Σάββατο, 23 Φεβρουαρίου 2019 15:42

39 χρόνια από το ναυάγιο του "Irene's Serenade" στην Πύλο

Γράφτηκε από την

Στις 23 Φλεβάρη 1980 στην Πύλο γράφτηκε μία ναυτική ιστορία που όμοιά της είναι δύσκολο να συναντήσει κανείς, σε λιμάνι να εκραγεί πετρελαιοφόρο με 120.000 τόνους αργού πετρελαίου. Για τη Μεσόγειο τουλάχιστον ήταν πρωτόγνωρο το εν λόγω συμβάν.

Ηταν Σάββατο Αγίων Θεοδώρων στις 4 το απόγευμα, έμπαινε αργά - αργά στο λιμάνι το δεξαμενόπλοιο "Irene's Serenade" της εταιρείας «Τσάκος» με πλήρωμα 31 ναυτικούς προκειμένου να εφοδιαστεί με τρόφιμα για το υπόλοιπο του ταξιδιού του στην Ευρώπη. Προερχόταν από την Τουρκία. Μέχρι το σημείο που θα αγκυροβολούσε πολλοί κοιτούσαμε από το μόλο αυτό το τεράστιο σε μήκος βαπόρι που πράγματι εντυπωσίαζε το μέγεθός του. Στο τιμόνι του βαποριού βρίσκονταν εκτός από τον καπετάνιο ο πλοηγός της Πύλου Δημήτρης Αγγελόπουλος. Δίνεται η εντολή να ρίξει την άγκυρά του στο σημείο αγκυροβολίας. Εδώ συνέβη πάλι κάτι πρωτόγνωρο και εξαιρετικά σπάνιο για τα ναυτικά χρονικά: Η πτώση της καδένας προκάλεσε σπινθήρα, από την τριβή, είπαν, και ακολούθησε τρομερός κρότος. Ευθύς δε αμέσως η πρώτη φωτιά εμφανίστηκε στην πλώρη του βαποριού.

Ο κρότος ακούστηκε σε όλη την Πύλο. Θα μπορούσε να περιγραφεί σαν τον θόρυβο που ακούμε πολλές φορές όταν πολεμικά αεροπλάνα σπάνε το φράγμα του ήχου. Πολλοί κάτοικοι της Πύλου είπαν ότι έτριξαν ακόμα και τα τζάμια στο σπίτι τους.

Οι εκρήξεις ακολουθούσαν η μία την άλλη, καθώς η φωτιά μεταδιδόταν προς το υπόλοιπο του βαποριού. Ο μαύρος καπνός έπνιξε στην κυριολεξία και θάμπωσε την περιοχή του ναυαγίου, καθώς και τη Σφακτηρία. Μέχρι εκείνη τη στιγμή κανείς δεν γνώριζε τι εξέλιξη θα είχε το συμβάν αυτό. Δεν ήξερες πώς ν' αντιδράσεις. Οι στιγμές των εκρήξεων, το εύρος και το ύψος του μαύρου καπνού, είναι αδύνατον να περιγραφούν σε μια κόλλα χαρτί.

Από τη στιγμή της πρώτης έκρηξης και μέσα στη φρίκη του ναυαγίου η λάντζα του Βέλλιου Καραβία ήδη είχε ξεκινήσει για το βαπόρι με επιβαίνοντες εκπροσώπους της λιμενικής αρχής, τον αρχικαπετάνιο στης εταιρείας Στέφανο Ζολώτα, τον υπάλληλο του ναυτιλιακού πρακτορείου Γιάννη Βρεττά που πρακτόρευε το βαπόρι, Θανάση Ψαλλίδα, και τον έμπορο Θεοδόση Μαυροειδή. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι όλος ο κόσμος που είχε μαζευτεί στο μόλο βουβάθηκε προς στιγμή με την ενέργεια του Βέλλιου, να συνεχίσει την πορεία του προς το φλεγόμενο βαπόρι, όπου το καιγόμενο πετρέλαιο είχε ζώσει την πλώρη του βαποριού και όχι μόνο. Σκοπός του ήταν να σώσει, όπως είπε αργότερα, τους ναυτικούς που ήδη βρισκόταν στην πρύμνη του βαποριού, περιμένοντας τον σωτήρα τους. Κάποιος από τη λάντζα του είπε: Γύρνα πίσω Βέλλιο, θα σκοτωθούμε. Η απάντησή του ήταν δεδομένη δίχως αναβλητικότητα. Ως παλιός ναυτικός του απάντησε: Και αυτοί το ίδιο θα έκαναν για μένα, για να με σώσουν.

Ζύγωσε στο βαπόρι και το πλήρωμα κατέβηκε από την ανεμόσκαλα στη λάντζα. Ο πλοηγός Δημήτρης Αγγελόπουλος κατέβηκε στη λάντζα με κάβο γιατί όπως είπε προτεραιότητα είχε η γυναίκα του ασυρματιστή που κατέβηκε πρώτη από την ανεμόσκαλα.

Ο καπετάνιος βέβαια κατέβηκε τελευταίος. Ο επίλογος αυτός έκλεισε με το θάνατο του υποπλοίαρχου Γιώργου Πολυδωράτου και του ναύτη Σπύρου Μποζίκη, που τη στιγμή της αγκυροβολίας του βαποριού βρισκόταν στην πλώρη όπως απαιτεί το επάγγελμα. Δυστυχώς υπήρξαν δύο απώλειες νέων ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους για το μεροκάματο, το οποίο στη θάλασσα είναι σκληρό και επικίνδυνο.

Απεναντίας η Πύλος τη μέρα εκείνη στάθηκε τυχερή, γιατί αν και ο αέρας στην Πύλο κατά μεγάλο ποσοστό είναι μαΐστρος βορειοδυτικός, το απόγευμα εκείνο της 23ης Φλεβάρη 1980 φυσούσε ανατολικός λεβάντες, με αποτέλεσμα το φλεγόμενο πετρέλαιο να κολλήσει στη Σφακτηρία. Ετσι η Πύλος γλύτωσε από την κόλαση. Αυτό παρακαλούσε ο κόσμος. Να μην μπατάρει ο καιρός κατά τον μαΐστρο.

Το βαπόρι βούλιαξε στις 5 το πρωί. Πολλοί κάτοικοι και φοβήθηκαν και πήγαν σε διπλανά χωριά της Πύλου. Η κόλαση συνεχίστηκε τις επόμενες μέρες και μήνες με τις εργασίες απορρύπανσης. Ο Βέλλιος Καραβίας για την πράξη ανδρείας που επέδειξε τιμήθηκε με μετάλλια και διπλώματα από την Ακαδημία Αθηνών, τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, τον Δήμο Πύλου και τον Ροταριανό Ομιλο Πειραιώς.

Ο φίλος μας Βέλλιος έφυγε από κοντά μας για πάντα το 2009. Το 2013 πραγματοποιήθηκε στην Πύλο μια σπουδαία εκδήλωση στη μνήμη του και για την ανδρεία που επέδειξε, από τον εν Αθήναις Πολιτιστικό Σύλλογο Πυλίων. Τοποθετήθηκε μαρμάρινη πλάκα στην είσοδο του μόλου που αναφέρεται το περιστατικό. Τα αποκαλυπτήρια έκανε ο τότε πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος είχε έλθει οικογενειακώς στην Πύλο, ειδικά γι' αυτό το σκοπό. Να σημειωθεί ότι ο Αντώνης και ο Βέλλιος διατηρούσαν μακρόχρονη φιλία από την περίοδο πριν ακόμα ο Αντώνης μπει στην πολιτική.

Τάκης Αλεξάκης