Τα τρία καλλιτεχνικά αβαντάζ της Ανδρου

Τα τρία καλλιτεχνικά αβαντάζ της Ανδρου

3' 41" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Αστικό κυκλαδονήσι που μοιάζει περισσότερο με την… Αίγινα. Το νησί των εφοπλιστών, των ναυτικών και των θαλασσοδαρμένων. Ο αστικός χαρακτήρας που αποπνέει, οι Εμπειρίκοι, οι Γουλανδρήδες και οι Πολέμηδες, το μνημείο του Αφανούς Ναύτου, τα μουσεία και τα ιδρύματα τη μετατρέπουν σε θέρετρο παρά σε προορισμό. Ανδρος· το νησί όπου μπορεί να μη σε συνεπάρουν οι παραλίες και το «ντάπα ντούπα», αλλά θα σε παρασύρουν οι μικρές δόσεις ιστορίας, επιτυχίας, μαγείας και τέχνης – και ο αέρας. Κάθε καλοκαίρι, η άλλως λεγόμενη και Υδρούσα γίνεται μια λαμπερή καρφίτσα στον καλλιτεχνικό χάρτη, αφού διαθέτει τρία βασικά αβαντάζ: το Αρχαιολογικό Μουσείο Ανδρου, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή και το Ιδρυμα Πέτρου και Μαρίκας Κυδωνιέως. Η «Κ», με αφορμή τα εγκαίνια των 24ων Πλόων στο τελευταίο, βρέθηκε στην Ανδρο και τα… είδε όλα.

Ιδρυμα Κυδωνιέως

Αν ξεκινήσει κανείς τη βόλτα προς το εσωτερικό της Χώρας από τις στεριανές παρυφές της, πρώτα θα συναντήσει το Ιδρυμα Κυδωνιέως. Οι επί 24 έτη συνεπείς εικαστικοί Πλόες, με την επιμέλεια της Αθηνάς Σχινά, παρουσιάζουν το «Ποιητικό αίτιο», το τελευταίο μέρος της τετραλογίας για το περιβάλλον. Οι Στέλιος Αλεξάκης, Γιάννης Καστρίτσης, Κώστας Κερεστετζής, Χρήστος Κεχαγιόγλου, Κυριακή (Χαραλαμπίδου), Φωτεινή Οθωναίου, Μίλτος Παντελιάς, Βασίλης Παπατσαρούχας, Παναγιώτης Πασάντας, Μαρία Στέφωση, Δημήτρης Τζαμουράνης και 36 απόφοιτοι της Σχολής Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης επισημοποιούν έτι μία φορά τη σχέση και την παρεμβατικότητα που διαχρονικά αναπτύσσουν η τέχνη με τον φυσικό κόσμο, ακόμη και στις χειρότερες στιγμές του. Οι εικαστικοί της φετινής έκθεσης, με τον ωραίο διάλογο στον οποίο τους «υποχρέωσε» η Αθήνα Σχινά, προσπαθούν να αναδείξουν τα ζητήματα που προκύπτουν σχετικά με την ευθύνη του ατόμου και της συλλογικότητας στο περιβάλλον (το «ποιητικό αίτιο»), σε μιαν εποχή που όλο και περισσότερο εισάγει στο καθημερινό μας λεξιλόγιο την «κλιματική αλλαγή». Τα ζωγραφικά έργα, τα γλυπτά, οι φωτογραφίες και οι εγκαταστάσεις, άλλοτε ως απλοί καταγραφείς και άλλοτε ως ξωμάχοι εσωτερικών και εξωτερικών τοπίων-περιβαλλόντων, επιμένουν να αποδεικνύουν ότι η εικαστική σκηνή της χώρας μας συγχρονίζεται με το momentum της Ιστορίας.

Τα τρία καλλιτεχνικά αβαντάζ της Ανδρου-1

Εργα του Βασίλη Παπατσαρούχα από τους 24ους Πλόες του Ιδρύματος Πέτρου και Μαρίκας Κυδωνιέως, στη Χώρα της Ανδρου.

