Του Ευριπίδη Κλεόπα
Τριάντα πέντε χρόνια από την αποκατάσταση της ∆ηµοκρατίας, βράδυ στο Προεδρικό Μέγαρο. Κι εµένα µου ‘ρχεται στο νου µια άλλη νύχτα, τη νύχτα που εβδοµήντα χιλιάδες µαθητές της Αθήνας γελοιοποιήσαµε στο Παναθηναϊκό Στάδιο τον δικτάτορα Παπαδόπουλο. Οι µαθητές εκείνης της εποχής τόλµησαν εκείνο που δίσταζαν να πράξουν οι µεγαλύτεροι.
Στην ιστορία έχει µείνει ως πρώτη και µοναδική µαζική αντιστασιακή πράξη των πρώτων χρόνων της δικτατορίας η σιωπηλή συµµετοχή εκατοντάδων χιλιάδων λαού στην κηδεία του Γεωργίου Παπανδρέου τον Νοέµβρη του 1968. Όµως η τιµή για το πρώτο µαζικό κράξιµο της χούντας ανήκει στους µαθητές της Αθήνας, τους οποίους συγκέντρωσε ο Παπαδόπουλος στο Παναθηναϊκό Στάδιο στις 21 Απριλίου του 1969 για να δώσει πανηγυρικό τόνο στη δεύτερη επέτειο του πραξικοπήµατος. Η χούντα συγκέντρωσε υποχρεωτικά όλα τα γυµνάσια του Λεκανοπεδίου σε µια από εκείνες τις φιέστες που µόνον αυτή ήξερε να κάνει. Αρχαίους πολεµιστές µε ιέρειες να παρελαύνουν πάνω στο ίδιο γύψινο άρµα µαζί µε ήρωες του 1821 και ευζώνους, και να ακολουθεί κατά πόδας ο ∆ούρειος Ίππος πάνω στο πολεµικό Αβέρωφ που συνοδευόταν από µοτοσικλετιστές της ΕΣΑ. Φαντάροι και ναύτες κατατρόπωναν σε εικονικές µάχες Άραβες, Τούρκους, Ιταλούς, Βορειοκορεάτες, κοµµουνιστοσυµµορίτες.
Ο Μεγαλέξανδρος αγκαλιά µε τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, ο Παπαφλέσσας µε τον Λεωνίδα και ο Αχιλλέας αντάµα µε τον Αθανάσιο ∆ιάκο. Και σαν εµφανίζεται επί σκηνής ο τραγελαφικός και σχιζοφρενής δικτατορίσκος, το στάδιο σείεται από ιαχές… Αλλά ας αφήσουµε τα αντιστασιακά έντυπα της εποχής να µας περιγράψουν την ατµόσφαιρα: «Η φοιτητική και µαθητική νεολαία που µαντρώθηκε στο Στάδιο (κάθε απουσία έπρεπε να δικαιολογηθεί µε συµβολαιογράφο!) πέτυχε την οργανωµένη νίλα του Παπαδόπουλου, µόλις άρχισε να µιλάει. Αναγκάστηκε να διατάξει πειθαρχία, την οποία ανέλαβαν να επιβάλουν οι χιλιάδες χαφιέδες» (Ριζοσπάστης Μαχητής του ΚΚΕ Εσωτερικού, Απρίλης 1969). Περισσότερες λεπτοµέρειες βρίσκουµε στο «Θούριο» του Ρήγα Φεραίου (φύλλο 10, Απρίλης 1969): «Μεγαλειώδης αντιστασιακή εκδήλωση της µαθητικής νεολαίας στο Στάδιο και αντίστοιχο ξεφτέλισµα της χούντας και της τροµοκρατίας της.
Οι κραυγές αποδοκιµασίας και το κατευθείαν βρισίδι των εκπροσώπων της τυραννίας ήταν µια συνεχής κατάσταση. Χαρακτηριστικά ο Παπαδόπουλος στα πρώτα 10 λεπτά της οµιλίας του δεν µπόρεσε να πει τίποτε άλλο από “∆εν … δεν θα δυνηθώ … δεν θα δυνηθώ λέγω…” Στο τέλος αναγκάστηκε να επικαλεστεί διάφορα µέσα “πειθαρχίας” αλλά χωρίς αποτέλεσµα. Όλο το Στάδιο βούιζε από τις παντοειδείς κραυγές αποδοκιµασίας. Μετά νεκρική σιγή κάλυψε την υπόλοιπη εκδήλωση, παρόλα τα σταµατήµατα του Παπαδόπουλου που περίµενε εναγώνια κάποιο χειροκρότηµα. Οι χαφιέδες που ήταν σκορπισµένοι ανάµεσα στους µαθητές δεν µπόρεσαν, δεν τόλµησαν να πουν ή να κάνουν τίποτα, χάνοντάς τα από τη µαχητική διάθεση και τον όγκο των µαθητών». Εδώ θυµάµαι τις χιλιάδες µικρές φωτιές που σαν άστρα φώτιζαν το σκοτεινό Καλλιµάρµαρο. Κι όταν έξαλλος ο δικτάτορας διέταξε να σβήσουν τα τσιγάρα οι µαθητές, σαν από θαύµα άρχισε να φωτίζεται όλο το στάδιο απ’ τις µικρές φωτίτσες καθώς τα πακέτα άρχισαν να µοιράζονται αστραπιαία από χέρι σε χέρι ακόµα και σ’ αυτούς που δεν καπνίζανε! Ο δικτάτορας, σαν φρενοβλαβής που ήταν εκνευρίζεται ακόµα περισσότερο. Καλεί συνεχώς στην τάξη και απειλεί πειθαρχικές ποινές. Οι µαθητές απαντούν µε ρυθµικές φωνές υπέρ του… Ολυµπιακού. Το τσούρµο των χαφιέδων δεν είναι σε θέση να επισηµάνει τους αναρχικούς γιατί όλοι οι µαθητές φωνάζουν γιουχαΐζοντας χωρίς διακοπή. Ο δικτάτορας απειλεί: «Αν ήµουν στην τάξη θα σας απέβαλλα», λέει στους µαθητές. Φυσικά ο Παπαδόπουλος δεν µπορούσε να «αποβάλει» όλους τους µαθητές της Αθήνας. Φρόντισε όµως να καταστήσει υπεύθυνους τους δασκάλους και τους καθηγητές για τα περαιτέρω.
Εκείνη τη νύχτα η µαθητιώσα νεολαία της Αθήνας έκλεισε το ραντεβού µε το δικτάτορα.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, µια φθινοπωρινή νύχτα του Νοέµβρη, είµαστε όλοι εκεί. Στο Πολυτεχνείο…
Aκολουθήστε μας στο Google News
Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy
