ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
MENOY
ΕΛΛΑΔΑ

Ο μακροχρόνιος σχεδιασμός, «κλειδί» για τις αυξημένες ροές

0

Με αφορμή την επιστολή που συνυπέγραψαν 17 οργανισμοί της κοινωνίας των πολιτών για την κατάσταση στο μέτωπο του προσφυγικού - μεταναστευτικού ζητήματος, η «Κ» συνομίλησε με τη διευθύντρια του IRC Hellas, Δήμητρα Καλογεροπούλου. Η διευθύντρια της ανθρωπιστικής, μη κυβερνητικής οργάνωσης μιλά για την κλιμάκωση της κατάστασης στα νησιά υποδοχής, καθώς και τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης και την αποφυγή των κρουσμάτων ξενοφοβίας.

– Ποια είναι η εικόνα που αναφέρουν οι παρατηρητές του IRC από τα νησιά υποδοχής;

–Η εικόνα είναι εξαιρετικά άσχημη. Αυτή τη στιγμή, μονάχα στη Μόρια και στη γύρω περιοχή βρίσκονται 20.000 άνθρωποι, ενώ ο αριθμός αυτός αγγίζει τις 40.000 σε όλα τα νησιά υποδοχής. Οι συνθήκες διαβίωσης παραμένουν απαράδεκτες, και σε καμία περίπτωση δεν συνάδουν με το τι θα έπρεπε και τι θα μπορούσαμε να προσφέρουμε ως ευρωπαϊκή χώρα. Ταυτόχρονα, παραμένει και το τεράστιο πρόβλημα της έλλειψης πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας, το οποίο κανονικά αποτελεί ένα αναπόσπαστο από τον νόμο δικαίωμα των αιτούντων άσυλο. Ηδη, από τον περασμένο Ιούλιο η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη έχει αφαιρεθεί από τους αιτούντες άσυλο, και δεν έχουν εφαρμοστεί ακόμα άλλες λύσεις.

–Τι ευθύνεται, κατά τη γνώμη σας, για την κλιμάκωση των κακών συνθηκών διαβίωσης;

– Προφανώς, ο γεωγραφικός περιορισμός στα νησιά οφείλεται σε μεγάλο βαθμό για αυτή τη διολίσθηση της κατάστασης. Ταυτόχρονα, υπάρχει μια γενικότερη έλλειψη χώρου για την αξιοπρεπή διαβίωση των ανθρώπων αυτών – ακόμα και στην ενδοχώρα δεν υπάρχουν πλέον δυνατότητες φιλοξενίας. Αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο, αλλά αυτή τη στιγμή λόγω των μεγάλων αφίξεων η κατάσταση έχει ξεπεράσει τα όρια. Ολα τα χρόνια της προσφυγικής κρίσης η χώρα βρίσκεται στα άκρα σχετικά με τη χωρητικότητα στα νησιά και στην ενδοχώρα. Για να βρεθεί μια λύση απαιτείται ένας μακροχρόνιος σχεδιασμός. Εδώ και πολύ καιρό ζητούμε σαν οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένα πιο ολοκληρωμένο και μακροχρόνιο πλάνο για την υποδοχή των ανθρώπων αυτών, αντί για λύση έκτακτης ανάγκης που βλέπουμε συνήθως.

Ενα άλλο θέμα για το οποίο πολλοί οργανισμοί –αλλά και το κράτος το ίδιο– συνηγορούμε υπέρ, είναι η αλληλεγγύη με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, η οποία παραμένει σχεδόν ανύπαρκτη. Η κατάσταση φαίνεται να βρίσκεται σε αδιέξοδο, και μας ανησυχεί ιδιαίτερα το τι αναμένεται να βιώσουμε μέσα στο 2020.

– Πέρα από τον μακροχρόνιο σχεδιασμό, υπάρχουν κατά τη γνώμη σας άμεσες λύσεις που διευκολύνουν, έστω, την κατάσταση;

–Σίγουρα υπάρχει μια γρήγορη και εύκολη λύση στο ζήτημα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, και θα έπρεπε να έχει γίνει ήδη κάτι επί τούτου. Θεωρητικά υπάρχει σχεδιασμός από το κράτος για την προσωρινή κάρτα πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας, οπότε νομίζω πως είναι πλέον ξεκάθαρο πως η έλλειψή του είναι απλά θέμα βούλησης.

Ενα πιο μεσοπρόθεσμο ζήτημα αφορά την ένταξη των ανθρώπων αυτών. Πρόκειται για το τέλος της αλυσίδας στην οποία μπαίνουν αυτοί οι πληθυσμοί με το που εισέρχονται στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Η ένταξη, ξέρετε, είναι και το εργαλείο που εντέλει θα απεγκλωβίσει το σύστημα και θα μειώσει την προνοιακή εξάρτηση του πληθυσμού. Καθότι η αναγνωρισιμότητα του προσφυγικού καθεστώτος των ανθρώπων που έρχονται στη χώρα μας είναι αρκετά υψηλή, πρέπει να αποδεχθούμε πως πολλοί από αυτούς είναι εδώ για να μείνουν. Οσο συντομότερα φροντίσουμε για την ομαλή ένταξή τους, τόσο μεγαλύτερο θα είναι το κέρδος για τους ίδιους και τη χώρα.

