Άμεσες εκριζώσεις και προληπτικά μέτρα η λύση για τα πλατάνια

Το πρόβλημα υπάρχει στην χώρα μας από το 2003 και εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ήπειρο το 2010, καταστρέφοντας πολλά υπεραιωνόβια δέντρα στην περιοχή του Καλαμά. Μέχρι σήμερα η «διασπορά» του μύκητα έχει λάβει αρκετά μεγάλες διαστάσεις τόσο σε περιοχές των Ιωαννίνων, όπου υπάρχουν πλατάνια, όσο και σε άλλες, όπως κοντά στον Άραχθο.
Κύρια αιτία της διασποράς είναι η ανθρώπινη παρέμβαση για τεχνικά και άλλα έργα, όπως τα κλαδέματα, με εκσκαπτικά μηχανήματα και εργαλεία που δεν έχουν απολυμανθεί σωστά. Η μετάδοση της νόσου μπορεί να γίνει και με φερτά υλικά και πέτρες που «πληγώνουν» τα δέντρα, ωστόσο, οι περιπτώσεις αυτές είναι λιγότερες και αφορούν συγκεκριμένες περιοχές.
Ο εντοπισμός των δύο περιπτώσεων ασθενών πλατάνων στην παραλίμνια περιοχή έθεσε σε εγρήγορση τον δήμο και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, με την πρόληψη και την άμεση παρέμβαση, όπου χρειαστεί, να αποτελούν σημεία ζωτικής σημασίας προκειμένου να μη μεταδοθεί η ασθένεια.
Για τον λόγο αυτό, η ενημέρωση όλων, πολιτών αλλά και όσων εμπλέκονται με την εκτέλεση έργων, είναι εξαιρετικά σημαντική, όπως τόνισε εκ μέρους του Ινστιτούτου Μεσογειακών και Δασικών Οικοσυστημάτων η Νικολέτα Σουλιώτη, τονίζοντας πως η διάδοση της ασθένειας είναι ραγδαία.
Η ανθεκτικότητα των πλατάνων είναι μηδαμινή, ωστόσο το αισιόδοξο στοιχείο της συζήτησης ήταν ότι, όταν γίνει έγκαιρη διάγνωση σε μικρές εστίες προσβολής και σε πρώιμο στάδιο, είναι δυνατή η λήψη μέτρων για την εκρίζωση ή τον περιορισμό της εξάπλωσης του μύκητα.
Από την πλευρά του ο Ρήγας Τσιακίρης εκπροσωπώντας το Δασαρχείο Ιωαννίνων, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στα απαραίτητα βήματα διαχείρισης της ασθένειας. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα προληπτικά μέτρα ώστε να αποφευχθεί η επέκταση σε νέες περιοχές, η προσπάθεια εκρίζωσης σε περιοχές που εμφανίζεται, και ο περιορισμός της επέκτασης, όταν δεν είναι δυνατή η εκρίζωσή του.
Ο προϊστάμενος του τμήματος Πρασίνου του δήμου Ιωαννιτών Γιώργος Σαούγκος σημείωσε ότι το τμήμα λαμβάνει όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα προστασίας όταν προβαίνει σε εργασίες, όπως και όταν επιβλέπει εργασίες, ενώ βρίσκεται σε διαρκή συνεργασία τόσο με το Δασαρχείο όσο και με το Ινστιτούτο Μεσογειακών και Δασικών Οικοσυστημάτων και παρακολουθεί στενά την εξέλιξη της νόσου.
Ωστόσο, σε αρκετές περιπτώσεις η μετάδοση της ασθένειας οφείλεται σε εργασίες που γίνονται από ιδιώτες εργολάβους ή οργανισμούς κοινής ωφελείας, που σημαίνει ότι αφενός θα πρέπει να υπάρχει επισταμένη ενημέρωση σε όσους επιχειρούν σε περιοχές όπου υπάρχουν πλατάνια και αφετέρου, επειδή υπάρχει σχετική νομοθεσία, να επιβάλλονται κυρώσεις, όταν δεν τηρούνται τα μέτρα. Μάλιστα, ο κ. Τσακίρης αναφέρθηκε σε περιπτώσεις των οποίων επιλήφθηκε το δασαρχείο, όπου έγινε διακοπή των εργασιών και κατάσχεση των μηχανημάτων.
Εξίσου σημαντικό είναι και η ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας, με δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα να αναφέρονται κατά τη διάρκεια της σύσκεψης. Το ένα αφορά την δημιουργία παιδικής χαράς σε τοπική κοινότητα του δήμου, σε σημείο που έχει οριοθετηθεί λόγω της εμφάνισης της ασθένειας, και το δεύτερο το «χάραγμα» δέντρων στην παραλίμνια περιοχή. Όπως ανέφερε η κ. Σουλιώτη, ακόμα και από έναν απλό σουγιά, η ασθένεια μπορεί να μεταδοθεί σε περισσότερα δέντρα.
Το κόστος για την διαχείριση του φαινομένου, όπως ανέφερε η ίδια, μπορεί όντως να είναι μεγάλο και γι’ αυτό σημείωσε πως θα πρέπει ενδεχομένως να αναζητηθούν χρηματοδοτικά εργαλεία. «Αν όμως δεν επέμβουμε άμεσα, μετά από έξι μήνες ή έναν χρόνο, η ζημιά θα είναι πολύ μεγαλύτερη», πρόσθεσε. Μάλιστα, σε άλλες χώρες όπως η Γαλλία, από τη νομοθεσία προβλέπεται πως η παρέμβαση θα πρέπει να γίνει μέσα σε δύο μήνες.