Η Ισπανία και η Ελλάδα είναι οι μεγάλοι εξαγωγείς επιτραπέζιων ελιών της ΕΕ.

Την φετινή περίοδο 2023/2024 είχαμε μια δύσκολη χρονιά όσον αφορά την παραγωγή επιτραπέζιων ελιών λόγω της ακαρπίας, παρόλα αυτά όμως συνεχίστηκε η άνοδος των ελληνικών εξαγωγών σε σχέση με τις ισπανικές εξαγωγές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που εξέδωσε το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA), η ισπανική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2023/2024 ανήλθε 408.720 τόνοι.

Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία από το ΥπΑΑΤ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ) η περίοδος 2023/2024 χαρακτηρίστηκε από ακαρπία, ευελπιτεί πάντως ότι η προσεχής παραγωγή ελαιοκάρπου επιτραπέζιων ποικιλιών την ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 να είναι μία κανονική παραγωγή.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (Δ.Σ.Ε.) το 2023/2024 εκτιμάται ότι η ισπανική παραγωγή ελιών ανήλθε σε 388.000 τόνους (μειωμένη κατά 6,4% σε σχέση με πέρσι) και η ελληνική στους 110.000 (μειωμένη κατά 66,2%).

Πάντως οι ελληνικές ελιές κάθε χρόνο καταφέρνουν να κερδίζουν νέες αγορές και να έχουμε αύξηση των εξαγωγών, σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές μας Ισπανούς.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (IOC), οι ελληνικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 195,5 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια αύξηση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 172,8 χιλιάδες τόνους (+13,1%).

Από την άλλη οι ισπανικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 281,6 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια μείωση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 329,8 χιλιάδες τόνους (-14,6%).

Για την περίοδο του 2023/2024 έχουμε:

Σεπτέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.021 τόνους, έναντι 14.917 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 22.614 τόνους, έναντι 30.375 το προηγούμενο έτος

Οκτώβριο 2023
Ελλάδα - 17.232 τόνους, έναντι 14.962 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.982 τόνους, έναντι 31.161 το προηγούμενο έτος

Νοέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.475 τόνους, έναντι 13.191 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.007 τόνους, έναντι 30.952 το προηγούμενο έτος

Δεκέμβριο 2023
Ελλάδα - 14.668 τόνους, έναντι 12.633 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 21.949 τόνους, έναντι 27.902 το προηγούμενο έτος

Συμπερασματικά η τάση δείχνει ότι έχουμε μια συνεχή άνοδο των ελληνικών εξαγωγών και παράλληλα μια συνεχή πτώση των ισπανικών εξαγωγών.

Αυτό αποτελεί μια καλή προοπτική στο μέλλον τις ελληνικές επιτραπέζιες ελιές που κερδίζουν με την ποιότητα και γεύση τους καταλανωτές και νέες αγορές.

Η αυξημένη ζήτηση θα φέρει και καλύτερες τιμές στους παραγωγούς ελιών, που είναι ένα καθαρά εξαγώγιμο προϊόν της χώρας μας.

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο Elite, στις 5 Απριλίου του 2024 στην Καλαμάτα, η παρουσίαση με θέμα: «Το νέο Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο περιβάλλον της γεωργίας, η στρατηγική της Syngenta και η ολοκληρωμένη πρόταση μας για την φροντίδα της ελιάς»
Περισσότεροι από 70 γεωπόνοι, παρακολούθησαν την εκδήλωση με μεγάλο ενδιαφέρον, η οποία ξεκίνησε με την ομιλία του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της Syngenta Hellas, κ. Γιώργου Ποντίκα ο οποίος αναφέρθηκε στο διεθνές περιβάλλον της φυτοπροστασίας και στα νέα δύσκολα μονοπάτια της γεωργίας και της αγροτικής παραγωγής στο Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο περιβάλλον.

Κατόπιν, ο Διευθυντής Marketing και Τεχνικού της Syngenta Hellas, κ. Κώστας Οικονομίδης, παρουσίασε τις νέες τάσεις της Γεωργίας, με την Syngenta να είναι πρωταγωνιστής με οδηγό την Καινοτομία.
Οι παρουσιάσεις ολοκληρώθηκαν με τους κ. Γιάννη Αβραμίδη, Marketing Manager Spec και κ. Παναγιώτη Κωστίκα, Biological & FVC Market Development Manager να παρουσιάζουν το πλήρες χαρτοφυλάκιο της Syngenta στην καλλιέργεια της ελιάς, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις σύγχρονες ολοκληρωμένες λύσεις φυτοπροστασίας, τον ρόλο των βιοδιεγερτών και βιοπροστατευτικών προϊόντων, που προσφέρει η Syngenta στους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς για την αριστοποίηση της παραγωγής τους.

Στην συνέχεια οι ομιλητές δέχθηκαν ερωτήσεις που αφορούσαν το πρόγραμμα που η Syngenta Hellas προτείνει αλλά και το πώς προσεγγίζει την ίδια την καλλιέργεια μέσα από τα προϊόντα της.
Η εκδήλωση έκλεισε με δείπνο που παρατέθηκε στις εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου, όπου εκεί δόθηκε η ευκαιρία στους γεωπόνους της περιοχής να συζητήσουν εκτενώς όλα τα ζητήματα που τους απασχολούν.

Σε θετικό κλίμα πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του προεδρείου του Συνδέσμου Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών (ΣΕΚΛΑ) με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρη Αυγενάκη.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο πρόεδρος και τα μέλη του ΣΕΚΛΑ ενημέρωσαν τον υπουργό για την ποιότητα των αγροτικών προϊόντων, την επάρκεια ενόψει της περιόδου του Πάσχα και της τουριστικής σεζόν, για την εξέλιξη των τιμών, καθώς και τη σπουδαιότητα της αγοράς, η οποία διασυνδέει αγρότες-παραγωγούς κηπευτικών και φρούτων με τους καταναλωτές σε όλη την χώρα.

Παρέδωσαν γραπτό υπόμνημα με τις θέσεις του Συνδέσμου αλλά και τις προτάσεις ώστε να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο η λειτουργία της αγοράς.

«Η αγορά αυτή την περίοδο λειτουργεί ομαλά καθώς λόγω των ευνοϊκών καιρικών συνθηκών υπάρχει πληθώρα ποιοτικών αγαθών, σε τιμές ανταγωνιστικές. Σε κάθε περίπτωση τα προϊόντα φτάνουν στους καταναλωτές, ικανοποιώντας παράλληλα τους αγρότες μας, με τιμές οι οποίες ανταποκρίνονται στο κόστος παραγωγής», δήλωσε κατά την συνάντηση, ο πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ, Νίκος Καλόγρης.

Από το ΣΕΚΛΑ, συμμετείχε ακόμα ο αντιπρόεδρος, Θανάσης Ισσαρης, καθώς και τα μέλη, Μανώλης Χριστόπουλος, Νίκος Κουράτορας και Χρήστος Κογκάκης. Παρέδωσαν, μάλιστα, στον υπουργό τιμητική πλακέτα, ως επισφράγισμα της αγαστής τους συνεργασίας.

Το μήνυμα για μηδενική ανοχή σε φαινόμενα ελληνοποιήσεων και σε παραπλανητικές πρακτικές στην αγορά, έστειλε ο Γενικός Γραμματέας του ΥπΑΑΤ, Γιώργος Στρατάκος.

Ωστόσο σε δελτίο τύπου, που εξέδωσε ο Γενικός Γραμματέας, στις 4 Απριλίου 2024, ανέφερε ότι «στα οπωροκηπευτικά, από 1/1/2024, έχουν επιβληθεί συνολικά πρόστιμα ύψους 170.000 ευρώ σε 16 επιχειρήσεις.

Έχουν διαπιστωθεί 3 μη συμμορφώσεις και έχουν επιδοθεί 57 συστάσεις - κυρίως για σημάνσεις και συσκευασίες - σε επιχειρήσεις εμπορίας νωπών οπωροκηπευτικών, ενώ άνω των 300 συστάσεων έχουν αποσταλεί και παραληφθεί, εντός του 2024, σε εμπόρους, χονδρεμπόρους και εξαγωγείς αγροτικών προϊόντων για συμμόρφωσή τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΥπΑΑΤ Μητρώο Εμπόρων Νωπών Οπωροκηπευτικών, (Μ.Ε.Ν.Ο.)».

Απαντώντας στο σχετικό δελτίο τύπου ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, τονίζει στον ΑγροΤύπο τα εξής:

«Εκφράζουμε την απορία μας γιατί η ποινή για τις «ελληνοποιήσεις» ήταν οι «συστάσεις» και όχι η επιβολή κύρωσης για παραπλάνηση του καταναλωτή ή της φήμης του προϊόντος αν αφορά «ελληνοποίηση» για εξαγωγή.

Εντύπωση επίσης προκαλεί και η αποστολή 300 συστάσεων για μη συμμόρφωση στο ΜΕΝΟ.

Υποψία εκφράζουμε αν αφορά μη αναγγελίες για εξαγωγή (προκειμένου να μην τύχουν ελέγχου τα φορτία τους) που είχαμε εγγράφως αποστείλει Πίνακες που συνέκριναν αναγγελίες ΜΕΝΟ με εξαγωγές ΕΛΣΤΑΤ. Αν ναι τότε κρίνουμε ότι η σύσταση είναι εξαιρετικά ήπια.

Αναμένουμε διευκρινήσεις και εντατικοποίηση των ελέγχων για αποφυγή αθέμιτου ανταγωνισμού στην εμπορία νωπών οπωροκηπευτικών και διαφύλαξη της φήμης των ελληνικών φρούτων και λαχανικών».

Η Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει τα εξής:

Μετά από πολλά χρόνια αντιδικιών, εντός και εκτός δικαστικών αιθουσών, ατέλειωτες ώρες συσκέψεων και συναντήσεων μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών θεσμικών φορέων, επιτέλους λύθηκε το θέμα του συνώνυμου «ΚΑΛΑΜΑΤΑ/KALAMATA» της ποικιλίας «ΚΑΛΑΜΩΝ», που νομικά προέκυψε από το 2016. Είναι η ονομασία που εξάγεται το προϊόν από το 1930, σε ποσοστό άνω του 80% της εγχώριας παραγωγής και αποφέρει στους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς ετησίως πλέον των 150 εκατ. Ευρώ, αλλά και στην Εθνική μας οικονομία πλέον των 250 εκατ. eυρώ ετησίως.

Μετά την δίκαιη Απόφαση του ΣτΕ που απόρριψε την Αίτηση Ακύρωσης κατά της «Απόφασης Γεωργαντά» ορισμένων φορέων της Μεσσηνίας, στέλνουμε μήνυμα στις διεθνείς αγορές ότι μπορούν πλέον να προμηθεύονται το Εθνικό μας προϊόν «KALAMATA OLIVES» χωρίς την ανασφάλεια του παρελθόντος, χωρίς να εμποδίζεται σε καμία περίπτωση η εμπορία του προϊόντος ΠΟΠ ΕΛΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ/PDO ELIA KALAMATAS.

Την επόμενη μέρα της Απόφασης δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι.

Η θέση μας είναι ότι φορείς όπως το ΥΠΑΑΤ, η Εθνική ΔΟΕΠΕΛ, η ΠΕΜΕΤΕ, η ΠΕΑΣΟΕΠΕ, τα Επιμελητήρια και όσοι φορείς ασχολούνται με την ελαιοκαλλιέργεια της Καλαμών/Καλαμάτα, να ξεκινήσουμε με νηφαλιότητα μία κοινή προσπάθεια σε ρεαλιστικές βάσεις ώστε να βρεθεί η λύση που θα επιτρέψει να αναγνωριστεί το «KALAMATA OLIVES» ως ΕΘΝΙΚΟ και όχι ως τοπικό προϊόν. Με μεγάλη χαρά δε διαπιστώνουμε, ότι σε αυτήν την κατεύθυνση κινούνται η Εθνική ΔΟΕΠΕΛ και η ΠΕΜΕΤΕ με τις ανακοινώσεις τους.

Ευχαριστούμε όλους όσους συνέβαλλαν να φτάσουμε στην σημερινή λύση.

Ο δρόμος για την δημιουργία μιας προστατευόμενης ονομασίας της ποικιλίας Καλαμών/KALAMATA OLIVES είναι πλέον ανοικτός, αλλά και δύσκολος. Απαιτούνται καλή πρόθεση, συνεννόηση, συναίνεση και χρόνος, ώστε να πετύχουμε το δεύτερο και πιο σημαντικό στόχο.

Καλούμε τον υπουργό κ. Λευτέρη Αυγενάκη να καλέσει όλους τους φορείς, ώστε να ανοίξει ο διάλογος για την επόμενη μέρα και να κλείσει οριστικά η πόρτα σε άλλες χώρες να χρησιμοποιούν την ονομασία KALAMATA OLIVES.

Παγωμένη είναι αυτή την εποχή η εγχώρια αγορά ελαιολάδου στην χώρα μας, ενώ αν και δεν γίνονται αγοραπωλησίες οι προσφερόμενες τιμές έχουν μειωθεί σε σχέση με αυτές που ήταν το προηγούμενο διάστημα.

Όπως δηλώνουν στον ΑγροΤύπο εκπρόσωποι των συνεταιρισμών, δεν υπάρχει ούτε πρόθεση αγοράς και υπογραφή συμβολαίων από μεγάλους αγοραστές του εξωτερικού, αλλά ούτε και διάθεση, προσώρας, από τους παραγωγούς για να κάνουν πώληση. Οι πρώτοι περιμένουν τις προβλέψεις για την φετινή ισπανική παραγωγοί για να δουν πως θα κινηθεί η αγορά, ενώ οι δεύτεροι αναμένουν να υπάρξει νέα αύξηση τιμών.

Ένα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι συνεταιριστικές οργανώσεις στην χώρα μας είναι ότι υπάρχει δυσκολία στην συγκέντρωση του ελαιολάδου για να προχωρήσει η πώληση. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιάννης Λάγγης, πρόεδρος στον Ελαιουργικό Αγροτικό Συνεταιρισμό Μεταμόρφωσης Λακωνίας, «όταν τον περαμένο Ιανουάριο βρήκαμε αγοραστή, που έδινε τιμή στα 9,53 ευρώ το κιλό, δεν μπορούσαμε να συγκεντρώσουμε ούτε ένα βυτίο. Αυτό γινόταν γιατί τότε οι παραγωγοί περίμεναν ότι θα έχουμε ακόμη μεγαλύτερη τιμή. Έτσι όμως δεν μπορεί να λειτουργήσει το εμπόριο».

Ισπανία

Στο μεταξύ ανακοίνωσε το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA), τα επίσημα στοιχεία για την παραγωγή ελαιολάδου, πυρηνέλαιου και επιτραπέζιων ελιών, της περιόδου 2023/2024.

Σύμφωνα με αυτά η περσινή ισπανική παραγωγή ελαιολάδου ανέρχεται σε 845.000 τόνους. Οι συνολικές εισαγωγές ελαιολάδου ανήλθαν σε 215.000 τόνους, από τους οποίους οι 115.455 τόνοι προέρχονται από χώρες της ΕΕ και οι 99.545 τόνοι από τρίτες χώρες. Αν προστεθούν τα αρχικά αποθέματα που ήταν στους 248.172 τόνους, τότε η ισπανική παραγωγή ήταν της τάξης των 1.308.172 τόνων ελαιολάδου.

Η ισπανική παραγωγή πυρηνέλαιου το 2023/2024 ανήλθε στους 81.000 τόνους. Οι συνολικές εισαγωγές έφτασαν στους 75.000 τόνους, από τους οποίους οι 51.000 τόνοι από χώρες της ΕΕ και οι 24.000 από τρίτες χώρες. Τα αρχικά αποθέματα ήταν στους 57.063 τόνους και έφτασαν σε μια συνολική παραγωγή 213.000 τόνων.

Η ισπανική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2023/2024 ανήλθε 408.720 τόνοι. Μαζί με τα αρχικά αποθέματα 323.588 τόνους και τις εισαγωγές 45.000 τόνων έφτασε στους 777.308 τόνους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας και Αναδασμού της Αιγύπτου, οι αγροτικές εξαγωγές της χώρας στην ΕΕ σημειώνουν εντυπωσιακή αύξηση το 2024.

Συγκεκριμένα οι εξαγωγές αυξήθηκαν στα 1,5 δις δολάρια κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024, σημειώνοντας μια αύξηση κατά 300 εκ. δολάρια σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023.

Όπως δήλωσε ο Υπουργός Γεωργίας της Αιγύπτου, Sayed Qusier, η συγκεκριμένη αύξηση οφείλεται στο πλεόνασμα της φετινής αιγυπτιακής παραγωγής και στον μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που έχουν τα βασικά προϊόντα της χώρας στην ΕΕ, όπως τα πορτοκάλια, οι φράουλες και οι πατάτες.

Στο μεταξύ μετά από έρευνα της ισπανικής κυβέρνησης δεν αναφέρθηκαν παραβάσεις στις σήμανση των φορτίων με αιγυπτιακά πορτοκάλια που αφίχθησαν στο λιμάνι του Castellon.

Αξίζει να επισημάνουμε ότι οι εξαγωγές Αιγυπτιακών πορτοκαλιών στην Ισπανία έφτασαν τους 3.000 τόνους στις αρχές Ιανουαρίου του 2024, κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρξει κάθετη πτώση των τιμών για τους Ισπανούς παραγωγούς εσπεριδοειδών λόγω αύξησης της προσφοράς στην αγορά.

Πριν λίγες ημέρες ο Υπουργός Γεωργίας και Αναδασμού είχε συνάντηση με τους εκπροσώπους του Συμβουλίου Αγροτικών Εξαγωγών, με θέμα την αύξηση των εξαγωγών της αιγυπτιακής πατάτας. Όπως τόνισε ο κ. Sayed Qusier, η αύξηση έγινε εφικτή μετά την συνεργασία που υπήρξε μεταξύ των εξαγωγέων, του υπουργείου και των εμπορικών ακολούθων της χώρας στα κράτη μέλη της ΕΕ.

Κατά την συνάντηση τόνισε την ανάγκη για αύξηση της εγχώριας παραγωγής πατάτας με παράλληλη αύξηση της προστιθέμενης αξίας του προϊόντος. Ανέφερε ακόμη την σημασία τήρησης των διεθνών προτύπων για τη διατήρηση της αξιοπιστίας των προϊόντων της χώρας.

Να αναφέρουμε ακόμη ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να ενισχύσει την οικονομία της Αιγύπτου με ένα πακέτο στήριξης 7,4 δις ευρώ (8 δις δολάρια) για να μετριάσει τις οικονομικές επιπτώσεις που αντιμετωπίζει η χώρα από τις πολεμικές συγκρούσεις στη Γάζα και το Σουδάν. Περίπου το 1 δις ευρώ αυτού του πακέτου θα δοθεί σαν άμεση βοήθεια.

Η οικονομική στήριξη από την ΕΕ συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της επίσκεψης στην Αίγυπτο της προέδρου της Επιτροπής κ. Ursula von der Leyen και των πρωθυπουργών της Ελλάδας, Ιταλίας και Βελγίου

Το Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ελαιολάδου & Ελιάς στην Καλαμάτα έχει καθιερωθεί πια ως ένα από τα σημαντικότερα ετήσια φόρουμ ελαιοκομίας στην Ελλάδα.

Η 10η διοργάνωση του Φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί, στις 20-21 Απριλίου 2024, στο Elysian Luxury Hotel and Spa στη Καλαμάτα.

Για το παρόν και το μέλλον της ελαιοκομίας και όχι μόνο θα παρέμβουν πολύ σημαντικοί επιστήμονες, πανεπιστημιακοί και τεχνοκράτες από την Μεσσηνία αλλά και από άλλα μέρη της Ελλάδας.

Επιπρόσθετα θα παρουσιαστούν καινοτόμα προϊόντα νέας τεχνολογίας από εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο τομέα της Γεωργίας.

Επίσης ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Καλαμάτας θα παρουσιάσει τα επιστημονικά προγράμματα που συμμετέχει και όλα τα οικολογικά.

Οι 4 θεματικές ενότητες του συνεδρίου θα είναι οι παρακάτω :

Θεματική ενότητα Α:
Καινοτόμες δράσεις για την αξιοποίηση των αποβλήτων
Κλιματικά ουδέτερα ελαιοτριβεία.
Περιβαλλοντικό αποτύπωμα ελαιοτριβείων και ελαιοκαλλιέργειας.
Υδατικοί πόροι στην άρδευση της ελαιοκαλλιέργειας.

Θεματική ενότητα Β:
Βιοποικιλότητα. Αλλαγή χρήσεων γης, ενίσχυση της για αντιμετώπιση ασθενειών. Υγεία του εδάφους

Θεματική ενότητα Γ:
Αγροτικοί Συνεταιρισμοί. Σύγχρονα μοντέλα διοίκησης. Θεσμικές αλλαγές. Μεσσηνία. Συνεργατικά σχήματα του Αγροτοδιατροφικού κλάδου. Εξελίξεις Νέας ΚΑΠ.

Θεματική ενότητα Δ:
Αγροτουρισμός - Επισκέψιμα ελαιοτριβεία και παραδοσιακά ελαιοπερίβολα. Πολυλειτουργικά αγροκτήματα.

Παράλληλα θα διεξαχθεί και το 1ο Αγροτοοικονομικό Φόρουμ, με αντικείμενο τα πορτοκάλια, την πατάτα και το λάδι, με συναντήσεις παραγωγών με τις αντίστοιχες εταιρείες για να το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Στο τέλος των εργασιών θα διεξαχθεί ο διαγωνισμός ελαιολάδου, όπου η επιτροπή γευσιγνωσίας των διαγωνιζόμενων ελαιολάδων θα απαρτίζεται από γευσιγνώστες ελαιολάδου, παραγωγούς, επισκέπτες και εκπρόσωπους φορέων - ΜΜΕ κ.λ.π.

Το πλήρες πρόγραμμα του Φεστιβάλ θα ανακοινωθεί τις επόμενες μέρες.

Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εξέδωσε την απόφαση με την κατανομή εποχικού προσωπικού σε Περιφερειακές Ενότητες Οικονομίας και Κτηνιατρικής για το Πρόγραμμα καταπολέμησης του δάκου της ελιάς για το έτος 2024.

Το προσωπικό θα προσληφθεί με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, ενώ θα γίνει μέσω ΑΣΕΠ.

Το προσωπικό αυτό θα απασχοληθεί ως εξής:

-oι τομεάρχες δακοκτονίας, τα διακόσια δεκαέξι (216) άτομα ΠΕ Γεωπόνοι ή εν ελλείψει ΤΕ Τεχνολόγοι για χρονικό διάστημα 6,5 μηνών,

-το εργατοτεχνικό προσωπικό διαφόρων ειδικοτήτων

• τα εκατόν ογδόντα οκτώ (188) άτομα έως 34 ημερομίσθια ανά άτομο για χρονικό διάστημα 6,5 μηνών
• τα τριακόσια σαράντα έξι (346) άτομα έως 60 ημερομίσθια ανά άτομο για χρονικό διάστημα 6,5 μηνών

η δε απασχόλησή τους θα γίνει εντός του χρονικού διαστήματος από την ημερομηνία πρόσληψης μέχρι 30/11/2024.

Η δαπάνη που θα προκληθεί από την πρόσληψη του ανωτέρω προσωπικού για το οικονομικό έτος 2024 θα βαρύνει τους προϋπολογισμούς των οικείων Ο.Τ.Α. β΄ βαθμού (Περιφέρειες) και θα καλυφθεί από τους αποδιδόμενους σε αυτούς από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Εσωτερικών Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους.

Οι αρμόδιες Υπηρεσίες των Περιφερειών/Περιφερειακών Ενοτήτων να φροντίσουν ώστε οι προσλήψεις του προσωπικού να γίνουν έγκαιρα προκειμένου να εξασφαλιστεί η έγκαιρη έναρξη και αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος δακοκτονίας για το έτος 2024.

Διαβάστε την απόφαση με την κατανομή ανά Περιφερειακή Ενότητα (εδώ)

Το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), απέρριψε την αίτηση ακύρωσης της απόφασης του πρώην υπουργού ΑΑΤ κ. Γεωργαντά, που είχε καταθέσει ο Σύλλογος Υπέρ των Μεσσηνιακών Ελαιοκομικών Προϊόντων ΠΟΠ (ΣΥΜΕΠΟΠ).

Ο κ. Ανέστης Μαυροειδής, πρόεδρος στην Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ), δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «την περιμέναμε εδώ και μήνες αυτή την απόφαση του ΣτΕ.

Είναι μια απόφαση η οποία θα διασφαλίσει την ομαλή ροή των πωλήσεων και εξαγωγών της ελιάς Καλαμών. Δικαιώθηκε η θέση που είχαμε και απορρίφθηκε το αίτημα των φορέων της Μεσσηνίας.

Μετά από αυτή την απόφαση ζητάμε τώρα να ανοίξει ο διάλογος, με την βοήθεια του ΥπΑΑΤ, για να λυθεί το πρόβλημα που τόσα χρόνια αντιμετωπίζουμε.

Στο τραπέζι του διαλόγου, που καλούμε να προσέλθουν και οι φορείς της Μεσσηνίας, θέλουμε να διασφαλίσουμε την ονομασία «Καλαμάτα» για όλους τους ελαιοπαραγωγούς της χώρας.

Η απόφαση θα πρέπει να διασφαλίζει όλους τους παραγωγούς της χώρας».

Ανακοίνωση από την Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών - Τυποποιητών - Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ)

Η σημερινή ημέρα είναι ιστορική για τον κλάδο της επιτραπέζιας ελιάς και την χώρα, καθώς αποτελεί ημέρα δικαίωσης για χιλιάδες Έλληνες ελαιοπαραγωγούς και μεταποιητικές-τυποποιητικές-εξαγωγικές επιχειρήσεις του προϊόντος της χώρας.

Με αυξημένη 7μελή σύνθεση του Δ’ Τμήματος και Πρόεδρο την κα Σπυριδούλα Χρυσικοπούλου και Εισηγήτρια την κα Κωνσταντίνα Κονιδιτσώτου, το Συμβούλιο της Επικρατείας δικαίωσε το 98% των ελαιοπαραγωγών που καλλιεργούν την επιτραπέζια ποικιλία ελιάς “ΚΑΛΑΜΩΝ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ” και το σύνολο των μεταποιητικών-τυποποιητικών-εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας που εξάγουν με την ονομασία “KALAMATA OLIVES” από τις αρχές του 20ου αιώνα, με εξαγωγές που η αξία τους ξεπερνά τα € 250 εκατ. ετησίως.

Σήμερα το ƩτΕ έκρινε πλέον οριστικά, ότι η ονομασία “KALAMATA OLIVES” που έγινε παγκοσμίως γνωστή χάρη στις προσπάθειες των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και συνδέεται άρρηκτα με την Ελλάδα, νόμιμα και μόνιμα καταχωρίστηκε ως συνώνυμο της ποικιλίας “ΚΑΛΑΜΩΝ”.

Η Απόφαση του ΣτΕ έβαλε οριστικά τέλος σε μια εποχή καταπάτησης κάθε έννοιας σεβασμού του εισοδήματος των Ελλήνων παραγωγών επιτραπέζιων ελιών “ΚΑΛΑΜΩΝ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ/KALAMATA”, αβεβαιότητας, συκοφαντίας, διασυρμού και σε πολλές περιπτώσεις βιωσιμότητας των Ελληνικών μεταποιητικών, τυποποιητικών, εξαγωγικών επιχειρήσεων και τέλος της ίδιας της χώρας, καθώς κινδύνευαν οι εξαγωγές του προϊόντος (€250 εκατ ετησίως).

Οι ελληνικές ελιές με την ονομασία“KALAMATA”, μετά από “παρεμβάσεις”, αποσύρθηκαν / εκτοπίστηκαν από τα ράφια των Supermarkets (S/Ms) της Ιταλίας, Ʃλοβενίας, Γερμανίας κ.α. προς όφελος ελιών τρίτων χωρών που αντικατέστησαν στα ράφια τις ελληνικές. Για πολλά χρόνια στην Ελλάδα δημιουργήθηκαν ανυπέρβλητα προβλήματα επειδή κάποιες ΔΑΟΚ, μετά από υποδείξεις υπηρεσιών και Οργανισμών του ΥπΑΑΤ, συστηματικά δημιουργούσαν εμπόδια στις εξαγωγές ελιών ποικιλίας Καλαμών (Kalamata olives).

Μετά από 20 και πλέον χρόνια υπομονής και προσπαθειών των εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας, έχοντας εξαντλήσει κάθε προσπάθεια διάσωσης των εξαγωγών του προϊόντος απέναντι σε τοπικιστικές εμμονές, με τις Αποφάσεις «Απόστολου» το 2018 και «Γεωργαντά» το 2022, δόθηκε από το ΣτΕ η δίκαιη λύση που επιτρέπει την παράλληλη κυκλοφορία της ονομασίας “ΚΑΛΑΜΑΤΑ/KALAMATA” (85.000 τον. μέσο όρο ετησίως) και της ΠΟΠ “ΕΛΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ”/PDO “ELIA KALAMATAS” (277 τον. μέσο όρο ετησίως).

Η Απόφαση του ΣτΕ ομαλοποιεί και καθησυχάζει την εξαγωγική δραστηριότητα του προϊόντος (“Kalamata olives”) και παράλληλα εξασφαλίζει την απρόσκοπτη απορρόφηση του προϊόντος από τα χέρια των ελαιοπαραγωγών της ποικιλίας, χωρίς να εμποδίζει ούτε κατ’ ελάχιστο την παραγωγή, παρασκευή και εµπορία του προϊόντος ΠΟΠ. Δημιουργούνται πλέον οι συνθήκες ώστε να ανοίξει ένας ουσιαστικός διάλογος για την εθνική θωράκιση του προϊόντος.

Εκφράζουμε δημόσια τις θερμές ευχαριστίες μας στον πρ. Υπουργό ΑΑΤ κ. Γ. Γεωργαντά για την άμεση ανταπόκριση του και επίλυση του τεράστιου αυτού εθνικού θέματος που ταλάνιζε τον κλάδο.

Ευχαριστούμε την δικηγόρο της ΠΕΜΕΤΕ κα Νίκη-Λίνα Αγγελοπούλου που πίστεψε και στάθηκε δίπλα μας από την αρχή στην εθνική αυτή προσπάθεια και πάλεψε με ζήλο ακόμα και με προσωπικό κόστος.

Εκφράζουμε επίσης τις θερμές ευχαριστίες μας για την συμβολή τους στην δίκαιη αυτή Απόφαση:

• Στον Περιφερειάρχη Δυτ.Ελλάδας, κ.Ν.Φαρμάκη,
• Στους Δήμους Αγρινίου, Καμένων Βούρλων, Λοκρών, Μεσολογγίου και Στυλίδας,
• Στους Προέδρους των Επιμελητηρίων, Αιτωλοακαρνανίας κ. Πάνο Τσιχριτζή, Λακωνίας κ. Γιάννη Παναρίτη και Φθιώτιδας κ. Θανάση Κυρίτση,
• Στον Πρόεδρο της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ κ. Γιώργο Ντούτσια και το Δ.Σ. της Οργάνωσης, Α.Ε.Σ. Στυλίδας, Α.Σ. Αρχαία Ωλένεια Αιτωλοακαρνανίας, Α.Σ. Γερακίου Λακωνίας και Α.Σ. Αγ. Μάμμα Χαλκιδικής,
• Ιδιαίτερη και ξεχωριστή αναφορά στην Τεχνική μας Oμάδα, τους κ.κ. Δημήτρη Τσίνα και Γεράσιμο Αναστασίου της “ΓΑΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ”,
• Στα μέλη μας που προσέφυγαν στο ΣτΕ υπέρ της “Απόφασης Γεωργαντά” και στους συνεργαζόμενους δικηγόρους τους κ.κ. Καθηγητή Σπ. Βλαχόπουλο, Ξ. Παπαρρηγόπουλο, Αχ. Παπουτσάκη και Σ. Αναγνωστάκου,
• Στις επιχειρήσεις και φορείς των Π.Ε. που έστειλαν επιστολές υποστηρίζοντας την παράλληλη κυκλοφορία της ποικιλίας από το 2017. Ιδιαίτερα ευχαριστούμε τις επιχειρήσεις της Π.Ε. Μεσσηνίας,
• Στα τρία κόμματα του δημοκρατικού τόξου (ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ) που στήριξαν την εθνική λύση που έδωσε η “Απόφαση Γεωργαντά”,
• Όλους τους Υπουργούς και βουλευτές από τις Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, Εύβοιας, Λακωνίας, Μαγνησίας, Φθιώτιδας και Φωκίδας.
• Σε όλα τα μέλη μας, ακόμα και από τις περιοχές που δεν καλλιεργείται η ποικιλία, για την εμπιστοσύνη και την συμβολή τους στην κοινή μας προσπάθεια,
• Στα ΜΜΕ και τους δημοσιογράφους για την προβολή των θέσεων της ΠΕΜΕΤΕ και στις εκατοντάδες ελαιοπαραγωγούς απ’ όλη τη χώρα που επικοινώνησαν με τα μέλη του ΔΣ της ΠΕΜΕΤΕ εκφράζοντας την αγωνία τους, δίνοντας μας θάρρος και δύναμη για την συνέχιση του δίκαιου αγώνα, ιδιαίτερα από τις περιοχές που προκλήθηκε έντονος διχασμός, καθώς η παραπληροφόρηση προκάλεσε το δίλημμα «ή το ΠΟΠ, ή η ποικιλία».

Σε όλους αυτούς λέμε ότι οι προσπάθειες μας για την καλύτερη αξιοποίηση και ανάπτυξη της ελληνικής επιτραπέζιας ελιάς δικαιώνονται με την σημερινή Απόφαση του ΣτΕ.

Χριστίνα Σταρακά: Ιστορική δικαίωση για τους ελαιοπαραγωγούς

Με αφορμή τη σημερινή απόφαση του ΣτΕ για την αναγνώριση της ονομασίας ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας, η βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής και συνυπεύθυνη του ΚΤΕ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Χριστίνα Σταρακά, προέβη στην εξής δήλωση:

«Το προϊόν «Κalamata olives» εξάγεται με την ονομασία αυτή από το 1930 με κύριους παραγωγούς την Αιτωλοακαρνανία, τη Λακωνία και τη Φθιώτιδα που εκπροσωπούν το 98% της εθνικής παραγωγής.

Το προϊόν ΠΟΠ αναγνωρίστηκε πολλές δεκαετίες αργότερα και αντιπροσώπευε μέχρι χθες μόλις το 2% της εθνικής παραγωγής.

Από το 2018 ο σύλλογος που εκπροσωπεί το ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας καταφεύγει στο ΣτΕ προσπαθώντας να ακυρώσει εξαγωγές που αποφέρουν στη χώρα περισσότερα από 200 εκ ευρώ τον χρόνο. Στο πλαίσιο αυτό, η σημερινή απόφαση του ΣτΕ αποτελεί ιστορική δικαίωση του 98% των ελαιοπαραγωγών και εξαγωγέων της χώρας, συμπεριλαμβανομένου και του Νομού Αιτωλοακαρνανίας.

Με την απόφαση του το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο, βάζει οριστικό τέλος στη διαμάχη μεταξύ των Μεσσηνίων παραγωγών και των παραγωγών της υπόλοιπης Ελλάδας για το προϊόν της Επιτραπέζιας ελιάς Καλαμών.

Επιτρέπει έτσι την απρόσκοπτη συνέχιση των εξαγωγών του εθνικού μας προϊόντος, αναγνωρίζοντας τα δίκαια αιτήματα των παραγωγών της χώρας μας και του νομού μας που εκπροσωπεί το 45% των εξαγωγών της Ελιάς Καλαμών.

Ενός προϊόντος που μας κάνει εθνικά υπερηφάνους και γνωστούς σε όλο τον κόσμο. Θα ήθελα να εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια στη δικηγόρο που στήριξε την προσπάθεια των εκπροσώπων του 98% των παραγωγών και εξαγωγέων της χώρας μας, την αναπληρώτρια Τομεάρχη του Τομέα Αγροτικής ανάπτυξης του ΠΑΣΟΚ κα Λίνα Αγγελοπούλου. Η επόμενη μέρα μας βρίσκει σταθερά δίπλα στον πρωτογενή τομέα και τον εξαγωγικό κλάδο με μοναδικό στόχο την περαιτέρω θωράκιση συνολικά του εθνικού μας προϊόντος και την εξεύρεση κοινής πορείας».

Η Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) εξέδωσε ανακοίνωση για την Ελιά καλαμών, που αφορά την απόφαση Γεωργαντά και την καταγγελία Μαντά.

Ζητά ακόμη από τη δικαιοσύνη να βγάλει επιτέλους μια απόφαση για το θέμα του ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας.

Συγκεκριμένα η ΠΕΑΣΟΕΠΕ αναφέρει τα εξής:

«Την στιγμή που ο Έλληνας αγρότης αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα όπως κλιματική κρίση, τεράστια αύξηση κόστους καλλιέργειας, έλλειψη εργατικών χεριών, γραφειοκρατία σε όλα τα επίπεδα, μείωση επιδοτήσεων, κλπ, για μια ακόμα φορά το επίσημο κράτος αδυνατεί να δώσει λύση στα προβλήματα που το ίδιο δημιούργησε από το 1993, ενώ ταυτόχρονα εμφανίζεται και ο Βουλευτής Μεσσηνίας κ. Περικλής Μαντάς αποπροσανατολίζοντας από την ουσία, «καταγγέλλοντας» ότι στην έκθεση «FOOD EXPO 2024» βρέθηκαν Τούρκικες ελιές με ετικέτα KALAMATA OLIVES.

Κύριε Μαντά γιατί δεν καταγγείλατε το ίδιο ακριβώς πράγμα και για άλλες διεθνείς εκθέσεις τροφίμων (“ANUGA” στην Γερμανία, “SUMMER FANCY FOOD SHOW” στην Νέα Υόρκη, “PLMA” στην Ολλανδία, κ,ά), αλλά και εκτός εκθέσεων, που έχουν καταγραφεί ανάλογα περιστατικά από το 2004;

Αν θέλετε κ. Μαντά ως εκπρόσωπος πλέον του Ελληνικού Κοινοβουλίου και όχι ως τοπικός παράγων, να βοηθήσετε τον Έλληνα ελαιοπαραγωγό πείτε στους φορείς της Μεσσηνίας να αποσύρουν την Αίτηση Ακύρωσης κατά της «Απόφασης Γεωργαντά» που σε καμία περίπτωση δεν δημιουργεί πρόβλημα στην κυκλοφορία του προϊόντος ΠΟΠ «ΕΛΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ»/PDO «ELIA KALAMATAS» και ελάτε ξανά στο τραπέζι να λύσουμε το θέμα Εθνικά. Σε αντίθετη περίπτωση ελάτε εσείς κ. Μαντά να διαχειριστείτε τους 100.000 τόνους KALAMATA OLIVES και να φέρεται στην χώρα 300 εκατ. Ευρώ εξαγωγών που κινδυνεύουν να χαθούν σε περίπτωση ακύρωσης της «Απόφασης Γεωργαντά».

Γνωρίζετε ότι λύσεις υπάρχουν, αλλά όταν συζητάμε με «το πιστόλι στο τραπέζι» που εσείς βάζετε δεν μπορούμε να τις βρούμε. Ας θυμηθούμε πριν δύο χρόνια, όταν πέντε Αγροτικοί Συνεταιρισμοί ήρθαμε στην Καλαμάτα να βρούμε λύση, και συμφωνήσαμε να εξετάσουμε την περίπτωση Πανελλαδικής επέκτασης του ΠΟΠ. Αλλά μόλις αποχωρήσαμε κατατέθηκε προσφυγή κατά της «απόφασης Γεωργαντά».

«Βάλτε πλάτη» για ένα ΠΟΠ Πανελλαδικό, ώστε να καρπωθεί την υπεραξία του KALAMATA OLIVES ο Έλληνας παραγωγός, ο Έλληνας μεταποιητής και η ίδια η χώρα. Είναι αδιανόητο για ένα θέμα που απασχολεί σχεδόν 30.000 ελαιοπαραγωγούς, περισσότερες από 180 επιχειρήσεις μεταποίησης, σχεδόν 100.000 τόνους και εξαγωγές πλέον των 90.000 τόνους Kalamata olives, αξίας άνω των 300 εκατ. ευρώ, η δικαιοσύνη μετά από δύο χρόνια να μην έχει βγάλει ακόμα απόφαση.

Οι ελαιοπαραγωγοί ολόκληρης της Ελλάδας, από άκρη σε άκρη, καλλιεργούμε το δέντρο της ελιάς Καλαμών και παράγουμε KALAMATA OLIVES από το 1930. Με το Βασιλικό Διάταγμα 10/1954 και το Προεδρικό Διάταγμα 221/1979 που ακολούθησαν κατέστη υποχρεωτική η αναγραφή του KALAMATA OLIVES στις εξαγωγές.
Αφενός η επιπολαιότητα του Ελληνικού Κράτους να αναγνωρίσει το 1993 σαν ΠΟΠ την Ελληνική ποικιλία Καλαμών/Καλαμάτα που καλλιεργείτε σε όλη την Ελλάδα, αποκλειστικά στον Νομό Μεσσηνίας που κατείχε το μικρότερο ποσοστό παραγωγής και αφετέρου οι εξαγωγές δεντρυλλίων ελιάς της ποικιλίας σε όλο τον κόσμο, δημιούργησαν ένα τεράστιο πρόβλημα σε παραγωγούς, μεταποιητές και εξαγωγείς του προϊόντος στα μεγαλύτερα τελωνεία της χώρας.

Οι βουλευτές των βασικών ελαιοπαραγωγικών Περιφερειακών Ενοτήτων Αιτωλοακαρνανίας, Λακωνίας, της Φθιώτιδας, αλλά και της υπόλοιπης Ελλάδας γιατί δεν έχουν θέση για το συγκεκριμένο θέμα;

Καλούμε τους φορείς της Μεσσηνίας να αποσύρουν την Αίτηση Ακύρωσης κατά της «Απόφασης Γεωργαντά».

Καλούμε το ΥΠΑΑΤ να συμβάλει ουσιαστικά στον διάλογο για ένα ΠΟΠ KALAMATA OLIVES όπως έγινε με το ΠΟΠ ΦΕΤΑ προς όφελος όλων των ελαιοπαραγωγών της KALAMATA OLIVES της χώρας.

Καλούμε την δικαιοσύνη να βγάλει επιτέλους μια απόφαση για ένα θέμα που αποτελεί ζήτημα επιβίωσης για τους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς».

Το ΥΠΑΑΤ ανακοίνωσε ότι εξετάζει επισταμένως το αίτημα για αποζημίωση των αγροτοπαραγωγών εξαγωγέων μήλων, λόγω των ζημιών που υφίστανται από το κλείσιμο της εμπορικής διόδου από τη Διώρυγα του Σουέζ.

Αυτό επισημαίνει σε απάντησή του σε αναφορά που κατέθεσε ο Βουλευτής Λαρίσης του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Βασίλης Κόκκαλης και Ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής Β1 Αθηνών της Ελληνικής Λύσης, κ. Βασίλης Βιλιάρδος, σχετικά με το συγκεκριμένο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί, με τη δράση των ανταρτών Χούθι.

Συγκεκριμένα στην απάντηση του ΥπΑΑΤ αναφέρονται τα εξής:
«Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι αγροτοπαραγωγοί εξαγωγείς μήλων εξαιτίας της παρεμπόδισης της εμπορικής ναυσιπλοΐας από τους αντάρτες Χούθι της Υεμένης, είναι κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Αναφορικά με το αίτημα αποζημίωσης που θίγεται στην εν λόγω Ερώτηση, διευκρινίζεται ότι εξετάζεται επισταμένως σε πρώτη φάση από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ.

Επιπλέον, τονίζεται ότι ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Αυγενάκης, στο πλαίσιο του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας & Αλιείας, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, στις 26 Μαρτίου 2024, επεσήμανε τον αρνητικό αντίκτυπο που έχει επιφέρει στον τομέα των οπωροκηπευτικών η πρόσφατη κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα με το κλείσιμο της εμπορικής διόδου από τη διώρυγα του Σουέζ.

Αυτό έχει ως συνέπεια το αυξημένο κόστους μεταφοράς αλλά και τη μεγάλη καθυστέρηση των παραδόσεων κατά σχεδόν 10-12 ημέρες.

Επιπρόσθετα, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) στηρίζει και προωθεί την άσκηση πολιτικής στον τομέα των οπωροκηπευτικών και των μήλων μέσω των Οργανώσεων Παραγωγών με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τομέα, της ελκυστικότητας των Οργανώσεων Παραγωγών και του ειδικού στόχου της διατήρησης και προστασίας του περιβάλλοντος. Οι Οργανώσεις Παραγωγών μέσα από τα επιχειρησιακά τους προγράμματα μπορούν να υλοποιούν δράσεις που αφορούν την προώθηση των προϊόντων τους, τη βελτίωση εμπορίας των προϊόντων τους και την απόσυρση προϊόντων από την αγορά μέσω της δωρεάν διανομής σύμφωνα με τον Καν. 1308/2013, Καν 891/2017, Καν. 892/2017, την αριθ. 1400/395263/22-12-2023 (ΦΕΚ Β 7430 της 29-12-2023) απόφαση του Υπουργού και Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όπως ισχύουν.

Επισημαίνεται από το ΥπΑΑΤ ότι, σύμφωνα με το ΕΜΑΣ (2023), στη χώρα μας υπάρχουν - 11 - Οργανώσεις Παραγωγών που περιλαμβάνουν το μήλο μεταξύ των αναγνωρισμένων προϊόντων τους:

• ΑΣ ΠΕΛΛΑΣ
• Ο.Π. ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝ/ΣΜΟΥ ΑΜΜΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ «ΝΕΟΣ ΑΛΙΑΚΜΩΝ»
• ΑΕΣ ΚΟΜΕΞ ΑΕ
• ΑΕΣ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΣ Α.Ε.
• ΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΙΟΥ
• ΑΣΕΠΑ
• Α.Σ. ΜΑΚΡΟΧΩΡΙΟΥ «Ο ΕΡΜΗΣ»
• Α.Σ. ΦΡΟΥΤΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΠΩΡΟΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΒΕΛΙΝΑΣ ΚΟΡ/ΝΘΙΑΣ - ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
• Ο.Π Α.Σ «Η ΟΜΟΝΟΙΑ»
• Α.Σ. ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ-ΕΜΠΟΡΙΑΣ-ΜΕΤ/ΣΗΣ ΦΡΟΥΤΩΝ & ΚΑΣΤΑΝΩΝ ΜΕΛΙΒΟΙΑΣ «ΑΘΑΝΑΤΗ» Ο.Π.

Πληροφοριακά αναφέρεται ότι, οι καλλιέργειες μήλων στη χώρα μας σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΣΔΕ 2023, αφορούν σε έκταση 9.004,29 ha (εκτάρια).

Τέλος, για την καλλιέργεια των μήλων έχει εκδοθεί από την αρμόδια Διεύθυνση Συστημάτων Καλλιέργειας και Προϊόντων Φυτικής Παραγωγής του ΥΠΑΑΤ η υπ΄ αριθμ.957/275382/07.09.2023 (B’ 5534 - ΑΔΑ: 9ΡΙΟ4653ΠΓ-3ΦΒ) Υπουργική Απόφαση με τίτλο: «Καθορισμός λεπτομερειών χορήγησης της συνδεδεμένης εισοδηματικής στήριξης στην καλλιέργεια των μήλων - Κωδικός Παρέμβασης - Π1-32.1 Στήριξη Συνδεδεμένου Εισοδήματος - Φυτική Παραγωγή Εκτός Πρωτεϊνούχων Καλλιεργειών, σε εκτέλεση του άρθρου 32 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115 και του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2116 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) 2023-2027».

Αμέσως μετά την ετήσια Γενική Συνέλευση του ΣΕΔΗΚ, που έγινε στις 26 Μαρτίου, στο Ρέθυμνο, οι 13 εκλεγέντες από την Γενική Συνέλευση Εκπρόσωποι Δήμων, ως Μέλη για το επόμενο ΔΣ, συνήλθαν σε ειδική συνεδρίαση για κατανομή αξιωμάτων.

Κατά την συνεδρίαση αυτή ομόφωνα αναδείχτηκε ως Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ ο Γιάννης Μαλανδράκης, Δήμαρχος Πλατανιά, τον οποίο είχε ήδη προτείνει ως διάδοχο του στη ΓΣ ο απερχόμενος Πρόεδρος Γιώργος Μαρινάκης.

Τα αξιώματα του ΔΣ ομόφωνα κατανεμήθηκαν μεταξύ των εκλεγέντων ως εξής.

ΤΑΚΤΙΚΑ ΜΕΛΗ:
Πρόεδρος ΣΕΔΗΚ: Μαλανδράκης Ιωάννης, Δήμαρχος Δήμου Πλατανιά
Αντιπρόεδρος ΠΕ Ρεθύμνου: Μαρινάκης Γεώργιος, Δήμαρχος Δήμου Ρεθύμνου
Αντιπρόεδρος ΠΕ Ηρακλείου: Μποκέας Μενέλαος, Δήμαρχος Δήμου Μαλεβιζίου
Αντιπρόεδρος ΠΕ Λασιθίου: Φυγετάκης Νικόλαος, Αντιδήμαρχος Δήμου Σητείας
Γραμματέας Διοικητικών: Νικηφοράκης Ιωάννης, Αντιδήμαρχος Δήμου Χανίων
Γραμματέας Οικονομικών (Ταμίας): Σταυρουλάκης Σταύρος, Αντιδ. Δήμου Αποκορώνου
Γραμματέας Διάθεσης - Αφορδακός Κωνσταντίνος, Δημ. Σύμβουλος Δήμου Αγ. Νικολάου
Γραμματέας Παραγωγής - Κλάδος Βασίλειος, Αντιδήμαρχος Δήμου Αμαρίου
Γραμματέας Προγραμμάτων - Χαιρέτης Εμμανουήλ, Αντιδήμαρχος Δήμου Ηρακλείου

ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΜΕΛΗ
Ατσαλάκης Στερεός, Αντιδήμαρχος Δήμου Αγίου Νικολάου
Βαβουράκης Εμμανουήλ, Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Αγίου Βασιλείου
Μαυροφοράκης Ιωάννης, Εντεταλμένος Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Χερσονήσου
Παυλάκης Εμμανουήλ, Εντεταλμένος Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Ρεθύμνου

Παράλληλα, ως Επιστημονικός Συμβουλος του ΣΕΔΗΚ, μετά από πρόταση του ΔΣ, εξακολουθεί να παραμένει ο Δρ. Γεωπόνος Νίκος Μιχελάκης, ο οποίος διαθέτει σημαντική εμπειρία, αφού υποστηρίζει όλες τις λειτουργίες και δράσεις του ΣΕΔΗΚ επί 23 χρονιά, από την ίδρυση του μέχρι σήμερα.

Όπως δήλωσε ο νέος Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ κ. Μαλανδρακης, «η σφραγίδα και η παρακαταθήκη της προηγούμενης διοίκησης, είναι ο οδηγός του νέου ΔΣ του ΣΕΔΗΚ.
Το αποτύπωμα που αφήνει πίσω της, με την υποστήριξη του άμεσου επιστημονικού συνεργάτη, Νίκου Μιχελάκη, αλλά και όλων των μελών του Συμβουλίου είναι σημαντικό εφαλτήριο για την επόμενη μέρα του ΣΕΔΗΚ και θα πρέπει να τον βρει με προγραμματικές συνεργασίες και στρατηγικό σχεδιασμό με την Περιφέρεια Κρήτης και με τα επιστημονικά και ερευνητικά ιδρύματα και τους επιστημονικούς φορείς του νησιού, όπως το ΓΕΩΤΕΕ.

Παράλληλα, τόνισε ότι «πρέπει να υπάρξει μία πρόταση προς το Υπουργείο, αναφορικά με τις δενδρώδεις καλλιέργειες, την οποία θα πρέπει να την ενστερνιστεί κατ’ αρχήν το ιδιο και στη συνέχεια να την προτείνει σαν εθνική πολιτική σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Πριν απ’ αυτά, διευκρίνισε ο ίδιος, «απαιτείται η σύζευξη των δυνάμεων του Συνδέσμου με τους επιστημονικούς φορείς, ώστε η Κρήτη να έχει μία ενιαία θέση στον τρόπο με τον οποίο θα διεκδικήσει αναθεώρηση της ΚΑΠ για τις δενδρώδεις καλλιέργειες».

Στις πρώιμες περιοχές της ελαιοκαλλιέργειας στην χώρα μας άρχισε να υπάρχει μια εικόνα για την ερχόμενη ανθοφορία με μια καλή εξέλιξη.

Στο μεγαλύτερο μέρος της επικράτειας η καλλιέργεια βρίσκεται σε προανθικό στάδιο με τους παραγωγούς να είναι προβληματισμένοι από τις καιρικές συνθήκες .

Πάντως οι παραγωγοί ελαιόλαδου αλλά και βρώσιμων ελιών φέτος είναι διατεθειμένοι να «επενδύσουν» στην καλλιέργεια, με λίπανση και προληπτικούς ψεκασμούς, για να έχουν μια καλή ποσοτικά και ποιοτικά παραγωγή. Αλλά αυτό δεν αρκεί θα πρέπει να βοηθήσουν και οι καιρικές συνθήκες.

Ο κ. Γιώργος Κόκκινος, παραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Νηλέας, από την Χώρα της Μεσσηνίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «σε γενικές γραμμές η χρονιά από την εξέλιξη της ανθοφορίας φαίνεται να είναι ικανοποιητική με μια ομοιογένεια. Οι υψηλές θερμοκρασίες το προηγούμενο διάστημα έχουν επιταχύνει τη διαδικασία. Οι παραγωγοί έχουν κάνει διαφυλλική λίπανση στη διαφοροποίηση των οφθαλμών. Οι καιρικές συνθήκες το επόμενο διάστημα θα παίξουν βασικό ρόλο για την εξέλιξη της καλλιέργειας. Η εικόνα της καρπόδεσης θα φανεί μετά τις 15 Απριλίου. Ένα πρόβλημα είναι ότι υπάρχει έλλειψη σε έμπειρους εργάτες γης αυτή την εποχή».

Ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, γεωπόνος και παραγωγός από τους Γαργαλιάνους, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «από αυτή την εβδομάδα ξεκίνησαν οι προληπτικοί ψεκασμοί κατά της καλοκόρης. Επίσης οι παραγωγοί έχουν κάνει διαφυλλική, ιχνοστοιχεία και βόριο. Οι τιμές στο ελαιόλαδο έχουν αυξήσει το ενδιαφέρον των παραγωγών για την καλλιέργεια. Φέτος δεν μπορούσες να βρεις βόριο στην αγορά. Όλοι θέλουν να έχουν μια καλή παραγωγή. Μέχρι στιγμής στις πρώιμες περιοχές η ανθοφορία φαίνεται να είναι ικανοποιητική. Πέρσι δεν είχαμε καλή παραγωγή. Όλοι περιμένουν φέτος να δουν την καπρόδεση. Οι βροχές του Μαρτίου βοήθησαν την καλλιέργεια. Μέχρι το πρώτο 15ήμερο του Απριλίου θα βοηθήσει την καλλιέργεια αν έχουμε βροχοπτώσεις. Αυτό που δεν θέλουμε τώρα είναι να έχουμε ισχυρούς νοτιάδες».

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Θανάσης Χαλάτης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών από την Χαλκιδική, «αυτή την περίοδο έχουμε μια καλή εικόνα οφθαλμών. Τα μάτια γίνονται μπουμπούκια και θέλει περίπου ένα μήνα για να ανθίσουν αν και θα εξαρτηθεί από τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν το επόμενο διάστημα. Κάναμε λίπανση και ψεκασμό για κυκλοκόνιο και θα γίνονται τρεις προληπτικοί ψεκασμοί για άκαρη (ένας έγινε ένας στην άνθιση και ένας στο καπρίδιο). Αυτή την προσπάθεια και τα έξοδα τα κάνουμε για να έχουμε φέτος μια καλή παραγωγή. Ελπίζουμε να βοηθήσουν και οι καιρικές συνθήκες».

Ο κ. Χρήστος Λιγδής, ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αταλάντης στην Φθιώτιδα, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «είμαστε στο στάδιο των οφθαλμών. Κάποιες πρώιμες περιοχές θα έχουν σε μια εβδομάδα εικόνα για την άνθιση. Πάντως μέχρι στιγμής φαίνεται να έχουμε μια καλή εικόνα στην καλλιέργεια. Ειδικά οι ποικιλίες Μεγάρων και Αμφίσσης αλλά ακόμη δεν έχει δείξει εικόνα η Καλαμών. Κάναμε ψεκασμούς με βόριο, χαλκό και ψευδάργυρο. Επίσης έγινε και η διαφυλλική λίπανση. Λόγω του ήπιου χειμώνα βλέπω φέτος μια πρωίμιση της παραγωγής. Αρνητικό είναι ότι δεν είχαμε πολλές βροχοπτώσεις. Πάντως κάνουμε τα καλλιεργητικά έξοδα μετά από μια δύσκολη χρονιά. Πέρσι ήταν καταστροφική χρονιά για την παραγωγή, αφού από τα 4.500 ελαιόδεντρα που έχω κατάφερα να βγάλω μόλις 55 κιλά ελαιόλαδο».

Ο παραγωγός από το Μεσολόγγι κ. Ανδρέας Κότσαλος δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «ακόμη περιμένουμε τους οφθαλμούς. Είχαμε πολλές μεταπτώσεις στην θερμοκρασία και ακόμη δεν έχουμε εικόνα για την εξέλιξη της καλλιέργειας. Βροχές είχαμε το προηγούμενο διάστημα. Σε γενικές γραμμές οι πεδινές περιοχές είναι όψιμες και οι ορεινές πρώιμες αλλά παίζει ρόλο και το μικροκλίμα της κάθε περιοχής. Έχουμε ήδη κάνει λιπάνσεις σε αζωτούχα και πάμε για διαφυλλικές και βιοδιεγέρτες. Επίσης κάνουμε προληπτικους ψεκασμούς για πυρηνοτρήτη».

Από την πλευρά του ο Γιάννης Ξαγοραράκης, παραγωγός ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «πέρσι δεν είχαμε παραγωγή. Η εικόνα φέτος δείχνει ότι δεν θα είναι μια τόσο καλή παραγωγική χρονιά όσο περιμέναμε. Αυτή την περίοδο έχει σχηματιστεί μούρο. Αν τον Απρίλιο δεν έχουμε βροχοπτώσεις θα υπάρξει πρόβλημα. Επίσης υπάρχει προβληματισμός στους παραγωγούς γιατί δεν είχαμε φέτος τον χειμώνα χαμηλές θερμοκρασίες για μεγάλο χρονικό διάστημα».

Με νέο ρεκόρ έκλεισε το 2023 για τις εξαγωγές της Κρήτης, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. που επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης.

Οι κρητικές εξαγωγές, μη συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, έφτασαν το ποσό των 885,60 εκ. ευρώ και τους 471.143 τόνους, έναντι των 688,30 εκ. ευρώ και τους 422.220 τόνους το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, παρουσιάζοντας αύξηση ίση με 28,7% σε αξία και 11,6% σε ποσότητα και καταρρίπτοντας το περσινό ρεκόρ.

Στον αγροδιατροφικό τομέα, το Ελαιόλαδο έφτασε τα 466,3 εκ. ευρώ, καταλαμβάνοντας το 52,7% του συνόλου των κρητικών εξαγόμενων προϊόντων και το 76% στην κατηγορία των Τροφίμων & Ποτών, με αύξηση 69,5% σε σχέση με το περυσινό αντίστοιχο διάστημα.

Τα Κηπευτικά ακολουθούν και έφτασαν τα 89,6 εκ. ευρώ με αύξηση 18,5%, τα Φρούτα τα 13,9 εκ. ευρώ και αύξηση 3%.

Με μικρότερα ποσοστά ακολουθούν τα Ψάρια & Θαλασσινά, η κατηγορία των Νερών – Αναψυκτικών – Χυμών, τα Γαλακτοκομικά, το Κρασί, το Μέλι και το Κρέας και Παρασκευάσματά του.

Σχετικά με τις αγορές, οι κυριότεροι αγοραστές των Κρητικών προϊόντων είναι η Ιταλία (332,4 εκ. ευρώ και μερίδιο 37,5%), η Γερμανία (108,6 εκ. ευρώ και μερίδιο 12,3%), η Ισπανία (20,3 εκ. ευρώ, μερίδιο 5,7%), οι Η.Π.Α. (40,4 εκ. ευρώ, μερίδιο 4,6%) και η Γαλλία (39,2 εκ. ευρώ και μερίδιο 4,4%). Τη δεκάδα των κυριότερων αγοραστών κλείνουν η Ολλανδία, η Πολωνία, η Ρουμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία.

Στις αγορές του κρητικού ελαιολάδου πρώτη έρχεται η Ιταλία με 311,8 εκ. ευρώ, δεύτερη η Γερμανία με 47,3 εκ. ευρώ και ακολουθούν η Ισπανία, οι ΗΠΑ και η Γαλλία.

Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος του ΣΕΚ, κ. Αλκιβιάδης Καλαμπόκης: «Η ικανοποίηση για τα εντυπωσιακά αποτελέσματα του 2023 συνοδεύονται από έντονο προβληματισμό για το 2024. Όσο το ελαιόλαδο αποτελεί το 50% και πλέον των Κρητικών εξαγωγών, οποιαδήποτε αυξομείωση της παραγωγής του θα οδηγεί σε τεράστιες αυξομειώσεις του συνόλου των εξαγωγών μας.

Η ιδιαίτερα περιορισμένη παραγωγή ελαιολάδου κατά την περασμένη ελαιοκομική περίοδο και το μικρό απόθεμα που διατηρείται για επίτευξη υψηλότερης τιμής, είχαν σαν αποτέλεσμα το προϊόν να βρεθεί στο ράφι με δραματικά υψηλή τιμή και ίσως με ελλείψεις, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις αντικατάστασης του ελαιολάδου με άλλου τύπου έλαια χαμηλότερης τιμής. Το τελευταίο εγκυμονεί κινδύνους για την απομάκρυνση καταναλωτών από το ελαιόλαδο σε αγορές που έχουν ήδη κατακτηθεί με σημαντικές προσπάθειες των εξαγωγέων και των φορέων που στηρίζουν την εξωστρέφεια.

Ήδη σε επίπεδο χώρας ο Ιανουάριος έκλεισε με μείωση στις εξαγωγές του ελαιολάδου κατά 50%. Όλοι αναμένουν την επόμενη ελαιοκομική περίοδο, για την οποία οι ενδείξεις δεν είναι ιδιαίτερα καλές, με τις καιρικές συνθήκες να μην ευνοούν καθόλου. Αν η ελληνική παραγωγή συνεχίσει να είναι μειωμένη και τα αποθέματα δεν αναπληρωθούν, τότε οι εκτιμήσεις για το 2024 μάλλον είναι δυσοίωνες και θεωρούμε ότι η ομαλοποίηση δυστυχώς θα έρθει το 2025».

«Τον πρωτογενή ελαιοκομικό τομέα τον γνωρίζουμε καλά, καθώς καθημερινά βρισκόμαστε στους ελαιώνες μας, βιώνουμε τα προβλήματα της κλιματικής κρίσης, του αυξημένου κόστους παραγωγής, της έλλειψης εργατικών χεριών και της διάθεσης της παραγωγής σε τιμές κάτω του κόστους», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ).

Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση της Ένωσης: «πριν δύο χρόνια ξεκίνησε η προσπάθεια των Αγροτικών Συνεταιρισμών και των Οργανώσεων/Ομάδων Παραγωγών επιτραπέζιας ελιάς.

Στις 6 Μαρτίου 2024 δημοσιεύθηκε το Καταστατικό ίδρυσης της Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) δίνοντας σάρκα και οστά στην προσπάθεια μας.

Στις 24 Μαρτίου 2024, στην Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου, συστάθηκε σε σώμα το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΑΣΟΕΠΕ ως εξής:

Πρόεδρος: Μαυροειδής Ανέστης (Α.Σ. Λιβανατών Φθιώτιδος ΚΥΝΟΣ)
Αντιπρόεδρος: Μπαλτάς Αθανάσιος (Α.Σ. Αρχαία Ωλένεια ΑιτΜας STAMNA OLIVES)
Γραμματέας: Μιχαλούτσος Στυλιανός (Α.Σ. Γερακίου Λακωνίας)
Ταμίας: Σιαδήμας Κωνσταντίνος (Α.Σ. Αιτωλία Μεσολόγγι)
Μέλη:
Βλάχος Χρήστος (Ο.Π. Κυνουρίας Αρκαδίας)
Ευαγγελινός Δημήτρης (Biolivia Όλινθος Χαλκιδικής)
Παπασάϊκας Περικλής (Α.Σ. Καινούργιου Αιτωλοακαρνανίας)
Χαντζησάββας Χαράλαμπος (Ο.Π. Αγίου Ανδρέα Καβάλα)
Χαλάτης Αθανάσιος (Α.Ε.Σ. Καλυβίων Χαλκιδικής).

Κατόπιν αιτήσεως τους προς το Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΑΣΟΕΠΕ γίνονται δεκτά τα παρακάτω νέα μέλη:

• Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Ελαιοχώρια Χαλκιδικής
• Αγροτικός Συνεταιρισμός Ελαιοπαραγωγών Κεφαλόβρυσο Αιτ/νιας Ελαία
• Αγροτικός Συνεταιρισμός Aitoliko Olives

Πιο ώριμη από ποτέ αλλά ταυτόχρονα επίκαιρη όσο ποτέ άλλοτε εμφανίζεται να είναι η μεταρυθμιστική πρόταση για αναμόρφωση του καθεστώτος της «εκτός του κανονικού ωραρίου ανταποδοτικής εργασίας» των Γεωπόνων και Κτηνιάτρων Δημοσίων Υπαλλήλων, για την κάλυψη των αναγκών του εξαγωγικού – εισαγωγικού εμπορίου των ελληνικών επιχειρήσεων.

Ήδη κατά τη θητεία της προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, είχε αναγνωρισθεί από τον πρώην Υπουργό κ.Γεωργαντά η ανάγκη για τη δημιουργία ενός νέου και σύγχρονου «Συστήματος Ελέγχων» εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών για τους Γεωτεχνικούς του Δημοσίου.

Είχε προηγηθεί μια συνάντηση, στην Θέρμη Θεσσαλονίκης, μεταξύ του πρώην Υπουργού και αντιπροσωπείας των ελεγκτών, υπό την αιγίδα της ΠΕΓΔΥ και με ενέργειες του Προέδρου της, ενώ είχαν αποφασισθεί και τα πρώτα βήματα που έπρεπε να γίνουν ζητώντας, μάλιστα, και τη βοήθεια της ομάδας τεχνοκρατών του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τους οποίους συναντήθηκε αντιπροσωπεία γεωπόνων για να παρουσιάσει τα αναλυτικά βήματα της διαδικασίας, από την αρχική υποβολή της αίτησης του αιτούντος ελέγχου εκτός ωραρίου μέχρι και την ολοκλήρωση της πληρωμής των δεδουλευμένων.

Λίγο, όμως, η προκύρηξη των βουλευτικών εκλογών που συνέπεσε την περίοδο εκείνη καθώς και η προτεραιότητα που δόθηκε από την πολιτική ηγεσία στην επείγουσα ανασύνταξη του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ μέσω της έκδοσης ενός νέου νομοθετικού πλαισίου για τον εν λόγω οργανισμό, είχαν σαν αποτέλεσμα να μείνει πίσω το νομοπαρασκευαστικό έργο για τη διευθέτηση της εκτός ωραρίου εργασίας των Γεωπόνων και Κτηνιάτρων του Δημόσιου τομέα.

Ταυτόχρονα με την καθυστέρηση που αποδόθηκε στους παραπάνω λόγους, παρατηρήθηκε στους κύκλους του Υπ.ΑΑΤ και μια αδράνεια στη σύνταξη του πολυαναμενόμενου νομοθετήματος για τους ελέγχους που διενεργούνται τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες. Κάποιους μήνες αργότερα μαθεύτηκε ότι η αδράνεια αυτή ήταν αποτέλεσμα της αδυναμίας παροχής (την περίοδο εκείνη) «ουσιαστικών νομοπαρασκευαστικών υπηρεσιών» στο αρμόδιο Υπουργείο. Δηλαδή, δεν μπόρεσε να βρεθεί ένας «νομοτέχνης», ένα «ειδικό μάτι» για να προχωρήσει τη νομοθετική πρωτοβουλία για ριζική αλλαγή του «καθεστώτος της πρόσθετης-ανταποδοτικής εργασίας εκτός ωραρίου» των γεωπόνων και κτηνιάτρων.

