Πρωτοπορία με σκληρή δουλειά, το μήνυμα του Αγρότη της Χρονιάς

Ο  καλλιεργητής από το Μαραθώνα Χρήστος Ζάγαρης ξεκίνησε µε λίγα στρέµµατα και σήµερα έχει φτάσει τα 1.000, παράγοντας έναν τεράστιο όγκο και µια εντυπωσιακή γκάµα καλλιεργειών, ανοιχτών και θερµοκηπίου.  Ασχολείται µόνο µε τη χονδρική και στα µελλοντικά του σχέδια είναι η βελτίωση του προϊόντος, η επέκταση της καλλιέργειας και η είσοδος στα βιολογικά.

ΚΤΗΝΟΤΡΟΦOΣ της Χρονιάς

Η πτηνοτροφία αποτελεί οικογενειακή παράδοση για τον παραγωγό από το Πετσάλι. Ο Ηρακλής Μπαλαντάνης µπήκε στη δουλειά από τα 13 του και 30 χρόνια µετά έχει φτάσει τα 6 πτηνοτροφεία και τα 85.000 πτηνά, ενώ ασχολείται και µε την αγελαδοτροφία. Είναι στο ∆ιοικητικό Συµβούλιο του ΑΣ Πίνδος και έχει ενεργή συµµετοχή στα κοινά.

ΣΥΛΛΟΓΙΚΉ ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΑ της Χρονιάς

Συνδυάζοντας αµπελουργική παράδοση µε σύγχρονες πρακτικές, ο Συνεταιρισµός «Ορεάλιος Γη» έχει δηµιουργήσει µια γκάµα εκλεκτών και πιστοποιηµένων ΠΟΠ προϊόντων, εξάγει στο εξωτερικό και υποδέχεται 100.000 επισκέπτες το χρόνο στο ειδικά διαµορφωµένο οινοποιείο του.

Χρήστος Ζάγαρης

Γεννηµένος στο Μαραθώνα, ο Χρήστος Ζάγαρης µεγάλωσε σε αγροτικό περιβάλλον. Ο πατέρας του είχε κάποια στρέµµατα, τα οποία καλλιεργούσαν και πουλούσαν στις  λαϊκές αγορές, σταδιακά όµως επεκτάθηκαν στο χονδρικό εµπόριο.

Σήµερα, 30 χρόνια µετά την αποφοίτησή του από το Λύκειο και παντρεµένος µε 3 παιδιά, ο Ζάγαρης όχι µόνο συνεχίζει την οικογενειακή επιχείρηση, αλλά την έχει επεκτείνει σηµαντικά, µε τη βοήθεια του αδερφού του. 

Οι καλλιέργειες αλλάζουν ανά χρονική περίοδο. Όλο το χρόνο υπάρχει διαθεσιµότητα σε σαλάτες (γαλλικές, λόλα πράσινη και κόκκινη, πλατύφυλλη, αντίδια, εσκαρόλ), δυόσµο και µαϊντανό και ανάλογα µε την εποχή παράγουν λάχανα, σπανάκι, ρόκα, µάραθο, παντζάρι, τοµάτες, αγγουράκια, κολοκυθάκια, πιπεριές πράσινες και κόκκινες, µελιτζάνες φλάσκες και τσακώνικες. Συνολικά, ως καλλιεργήσιµα στρέµµατα έχουν 750 υπαίθρια και 250 θερµοκήπια. Τα προϊόντα διανέµονται µόνο χονδρική σε όλες τις µεγάλες αλυσίδες σούπερ µάρκετ, σε εταιρείες µε τυπωµένη κοµµένη σαλάτα, σε µεγάλα οπωροπωλεία αλλά και σε άλλους παραγωγούς της περιοχής.


Εκτός από τους αδερφούς Ζάγαρη, το εργατικό δυναµικό της επιχείρησης αποτελούν τρεις οδηγοί, ένας επιστάτης, ένας υπάλληλος γραφείου και οµάδες εργατών χωρισµένοι σε αρµοδιότητες (φύτευση, συγκοµιδή, συσκευασία ανά είδος). Για τις ανάγκες των καλλιεργειών της, η επιχείρηση διαθέτει 10 τρακτέρ (τύπου δενδροκοµικά και standard) και όλο τον απαραίτητο εξοπλισµό: Σβολοκόφτες, καλλιεργητές, αλέτρι, ραντιστικά, φρέζες και λιπασµατοδιανοµέα. Τακτικοί συνεργάτες του είναι οι εταιρείες Rijk Zwaan και Γαιογνώση στους σπόρους και οι εταιρίες Παύλος Ι. Κοντέλλης ΑΕΒΕ και Agrotech SA στα µηχανήµατα. Τέλος, σε επίπεδο εγκαταστάσεων, µέχρι στιγµής υπάρχουν 2 µεγάλες αποθήκες – συσκευαστήρια σε Μαραθώνα και Αυλώνα.

Στα µελλοντικά σχέδια, περιλαµβάνεται η βιολογική καλλιέργεια καθώς και η επέκταση της υπάρχουσας καλλιέργειας θερµοκηπίου κατά 100 στρέµµατα. Μέχρι να γίνουν αυτά, ο Ζάγαρης προσπαθεί να αυξήσει ποσοτικά αλλά και να βελτιώσει ποιοτικά το – πιστοποιηµένο µε Global GAP – προϊόν του. Κατά καιρούς συµµετέχει σε σεµινάρια πάνω στην καλλιέργεια και τη σπορά, αλλά και σε πειράµατα µε νέους σπόρους που βγαίνουν στην αγορά: για παράδειγµα, γίνεται φύτευση µε νέους σπόρους δίπλα σε παλαιότερη ποικιλία, για να διαπιστωθεί αν το νέο υβρίδιο είναι καλύτερο µε το παλιό, γίνεται µια σύγκριση και ταυτόχρονα ελέγχεται το πώς αναπτύσσεται στην περιοχή το νέο φυτό.

Η προσπάθεια για βελτίωση δε σταµατάει ποτέ, και αυτό είναι ένα από τα βασικά συστατικά της επιχειρηµατικότητας. Και της επιτυχίας.

ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΣ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ: HΡΑΚΛΗΣ ΜΠΑΛΑΝΤΑΝΗΣ

Ο Ηρακλής Μπαλαντάνης Γεννήθηκε και ζει στο Περτσάλι, στη Ζίτσα Ιωαννίνων. Απόφοιτος Επαγγελματικού Λυκείου, είναι παντρεμένος και πατέρας τεσσάρων παιδιών (δύο κόρες, δύο γιοί).

Όπως µας λέει, η ενασχόληση µε την πτηνοτροφία και τη γεωργία προέκυψε από την «κληρονοµιά» της οικογένειας, αλλά και από το ενδιαφέρον του για τον πρωτογενή τοµέα από νωρίς. Υπήρχε µια µικρή οικογενειακή επιχείρηση, την οποία αποτελούσαν µια µικρή πτηνοτροφική µονάδα (4.000 πτηνά κρεατοπαραγωγής) και ένα τρακτέρ. Ουσιαστικά, η δική του επιχείρηση  ξεκίνησε το 1987, όταν σε ηλικία 13 χρόνων (!) αγόρασε το πρώτο του τρακτέρ µαζί µε µια πρέσα χορτοδεσίας, βάζοντας προκαταβολή 300.000 δραχµές που είχε µαζέψει δουλεύοντας.

Στην πορεία, τα πράγµατα µεγάλωσαν. Έκανε µια πρώτη επέκταση του πτηνοτροφείου από 4.000 σε 14.000 πτηνά και το 2000 πήρε το πρώτο του δάνειο για την κατασκευή µιας σύγχρονης µονάδας 17.000 πτηνών πάχυνσης. Το 2009 ακολούθησαν άλλα 2 πτηνοτροφεία, δυναµικότητας 36.000 πτηνών και άλλο ένα κατασκευάστηκε το 2017. Σήµερα, στα 6 πτηνοτροφεία του Μπαλαντάνη εκτρέφονται συνολικά 85.000 πτηνά πάχυνσης, τα οποία και πωλούνται στον Συνεταιρισµό «Πίνδος» στον οποίο είναι µέλος. Από το 2018 όµως, ασχολείται και µε την αγελαδοτροφία. Έχει 60 αγελάδες ελευθέρας βοσκής (φυλή ελληνική, κόκκινη) το κρέας των οποίων πωλείται σε τοπικά κρεοπωλεία. Όλα τα ζώα εκτρέφονται µε φυτικές ζωοτροφές.

Σε ό,τι αφορά σε καλλιέργειες, γίνονται σε κτήµατα είτε ιδιόκτητα – τα οποία έχουν αγοραστεί σταδιακά όλα αυτά τα χρόνια – είτε σε ενοικιαζόµενα, τόσο για ίδια χρήση όσο και για εµπορική χρήση. Πρόκειται για καλλιέργειες µηδικής (700 στρέµµατα) και καλαµποκιού (500 στρέµµατα).

Ο τεχνολογικός εξοπλισµός έχει και αυτός εµπλουτιστεί στη διάρκεια του χρόνου: αυτή τη στιγµή ο Μπαλαντάνης έχει 9 τρακτέρ, 2 θεριζοαλωνιστικές, 4 φορτωτές, 8 φορτηγά και όλα τα απαραίτητα παρελκόµενα.

Οι οικονοµικές επιδόσεις του Μπαλαντάνη είναι σηµαντικές: ο κύκλος εργασιών του φτάνει τα 850.000 ευρώ ενώ οι συνολικές επενδύσεις του σε πτηνοτροφία, αγελαδοτροφία, µηχανήµατα και εξοπλισµό ξεπερνούν τα 2.500.000 ευρώ. Εδώ αξίζει να σηµειωθεί ότι όλα αυτά έχουν επιτευχθεί χωρίς συµµετοχή σε προγράµµατα.

Σε όλη αυτή την αξιοσηµείωτη πορεία η οποία συνεχίζεται, ο Μπαλαντάνης έχει τη βοήθεια του νεώτερου αδερφού του Βασίλη και των παιδιών τους. Βρήκε όµως χρόνο να ασχοληθεί και µε τα κοινά: είναι εκλεγµένος Σύµβουλος του ∆ιοικητικού Συµβουλίου του ΑΠΣΙ ΠΙΝ∆ΟΣ, εκλεγµένος Πρόεδρος στο Νοµικό του ∆ήµου Ζίτσας και Πρόεδρος στο ΤΟΕΒ Κρύας Λαψίστας, ενώ έχει διατελέσει και  δηµοτικός σύµβουλος & αντιδήµαρχος του ∆ήµου Εκάλης (2006-2010) και πρόεδρος στην Κοινότητα Πετσαλιού (2014-2018).

ΣΥΛΛΟΓΙΚΉ  ΠΡΟΣΠΆΘΕΙΑ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ: ΟΡΕΑΛΙΟΣ ΓΗ

Ένας μαγικός τόπος όπου η φήση σε ξαφνιάζει με το αέναο παιχνίδι των εναλλαγών της που καλύπτει με πελώρια νέφη τα ελατοδάση και τους ορεινοούς αμπελώνες και πότε τους τυλίξει  με τη λαμπρότητα του ήλιου, ενώ η θάλασσα του Ιουνίου δροσίζει την αύρα της  ότι ζει και αναπνέει στη σκιά του Αίνου. Σε αυτή τη γη αμάγαλμα ορεινής φύσης και θαλάσσιας ομορφιάς 300 Κεφαλονίτες αμπελουργοί, γενιά τη γενιά, καλλιεργούν τους αμπελώνες τους.

Ο Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισµός Παραγωγών Ροµπόλας µε τον διακριτικό τίτλο «Ορεάλιος Γη» (από το Όρος και Αλς, που σηµαίνει θάλασσα) εδρεύει στην εντυπωσιακή κοιλάδα των Οµαλών Κεφαλονιάς, η οποία συναρπάζει µε τις έντονες εναλλαγές απότοµων βουνών και ευφόρων πεδιάδων και µε τους αµπελώνες σε υψόµετρο από 400 έως 800 µέτρα. Είναι µια από τις κυριότερες µονάδες στον πρωτογενή τοµέα και η κορυφαία αµπελοοινική.

∆ιαχειρίζεται και καθετοποιεί από το 1982, ένα από τα κύρια γεωργικά προϊόντα του νησιού, την λευκή ποικιλία Ροµπόλα, καθιστώντας τον αµπελουργικό τοµέα ως τοµέα αιχµής στην κοινωνική, οικονοµική ευηµερία και προκοπή του τόπου, αλλά και στον πολιτισµό και την προβολή του νησιού και της χώρας ευρύτερα.

∆ιαθέτει σύγχρονο εργοστάσιο επιφάνειας 2.450 τ.µ, µε εφαρµογή συστηµάτων ποιότητας και ασφάλειας τροφίµων, µε εξειδικευµένο ανθρώπινο δυναµικό, µε επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες και µε πρατήριο των προϊόντων του στο Αργοστόλι. Το οινοποιείο είναι επισκέψιµο και υποδέχεται τους περίπου 100.000 επισκέπτες το χρόνο, στον ειδικά διαµορφωµένο οινοτουριστικό χώρο γευσιγνωσίας και εστίασης µε κτίριο 300 τ.µ και υπαίθριο χώρο 600 τ.µ, όπου οι επισκέπτες εκτός από τα κρασιά µπορούν να γευτούν τοπικά προϊόντα και πιάτα της κεφαλλονίτικης κουζίνας.  

Η ετήσια παραγωγή του Συνεταιρισµού ξεπερνά τους 500 τόνους σταφυλιών απορροφώντας σχεδόν το 80% της σταφυλικής παραγωγής της Κεφαλονιάς. Την Ροµπόλα που αποτελεί το κυριότερο σταφύλι του νησιού συµπληρώνουν ποικιλίες όπως το Τσαούσι, το Βοστιλίδι, το Μοσχάτο, το Ζακυνθινό και η Μαυροδάφνη.

Στην γκάµα των προϊόντων του Συνεταιρισµού περιλαµβάνονται 4 οίνοι Π.Ο.Π. Ροµπόλα Κεφαλληνίας. Η Κλασική Ροµπόλα, το San Gerasimo, η Βιολογική Ροµπόλα και η Ροµπόλα µε ωρίµανση 6 µηνών σε γαλλικά δρύινα βαρέλια. Αυτά τα κύρια προϊόντα συµπληρώνουν ένας οίνος ΠΓΕ Πλαγιές Αίνου και άλλοι 9 επιτραπέζιοι λευκοί, ροζέ και ερυθροί οίνοι.

Ο κύριος όγκος των πωλήσεων του Συνεταιρισµού πραγµατοποιείται στο νησί, στην κάθε χρόνο αναπτυσσόµενη τουριστική του αγορά, ενώ σηµαντικές είναι οι πωλήσεις του στην υπόλοιπη Ελλάδα, την Ευρώπη, τον Καναδά και τις ΗΠΑ. Η τελευταία αγορά αναπτύσσει αξιοσηµείωτο ετήσιο ρυθµό ανάπτυξης πωλήσεων και θα αποτελέσει αιχµή του δόρατος στο µέλλον.


Από το 2015, ο Συνεταιρισµός ξεκίνησε µια νέα δραστηριότητα, τη δηµιουργία αυτοτελούς γραφείου αγροπεριβαλλοντικών µέτρων στο Αργοστόλι, βάζοντας ως στόχο το ολοκληρωµένο σύστηµα διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣ∆Ε). Σε αυτό το γραφείο εξασφαλίζει την ορθή και έγκαιρη ενηµέρωση των αγροτών, των κτηνοτρόφων και των ασχολούµενων µε τη γεωργική δραστηριότητα, αλλά και την υποστήριξή τους σε ευρωπαϊκά και εθνικά µέτρα και προγράµµατα ώστε να µπορούν να αξιοποιούν στο µέγιστο βαθµό τις δυνατότητες χρηµατοδότησης των δραστηριοτήτων τους.

Η ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ ΣΤΟΝ ΛΑΖΑΡΟ ΤΣΑΚΑΝΙΚΑ

Ο Γενικός Διευθυντής του Συνεταιρισμού ΠΙΝΔΟΣ πρωτεργάτης στο success story

Σήµερα που ο Πτηνοτροφικός Συνετιαρισµός ΠΙΝ∆ΟΣ προσεγγίζει ή και ξεπερνάει τα 300 εκατ. ευρώ τζίρο, όλοι είναι χαρούµενοι. Αν υπάρχει ωστόσο ένας άνθρωπος που µε την προσήλωση και την εργατικότητά του κράτησε το συνεταιρισµό όρθιο στα δύσκολα χρόνια της πορείας του, αυτός δεν είναι άλλος από τον Λάζαρο Τσακανίκα. Ο ακούραστος Γενικός ∆ιευθυντής, αποτέλεσε και σε δύσκολες εποχές τον κυµατοθραύστη του συνεταιρισµού και µ' αυτό κυρίως το σκεπτικό, η συντακτική οµάδα της Agrenda και η Επιτροπή Αξιολόγησης του θεσµού του απονέµουν οµόρφωνα την τιµητική διάκριση της χρονιάς.

 
Η φετινή τιμητική διάκριση στον Λάζαρο Τσακανίκα (αριστερά)

Ο ρόλος της Επιτροπής Αξιολόγησης

Τα µέλη της εννεαµελούς επιτροπής Αξιολόγησης που εξέλεξε τους νικητές του διαγωνισµού Αγρότης της Χρονιάς 2020, συνήλθε για τρίτη κατά σειρά χρονιά στις 16 ∆εκεµβρίου στην Αθήνα. Είχε µάλιστα τη χαρά, αυτή τη φορά να καλωσορίσει δύο νέα µέλη. Τον καταξιωµένο συνεταιριστή, Ανδρέα ∆ηµητρίου πρόεδρο του συνεταιρισµού ΠΙΝ∆ΟΣ και τον Αλέξανδρο ∆ιαµαντίδη, γενικό διευθυντή του ΣΕΠΥ.

Στο άνοιγµα της αξιολόγησης των υποψηφιοτήτων, ο πρόεδρος της Επιτροπής, καθηγητής και πρώην υπουργός, Αθανάσιος Τσαυτάρης, δήλωσε ευτυχής για την πρόοδο που καταγράφει ο θεσµός του Αγρότη της Χρονιάς. ∆εσµεύθηκε για την προσπάθεια όλων να συµβάλουν στην περαιτέρω εξέλιξή του, προτείνοντας µάλιστα συγκεκριµένες πτυχές, όπως καινοτοµία, χρήση νέων τεχνολογιών, επιστηµοσύνη, που θα πρέπει να απασχολούν τις επιλογές από µέρους της Επιτροπής.    

Νωρίτερα στο καλωσόρισµα, ο διευθυντής της Agrenda, Γιάννης Πανάγος, ευχαρίστησε την Επιτροπή για την φροντίδα µε την οποία περιβάλλει τον Αγρότη της Χρονιάς.

Όπως είπε, ο Αγρότης της Χρονιάς ξεκίνησε σαν ανάγκη να αναδειχθούν κάποια πρόσωπα στο τέλος κάθε χρόνου από την Agrenda και έχει φθάσει να είναι σήµερα µια µεγάλη γιορτή της αγροτικής παραγωγής, ένα βήµα επιβράβευσης των γνήσιων επαγγελµατιών του χώρου, ένα εργαστήρι εµψύχωσης των συντελεστών της αγροτικής παραγωγής, ένα σηµείο αναφοράς για τις εξελίξεις στην αγροτική οικονοµία.

Θα θέλαµε να τον δούµε, τόνισε, να εξελίσσεται µε τον καιρό σε έναν γνήσιο Όµιλο Προβληµατισµού, µε συνεχή παρουσία στα αγροτικά πράγµατα.Με δυνατότητα να παράγει µελέτες και να παρεµβαίνει εποικοδοµητικά στο δηµόσιο διάλογο για την οργάνωση της αγροτικής παραγωγής. Χρειάζεται µεγάλος αγώνας, είπε, έτσι ώστε να πεισθούν όλοι οι συντελεστές του αγροτικού χώρου ότι µια τέτοια εξέλιξη, όχι µόνο θα είναι χρήσιµη αλλά θα µπορούσε και να επιστρέψει σηµαντικά οφέλη στους συντελεστές της αγροτικής παραγωγής και κυρίως στους αγρότες.