Φωτογραφία: Αλέξιος Μάινας

επιμέλεια/συντονισμός αφιερώματος: Αλέξιος Μάινας

Ποιήματα με καλοκαιρινή θεματική

Γιώργος Αλισάνογλου

[ΤΟΠΙΟ ΟΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ]

Φύγε μακριά από το σκοτάδι των πολιτισμών
μια κυτταρική διαίρεση δεν προέρχεται
απαραίτητα από ένα κουρασμένο κεφάλι
το κουρασμένο κεφάλι μου είναι ο βόμβος του μυαλού μου
(σε ένα τοπίο όπου δεν είναι καλοκαίρι)

κι όμως ο κόσμος μου είναι ασυνεχής
τις προχωρημένες ώρες στον κόσμο μου βρέχει
πάνω σε χάρτινα γαρίφαλα
(το ανθρώπινο πλάσμα μουσκεύει κι ανθίζει στην άμμο)

άγριο μέλι γεμίζει τα χωμάτινα αγγεία του
κάτοικοι της λάσπης εγκαταλείπουν τα σπίτια
εγκαταλείπουν πάλι τον κόσμο μου

(το ανθρώπινο πλάσμα γίνεται σμήνος που ξεχύνεται
το καλοκαίρι συμβαίνει σε ό,τι απέμεινε από μένα)

πόσες μέλισσες χρειάζονται τελικά
για να ξεκινήσει μια επανάσταση;

Κατερίνα Αυγέρη

ΙΟΥΛΙΟΣ

Το σούρουπο φοράει τη νυχτικιά της
και ανεβαίνει στην κορυφή του πυργόσπιτου.
Καθισμένη σε ένα τρίποδο
μελετάει τα αστέρια
βάσει της σολωμονικής και
άλλων καλοκαιρινών γριμορίων.
Την αυγή, γυμνή και βαμμένη μοβ
από τις πέτρες της θάλασσας
διαβάζει τα μελλούμενα στους εραστές της.
Όσοι επιζήσουν
θα γίνουν οι αγαπημένοι της νεκροί.
Οι υπόλοιποι θα αρκεστούν
σε ένα δείπνο με τελώνια.

Άννα Γρίβα

ΠΑΡΑΛΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ, ΣΥΡΟΣ

Ναύτες, φυγάδες, πειρατές
σκαρφάλωναν στα βράχια
για ν’ αφήσουν το σημάδι τους.
Σύμβολα αμέτρητα κι ευχές
από τα βάθη των αιώνων:
Άγιε Νικόλα, Όλβιε Νηρεύ,
και τρίαινες, γοργόνες και σταυροί.
Στην άκρη ολομόναχη
μια επτάφωτος λυχνία:
όταν κυλά η νύχτα
κι όλα πορεύονται στο σκότος
θαρρείς θα λάμψει ως θαύμα.
Τότε θα δεις το άγνωστο χέρι
ξανά ολοζώντανο
να εργάζεται με μόχθο.
Προσεκτικό και σταθερό κι ακέραιο.
Χέρι γυναίκας
–σου λέω με βεβαιότητα–
Λικνίζονται μπρος στα μάτια μας
τα μαύρα της μαλλιά
καθώς σκυφτή
βυθίζει πέτρα σε πέτρα
καρφώνει αδιάκοπα το φως
στη σκληρότερη ύλη.

Έλσα Κορνέτη

ΠΡΟΣΘΑΛΑΣΣΩΣΗ

Είναι μια άλλη αγάπη
του κόσμου ο βηματισμός
η συμπόνια των όντων
οι αμμουδερές ακτογραμμές
η προσθαλάσσωση των γλάρων
με την ελαφρότητα ενός χαρταετού
στα μπλε ρίγη του νερού
το θαύμα της ζωντανής ατράκτου.
Κι είναι μια άλλη αγάπη
όταν κρατούν στα ράμφη τους
κόκκινα πλαστικά καπάκια·
Το γεύμα του καλοκαιριού.

Μαρία Κουλούρη

ΜΙΚΡΗ ΠΑΡΑΙΝΕΣΗ

Μια αδέσποτη ιδέα για επανάσταση
Γεμίζει την πλατεία
Είναι η βροχή τη μέρα του καλοκαιριού
Λίγο πριν αναρτηθούν οι απορίες
Στα δάχτυλα αφοσιωμένων παραθεριστών
Κι η ακίνητη θερμότητα
Ακονίσει κατάποση και ομιλία
Τα στόματα παραδομένα στην έκταση
Ανοίγουν σε βράχους
Κι απλώνουν στην επιφάνεια
Την έκκριση του ιδρώτα

Όλοι στους δρόμους
Δεν προλαβαίνουν να αποποιηθούν
Ενοχές κι ελπίδες
Με όση αγάπη απέμεινε στις τσέπες
Ας καταλύσουμε την πόλη

Ελευθερία Κυρίτση

ΣΤΗΝ ΑΚΤΗ

Βγαίναμε απ’ τον χειμώνα
Μπαίναμε στη θάλασσα δίχως μαγιό
Δεν θέλαμε τίποτα να στέκει ανάμεσα
Στην ακινησία του σώματος και τη γη της επαγγελίας.
Ύστερα ψάχναμε τη φωνή που κρατούσε
Λουκουμάδες πάνω στον δίσκο της παιδικής μας υδρογείου
Δεν ξέραμε άλλη κλωστή να ράψουμε τα καλοκαίρια.

