Δημήτρης Κρεμαστινός: Η απώλεια ενός ακόμα επωνύμου

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Δημήτρης Κρεμαστινός

Πρόσφατα έφυγε από τη ζωή αιφνίδια ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας ύστερα από καρδιακή προσβολή. Σε κάθε ανάλογη περίπτωση λόγω της τεράστιας δύναμης των ραδιοτηλεοπτικών μέσων δημιουργείται στον κόσμο ανασφάλεια και πανικός.

Τα τηλέφωνα και τα e-mails της στήλης πήραν φωτιά από τους ανησυχούντες καρδιοπαθείς αλλά και μη καρδιοπαθείς.

Παρότι η στήλη έχει επανειλημμένα ασχοληθεί με το έμφραγμα τις θανατηφόρες αρρυθμίες και την καρδιακή ανακοπή είναι αδύνατον να μην σχολιάσει τα θέματα αυτά από άλλη οπτική γωνία. Εκείνο που αναμφισβήτητα πρέπει να γίνει αντιληπτό απ’ όλους είναι ότι ο κοινός παρονομαστής όλων αυτών των καταστάσεων ονομάζεται φυσιολογική λειτουργία του ενδοθηλίου.

Όταν το ενδοθήλιο δηλαδή ο εσωτερικός χιτώνας της αρτηρίας λειτουργεί φυσιολογικά τότε οι πιθανότητες καρδιακής προσβολής σχεδόν μηδενίζονται, γι’ αυτό και δεν παρατηρούνται ανάλογες καρδιακές επιπλοκές στις νεανικές ηλικίες.

Το ενδοθήλιο παράγει άνω των 30 ορμονών δηλαδή προστατευτικών ουσιών μεταξύ των οποίων ενάντια στη δημιουργία θρόμβου ή σπασμού μέσα στις στεφανιαίες αρτηρίες που είναι οι κύριοι υπεύθυνοι της καρδιακής προσβολής.

Κάθε παράγοντας κινδύνου όπως το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η αυξημένη χοληστερίνη, η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης, τα αναβολικά και τα ναρκωτικά είναι ουσίες που καταστρέφουν το ενδοθήλιο και συμβάλλουν στην εκδήλωση αιφνίδιου θανάτου.

Για τον λόγο άλλωστε αυτό αποτελεί υπεραπλούστευση όσων πιστεύουν και όσων υποστηρίζουν ότι το να επεμβαίνουμε προληπτικά εξαλείφοντας τις στενώσεις των στεφανιαίων αρτηριών με αγγειοπλαστική – stent (μπαλονάκι) ή με εγχείρηση bypass προλαβαίνουμε την καρδιακή προσβολή. Εάν ήταν τόσο απλή η ιστορία, τότε με αυτές τις προληπτικές επεμβάσεις θα είχε αντιμετωπιστεί ο αιφνίδιος θάνατος ή το έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Η παθοφυσιολογία του εμφράγματος στηρίζεται στο ότι μπορεί να δημιουργηθεί μεγάλη ισχαιμία και νέκρωση μετά από θρόμβωση της αρτηρίας. Η θρόμβωση είναι αποτέλεσμα είτε απλής διάβρωσης του ενδοθηλίου είτε παρατεταμένου σπασμού της αρτηρίας είτε μετά από ρήξη μικρών σε μέγεθος αθηρωματικών πλακών.

Όλα αυτά όμως ελαχιστοποιούνται όταν λειτουργεί φυσιολογικά το ενδοθήλιο και παράγει τις ανάλογες προστατευτικές ουσίες. Για όλους αυτούς τους λόγους η βάση της σύγχρονης θεραπευτικής αγωγής στηρίζεται στην αντιμετώπιση της λειτουργίας του ενδοθηλίου.

Έχοντας όλα αυτά υπ’ όψιν μπορεί εύκολα κανείς να αντιληφθεί γιατί είναι δύσκολο να προβλέπει και να αποτρέπει την καρδιακή προσβολή. Γιατί απλούστατα είναι πολυπαραγοντική. Όμως η σύγχρονη γνώση της παθοφυσιολογίας και η σωστή αντιμετώπιση των αρρώστων με βάση τις ισχύουσες σήμερα γνώσεις έχει ελαττώσει σημαντικά τους αιφνίδιους θανάτους και τα εμφράγματα.