Σήμερα, αντιθέτως, υπάρχει μια συγκεκριμένη ουσιαστική νομοθετική πρόταση η οποία αφήνει πίσω όλα τα αναχρονιστικά – παρωχημένα χαρακτηριστικά του ισχύοντος, δυστυχώς ακόμη και σήμερα, νομοθετικού πλαισίου που θεσμοθετήθηκε το 2006 (άρθρο 14 ν.3460) και 2008 (άρθρο 27 ν.3698) αντίστοιχα, όταν δηλαδή συνέτρεχαν εντελώς διαφορετικές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες στη Χώρα. Τα μεταρυθμιστικά στοιχεία και οι καινοτόμες αλλαγές που φέρνει η νέα νομοθετική πρωτοβουλία απαριθμούνται, για 1η φορά, όπως παρακάτω:

1. Εισάγονται νέα οικονομικά δεδομένα αναφορικά με το ύψος του καταβαλλόμενου, από τον ιδιώτη, πρόσθετου ανταποδοτικού τέλους και κατά συνέπεια ως προς την ανταπόδοση των τελών στους ελεγκτές (αμοιβή αποζημίωσης) αλλά και το μερίδιο υπέρ του Κράτους (μερίδιο ανταποδοτικότητας).

2. Έχουμε οριστική αποδέσμευση από τον, ας μας επιτραπεί η έκφραση, «μπακαλίστικο» τρόπο της 24ωρης αποτίμησης των ελέγχων σε ώρες απασχόλησης και γίνεται μετάβαση σε μια απλοποιημένη μέθοδο υπολογισμού των πρόσθετων τελών ανά ελεγχόμενο φορτίο-παρτίδα και ανά πλήθος εκδοθέντων πιστοποιητικών εξαγωγής-εισαγωγής (σε πλήρη ευθυγράμμιση με τον πραγματικό όγκο διακίνησης), όπως ισχύει δηλαδή στα περισσότερα ευνομούμενα ΚΜ της ΕΕ αλλά και διεθνώς.

3. Αίρεται η κατάφωρη αδικία της παροχής «δωρεάν εργασίας» από πλευράς ελεγκτών – δημοσίων λειτουργών λόγω υπέρβασης του πλαφόν (ανώτατου ορίου ελεγκτικής αμοιβής ανά μήνα), από την πρώτη κιόλας εβδομάδα του μήνα σε περιοχές με μεγάλο όγκο διακίνησης φορτίων εκτός ωραρίου, είτε με κατάργηση του αντιπαραγωγικού αυτού μέτρου είτε με αναπροσαρμογή του ισχύοντος σήμερα ορίου των 37,5 πληρωτέων ωρών ανά μήνα και ανά ελεγκτή, σε επίπεδα τέτοια που να παρέχουν τη δυνατότητα πραγματοποίησης τουλάχιστον διπλάσιων σε αριθμό πληρωτέων ελέγχων για κάθε επιθεωρητή-ελεγκτή (αναλόγως του όγκου διακίνησης), σε φορτία-εμπορεύματα που διακινούνται εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών.

4. Εισάγεται το μέτρο της χρέωσης ποινής καθυστέρησης στον αιτούντα τον έλεγχο εκτός ωραρίου όταν σημειώνεται καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των προβλεπόμενων ελέγχων στις εγκαταστάσεις του λόγω δικής του υπαιτιότητας (πχ. καθυστέρηση φόρτωσης, αργοπωρημένη άφιξη, ανέτοιμο φορτίο, ελλειπή συνοδευτικά έγγραφα, μη πλήρωση των ελάχιστων απαιτήσεων θερμοκρασίας κατά τη διενέργεια ψυχρής μεταχείρισης σε φρούτα προς εξαγωγή, προβληματικό μέσο μεταφοράς κλπ.) Μια άλλη καινοτομία που έχει σχεδιαστεί αφορά στις αποζημιώσεις μετακίνησης (τέλη μετακίνησης για ελέγχους διευρημένου ωραρίου) οι οποίες θα υπάγονται σε διαβαθμισμένες χρεώσεις (πχ. 10, 20, 30 €) βάσει κλιμακωτών κατηγοριών με ξεχωριστό όριο ημερήσιας συνολικής διανυθείσας χιλιομετρικής αποστάσης για καθεμιά.

5. Για πρώτη φορά, παρέχεται η δυνατότητα στους συναλλασσόμενους εξαγωγείς - εισαγωγείς - διακινητές εμπορευμάτων, υποβολής έκτακτου ηλεκτρονικού αιτήματος πρότερης κοινοποίησης για φόρτωση ή άφιξη ή διέλευση φορτίου κυριότητάς τους την τελευταία στιγμή (last minute prior e-notification) που θα ισοδυναμεί με αίτημα γνωστοποίησης της ετοιμότητας για έλεγχο από τις αρχές ελέγχου, υπό τον όρο όμως να υφίσταται, αφενός ένα λειτουργικό πληροφοριακό σύστημα αναγγελίας διακίνησης (πχ. Traces, ΜΕΝΟ, Πληροφοριακό σύστημα φυτοϋγείας) που να μπορεί να υποστηρίξει την on-line ενημέρωση των ελεγκτικών αρχών στα σημεία εισόδου και εξόδου, και αφετέρου το αίτημα να υποβάλλεται τουλάχιστον 30 λεπτά πριν την φυσική αναχώρηση ή άφιξη ή διέλευση των φορτίων.

6. Μια άλλη αξιοσημείωτη πτυχή της πρότασης νόμου για τους ελέγχους εκτός ωραρίου αρμοδιότητας του Υπ.ΑΑΤ η οποία προτάθηκε από μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΠΕΓΔΥ, αφορά στην επέκταση των «ελέγχων διευρημένου ωραρίου» σε όλους τους τομείς ενδιαφέροντος του εν λόγω Υπουργείου, δηλαδή να μπορούν να γίνουν όχι μόνο στα τρόφιμα αλλά και στα αγροεφόδια (ζωοτροφές, λιπάσματα και πολλαπλασιαστικό υλικό), εφόσον για εμπορικούς πάντα λόγους υπάρχει η ανάγκη, προϊόντα της κατηγορίας αυτής, να διακινηθούν και εκτός του κανονικού ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών.

7. Δεν θα μπορούσε, τέλος, να γίνεται μνεία σε μια μεταρυθμιστική πρόταση νόμου στηριζόμενη στην καινοτομία εφόσον παραμείνει, ως διαδικασία, η σύνταξη ονομαστικών και συγκεντρωτικών καταστάσεων σε φύλλα excel όπως και η αποστολή τους μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε κάποια επισπεύδουσα υπηρεσία, ως σημείο εκκίνησης για την άκρως χρονοβόρα καταβολή των δεδουλευμένων στους δικαιούχους γεωπόνους-κτηνιάτρους ελεγκτές. Διότι στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι η σύνταξη των ανωτέρω καταστάσεων θα πρέπει να συνοδεύεται ταυτόχρονα και από «αιτήσεις περί μή παραγραφής» των αποζημιώσεων μιας και αυτές καταβάλλονται σε χρονικό ορίζοντα που κατά κανόνα ξεπερνά τη διετία. Από τη στιγμή, όμως, που ο νομοθέτης δεν έχει προβλέψει την εκταμίευση χρηματικού ποσού σε φυσικά πρόσωπα μέσω του e-παραβόλου, ίσως θα πρέπει να οδηγηθούμε σε ένα μοντέλο πληρωμών μέσω της υποβολής όλων των απαραίτητων οικονομικών στοιχείων και τεκμηρίων ελέγχου, σε ένα είδος διαδικτυακής φόρμας που θα υποστηρίζεται από κάποια δημόσια Βάση Δεδομένων της ΑΑΔΕ ή του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ή του Υπουργείου Οικονομικών. Κάθε ελεγκτής γεωπόνος ή κτηνίατρος, θα συμπληρώνει την εν λόγω φόρμα μια φορά το μήνα, μέσω της διαλειτουργικότητας θα μεταφέρονται τα προαπαιτούμενα στοιχεία στον Φορέα και θα γίνεται η εκκαθάριση με επακόλουθη μεταφορά των χρηματικών ποσών αποζημίωσης (ελεγκτικής και μετακίνησης) στους τραπεζικούς λογαριασμούς.

Είναι γεγονός ότι στις μέρες μας βρίσκεται σε εξέλιξη μια εκστρατεία ενημέρωσης, επί του θέματος, τόσο της πολιτικής ηγεσίας του ΥπΑΑΤ όσο και υπηρεσιακών (Επισπεύδουσα Δ/νση) αλλά και λοιπών κυβερνητικών παραγόντων, με πρωτοβουλίες ενημέρωσης σε πολλαπλά μέτωπα. Αυτή τη φορά, βέβαια, σύσσωμος ο κλάδος των Γεωτεχνικών της Χώρας ευελπιστεί ότι η προτεινόμενη μεταρύθμιση που την έχει τόσο πολύ ανάγκη το Ελληνικό Κρατικό Ελεγκτικό Σύστημα, δεν θα παραμείνει απλά μια ψευδαίσθηση αλλά θα μετουσιωθεί επιτέλους σε νόμο του Κράτους. Μιλάμε για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο ελέγχων που δεν θα σταματούν καθόλου, προς όφελος της Εθνικής Οικονομίας.

Για να σταματήσει, επιτέλους, η χώρα μας να γίνεται αποδέκτης ρηματικών διακοινώσεων (verbal notes) από άλλες χώρες λόγω καθυστερήσεων στα υπό διαμετακόμιση φορτία (transit) που προορίζονται για αυτές αλλά θα πρέπει να ελεγχθούν υποχρεωτικά σε κάποιο από τα σημεία εισόδου της Ελλάδας που είναι και σημείο εισόδου της ΕΕ ή προώθησης προς τρίτες χώρες. Καθυστερήσεις που οφείλονται σε λειτουργικά κενά από την επιβολή πλαφόν στην αμοιβή από ελέγχους εκτός ωραρίου η οποία οδηγεί, μαθηματικά, σε παροχή δωρεάν εργασίας από τους ήδη ταλαιπωρημένους ελεγκτές, ή ακόμη στην απροθυμία νέων συναδέλφων να συμμετάσχουν σε ένα ασύμφορο σύστημα ελέγχων που λειτουργεί σε «μέρες και ώρες δύσκολες» και με τέτοια πενιχρή αμοιβή που είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κυμαίνεται στα 5 €/ ώρα!!!!!! Ένα δίκαιο σύστημα ελέγχων προφάνως και χρειάζεται την στήριξη της πολιτείας.

Για να δούμε, επιτέλους, και τις ελεγκτικές υπηρεσίες της Κρήτης που χρόνια τώρα απέχουν από ελέγχους εκτός ωραρίου (όχι αδικαιολόγητα), να δραστηριοποιούνται εκ νέου με σκοπό την περαιτέρω στήριξη του εξαγωγικού εμπορίου του γνωστού «Κρητικού θησαυρού» που φέρει το όνομα κρητικά νωπά οπωρ/κά. Ή ακόμη τις αντίστοιχες της μεγαλύτερης πληθυσμιακά Περιφέρειας της Χώρας, της Αττικής η οποία με τόσα σημαντικά σημεία εισόδου που διαθέτει (Λιμάνι Πειραιά, Λαυρίου, Αερολιμένα Ε. Βενιζέλος κλπ), μόνο θετικά οφέλη θα έχει να προσφέρει σε καίρια ζητήματα όπως η ομαλή τροφοδοσία της Χώρας, η συγκράτηση των τιμών μέσω της εγγυημένης πληρότητας ροής βασικών επισιτιστικών αγαθών αλλά και η εν γένει αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων και του κύματος ακρίβειας, απλά και μόνο με την αλλαγή στρατηγικής των ελεγκτικών υπηρεσιών της και τη συμμετοχή τους σε ελέγχους διευρυμένου ωραρίου.

Θα μιλάμε πλέον για νέες προοπτικές από την πρόσθετη ώθηση που προσδίδουν οι επιπλέον ελέγχοι στην εθνική μας οικονομία καθώς όσο περισσότερα φορτία διακινούνται υπό κρατικό έλεγχο στα στάδια της εξαγωγής και εισαγωγής, τόσο περισσότερα βασικά και πρόσθετα τέλη ελέγχου θα εισπράττονται και θα καταλήγουν στα ταμεία του Κράτους. Κατά συνέπεια, είναι προς το δημόσιο συμφέρον η βελτίωση του οικονομικού αποτελέσματος του κύκλου εργασιών από την πραγματοποίηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού γεωπονικών και κτηνιατρικών ελέγχων σε φορτία τροφίμων και αγροεφοδίων (αρμοδιότητας ΥπΑΑΤ), τόσο εντός όσο και εκτός ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων ελεγκτικών υπηρεσιών.

Εν αναμονή, λοιπών, των εξελίξεων για το θέμα του εκσυγχρονισμού του συστήματος των ανταποδοτικών ελέγχων εκτός ωραρίου, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε ειδικά τον Αγρότυπο ΑΕ και τα στελέχη του, για τη διαρκή στήριξή τους στην ανάδειξη της θέσης των Γεωτεχνικών για δημιουργία ενός σύγχρονου μοντέλου ελέγχων εκτός ωραρίου.

Αναστάσιος Γεωργιάδης
Δρ. Γεωπόνος
ΔΑΟΑ ΜΕ Θεσσαλονίκης
Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου
Γραφείο Ελέγχου εξαγωγών

Με την αναθεώρηση της πρότασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον Κανονισμό Συσκευασιών και Απορριμμάτων Συσκευασίας (PPWR), υπάρχει απογοήτευση του εμπορίου νωπών οπωροκηπευτικών από την κλιμάκωση των αντιφάσεων και των διακρίσεων έναντι του κλάδου.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι το τελευταίο συμβιβαστικό κείμενο για τον PPWR μας επιφύλαξε μεγάλη έκπληξη και ανησυχία.

Υπήρχε μια ευκαιρία να αποτραπεί ο απειλούμενος κατακερματισμός των απαιτήσεων συσκευασίας στα κράτη μέλη με την εναρμόνιση των κανόνων σε επίπεδο ΕΕ.

Ο τομέας των νωπών προϊόντων εκφράζει φόβο ότι τώρα η εσωτερική αγορά της Ε.Ε. θα είναι ακόμη πιο ανομοιογενής, διότι παρά το ότι το συμβιβαστικό κείμενο επιτρέπει εξαιρέσεις στον περιορισμό των πλαστικών συσκευασιών για φρούτα και λαχανικά, είναι τα ίδια τα κράτη μέλη που έχουν την εξουσία - στα πλαίσια «επικουρικότητας» - να καταρτίζουν εξαιρέσεις του Κανονισμού, χωρίς καμία λίστα να είναι ίδια με την άλλη, λόγω διαφορών στα διατροφικά πρότυπα, τις απαιτήσεις προϊόντων και τα πρότυπα εμπορίου.

Ο ευρωπαϊκός συμβιβασμός για τον PPWR κάνει διακρίσεις σε βάρος των φρέσκων φρούτων και λαχανικών, διατηρώντας την έννοια του περιορισμού της συσκευασίας έως το 2030, αν και οι περιορισμοί αφορούν μόνο τις πλαστικές συσκευασίες.

Ο συμβιβασμός έρχεται σε αντίθεση με τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για άρση αυτής της διάκρισης.

Καμία άλλη κατηγορία τροφίμων δεν υπόκειται σε παρόμοιους περιορισμούς.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να υπάρξει μείωση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών με την εφαρμογή της υπό ψήφιση νομοθεσίας της ΕΕ».

Εκδήλωση στον Δήμο Στυλίδας θα πραγματοποιηθεί το πρωί της Τετάρτης 27 Μαρτίου από μεγάλο Γαλλικό όμιλο εταιρειών, Έλληνες συνεργάτες & τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ για την παρουσίαση του πλαισίου & των πρώτων αποτελεσμάτων πολυετούς έργου για την αειφορία της παραγωγής επιτραπέζιας ελιάς.
Το τετραετές έργο με το με το Ελληνικό όνομα “KALYTERA” αποτελεί καρπό της συνεργασίας του ομίλου Labeyrie Fine Foods με έδρα τη Γαλλία, κύριος προμηθευτής για τις αγορές Γαλλίας & Βελγίου, με τη Θεσσαλική PVG Hellas. Υλοποιείται από Τμήμα Ελαίας & Οπωροκηπευτικών Καλαμάτας, Ινστιτούτο Ελιάς Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου (ΙΕΛΥΑ) του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, σε συνεργασία με πιλοτικές ομάδες παραγωγών από κύριες ελαιοκομικές περιοχές της κεντρικής & βόρειας Ελλάδος, όπως η Στυλίδα, το Πήλιο, η Λάρισα και η Χαλκιδική.
Το έργο στοχεύει στην παροχή τεχνικής βοήθεια για την εφαρμογή φιλο-περιβαλλοντικών ελαιοκομικών πρακτικών βασισμένων σε αγροοικολογικές αρχές. Κύριος στόχος, το να δοθούν μακροπρόθεσμες λύσεις για την μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων & αύξηση της ποιότητας των προϊόντων επιτραπέζιας ελιάς.

«Η εφαρμογή φιλο-περιβαλλοντικών πρακτικών στη γεωργία, είναι πια μονόδρομος» δηλώνει ο Βασίλης Γκισάκης, εντεταλμένος ερευνητής του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, Τμήμα Ελαίας & Οπωροκηπευτικών Καλαμάτας. «Η αγορά, η νέα ΚΑΠ και το ίδιο το περιβάλλον δίνουν σήμα πως αν θέλουμε ο ελαιοκομικός κλάδος να έχει μέλλον πρέπει να προστατεύσουμε και να αναδείξουμε το φυσικό κεφάλαιο ως κύρια προστιθέμενη αξία των τοπικών προϊόντων. Το “KALYTERA” αποτελεί πολύ καλό παράδειγμα για τους Έλληνες παραγωγούς, σχετικά με το πως μπορούν να βελτιωθούν χωρίς να βάζουν σε ρίσκο την ποιότητα & ποσότητα της παραγωγής τους, καθώς αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες τους ώστε να προσαρμόσουμε κατάλληλα & με “οριζόντιο” τρόπο λήψης αποφάσεων τις πιλοτικές πρακτικές που πραγματοποιούνται».

Η εκδήλωση θα περιλαμβάνει συνάντηση διάφορων εμπλεκόμενων φορέων (επιστήμονες, παραγωγούς, τοπικούς φορείς και εκπρόσωπους του τομέα της μεταποίησης τροφίμων), επίσκεψη σε πιλοτικό ελαιώνα όπου υλοποιούνται οι καινοτόμες δράσεις του έργου καθώς και γευσιγνωσία προϊόντων του LABEYRIE.

Παρά υψηλές τις τιμές στο ελαιόλαδο - που πολλοί τις παρομοιάζουν με πτήσεις αεροπλάνων - τελικά δεν φαίνεται να πάνε καλά τα πράγματα στην ελληνική ελαιοκαλλιέργεια και υπάρχουν σοβαρά προβλήματα.

Τα προβλήματα αυτά αναφέρονται αναλυτικά σε υπόμνημα, που υπέβαλε πρόσφατα ο ΣΕΔΗΚ στο ΥπΑΑΤ, μετά από πρόσκληση του Υπουργού κ. Αυγενάκη, το οποίο επισημαίνει την δραματική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η Ελαιοκομία στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα υποβάλλει προτάσεις για την επαναφορά της στην ανοδική πορεία, στην οποία βρισκόταν πριν από μερικά χρόνια.

Τα κυριότερα σημεία του υπομνήματος, το οποίο υπογράφεται από τον πρόεδρο του ΣΕΔΗΚ, Γιώργο Μαρινάκη, Δήμαρχο Ρεθύμνου, έχουν ως εξής:
Κύριε Υπουργέ
Το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ, παρά το ότι με τα αρ. 71/14-4-2021, 133/16-12-2021 και 23/16-6-2022 Υπομνήματα του προς ΥπΑΑΤ, έχει ήδη υποβάλλει τις επισημάνσεις του για τα προβλήματα της ελαιοκαλλιέργεια και τις προτάσεις του για αντιμετώπιση τους με τη νέα ΚΑΠ, χωρίς καμιά ανταπόκριση, αποφάσισε ομόφωνα όπως τις επαναφέρει επικαιροποιημένα, με την ελπίδα ότι η νέα ηγεσία του ΥπΑΑΤ θα τις εξετάσει με μεγαλύτερη προσοχή και κατανόηση.

Η στρατηγική αξία και η υποβάθμιση της ελαιοκαλλιέργειας

Η ελαιοκαλλιέργεια στην χώρα μας, η οποία επί χιλιάδες χρόνια είναι άρρηκτα δεμένη με την πολιτιστική, θρησκευτική και οικονομική ζωή των κατοίκων της, εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να έχει ιδιαίτερα υψηλή στρατηγική αξία.
Προσφέρει εισόδημα και απασχόληση άμεσα στο 40% των αγροτικών εκμεταλλεύσεων της χώρας, συμβάλλει σημαντικά στο εξαγωγικό εμπόριο, ενισχύει την επισιτιστική ασφάλεια, ενώ παράλληλα αποτελεί ένα φυσικό δάσος που με τεράστια θετική συμβολή στην αποτροπή της κλιματικής κρίσης. Συνεπώς συμβάλλει αποφασιστικά στις νέες στρατηγικές της ΕΕ «Από το χωράφι στο τραπέζι» και «Βιοποικιλότητα».
Ωστόσο, παρόλα αυτά, άγνωστο γιατί, χωρίς καμιά επίσημη επιστημονική και πολιτική τεκμηρίωση, η Ελαιοκαλλιέργεια τίθεται υπό εμφανέστατη δυσμένεια και περιθωριοποιείται, στα πλαίσια της ΚΑΠ, με συνέπεια η ελαιοπαραγωγή από το 2005 και μετά, ειδικά στην Κρήτη, να ακολουθεί μια έντονη καθοδική πορεία.

Τα κυριότερα πλήγματα που δέχτηκε η ελαιοκομία, κατά τις τελευταίες ΚΑΠ ήταν:

• Oι ελαιώνες, ενώ δεν αποτελούν μια απλή εδαφική έκταση, αλλά μια μόνιμη επένδυση, η οποία απαιτεί μόχθους γενεών, εντάχθηκαν αδικαιολόγητα στην Περιφέρεια «Δενδρώδεις» και ενισχύονται με βάση την έκταση που καταλαμβάνουν και όχι με την πραγματική δική τους αξία, η οποία είναι πολλαπλάσια της αξίας του εδάφους.
• Οι ενισχύσεις που προβλέπονται για τους ελαιοπαραγωγούς είναι αντιστρόφως ανάλογες με τον συνολικό αριθμό τους. Αυτό φαίνεται καθαρά από στοιχεία του ΟΣΔΕ, σύμφωνα με τα οποία οι ελαιοκομικές εκμεταλλεύσεις, ενώ αποτελούν το 40% περίπου του συνόλου των γεωργικών εκμεταλλεύσεων της χώρας, απολαμβάνουν μόνο το 20% περίπου του συνόλου των ενισχύσεων.
• Οι ενισχύσεις των περίπου 550 εκατ. €, που επί δεκαετίες παρεχόταν μόνο στους ελαιώνες, αφού μειώθηκαν αρχικά σε μόνο 470 εκατ. €, κατανεμήθηκαν στην συνέχεια σε σειρά άλλων δενδρωδών καλλιεργειών, με αποτέλεσμα η ανά στρέμμα αναλογούσα ενίσχυση να μειωθεί μέχρι και 70%.

Οι συνεχείς περικοπές των ενισχύσεων

α) Η ενίσχυση των 152,9 €/στρ που ελάμβαναν κατά μ.ο. οι ελιές, πριν το 2014, στην Κρήτη, με συνεχείς περικοπές (συγκλίσεις) έφτασαν στα 48,5 €/στρ με την προηγούμενη ΚΑΠ και με την τρέχουσα οδηγούνται στα 28 €/στρ., εξισούμενες περίπου με εκείνες των ασκεπών εκτάσεων και βοσκότοπων.
β) Η περικοπή από τις ενισχύσεις των μικρών εκμεταλλεύσεων, που έχουν εκτάσεις κάτω από 4 στρ. ή λαμβάνουν ενισχύσεις χαμηλότερες των 250 ευρώ, η όποια - με δεδομένο ότι η μέση έκταση ελαιώνων ανά ελαιοπαραγωγό στην Κρήτη είναι μόλις 11 στρ. - συνετέλεσε ώστε χιλιάδες ελαιοπαραγωγοί, άνω του 30% του συνόλου, να τεθούν εκτός ενισχύσεων.

Η άστοχη αναδιανεμητική ενίσχυση

Η αναδιανεμητική ενίσχυση (περί τα 11 €/στρ), η οποία προβλέφθηκε για να εξομαλύνει αδικίες, τελικά εξοστρακίζει από τις ενισχύσεις χιλιάδες ελαιοπαραγωγούς, αφού η χορήγηση της στις «Δενδρώδεις», στις οποίες η ελιά εντάσσεται, προβλέπεται μόνο για εκμεταλλεύσεις 10 - 40 στρεμμάτων. Έτσι ελαιοκαλλιεργητές με κάτω από 10 στρέμματα στην Κρήτη, όπου ο μέσος κλήρος είναι 11 στρέμματα, αποτελούν την πλειοψηφία, εξοστρακίζονται.
Επομένως η σύγκλιση, για τους συντάκτες των εθνικού σχεδίου της ΚΑΠ, δεν γίνεται με την μείωση των μεγάλων ενισχύσεων και αύξηση των μικρών αλλά με την εξαφάνιση των μικρών.

Τα επικίνδυνα Οικολογικά Σχήματα

Οι πράσινες ενισχύσεις ή τα λεγόμενα «οικολογικά σχήματα» αποτελούν μια άλλη ενίσχυση, η οποία, ενώ μέχρι τώρα παρεχόταν αυτοδίκαια στις ελιές, ως ποσοστό 30% της συνολικής, αφού τηρούν όλες τις περιβαλλοντικές προϋποθέσεις, με την ερχόμενη ΚΑΠ αποτιμούνται σε 35 €/στρ. και θα καταβάλλονται με τήρηση αντιφατικών όρων, που τις καθιστούν όχι μόνο ασύμφορες αλλά και ανασφαλείς από πλευράς ... Δάκου!
Οι ενδιαφερόμενοι γεωργοί για να τύχουν της ενίσχυσης των 35 €/στρ. μεταξύ άλλων πρέπει:
α) Να εφαρμόζουν για τον Δάκο τη μέθοδο της μαζικής παγίδευσης, μέθοδος που δεν έχει αποδειχτεί επιστημονικά ασφαλής και θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τα οικολογικούς αλλά και γενικά όλους τους γύρω από αυτούς ελαιώνες.
β) Να τηρούν Σχέδια Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΠΔ), που απαιτούν επί πλέον δαπάνες.

Η εγκατάλειψη των δύσβατων ελαιώνων

Οι παραδοσιακοί ελαιώνες της χώρας, που βρίσκονται σε επικλινείς δύσβατες περιοχές, έχουν τεράστια κοινωνική και περιβαλλοντική αξία.
Λειτουργούν ως ένα φυσικό δάσος που με το αειθαλές φύλλωμά τους αποτελούν ένα μόνιμο και ανέξοδο απορροφητήρα CO2 που λειτουργεί σε ετήσια βάση, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην αποτροπή της κλιματικής κρίσης.
Ωστόσο, έχουν υψηλότερο κόστος καλλιέργειας και χαμηλή παραγωγικότητα, η οποία οδηγεί σε συνεχή εγκατάλειψη και ακαλλιέργεια τους.
Έτσι, καταλαμβάνονται από ζιζάνια που λειτουργούν ως προσάναμμα για την καταστροφή τους από πυρκαγιές, με οδυνηρές συνέπειες στο περιβάλλον, το κλίμα και την διάβρωση του εδάφους!
Οι ελαιώνες αυτοί ήδη στην Ισπανία και πρόσφατα στην Ιταλία εντάσσονται σε ειδικά προγράμματα και ενισχύονται για την διατήρηση και ανάκαμψη.

Προτάσεις του ΣΕΔΗΚ για την ελαιοκομία

O ΣΕΔΗΚ με βάση τα όσα αναφέρθηκαν κατέληξε στο ότι για την ανακοπή και αναστροφή της πτωτικής πορείας της ελαιοκομίας, το ΥπΑΑΤ πρέπει, στα πλαίσια της ΚΑΠ και της Εθνικής πολιτικής, να εξετάσει τις εξής προτάσεις:

Προτάσεις στα πλαίσια της ΚΑΠ:

1. Οι ελαιώνες να ενταχτούν σε χωριστή ειδική κατηγορία ή «αγρονομική περιφέρεια» με το όνομα «Ελαιώνες», μέσα στην οποία οι άμεσες ενισχύσεις θα πρέπει να αυξηθούν στα προ της νέας ΚΑΠ επίπεδα και, αν χρειαστεί, να τεθούν σε πλαίσια μόνο αγρονομικής Περιφερειακής σύγκλισης.
2. Οι παραδοσιακοί ελαιώνες που βρίσκονται σε δύσβατες επικλινείς περιοχές, πρέπει να υποστηριχτούν ιδιαίτερα και να ενταχτούν στις συνδεδεμένες και αναδιανεμητικές ενισχύσεις, ανεξάρτητα από την έκταση τους.
3. Οι μικροί ελαιοπαρα-γωγοί με ελαιώνες κάτω των 4 στρ. και ενισχύσεις κάτω από 250 ευρώ, που έχουν εξαιρεθεί με την προηγούμενη ΚΑΠ, πρέπει να αποκατασταθούν και να υπαχθούν ανεξάρτητα από τη έκταση τους σε ειδικό μέτρο ενιαίας ενίσχυσης 1.000 € ανά εκμετάλλευση, όπως είχε προταθεί αρχικά από θεσμούς της ΕΕ για μικρούς παραγωγούς.
4. Η αναδιανεμητική ενίσχυση για τις ελιές πρέπει να ισχύσει για όλους τους μικρούς παραγωγούς, με εκτάσεις ελαιώνων κάτω από 20 στρ.
5. Στα πλαίσια των οικολογικών σχημάτων πρέπει να ενταχτούν όλοι οι ελαιώνες που προστατεύονται με την «συλλογική κρατική δολωματική δακοκτονία», η οποία, όπως αποδείχτηκε μετά από πολυετείς πειραματισμούς, αποτελεί την πλέον ασφαλή και οικολογική μέθοδο δακοπροστασίας.

Προτάσεις στα πλαίσια της εθνικής πολιτικής:

1. Η διάθεση του ελαιολάδου θα πρέπει να εξυγιανθεί, με θέσπιση μέτρων για τη διάθεση του χύμα με πλειοδοτικούς διαγωνισμούς από όλα τα Συν/κα και ιδιωτικά ελαιοτριβεία, που επιχορηγούνται από Εθνικά η Κοινοτικά προγράμματα.
2. Οι ζημιές από καύσωνες στους ελαιώνες ή και θερμούς ανέμους κατά την άνθηση – καρπόδεση θα πρέπει να τύχουν ασφαλιστικής κάλυψης από τον ΕΛΓΑ, διότι η εξαίρεση τους, με τον ισχύοντα κανονισμό, είναι άδικη και δεν έχει καμία επιστημονική ή αγρονομική βάση.
3. Η συλλογική δολωματική Δακοκτονία, που εφαρμόζεται επί δεκαετίες από το Κράτος, δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί η να καταστεί ανασφαλής, χάρη άλλων ανασφαλών δράσεων. Αντίθετα πρέπει να αναδιοργανωθεί ριζικά, να χρηματοδοτηθεί ανάλογα και να περιφερειοποιηθεί διοικητικά και επιστημονικά.

Συνεχίζεται η αντιπαράθεση για την ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας» μεταξύ του βουλευτή της ΝΔ στην Μεσσηνία, Περικλή Μαντά, με την Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών – Τυποποιητών - Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ).

Όλα ξεκίνησαν όταν ο βουλευτής Μεσσηνίας κατέθεσε ερώτηση προς τον αρμόδιο Υπουργό ζητώντας συγκεκριμένες απαντήσεις για το θέμα και την προστασία του ΠΟΠ προϊόντος και η ΠΕΜΕΤΕ εξέδωσε ανακοίνωση επιτιθέμενη στον κ. Μαντά (είχαμε γράψει σχετικό ρεπορτάζ στον ΑγροΤύπο).

Αλλά είχαμε συνέχεια γιατί ακολούθησε η νέα απάντηση του βουλευτή Μεσσηνίας με τον ίδιο να τονίζει πως θα συνεχίσει να βρίσκεται στο πλευρό των παραγωγών προστατεύοντας τα συμφέροντά τους.

Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής: «Με πρόσφατη παρέμβασή μου μέσω της Βουλής ζήτησα να ανοίξει ένας νέος διάλογος για την ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας, υπερασπιζόμενος την ευρωπαϊκή νομιμότητα, αλλά πρωτίστως αναδεικνύοντας τα συμφέροντα των Ελλήνων παραγωγών. Αφορμή ήταν το πρωτοφανές συμβάν, να διακινούνται πράσινες τουρκικές ελιές Καλαμών ως Ελιά Καλαμάτας. Ή, για να το πούμε ξεκάθαρα, «Ελιά Καλαμάτας» και η «ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας» και η ελληνική Καλαμών «Ελιά Καλαμάτας» και η πράσινη εισαγόμενη εκ Τουρκίας!

Σε αυτή τη τραγική εξέλιξη, για την οποία προειδοποιούμε εδώ και χρόνια, αντέδρασε η Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών - Τυποποιητών, με στόχο διττό και προφανή: Να με πιέσουν να σωπάσω. Αλλά και να ασκήσουν την όποια επιρροή τους εν όψει της απόφασης του ΣτΕ, κατόπιν προσφυγής του ΣΥΜΕΠΟΠ για το θέμα. Στην προσπάθεια, όμως, αυτή η έλλειψη των επιχειρημάτων είναι έκδηλη.

Πρώτον, διότι για πρώτη φορά γίνεται ανοικτή παραδοχή ότι υπάρχει «fake» και μάλιστα εισαγόμενο προϊόν. Και η απάντηση που δίνεται είναι ότι «δεν πειράζει, διότι είναι ποιοτικά υποδεέστερο και ο κόσμος το αναγνωρίζει». Μα είναι δυνατόν να αφήνουμε τον καταναλωτή στο έλεος της παραπληροφόρησης και να υποστηρίζουμε ότι δήθεν είναι σε θέση «να μην την πατήσει»;

Και δεύτερον, πραγματοποιείται και μια ακόμα παραδοχή: ότι υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο η Ελιά Καλαμάτας να επανέλθει αποκλειστικά στη ζώνη ΠΟΠ. Και τι ζητούν να πράξουμε; Μα να αποσύρουμε μια κατά τη δική τους εκτίμηση βάσιμη και ουσιαστική προσφυγή, και στη συνέχεια να πάμε στο τραπέζι του διαλόγου!

Ας μη ματαιοπονούν οι συγγραφείς αυτής της ανακοίνωσης. Ας μην προσπαθούν να τρομοκρατήσουν με δήθεν “απώλεια 100.000 τόνων”. Και ας μην εγκαλούν ένα βουλευτή του ελληνικού Κοινοβουλίου, όταν αποκαλύπτονται οι πραγματικοί σκοποί και οι σχεδιασμοί τους.

Διότι με την καταστρατήγηση της προστασίας του ΠΟΠ, ζημιωμένοι βγαίνουν μόνο οι Έλληνες παραγωγοί, της Αιτωλοακαρνανίας, της Φθιώτιδας, της Λακωνίας και της Μεσσηνίας, την ώρα που οι εισαγωγές «Kalamata Olives» καλά κρατούν.

Και ωφελούμενοι είναι μόνο οι ξένοι και οι έμποροι, με την ονομασία να αποτελεί ουσιαστικά το «δούρειο ίππο» για τη «χύμα» διακίνηση επιτραπέζιας ελιάς Καλαμών, από όπου κι αν προέρχεται, και στην πιο συμφέρουσα τιμή για το διακινητή.

Απέναντι στα συμφέροντα, η θέση μας είναι πάντα σαφής και ξεκάθαρη:

• Θωράκιση του ΠΟΠ και απόλυτη τήρηση της ευρωπαϊκής νομιμότητας
• Διεύρυνση της ζώνης ΠΟΠ και σε άλλους νομούς.
• Εκσυγχρονισμός των προδιαγραφών του ΠΟΠ.
• Θέσπιση νέων ΠΓΕ, προς όφελος κάθε Έλληνα παραγωγού επιτραπέζιας ελιάς Καλαμών.

Θεσμικά, νόμιμα και καθαρά».

Στην συνέχεια η ΠΕΜΕΤΕ, στις 20 Μαρτίου, εξέδωσε νέα ανακοίνωση απάντηση στον βουλευτή, στην οποία αναφέρει τα εξής:
«Aκόμα μία φορά ο κύριος Μαντάς, ο οποίος μέχρι χθες εξέφραζε την πρόθεσή του να καθίσουμε στο τραπέζι του διαλόγου με στόχο την εξεύρεση κοινής πορείας για το προϊόν της επιτραπέζιας ελιάς Καλαμών/Καλαμάτα, επιδίδεται σε προσωπική επίθεση εις βάρος της ΠΕΜΕΤΕ, με απαράδεκτες και άκρως συκοφαντικές δηλώσεις και υπονοούμενα εις βάρος της Ένωσης και για τους δήθεν υποκρυπτόμενους και αφανείς σκοπούς της.
Επιφυλασσόμαστε παντός νομίμου δικαιώματός μας».

Για να ακολουθήσει νέα ανακοίνωση από την πλευρά του βουλευτή της ΝΔ, η οποία αναφέρει τα εξής:
«Όσες προσωπικές επιθέσεις κι αν δεχθώ από την Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών Επιτραπέζιας Ελιάς υπερασπιζόμενος το ορθό και το δίκαιο, να έχουν υπόψη τους ότι δεν υπάρχει η παραμικρή περίπτωση να κάνω πίσω.
Δεν πρόκειται ποτέ να πάψω να υπερασπίζομαι τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα του Έλληνα παραγωγού και οι φωνές υπεράσπισης της νομιμότητας και της κανονικότητας δεν μπορούν να φιμωθούν.
Το ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας αποτελεί άυλη πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας και είναι αποτέλεσμα της σκληρής δουλειάς προγόνων μας, οι οποίοι με πολύ κόπο, μόχθο και μεράκι καλλιεργούσαν το προϊόν και το παρέδωσαν στις επόμενες γενιές να το διαχειριστούν. Είναι χρέος μας να το διαφυλάξουμε και να το προασπίσουμε από κάθε προσπάθεια υπονόμευσης και καταστρατήγησής του.
Να ξέρουν λοιπόν ότι με κάθε απειλή ή εκφοβισμό που εξαπολύουν, το μόνο που καταφέρνουν είναι να ενισχύουν την αποφασιστικότητά μου!».

Την παράταση, για ένα χρόνο, στις εισαγωγές χωρίς δασμούς από Ουκρανία και Μολδαβία στην αγορά της ΕΕ, αποφάσισαν οι Ευρωβουλευτές.

Η τρέχουσα αναστολή δασμών έληγε στις 5 Ιουνίου 2024 για την Ουκρανία και στις 24 Ιουλίου 2024 για τη Μολδαβία. Ουσιαστικά οι Ευρωβουλευτές έδωσαν παράταση για να ... προλάβουν τις Ευρωεκλογές.

Συγκεκριμένα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε, με 347 ψήφους υπέρ, 117 κατά και 99 αποχές, την τροποποίηση της πρότασης της Επιτροπής για αναστολή των εισαγωγικών δασμών και ποσοστώσεων στις ουκρανικές εξαγωγές γεωργικών προϊόντων στην ΕΕ για ένα ακόμη έτος, από τις 6 Ιουνίου 2024 έως τις 5 Ιουνίου 2025.

Μάλιστα ψήφισαν την τροποποίηση της πρότασης της Επιτροπής, ώστε να συμπεριληφθούν περισσότερα προϊόντα και ποσότητες. Οι ευρωβουλευτές παρέπεμψαν το κείμενο στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου για να αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο (δεν αναμένεται να μην περάσει η απόφαση).

Πάντως το ψήφισμα αναφέρει ότι τα συγκεκριμένα μέτρα θα εξαρτώνται από τον σεβασμό της Ουκρανίας για τις δημοκρατικές αρχές, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου και τις συνεχείς προσπάθειές της για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος.

Στήριξη της Μολδαβίας

Σε ξεχωριστή ψηφοφορία την Τετάρτη (13/3), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμφώνησε, με 459 ψήφους υπέρ, 65 κατά και 57 αποχές ότι όλοι οι δασμοί στις εισαγωγές προϊόντων από τη Μολδαβία στην ΕΕ θα πρέπει να ανασταλούν για ένα ακόμη έτος.

Όπως αναφέρουν στο ψήφισμά τους οι Ευρωβουλευτές, η επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει επίσης πλήξει τη Δημοκρατία της Μολδαβίας, καθώς βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ουκρανικές διαδρομές διέλευσης και υποδομές (δρόμους και λιμάνια) για τις δικές της εξαγωγές.

Πάντως οι περισσότερες εξαγωγές της Μολδαβίας στην αγορά της ΕΕ είναι χωρίς δασμούς, στο πλαίσιο της Συμφωνίας Σύνδεσης που έχει υπογράψει η χώρα με τις Βρυξέλλες.

Όσον αφορά την Μολδαβία, τα μέτρα θα πρέπει τώρα να εγκριθούν επίσημα από τις κυβερνήσεις της ΕΕ.