Γράφει ο Νίκος Κουρτζής.(Μια ιστορία πρωταθλητισμού στην άρση βαρών που χρειαζόταν απλά ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη για να ξεκινήσει.) Επιτρέψτε μου να μοιραστώ μαζί σας κάτι που έμαθα σήμερα και με έκανε ιδιαίτερα χαρούμενο. Στο τέλος θα καταλάβετε γιατί σας κάνω κοινωνούς σε αυτό.
Πριν δυόμισι χρόνια περίπου, ένα φιλικό μου πρόσωπο, ας το πούμε Κώστα για τις ανάγκες της διήγησης (φυσικά δεν είναι αυτό το αληθινό του όνομα), μου εκμυστηρεύτηκε ότι βρισκόταν σε μια εξαιρετικά δυσχερή, ουσιαστικά τραγική οικονομική κατάσταση. Η οικογένειά του (ένας γονέας, ένας μικρότερος αδερφός και ο Κώστας) είχε πάρει, τις καλές εποχές που οι Έλληνες δούλευαν και πληρωνόντουσαν αξιοπρεπώς για τη δουλειά τους, με δάνειο ένα σπίτι. Μη φανταστείτε τίποτα μεγαλοπρεπές, μια μικρού-μεσαίου μεγέθους μονοκατοικία σε μια χαμηλού κόστους περιοχή. Είχαν λοιπόν βάλει δόσεις για αρκετά χρόνια, τις οποίες πλήρωναν ανελλιπώς.
Την εποχή που κάναμε τη συζήτηση με τον Κώστα, το μόνο πλέον εισόδημα που είχε απομείνει στην οικογένειά του ήταν μια ελάχιστη σύνταξη του ενός γονιού και ό,τι έπαιρνε ο Κώστας από την ωρομίσθια εργασία του, δηλαδή 300 – 400 ευρώ στους καλούς μήνες για εξαήμερη (ενίοτε επταήμερη) πλήρη απασχόληση. Με αυτά έπρεπε να πληρώνουν τις δόσεις (προκειμένου να μη χάσουν το μοναδικό τους περιουσιακό στοιχείο) και να ζουν. Ουσιαστικά ο φίλος εργαζόταν για να πληρώνει δόσεις.
Δεν σας κρύβω ότι στην αρχή ένιωσα απελπισία με την κατάσταση αυτών των ανθρώπων. Απελπισία από τη μια, θαυμασμό από την άλλη για το πώς κατάφερναν και τα έφερναν βόλτα, πολύ ζορισμένα μεν αλλά χωρίς να πέφτουν σε μαύρη κατάθλιψη (αν και ίσως φλέρταραν μαζί της). Στη συνέχεια, ενεργοποιήθηκαν, φαίνεται, μέσα μου μηχανισμοί αντιμετώπισης κρίσεων και άρχισα να ψάχνω πιθανές λύσεις που ίσως να τους είχαν διαφύγει.
Ώσπου ξαφνικά, μετά από μερικές ημέρες, θυμήθηκα το νόμο εκείνο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, ένα από τα καλά που άφησε πίσω της η κυβέρνηση Καραμανλή, αναθεώρησε προς το θετικότερο αυτή του Παπανδρέου και τροποποίησε, αργότερα, προς εξυπηρέτηση των τραπεζών (μη μου πείτε ότι εκπλήσσεστε) η κυβέρνηση Σαμαρά. Εκείνο το βράδυ ξενύχτησα διαβάζοντας το νόμο και ψάχνοντας παρόμοιες υποθέσεις. Όσο διάβαζα τόσο χαιρόμουν. Παρά τις λυσσαλέες αντιδράσεις των τραπεζών που εμπόδιζαν τις διαδικασίες με όποιους τρόπους μπορούσαν, αρκετοί οφειλέτες με τεκμηριωμένες υποθέσεις είχαν βρει δικαίωση από τα δικαστήρια.
Την επόμενη μέρα, μίλησα με ενθουσιασμό στον Κώστα για τη δυνατότητα αυτή. Εκείνος όμως δεν φάνηκε να συμμερίζεται τον ενθουσιασμό μου. «Δεν είμαι για τέτοια» μου είπε. «Πού να μπλέκω τώρα με δικηγόρους, πώς θα τους πληρώσω; Χώρια τα χρόνια που θα πάρει η υπόθεση – και αν δεν δικαιωθώ;»Τις επόμενες ημέρες, έγινα φορτικός προσπαθώντας να τον πείσω ότι η περίπτωσή του ήταν ακριβώς αυτό που περιέγραφε ο νόμος. Στο τέλος και μετά από μερικές υπεκφυγές τύπου «καλά, θα το σκεφτώ», τον κατάφερα να πάμε μαζί στην τοπική ένωση καταναλωτών για μια ακόμα γνώμη και περισσότερες πληροφορίες.
Η κοπέλα στη Ένωση, αφού ζήτησε λίγες ημέρες να μελετήσει τα στοιχεία, μας συνάντησε. Ούτε λίγο ούτε πολύ, προσπάθησε να μας αποτρέψει από το να κινήσουμε διαδικασίες, λέγοντας ότι, κατά την εκτίμησή της, το δικαστήριο πιθανότατα θα διέταζε πώληση του σπιτιού προκειμένου να εξοφληθεί το δάνειο. Μας είπε επίσης, ότι θα έπαιρνε καιρό για να βγει η όποια απόφαση. Φύγαμε από την ένωση με τον Κώστα απογοητευμένο και εμένα νευριασμένο. Πήγα ελπίζοντας σε έναν σύμμαχο και αντίθετα, η προσπάθεια κινδύνευε να αποτύχει πριν καλά – καλά ξεκινήσει!