Αρχαιολογικό Μουσείο

Προχωρώντας προς τα «έγκατα» της Χώρας, στην περίφημη πλατεία Καΐρη με τον πλάτανο, στα αριστερά είναι μια ήσυχη επιγραφή: «Αρχαιολογικό Μουσείο». Με τον Ερμή της Ανδρου να ξεχωρίζει ανάμεσα στους θησαυρούς του μουσείου, το οποίο έγινε πραγματικότητα με τη δωρεά του παρακειμένου Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή το 1981, ο Ελληνας δημιουργός με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Hope τρύπωσε και τοποθέτησε δικά του γλυπτά και επιτοίχιες αλλά και τρισδιάστατες συνθέσεις (συν μία video performance που καταγράφει την performance του καλλιτέχνη στα εγκαίνια), σε μιαν ιδιότυπη συνομιλία με τη βαθιά ιστορία του νησιού. Με την επιμέλεια του Στέφανου Κεραμίδα, αρχαιολόγου τής –εξωστρεφούς και ανοικτής στον διαχρονικό διάλογο πλέον– Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, η έκθεση «My sons, too young then», με την υποστήριξη του Outset Contemporary Fund, προκαλεί, με αυτή την παράδοξη συνάντηση των αιώνων, μιαν επιθυμία να μάθεις το παλιό και το καινούργιο, την αιτία και το αποτέλεσμα που θα γίνει με τη σειρά του αιτία· ο Hope, με χρόνια «υπηρεσίας» στην τέχνη του δρόμου, μπαίνει στο Αρχαιολογικό Μουσείο και τροφοδοτεί εκ νέου το συνεχές της τέχνης από καταβολής κόσμου έως σήμερα, τώρα. Το αναπάντεχο, δε, είναι πως τα έργα του σύγχρονου εικαστικού δεν «κλωτσάνε» δίπλα στους αρχαίους θησαυρούς.

Τα τρία καλλιτεχνικά αβαντάζ της Ανδρου-2

Επισκέπτες στο Μουσείο Γουλανδρή Σύγχρονης Τέχνης. Ο Δημήτρης Μυταράς αποτελεί έναν από τους κοινούς τόπους για τους Ελληνες.

Μουσείο Γουλανδρή

Λίγα σκαλιά πιο κάτω από το Αρχαιολογικό Μουσείο, ίσταται το Μουσείο Γουλανδρή Σύγχρονης Τέχνης. Εκεί, εκατό έργα από την ευρύτατη παρακαταθήκη του Δημήτρη Μυταρά λένε μιαν ιστορία για τον ζωγράφο που αποτέλεσε πανδήμως κοινό τόπο. Η ιστορία, όπως την επιμελήθηκε η Μαρία Κουτσομάλλη-Μορό, δεν μιλάει μόνο για έναν Μυταρά που ίσως είχαμε παραβλέψει (τον σκηνογράφο, τον πορτρετίστα, τον σφοδρό επικριτή της χούντας), αλλά και για έναν πιο προσωπικό Μυταρά, εκείνον που δείχνουν τα φωτογραφικά και γραπτά τεκμήρια από το αρχείο του. Με τη δίγλωσση έκδοση της Μικρής Αρκτου να τη συνοδεύει, η έκθεση «Δημήτρης Μυταράς – από το σύγχρονο στο διαχρονικό», με 20 έργα που παρουσιάζονται για πρώτη φορά, καταδεικνύει τον «δάσκαλο» ως αυτό το ευφυές εργοστάσιο παραγωγής αντιφάσεων και εκπλήξεων.

Τα τρία καλλιτεχνικά αβαντάζ της Ανδρου-3

Αριστερά, η «Χαρίκλεια» (1971) και, δεξιά, ο «Μοτοσυκλετιστής» (1970-74), από την έκθεση για τον Δημήτρη Μυταρά στο Μουσείο Γουλανδρή Σύγχρονης Τέχνης.

​​«Ποιητικό αίτιο», Ιδρυμα Κυδωνιέως. «My sons, too young then», Αρχαιολογικό Μουσείο Ανδρου. «Δημήτρης Μυταράς – από το σύγχρονο στο διαχρονικό», Μουσείο Γουλανδρή Σύγχρονης Τέχνης. Ολες οι εκθέσεις διαρκούν έως τις 30 Σεπτεμβρίου.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή