Πώς ο κορονοϊός παγίδευσε το Brexit

ο Ηνωμένο Βασίλειο αποχώρησε από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 31 Ιανουαρίου 2020. Το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ είναι επίσης σε μια λεγόμενη μεταβατική φάση, ενώ εκκρεμούν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο για την μακροχρόνια σχέση. Ωστόσο, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει το δικαίωμα να ζητήσει παράταση της μεταβατικής περιόδου για να κερδίσει περισσότερο χρόνο για την επίτευξη μιας συμφωνίας.

Το αίτημα αυτό πρέπει να γίνει μέχρι το τέλος Ιουνίου. Διαφορετικά, η μεταβατική φάση θα τελειώσει στις 31 Δεκεμβρίου, ό,τι και να γίνει. Εάν δεν συμφωνηθεί τίποτα, τίθεται σε ισχύ ο υφιστάμενος διεθνής νόμος, όπως οι κανόνες που θέτει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Η ξαφνική επιβολή δασμών και άλλων εμπορικών φραγμών θα επηρεάσει την οικονομία της ΕΕ αρνητικά, αλλά την Βρετανία θα την σταυρώσει.

Πριν χτυπήσει η πανδημία, η επικρατούσα άποψη στο Λονδίνο ήταν πως εάν σημειωθεί πολύ μικρή πρόοδος μέχρι τον Ιούνιο, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Boris Johnson, θα είχε την καλή αίσθηση και το πολιτικό κεφάλαιο -μετά από την υψηλότερη από ό,τι αναμενόταν εκλογική νίκη τον Δεκέμβριο του 2019- να ζητήσει μια παράταση, παρά τις επανειλημμένες υποσχέσεις του να μην το κάνει.

Η πανδημία έχει υπονομεύσει αυτή την άποψη με δύο τρόπους

Πρώτον, έχει κάνει άνω κάτω τις διαπραγματεύσεις -τόσο πολιτικά, κυριαρχώντας στις ανησυχίες των ηγετών της ΕΕ και του Johnson, και φυσικά, αποτρέποντας τις κατά πρόσωπο συνομιλίες. Αυτές πρέπει να διεξαχθούν μέσω οθονών υπολογιστή, οι οποίες συμβάλλουν στις λεπτές αποχρώσεις της σύνθετες διπλωματίας όσο ένα στιλέτο σε έναν χειρουργό εγκεφάλου.

Δεύτερον, η πανδημία έχει αποδυναμώσει την εξουσία του Johnson. Το θλιβερό ρεκόρ των θανάτων από τον κορονοϊό της Βρετανίας, έχει προκαλέσει κατηγορίες ότι οι υπουργοί άργησαν να αναγνωρίσουν τον κίνδυνο της πανδημίας -και μετά, αφού τον αναγνώρισαν, άργησαν πολύ να την αντιμετωπίσουν. Οι δημοσκοπήσεις της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου, ήδη σε πτώση, υποχώρησαν περισσότερο όταν ο σύμβουλος του johnson, ο Dominic Cummings, βρέθηκε να έχει παραβιάσει τους κανόνες για το lockdown.

Αυτό σημαίνει ότι ο Johnson δεν έχει πλέον την ελευθερία να ζητήσει παράταση της μεταβατικής περιόδου ακόμη και αν το ήθελε. Δεκάδες από τα μέλη του δικού του Συντηρητικού κόμματος είναι θυμωμένοι από την άρνησή του να απολύσει τον Cummings.

Αυτός ο θυμός γίνεται πιο έντονος από την πεποίθηση αυτών των βουλευτών ότι ο πρωθυπουργός ακούει τον Cummings αλλά τους αγνοεί όταν καταρτίζει τα σχέδιά του για την καταπολέμηση της πανδημίας. Για τον Johnson τώρα, το να ζητήσει παράταση, θα κινδύνευε να μετατρέψει τον θυμό σε εξέγερση.

Την ίδια στιγμή, οι προοπτικές μιας ευρείας συμφωνίας μέχρι το τέλος του 2020 έχουν εξαφανιστεί για τα καλά. Μια σύντομη ανασκόπηση του game plan του Johnson εξηγεί το γιατί.

Ο Boris Johnson αντικατέστησε την πρώην πρωθυπουργό Theresa May διότι αισθανόταν πως είναι πολύ μαλακή απέναντι στην ΕΕ. Συγκεκριμένα, ήταν πρόθυμη να δεσμευτεί για μια συμφωνία, μέσω μιας συμφωνίας αποχώρησης από την ΕΕ η οποία απορρίφθηκε στη συνέχεια από το κοινοβούλιο, να τηρήσει τους κανόνες της ΕΕ για τον ανταγωνισμό, για την προστασία της εργασίας, για το περιβάλλον, την κρατική βοήθεια και άλλα. Πίστευε στους λεγόμενους κανόνες επί ίσοις όροις. Πολλοί από τους βουλευτές της όχι. Ο Johnson αντιτάχθηκε σε αυτούς και αρνήθηκε να τους συμπεριλάβει στη δική του συμφωνία αποχώρησης που διαπραγματεύθηκε με την ΕΕ τον Οκτώβριο του 2019.

Γιατί η ΕΕ συμφώνησε σε αυτό; Επειδή ο Johnson ως αντάλλαγμα συμφώνησε να συμπεριλάβει παρόμοιους κανόνες στην ξεχωριστή πολιτική διακήρυξη που περιέγραφε πώς θα μοιάζουν οι σχέσεις Ηνωμένου Βασιλείου-ΕΕ μετά το Brexit. Σε αντίθεση με τη συμφωνία αποχώρησης, η πολιτική διακήρυξη δεν έχει νομική ισχύ. Ο Johnson θα μπορούσε να την υπογράψει διότι γνώριζε πως ήταν ελεύθερος να την ερμηνεύσει όπως ήθελε.

Ωστόσο, η ΕΕ θεώρησε την διακήρυξη μια επίσημη δέσμευση. Στις επακόλουθες εμπορικές διαπραγματεύσεις, επέμεινε το Ηνωμένο Βασίλειο να εμμείνει στους κανόνες επί ίσοις όροις και να αποδεχθεί ένα νομικό πλαίσιο το οποίο θα μπορούσε να διασφαλίσει ότι θα επιβαλλόταν.

Στις 17 Φεβρουαρίου, σε μια ομιλία του στο Universite libre de Bruxelles, David Frost, ο επικεφαλής διαπραγματευτής του Ηνωμένου Βασιλείου, αποκάλυψε το κενό στις θέσεις μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου. Επέμεινε στην πρόσβαση στις αγορές της ΕΕ χωρίς δασμούς, αλλά πρόσθεσε: "είναι ζωτικής σημασίας στο όραμα μας ότι πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να θεσπίσουμε νόμους που μας ταιριάζουν. Επομένως, το να πιστεύουμε ότι μπορεί να δεχθούμε την εποπτεία της ΕΕ στα λεγόμενα θέματα ανταγωνισμού επί ίσοις όροις, απλώς αποτυγχάνει να δει το σημείο του τι κάνουμε. Δεν είναι μια απλή διαπραγματευτική θέση η οποία μπορεί να αλλάξει υπό πίεση -είναι το σημείο όλου του project”.

Μέσα σε λίγες ημέρες, η κρίση του κορονοϊού κατέστρεφε πολιτικούς ηγέτες σε όλη την Ευρώπη και διέκοπτε τις συνομιλίες ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου. Όπως έχουμε δει, αυτό απέτρεψε το είδος της ευαίσθητης διαδικασίας με την οποία είναι εξοικειωμένοι οι διπλωμάτες σε όλο τον κόσμο, πίσω από τις κλειστές πόρτες, οι διαφορές ξεπερνιούνται και γίνονται συμβιβασμοί.

Αντιθέτως, το δράμα που διεξάγεται είναι αντιπαραγωγικό, και είναι δημόσιο. Στις 19 Μαΐου, ο Frost έγραψε στον Michel Barnier, τον επικεφαλής διαπραγματευτή της ΕΕ, δηλώνοντας ότι είχε μπερδευτεί από την "μη ισορροπημένη” και "πρωτοφανή” στάση.

Ως απάντηση, ο Barnier δήλωσε στους Sunday Times στις 31 Μαιου ότι "απλώς θέλουμε να δούμε τη συμμόρφωση με τους κανόνες. Και εάν αυτό δεν συμβεί, δεν θα υπάρξει συμφωνία". Εάν οι επικείμενες συνομιλίες μεταξύ Johnson και της προέδρου της Κομισιόν, Ursula von der Leyen ξεπεράσουν το αδιέξοδο, θα εκπλήξει τόσο τους ίδιους όσο και εμάς.

Κατ’ ιδίαν, η πλευρά του Johnson ισχυρίζεται ότι δεν θα έχει πρόβλημα εάν η μεταβατική περίοδος λήξει χωρίς συμφωνία. κάνει λόγο για μια πρόωρη εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ και υποστηρίζει ότι οποιαδήποτε οικονομική αναταραχή το επόμενο έτος θα καλυφθεί από την ανάκαμψη της Βρετανίας από την πανδημία –επομένως οι ψηφοφόροι δύσκολα θα το προσέξουν.

Η αισιοδοξία τους δεν έχει βάση. Οι νέες εμπορικές συμφωνίες παίρνουν χρόνια –και σε κάθε περίπτωση, το αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου προειδοποιεί ότι μια συμφωνία ΗΠΑ-Ηνωμένου Βασιλείου ίσως χρειαστεί το reset των σχέσεων του Ηνωμένου Βασιλείου με την ΕΕ.

Αναφορικά με τις προοπτικές της Βρετανίας μετά από την πανδημία, πολλές επιχειρήσεις που δυσκολεύονται να ανακάμψουν, θεωρούν τα εμπόδια στο εμπόριο ως ένα βαρύ και για κάποιους, θανατηφόρο επιπλέον βάρος. Όπως τονίζει ο αναλυτής των Times για το Brexit, Simon Nixon, "οι απαιτήσεις του Frost για πολύ μεγαλύτερη πρόσβαση στην ενιαία αγορά της ΕΕ από ό,τι συνηθίζεται σε μια συμφωνία για το ελεύθερο εμπόριο, θα υπογραμμίσει μόνο τι είναι αυτό που διακυβεύεται.για πολλές επιχειρήσεις, το ενδεχόμενο μη συμφωνίας θα μπορούσε να είναι το τελικό χτύπημα, οδηγώντας σε πολύ περισσότερες απώλειες θέσεων εργασίας και στην εγκατάλειψη των ελπίδων για μια V ανάκαμψη στο επόμενο έτος".

Ο Johnson θα μπορούσε να καταλήξει σαν έναν γιατρό ο οποίος προσπαθεί να πείσει έναν ασθενή ότι ο ακρωτηριασμός του δεξιού ποδιού δεν θα έχει μεγάλη διαφορά –καθώς έχει ήδη χάσει το αριστερό του.

Από: capital.gr

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr