Πάτρα: Ολοκληρώνονται σήμερα οι Ημέρες Ορθολογισμού του Ωρίωνα

Ολοκληρώνονται οι Ημέρες Ορθολογισμού 2017 την Τετάρτη 29 Μαρτίου και ώρα 20:00 στο συνεδριακό κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών με τρεις ομιλίες. Η είσοδος είναι ελεύθερη για όλο το κοινό.

Πρόγραμμα 2ης Ημέρας Ορθολογισμού 2017 - Τετάρτη 29 Μαρτίου στις 20:00

Αμφιθέατρο Ι4 Συνεδριακού Κέντρου Πανεπιστημίου Πατρών

Γιούλη Φωκά-Καβαλιεράκη, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας των Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών και διδάσκουσα Θεωρία Ορθολογικής Επιλογής στο τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας & Θεωρίας της Επιστήμης.

Περίληψη: Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στις δημοκρατίες είναι η έλλειψη επαρκούς πληροφόρησης των ψηφοφόρων και η ταυτόχρονη ύπαρξη συγκεκριμένων γνωστικών προκαταλήψεων. Οι σχετικές εμπειρικές έρευνες από τα οικονομικά, τις πολιτικές επιστήμες και την ψυχολογία μας δείχνουν ότι οι πολίτες στην πλειοψηφία τους, όχι μόνο δεν είναι καταρτισμένοι σε ζητήματα πολιτικής και οικονομίας, αλλά συνήθως έχουν πλήρη άγνοια ή παρανοήσεις για πολύ βασικά θέματα που αφορούν τη δική τους χώρα ή την ευρύτερη διεθνή κοινότητα. Δεν κατανοούν ή παρανοούν στοιχειώδεις έννοιες οικονομικών, δεν γνωρίζουν γεγονότα της επικαιρότητας και δεν αντιλαμβάνονται τη σχέση όλων αυτών με τις αντίστοιχες πολιτικές που προτείνονται ή εφαρμόζονται. Επιπλέον διαθέτουν κάποιες βαθιά ριζωμένες πεποιθήσεις που βασίζονται σε λανθασμένες αντιλήψεις και σε γνωστικές πλάνες. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται πολιτική άγνοια και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα για τον θεσμό της δημοκρατίας.

Η λογική ως τρόπος έκφρασης, η επιχειρηματολογία και ο δρόμος προς τον ορθολογισμό στο δημόσιο λόγο και διάλογο
Κατερίνα Καραδημήτρη, Προπονήτρια ρητορικής, ιδρυτικό μέλος της Ρητορικής Εταιρείας Ελλάδος

Περίληψη: Στην εποχή των ψεύτικων ειδήσεων και του έντονα συναισθηματικού πολιτικού λόγου, υπάρχει χώρος για ορθολογισμό; Παρότι η τεχνολογία και η κοινωνική δικτύωση έχουν δώσει πολλούς νέους διαύλους επικοινωνίας μεταξύ των πολιτών, ο δημόσιος διάλογος απειλείται, λόγω της αυξανόμενης δημοφιλίας των ακραίων πολιτικών ιδεολογιών και της αίσθησης αβεβαιότητας που επεκτείνεται στις δυτικές κοινωνίες. Για να επιστρέψει η λογική στο δημόσιο λόγο χρειάζεται θωράκιση από τον λαϊκισμό, ενημέρωση και παρρησία. Ποιοι είναι οι μηχανισμοί που θα βοηθήσουν την κοινωνία να επιστρέψει σε μία πιο ψύχραιμη και προσοδοφόρα έκφραση;

Ορθολογικότητα, Ελευθερία και Πατερναλισμός: Από την "ζοφερή επιστήμη" στο "nudge"
Αριστείδης Χατζής , Αναπληρωτής Καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου & Θεωρίας Θεσμών Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Περίληψη. Ο Φιλελευθερισμός στον 19ο αιώνα είχε έντονα τα στοιχεία μια ελιτίστικης ιδεολογίας. Συνδεδεμένος με την αστική τάξη και τις μορφωμένες ευκατάστατες ελίτ απέρριπτε συνήθως την καθολική ψηφοφορία. Για τους πρώτους φιλελεύθερους το δικαίωμα της ψήφου έπρεπε να συνοδεύεται από ευθύνη και ωριμότητα που σου προσέδιδε η ιδιοκτησία, ο πλούτος ή η εκπαίδευση. Η μεταμόρφωση του φιλελευθερισμού ξεκίνησε με τη σύνδεσή του με την οικονομική θεωρία μετά την οριακή επανάσταση (marginal revolution) στα οικονομικά που έδωσε έμφαση στην υποκειμενικότητα των προτιμήσεων. Οι φιλελεύθεροι υιοθέτησαν σταδιακά αλλά πλήρως τη βασική ιδέα της οικονομικής ορθολογικότητας: το κάθε άτομο είναι ο καλύτερος κριτής των συμφερόντων του – κανείς, κατά τεκμήριο, δεν μπορεί να αποφασίσει καλύτερα για τις δικές του υποθέσεις. Όμως αυτή η ιδέα των οικονομολόγων δέχθηκε κριτική ήδη από τον 19ο αιώνα. Επειδή οι οικονομολόγοι θεωρούσαν τις προτιμήσεις όλων των ανθρώπων ως ισάξιες, η επιστήμη τους κατηγορήθηκε ως «ζοφερή».

Αλλά από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι σήμερα οι φιλελεύθεροι και οι οικονομολόγοι αντιμετωπίζουν τον ίδιο αντίλογο: τα άτομα δεν είναι και τόσο ορθολογικά, κάποιου είδους πατερναλισμός είναι πάντα απαραίτητος για να τα προστατεύσει από τα λάθη τους. Τα συμπεριφορικά οικονομικά, που ασκούν πλέον σημαντική επιρροή στην οικονομική επιστήμη, αμφισβητούν την βασική προκείμενη των οικονομολόγων, θεωρούν ότι τα άτομα κάνουν συστηματικά λάθη και υποστηρίζουν έναν ήπιο είδος πατερναλισμού που έχει τη μορφή της απλής παρώθησης (nudge). Μάλιστα ονομάζουν αυτόν τον πατερναλισμό «φιλελεύθερο». Είναι όμως;

Περισσότερες πληροφορίες: Facebook event - Ημέρες Ορθολογισμού - Ωρίων