Μόνο η βρεγμένη φωνή του προφήτη
Πασπάλιζε κι αυτόν τον Αύγουστο μ’ άσπρες νιφάδες
Πάνω σε μαυρισμένες ψάθες και πετσέτες.

Δήμητρα Κωτούλα

Η ΜΙΚΡΗ ΤΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

(για την κόρη μου)

Έχεις μόλις επιστρέψει πλάι μου στη σκιά.
Μυρίζεις αλάτι.

Κάτω απ’ τα κλειστά σου βλέφαρα
με τις μεγαλειώδεις τους ακτίνες
η ίριδα του ματιού τρεμοπαίζει
βλέποντας ακόμη τη θάλασσα.
Η υγρή σάρκα σου
στο χρώμα τραγανού μπισκότου
ξεκουράζεται.
Φως σε χτυπάει πλάγια
μέσ’ απ’ τ’ ανοίγματα στο παγόδα-καπέλο σου
υφαίνοντας την όψη σου σε σκακιέρες.
Ανασαίνεις ρυθμικά και σκληρά.
Οι λεπτοί μυώνες στο κορμί σου επιμηκύνονται ελαστικοί
εξατμίζοντας πάθος και ένταση.
Σε κοιτώ
και ντρέπομαι για το μαλακό
σαν ψίχα λευκού ψωμιού σώμα μου
την πολύ σοβαρά δεμένη αλογοουρά μου.
Τα ρόδινα χείλη σου
λεία πρησμένα από τον ήλιο σαν το μέσα κοχυλιού
αποστηθίζουν τις μέρες απ’ το καλοκαίρι που μας απέμειναν.
Τ’ ακούω ν’ ανοιγοκλείνουν χωρίς ήχο
κι οσφραίνομαι το σχήμα κάθε φθόγγου
ρουφάω την αναπνοή τους
εξανίσταμαι ανίσχυρη
στο παράφορο της έξαψής τους

για τότε
για τον Αύγουστο εκείνο
που δε θα ’μαι εδώ – μαζί σου.

Δημήτρης Λεοντζάκος

ΟΠΤΙΚΗ

Ένας ύφαλος ερυθρών και
άφωνων πουλιών σε πτήση.

Πριν την συντετριμμένη δύση
πριν τους καταποντίσει.

Η μεγάλη παλίρροια του λώρου
του λόγου τα ομφάλια νέφη.

Η μόνη λύση δαιδαλούται
του φυγά δεινή δίνη η συντριβή.

Πριν την ασύλητη διόγκωση του θόλου
του Ίκαρου την κάθετη ωδή.

Μάνια Μεζίτη

[δεκαπενταύγουστος]

α
ρε μάνα
δεν είχες ποτέ αρκετά χρήματα
για δώρα
θυμάμαι ένα καλοκαίρι
που έφευγες για κρήτη
πήγες στον χόντο
και μου πήρες ένα κάρο κοκαλάκια
τσιμπιδάκια
χτενάκια του πραματευτή
για τη γιορτή μου
κι άλλοτε έφερνες στον γυρισμό
σκουλαρίκια χειροποίητα απ’ τις γυναίκες του χωριού
που σκόπευαν να το κάνουν επάγγελμα
και να ζήσουν απ’ αυτό
ποιος έζησε ποτέ
από σκουλαρίκια με βελονάκι
όμως τα δώρα είναι δώρα
κι όταν πρόκειται για την οικοσκευή του γάμου
της μοναχοκόρης
όλα κι όλα
αιματηρή οικονομία για τα καλύτερα
θα φύγεις μάνα
πάλι
κάποια στιγμή
όλοι θα φύγετε

Παναγιώτης Μηλιώτης

ΩΔΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Ω! Ελλάδα χώρα γεμάτη ομορφιά
που οι τουρίστες σε πληρώνουνε αδρά
για τον ήλιο, τη θάλασσα και τα μνημεία,
ποιοι επιβάλλουν τέτοια νηνεμία;
Για τόλμα και πλησίασε και πες μου
ποιος μου ακύρωσε τις διακοπές μου;

Ω! Ελλάδα πες μου ειλικρινά τι βλέπεις;
Στα νιάτα να φορούν χαλκά πώς επιτρέπεις;
Η ανάγκη και τ’ όνειρο διαρκώς σε πάλη
να σκιάζεται η σκέψη, το τώρα ν’ αναβάλλει,
μη σκιάζεσαι και σκέψου μόνο τούτο
ο πλούτος φορά χαλκά στον πλούτο.

Πέτρος Στεργιόπουλος

ΤΟΠΟΣ

Μήτε η γη μου υπάρχει
Μήτε η γύρη του αθέλητα ωραίου
Ένα ολόκληρο, η αξία
Αριθμός άρρητος κι ανυπότακτος

Εναποθέτω στο χώμα
Τα χέρια, με χέρια σκάβοντας
Μύρο, λίγες μόνο σταγόνες
Καταγάλανου τοπίου

Είναι σα να σου λέω, λήθη
Μη σταματάς να υπάρχεις

Πέτρος Στεφανέας

ΤΑ ΠΑΡΑΛΙΑ ΤΗΣ ΜΑΝΗΣ

Στις ακτές της τρώνε παγωτά
Δημοκρατικοί και όργανα εθνικιστών
Τρώω και εγώ ένα διπλό παγωτό
Καϊμάκι με φράουλα
Ελληνική συνταγή
Δημοκρατική

Η πόλη κοντά στις πλαγιές
Απολαμβάνει καθημερινά τη θέα
Με τρεις τόνους καϊμάκι
Τα βουνά της Μάνης γεμάτα από πιτσιρίκια
Τα παγωτά δημιουργούνται επιτόπου όπως πάντα
Γάλα σε σκόνη και πολλά πολλά χρώματα

Σπουδαία χρώματα
Σπουδαίες πλαγιές

Νίκος Φιλντίσης

ΜΙΝΩΙΚΟ

Στην καλοκαιρινή νωπογραφία
εγώ
καθόμουν στο πέτρινο στηθαίο
εσύ
κρατούσες μια έξαρση από κρίνους
μέσ’ απ’ τη χούφτα τάιζες σιτάρι χελιδόνια
κάτω απ’ τα ξυπόλυτα πέλματά μας
διέπλεαν κοπάδι τα δελφίνια

μα
αν των Τεχνών κάποιος ειδήμων
παρατηρούσε με επιμέλεια το φινίρισμα
το επίχρισμα στις άκρες

ήδη εκεί, ξεφλούδιζε χρώμα
χυνόντουσαν τα μάτια από τις κόχες
κι ανήμπορα τα χέρια μας σταυρώνανε στο στέρνο

και το μπακγκράουντ
κόκκινο
το ’τρωγε φρέσκο ο ήλιος

Λίνα Φυτιλή

ΘΕΡΟΣ

Χρόνο έχω
να βλέπω τη θάλασσα
τα βουνά
τα μυρμήγκια που
έχουνε φτιάξει λόφους
απ’ όπου θα περάσω
μια μέρα σαν τη σημερινή
χωρίς να ξέρω
αν το καλοκαίρι είναι
το κουμπί που λείπει
απ’ το ρούχο του πατέρα
όταν συνέδεε τις εποχές με τα τραγούδια
τη νύχτα με τα χρώματα των αργιών
και το σκοτάδι που μιλούσε
μονίμως
μέσα απ’ τους καθρέφτες
με αναγραμματισμούς

Χάρης Ψαρράς

ΘΕΡΙΝΟ

Σύντομη η νύχτα του καλοκαιριού – σηκώνει
ύπνο ελαφρύ κι ενύπνια δίχως βάρος.
Χουζούρι και στην κουπαστή και στο τιμόνι.
Το βλέμμα σου προσάραξε στο φως που σπέρνει ο φάρος.

Ξημέρωσε. Παντού ξυπνούν κολυμβητές. Τους τρέφει
ο καύσωνας. Ηλίου ριπή κεντρίζει
κι όσους χορεύουνε με καστανιέτα ή ντέφι.
Βραδιάζει πάλι – κλείνονται σ’ ερώτων μετερίζι.

Και τα παιδιά εισέρχονται στην ήβη
κι οι έφηβοι, που επιδίδονται σε αγώνες
ζωής ενήλικης, νικούν. Μια γριά σελήνη σκύβει
κνήμες, μηρούς για ν’ ασημώσει και λαγόνες.

Τα άλλα μέρη του «Ποιητικού αφιερώματος στο καλοκαίρι»:
2ο μέρος: https://diastixo.gr/logotexnikakeimena/poihsh/12561-17-kalokairia
3ο μέρος: https://diastixo.gr/logotexnikakeimena/poihsh/12622-20-kai-ena-kalokairia

Όλα τα ποιήματα των τριών μερών του αφιερώματος δημοσιεύτηκαν εδώ για πρώτη φορά. Τα περισσότερα γράφτηκαν για το αφιέρωμα αυτό (Ιούλιος 2019).

Twitter