεκτικά. Οχι ότι θα το γνώριζε κανείς. Οι τακτικές σειρές των αμπελιών ανεβαίνουν και κατεβαίνουν στην κοιλάδα σαν στρατιωτικές γραμμές με καμία αναγνώριση για ένα σύνορο που τοποθέτησε εδώ ο άνθρωπος χωρίς κανείς να θυμάται το γιατί. Οι Σλοβένοι εργάτες των αμπελώνων μιλούν γερμανικά. Οι Αυστριακοί μιλούν σλοβενικά ή τουλάχιστον προσπαθούν. Οσο για το κρασί, όπως λέει ο Τέμεντ, 32 ετών, «έχει την ίδια γεύση και στις δύο πλευρές».
Οταν η οικογένεια του Τέμεντ άρχισε να παρασκευάζει κρασί, τον 19ο αιώνα, δεν υπήρχαν σύνορα εδώ. Η περιοχή της Στυρίας, που βρίσκεται σήμερα ανάμεσα στη νοτιοανατολική Αυστρία και στη βορειοανατολική Σλοβενία ήταν τμήμα της αυτοκρατορίας των Αψβούργων.
Οταν η αυτοκρατορία κατακερματίστηκε μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ανω Στυρία έγινε αυστριακή και η Κάτω Στυρία μέρος της Γιουγκοσλαβίας μέχρι τη δεκαετία του 1990 όταν και αυτή η χώρα κατακερματίστηκε και η Σλοβενία έγινε ανεξάρτητη.
Το σύνορο, που σήμερα έχει ηλικία ενός αιώνα, καταργήθηκε από τις προελαύνουσες ναζιστικές στρατιές, στη συνέχεια φυλάχθηκε από αστυνομικούς κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου προτού σχεδόν αφανιστεί, εκτός από το όνομά του, όταν η Σλοβενία έγινε μέλος της Ζώνης Σένγκεν το 2007.
Το ζεύγος Στέρναρντ (όρθιοι) επικροτεί τη σκληρότερη στάση της Αυστρίας.
Μια καλή στιγμή
«Ηταν μια πολύ καλή στιγμή» επισημαίνει ο Γιάνεζ Βαλντχιούμπερ, 53 ετών, οινοποιός στη σλοβενική πλευρά. Για να γιορτάσει, άρπαξε τα μικρά παιδιά του και σκαρφάλωσε στον απότομο αμπελώνα απέναντι από το σπίτι του στο σημείο όπου περνά το σύνορο και ύψωσε μία ευρωπαϊκή σημαία. Οι ανακρίσεις στα σύνορα σταμάτησαν και ουδείς έψαχνε το πορτ -μπαγκάζ του Βαλντχιούμπερ όταν έμπαινε στην Αυστρία. Ωστόσο, πολλοί φοβούνται ότι τα ανοικτά σύνορα της Ευρώπης μπορεί να ξανακλείσουν, φυλάκιο προς φυλάκιο.
Αυτό τον μήνα, η Γερμανία ανακοίνωσε ότι στα βαυαρικά της σύνορα θα επιστρέφει πίσω τους αιτούντες άσυλο που έχουν καταγραφεί σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, «αναδημιουργώντας» τα σκληρά σύνορα με την Αυστρία.
Η Αυστρία, η οποία σήμερα κυβερνάται από έναν συντηρητικό κυβερνητικό συνασπισμό με την άκρα Δεξιά, απείλησε να κάνει το ίδιο στα νότια σύνορά της με την Ιταλία. Για να επιδείξει την αποφασιστικότητά της η Αυστρία ξανάκτισε φυλάκια ελέγχου στο πέρασμα Μπρέμερ αυτό τον μήνα. Τα σύνορα στο Σπίλφελντ, μία αυστριακή πόλη με μόλις 1.000 κατοίκους, έγιναν σημείο τερματισμού στη μεταναστευτική οδό το 2015 και για λίγες τραυματικές εβδομάδες εκείνης της χρονιάς πέρασαν από εκεί δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες. Εκτοτε, οι Αυστριακοί στρατιώτες επέστρεψαν.
Κινούνται με στρατιωτικά τζιπ κατά μήκος της «Οδού του Κρασιού», έναν γεμάτο στροφές επαρχιακό δρόμο μέσω των συνόρων. Επίσης, ανοικοδόμησαν έναν φράχτη κατά μήκος του μικρού συνόρου κοντά στο Σπίλφελντ και έφτιαξαν φυλάκια πάνω στους λόφους, τα οποία σπάνια επανδρώνονται αλλά πάντα υπάρχουν, σε εγκαταλελειμμένους δρόμους.
Ουδείς εδώ αναφέρει ότι είδε πρόσφυγες για περισσότερο από δύο χρόνια και οι συνοριακοί έλεγχοι είναι σπάνιοι.
Στρατιωτική άσκηση
Ωστόσο, αυτό τον μήνα, ο αυστριακός στρατός και η αστυνομία πραγματοποίησαν στρατιωτική άσκηση με προσομοίωση μιας μαζικής άφιξης προσφύγων.
Κάποιοι στο Σπίλφελντ χειροκροτούν τη σκληρότερη στάση της Αυστρίας. «Ηταν καιρός», λέει η Βαλπούργκα Στέρναντ, υπεύθυνη εστιατορίου με τον σύζυγό της κοντά στη λεωφόρο που συνδέει την Αυστρία με τη Σλοβενία. Η Στέρναντ θυμάται μία ημέρα τον Οκτώβριο του 2015 όταν 6.000 μετανάστες έφτασαν στα σύνορα με το Σπίλφελντ πλημμυρίζοντας τη λεωφόρο και την αυλή της. Η αθρόα είσοδος των μεταναστών ήρθε δύο εβδομάδες αφού η Ουγγαρία έκλεισε τα σύνορά της με την Αυστρία, στέλνοντας τους μετανάστες «μέσα» από τη Σλοβενία. Ο μοναδικός τρόπος για να παραμείνουν τα εσωτερικά σύνορα της Ευρώπης ανοικτά είναι να γίνουν πολύ αυστηρότεροι οι έλεγχοι στα εξωτερικά της σύνορα.