Ειδήσεις

Ένας Παπάς Πολεμιστής

Πατήρ Ιωάννης Κυριάκου θυμάται...
Κατάθεση ψυχής για τις μάχες στο Καλαμπάκι
«Δυο- τρεις μέρες προτού αρχίσει η εισβολή κάτι ψιθυριζόταν για εγχείρημα των Τούρκων εναντίον μας. Το Μπι Μπι Σι μετέδιδε ότι τουρκικά αποβατικά είναι έτοιμα, γεμάτα στρατό, ν’ αποπλεύσουν από το λιμάνι της Μερσίνας για την Κύπρο»

Άλλος ένας πολεμιστής του 231 ΤΠ με πολλές θύμησες των μαχών της Μονάδας του ενάντια στους Τούρκους εισβολείς, ήταν και ο τότε οπλίτης Ιωάννης Κυριάκου, που σήμερα είναι ένας σεβάσμιος ιερέας. Με τον πατέρα Ιωάννη συναντηθήκαμε στο γραφείο μου στις 13 Μαρτίου 2013. Κι εκεί που κουβεντιάζαμε για τις μαύρες εκείνες μέρες ο Παπαγιάννης άρχισε να ξετυλίγει το κουβάρι της μνήμης και ν’ αφηγείται:


«Δυο- τρεις μέρες προτού αρχίσει η εισβολή κάτι ψιθυριζόταν για εγχείρημα των Τούρκων εναντίον μας. Το Μπι Μπι Σι μετέδιδε ότι τουρκικά αποβατικά είναι έτοιμα, γεμάτα στρατό, ν’ αποπλεύσουν από το λιμάνι της Μερσίνας για την Κύπρο. Στο στρατόπεδο υπήρχε κάποια νευρικότητα. Το πρωί της 20ης Ιουλίου, γύρω στις 5.30 ακούσαμε βόμβους αεροπλάνων. Ήμουν σαλπιγκτής και ο Διοικητής με διάταξε να σημάνω συναγερμό, όπως και έπραξα. Στο μεταξύ άρχισαν τα τουρκικά μεταγωγικά να πετούν πολύ χαμηλά πάνω από το στρατόπεδο. Στις τέσσερεις γωνιές του στρατοπέδου είχαμε στήσει τα αντιαεροπορικά και οι χειριστές τους ζήτησαν από διοικητή να πλήξουν τα αεροπλάνα, που άρχισαν να ρίχνουν αλεξιπτωτιστές. Ο Διοικητής τους απάντησε αρνητικά.
- Μετά το συναγερμό που σήμανες τι έγινε;
-Αρχίσαμε να φορτώνουμε τα όπλα, τα πυρομαχικά και όλα τα υλικά εκστρατείας. Ξεκινήσαμε γύρω στις 6.30 το πρωί με 4 φορτηγά και ένα «Λάντροβερ», στρατιώτες και οπλισμός και φθάσαμε στη Διάβαση Αγίου Παύλου, στον Πενταδάκτυλο, που ήταν η πολεμική έδρα της Μονάδας μας.


Συνταχθήκαμε και πήρε ο καθένας τη θέση του και μετά πήγαμε στην αποθήκη του Τρίτου Λόχου και πήραμε πυρομαχικά. Εκεί ήταν και οι έφεδροι που δεν είχαν μέχρι κείνη τη στιγμή πυρομαχικά. Τους δόθηκαν... Σε λίγο άρχισε η τουρκική αεροπορία να βάλλει εναντίον του λόχου μας. Είχαμε ένα «Μπράουνιγκ» των 0.50χιλιοστών επιγείου βολής και το μετατρέψαμε σε αντιαεροπορικό. Το εφαρμόσαμε σε κομμένο κυπαρίσσι και κτυπούσαμε τ’ αεροπλάνα, τα οποία για ν’ αποφύγουν τα πυρά μας, πετούσαν πολύ ψηλά και μακριά από τις θέσεις μας.
-Μείνατε εκεί όλη τη μέρα;
Μετά το μεσημέρι πήραμε διαταγή, ως Λόχος Υποστηρίξεως, να παράσχουμε υποστήριξη στον Τρίτο Λόχο, που θα επιχειρούσε να καταλάβει το στρατηγικής σημασίας ύψωμα Καλαμπάκι, όπου οι Τούρκοι είχαν οχυρωθεί από το 1964 και είχαν κατασκευάσει μόνιμα πολυβολεία... Συνταχθήκαμε ολμιστές και πολυβολητές, πήραμε θέσεις κι αρχίσαμε πυρά υποστήριξης. Με την έναρξη των πυρών μας άρχισε και η επίθεση του Τρίτου Λόχου. Ο τόπος γύρω σείονταν από τις εκρήξεις, τους πολυβολισμούς και τις κλαγγές των όπλων. Το Καλαμπάκι καταλήφθηκε κι εγώ με την ομάδα του ΛΥΤ πήγα εκεί.
-Πώς σού φάνηκε το ύψωμα που εγκατέλειψαν οι Τούρκοι;
Να πω την αλήθεια, νόμιζα ότι βρισκόμουν σε άλλον πλανήτη. Το χώμα φωσφόριζε από την ύλη των εκρήξεων και ήταν ανασκαμμένο, λες και πέρασε γεωργικός ελκυστήρας και το καλλιέργησε. Δεν πίστευα στα μάτια μου. Εκεί πήραμε και δυο αιχμαλώτους. Τον έναν τον στείλαμε με συνοδεία στην έδρα του Τάγματος για ανάκριση και το άλλο τον κρατήσαμε, διότι μάς υποσχέθηκε να μάς οδηγήσει από ασφαλές μέρος στα πολυβολεία του τουρκοκυπριακού χωριού Πυλέρι.
Το άταφο Παλικάρι...
-Σας οδήγησε τελικά;
-Με τον αιχμάλωτο οδηγό ξεκινήσαμε μετά τα μεσάνυκτα του Σαββάτου προς τα πολυβολεία Πυλερίου. Στο δρόμο, λόγω κούρασης, είπαμε να κάτσουμε λίγο να ξαποστάσουμε. Τότε μάς έφυγε ο αιχμάλωτος και από ένστικτο αρχίσαμε να βάλλουμε εναντίον του μέσα στο σκοτάδι. Ψάξαμε να τον βρούμε αλλά στο μεταξύ προδώσαμε τις θέσεις μας με τους πυροβολισμούς κι έτσι φύγαμε βιαστικά. Κυριακή ξημερώματα φτάσαμε στα πολυβολεία Πυλερίου και μπήκαμε μέσα χωρίς καμιά τουρκική αντίσταση.