Εγώ όμως ήμουν απόλυτα πεπεισμένος ότι η δικές μου εκτιμήσεις και όχι της ένωσης, ήταν σωστές και συνέχισα να επιμένω σθεναρά. Κάτι η επιμονή μου, κάτι η επιθυμία για ελπίδα που είχε αρχίσει να ξυπνάει στο μυαλό του φίλου μου, ο Κώστας ξεκίνησε να δείχνει κάποια πίστη στην προσπάθεια αυτή και να αναλαμβάνει, σιγά – σιγά, δράση.
Να μη σας τα πολυλογώ, λίγο μετά με τον Κώστα χαθήκαμε. Τον ξαναείδα ένα περίπου χρόνο πριν και ένα από τα πρώτα που μου είπε όλος χαρά ήταν το ότι το θέμα προχωρούσε με πολύ καλές προοπτικές. Το είχε αναλάβει ένας δικηγόρος που ήταν σίγουρος για τη δικαίωση.
Σήμερα τον ξανασυνάντησα τυχαία. Έσπευσε να μου ανακοινώσει ότι η υπόθεση πριν λίγο καιρό τελεσιδίκησε και το αποτέλεσμα ήταν να απαλλαγεί από τα δυο τρίτα του χρέους του. Το σπουδαιότερο γι’ αυτόν είναι, όπως μου είπε, ότι δεν κινδυνεύει πια να χάσει το σπίτι του. Βεβαίως στο δικαστήριο μέτρησε θετικά ότι, παρά τις αναμφισβήτητες δυσκολίες, ποτέ δεν είχε παραλείψει ούτε μια πληρωμή δόσης. Έλαμπε όλοκληρος, σαν να είχε φύγει από πάνω του ένα τεράστιο βάρος που κουβαλούσε χρόνια. Με αγκάλιασε και με φίλησε.
Αν θεωρείτε ότι τα παραπάνω τα έγραψα για να εισπράξω «μπράβο», κάνετε λάθος. Δεν θα ήθελα δω ούτε ένα τέτοιο σχόλιο και αν υπάρξει, μη με παρεξηγήσετε αλλά το το διαγράψω – κάτι που κάνω εξαιρετικά σπάνια. Στο κάτω – κάτω, δεν έκανα τίποτα παραπάνω από το να επισημάνω σε έναν πολίτη μια δυνατότητά που ήδη είχε και να του δώσω την παρότρυνση που χρειαζόταν ώστε να πιστέψει σε αυτή και να τη χρησιμοποιήσει.
Ο λόγος που έγραψα το κατεβατό με την ιστορία του φίλου μου ήταν για να λειτουργεί ως υπενθύμιση, πρώτα στον εαυτό μου (που συχνά χρειάζεται γενναίο σπρώξιμο για διάφορα) και μετά σε οποιονδήποτε άλλο, ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να κρίνουμε μια δύσκολη κατάσταση αντικειμενικά, αν είμαστε μέρος της. Συνεπώς, καλό θα είναι να κρατάμε ένα άνοιγμα, έστω χαραμάδα, ανοιχτή στη φωνή του φίλου, του συνανθρώπου αυτού που θα επιχειρήσει να μας μεταδώσει μια πιο αισιόδοξη και -ίσως- πιο αντικειμενική θεώρηση των πραγμάτων, όταν η δική μας σκέψη μπορεί να έχει εγκλωβιστεί σε ατέρμονες σκέψεις ή να έχει θολώσει από την πίεση και την κόπωση που αυτή φέρνει.
Ακόμα όμως και όταν γινόμαστε μάρτυρες τέτοιων καταστάσεων όντας απέξω από αυτές, ας προσπαθούμε να αφήνουμε για λίγο στην άκρη τα δικά μας προβλήματα, για να δώσουμε αυτό το πειστικό «σπρώξιμο» που ο συνάνθρωπος μπορεί να έχει ανάγκη για να ξεκολλήσει από την κινούμενη άμμο στην οποία βρίσκεται. Η ικανοποίηση που αισθάνεσαι επειδή έβαλες ένα, έστω λιθαράκι ώστε να βοηθήσεις τον άλλο να γίνει λίγο πιο χαρούμενος, είναι μεγάλη και λειτουργεί και σαν πηγή ενέργειας και για σένα.
Εγώ ωστόσο, θα πω ένα μεγάλο, από καρδιάς «ΜΠΡΑΒΟ» στον Κώστα (ξέρει αυτός ποιος είναι) για τον παλλικαρίσιο τρόπο που αντιμετώπισε μια κατάσταση η οποία για πολλούς (ο υποφαινόμενος συμπεριλαμβανόμενος) θα ήταν χωρίς καμία υπερβολή, απελπιστική. Τώρα, ξαλαφρωμένος πια, μπορεί ξανά να χαμογελάει πλατιά
Νίκος Κουρτζής