– Πριν από δύο μέρες, στις αντιμεταναστευτικές διαδηλώσεις στα νησιά είδαμε και μερικές σοκαριστικές εικόνες όπως τις αφίσες με τις κρεμάλες. Τι μπορεί να κάνει η πολιτεία για να μετριάσει τις ξενοφοβικές αυτές αντιδράσεις;

– Εχει υπάρξει μια αδιαμφισβήτητη αύξηση των ρατσιστικών περιστατικών. Σε ένα βαθμό αυτό έχει να κάνει και με τη δυσμενή οικονομική κατάσταση της χώρας. Ταυτόχρονα, όμως, πιστεύουμε πως και η πολιτική ηγεσία έχει παρασύρει τους ανθρώπους προς αυτή την κατεύθυνση, καθώς η ρητορική που έχει υιοθετήσει σε υψηλό επίπεδο κάνει λόγο για οικονομικούς μετανάστες, και όχι πρόσφυγες, και άρα αμφισβητεί το δικαίωμα του πληθυσμού να βρίσκεται εδώ. Η υψηλή ώς τώρα αναγνώριση του προσφυγικού προφίλ παρ’ όλα αυτά δείχνει πως αυτό δεν ισχύει, και σαφώς ως αφήγημα έχει πολύ αρνητικά αποτελέσματα και οδηγεί στην αύξηση φαινομένων ξενοφοβίας. Βλέπουμε τις πρόσφατες κινητοποιήσεις που συμβαίνουν στα νησιά, και είναι ξεκάθαρο πως οι κάτοικοι των νησιών έχουν να αντιμετωπίσουν μια δύσκολη κατάσταση, ωστόσο η ξενόφοβη ρητορική δεν βοηθά σε τίποτα.

Αντιθέτως, οδηγεί στην αρνητική αντιμετώπιση στις όποιες μεταφορές πληθυσμού έχει επιχειρήσει η πολιτεία προς διάφορες Περιφέρειες στην ενδοχώρα, με στόχο την απεμπλοκή των νησιών. Βλέπουμε λοιπόν μια ρητορική που θρέφει αντιδράσεις στις λύσεις που προτείνει και προσφέρει η ίδια η πολιτεία. Είναι μια ρητορική αυτοκαταστροφική, που ήδη γυρνάει σαν μπούμερανγκ. Από την άλλη, βλέπουμε και τις κινητοποιήσεις που συμβαίνουν στα νησιά. Σίγουρα οι κάτοικοι των νησιών έχουν να αντιμετωπίσουν μια δύσκολη κατάσταση, ωστόσο η ξενόφοβη ρητορική δεν βοηθά σε αυτά.

– Στο τέλος της επιστολής που στείλατε, μαζί με 16 άλλες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, προς τον νέο υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής αναφέρετε πως επιθυμείτε συνεχή συνεργασία με την πολιτεία. Σε τι επίπεδα κινείται η συνεργασία σας με το κράτος, και πώς μπορεί να εμβαθυνθεί;

– Συνεργασία υπάρχει, ωστόσο, υπάρχουν πολλά περιθώρια για εμβάθυνση, και σίγουρα για την οικοδόμηση μιας σχέσης πιο αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Θεωρούμε πως τον πρωταρχικό ρόλο στην αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης τον έχει το κράτος, και εμείς είμαστε εδώ για να συμβάλλουμε σε αυτή την αντιμετώπιση και να λειτουργούμε ως μια δικλίδα ασφαλείας στην παρακολούθηση της κατάστασης. Ωστόσο, συχνά παρατηρούμε τη δαιμονοποίση των ΜΚΟ και του ευρύτερου ρόλου τους. Υπάρχει και ο τομέας της συνηγορίας στον οποίο δραστηριοποιούμαστε έντονα τόσο εμείς ως IRC όσο και γενικότερα η κοινωνία των πολιτών.

– Είμαι σίγουρος πως στην καθημερινότητα της δύσκολης δουλειάς σας βιώνετε πολλά απαισιόδοξα στιγμιότυπα. Τι σας κρατάει αισιόδοξους;

– Πολλές φορές υπάρχει απογοήτευση, καθώς νιώθουμε πως δεν υπάρχει η πολιτική βούληση για να γίνουν κάποιες αλλαγές. Αντιμετωπίζουμε λοιπόν μια κάποια ματαιότητα. Ωστόσο, υπάρχουν πάντα φωτεινά παραδείγματα που, έστω ως κάποια μικρογραφία, μας ικανοποιούν. Για παράδειγμα, έχουμε ένα πρόγραμμα ημιαυτόνομης διαβίωσης για ασυνόδευτα παιδιά, το οποίο φιλοξενεί αυτή τη στιγμή 11 ασυνόδευτους εφήβους υπό την προστασία μας. Τα παιδιά αυτά πηγαίνουν σχολείο, μαθαίνουν ελληνικά και κοιτάζουν το μέλλον τους από ένα προστατευτικό περιβάλλον, μέσα από το οποίο μπορούν να αναδειχθούν. Αυτά είναι τα μικρά πράγματα που μας κρατούν, στον απόηχο της άσχημης πραγματικότητας.

0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