Οι εχθροί τα εγκατέλειψαν από τη νύκτα. Οι θυρίδες των πολυβολείων ήταν προς τη μεριά του Πενταδάκτυλου και δεν μας βόλευαν, διότι το χωριό ήταν νότια. Έξω από τα πολυβολεία υπήρχε περιτοίχισμα και πήραμε εκεί θέσεις μάχης για να υποστηρίξουμε τα τμήματα που θα έκαναν επίθεση κατά του χωριού. Στήσαμε ένα «Μπράουνιγκ» των 50 χιλιοστών κι ένα των τριάντα χιλιοστών που το είχαμε πάρει από τουρκικό πολυβολείο του Πυλερίου την προηγούμενη μέρα. Πήραμε διαταγή ν’ αρχίσουμε πυρ.


Μεταξύ των πολυβολείων και του Πυλερίου υπήρχε μια παράγκα, που χρησιμοποιούσαν οι Τούρκοι στρατιώτες ως κατάλυμα. Διακρίνονταν έξω από την παράγκα κινήσεις στρατιωτών. Επλήξαμε την παράγκα και οι επιζήσαντες τράπηκαν σε άτακτη φυγή προς το Πυλέρι... Από δυο κατευθύνσεις άρχισε η επίθεση των τμημάτων Δαμιανίδη και Μάμαλη. Μπήκαν στο χωριό.


Εδώ πρέπει να αναφέρω ότι οι Τούρκοι προτού εγκαταλείψουν το Πυλέρι κτυπούσαν το τμήμα μας με όλμους και πολυβόλα. Από σφαίρα πολυβόλου τραυματίστηκε θανάσιμα το ηρωικό παλληκάρι Ανδρέας Γεωργίου-Μαστούρη τον φωνάζαμε- από το Καϊμακλί. Ο αείμνηστος Ανδρέας ήταν ένας σεμνός στρατιώτης χαμηλών τόνων, πολύ πειθαρχικός και αγαπητός από όλους τους συναδέλφους του. Πολύ μάς λύπησε ο θάνατός του. Έπεσε πολεμώντας. Αιωνία του η μνήμη...
»Το πρωί της 22ας Ιουλίου Τούρκοι αλεξιπτωτιστές, ενισχυμένοι από Τούρκους της ΤΜΤ των γύρω χωριών, άρχισαν να επιχειρούν κυκλωτική κίνηση εναντίον του δικού μας τμήματος, που ήταν μέσα στο Πυλέρι. Οι εχθροί ήταν πολυαριθμότεροι από τους δικούς μας, διέθεταν αρκετά πολυβόλα, έφεραν ημιαυτόματα τυφέκια FN βελγικής κατασκευής και κινήθηκαν σε σχηματισμό βεντάλιας προς το Πυλέρι. Οι δικοί μας, μπροστά στον έσχατο κίνδυνο να κυκλωθούν, εκμεταλλεύτηκαν την κοίτη χειμάρρου δυτικά του χωριού και το εγκατέλειψαν αθέατοι χωρίς θύματα...
»Εμείς πήραμε διαταγή να εγκαταλείψουμε τα πολυβολεία πάνω από το Πυλέρι και να βγούμε στη Γομαρίστρα. Από την πλευρά που δεν μάς έβλεπαν οι Τούρκοι. Στην πορεία μας επισημανθήκαμε από την αεροπορία κι άρχισε να μας σφυροκοπά... Ένα λεβεντόπαιδο από τη δική μου ομάδα, ο Χρίστος Ελευθερίου από το Μένικο, τραυματίστηκε θανάσιμα από πυρά πολυβόλου της αεροπορίας. Ήταν πίσω μου ο μακαρίτης και τον άκουσα που είπε : «Έφα την ρε γαμώ το....» και έμεινε στον τόπο. Γύρισα και τον είδα. Το πολυβόλο του εχθρικού αεροπλάνου τον είχε γαζώσει κυριολεκτικά. Ο Επιλοχίας Μάριος Στεργίδης, που προπορευόταν, γύρισε πίσω και τον είδε. Ήταν νεκρός. Φύγαμε και το αφήσαμε εκεί άταφο το παλληκάρι....
(Από το βιβλίο του Χαράλαμπου Χαραλαμπίδη, «Οι Αετοί του Πενταδάκτυλου», που κυκλοφόρησε πρόσφατα)