H Τουρκική εισβολή στο νησί μας στις 20 Ιουλίου 1974, δεν άφησε ανεπηρέαστο και το Κυπριακό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου. Για την ακρίβεια, το πρωτάθλημα της νέας περιόδου ξεκίνησε περί τα τέλη Νοεμβρίου του 1974.
Ο πρωταθλητής και ο πρώτος σκόρερ
Στο πρωτάθλημα της αγωνιστικής περιόδου 1974-75 συμμετείχαν 14 ομάδες, με την Ομόνοια στο τέλος να πανηγυρίζει τον τίτλο με 43 βαθμούς έναντι 39 της Ένωσης Νέων Παραλιμνίου. Πρώτος σκόρερ ήταν ο ποδοσφαιριστής της Ομόνοιας, Άντρος Σάββα με 21 τέρματα.
Να σημειώσουμε ότι ο νικητής σε κάθε παιχνίδι έπαιρνε δύο βαθμούς ενώ η ισοπαλία και η ήττα ήταν όπως τα γνωρίζουμε σήμερα. Δηλαδή, ένα βαθμό η ισοπαλία και μηδέν η ήττα.
Ο Κύπριος πρωταθλητής στο Ελληνικό πρωτάθλημα
Άλλο ένα αξιοσημείωτο του εν λόγω πρωταθλήματος ήταν η παύση της συμμετοχής του Κύπριου πρωταθλητή στο Ελληνικό πρωτάθλημα.
Τις προηγούμενες περιόδους ήταν σε ισχύ ο θεσμός της συμμετοχής Κυπριακών ομάδων στο Ελληνικό πρωτάθλημα, μέσα από τον οποίο η εκάστοτε πρωταθλήτρια Κύπρου εξασφάλιζε τη συμμετοχή της στην Α΄ Εθνική Ελλάδας για την επόμενη περίοδο (εκτός και αν πρωταθλήτρια της περασμένης περιόδου εξασφάλιζε την παραμονή της στο πανελλήνιο πρωτάθλημα).
Στην Α΄ Εθνική 1973-1974 συμμετείχε ο ΑΠΟΕΛ ο οποίος δεν υποβιβάστηκε και έτσι είχε το δικαίωμα συμμετοχής στην Α΄ Εθνική 1974-1975.
Λόγω της Τουρκικής εισβολής τον Ιούλιο του 1974 και της κατάστασης στην Κύπρο τους μετέπειτα μήνες, ο ΑΠΟΕΛ πήρε αναστολή συμμετοχής στην Α΄ Εθνική για ένα χρόνο, μετά από κοινή σύσκεψη εκπροσώπων της ΕΠΟ, της ΚΟΠ και του ΑΠΟΕΛ. Σύμφωνα με την απόφαση, όταν ομαλοποιούταν η κατάσταση στην Κύπρο, θα επανεξεταζόταν η συμμετοχή του στην Α΄ Εθνική. Η ΕΠΟ, εάν ο ΑΠΟΕΛ επιθυμούσε να επιστρέψει στην Α΄ Εθνική, θα εξασφάλιζε τη συμμετοχή του.
Ωστόσο, τον Ιούνιο του 1975 ανακοινώθηκε η μη συμμετοχή πλέον των Κυπριακών ομάδων στο Ελληνικό πρωτάθλημα.Αποφασίστηκε επίσης η συμμετοχή του ΑΠΟΕΛ στην Α΄ κατηγορία άνευ συναγωνισμού, δηλαδή οι αγώνες του δεν θα βαθμολογούνταν.
Το ξεκίνημα των Κυπριακών ομάδων μετά την εισβολή και τα προβλήματα
Οι ομάδες της Ομόνοιας, του Πεζοπορικού και της Ένωσης Νέων Παραλιμνίου που θα μας εκπροσωπούσαν στα Ευρωπαϊκά κύπελλα εξέφρασαν την πρόθεσή τους να απέχουν από τις διοργανώσεις, κάτι που τελικά έγινε. Ο Ολυμπιακός φαίνεται να είναι το πρώτο σωματείο που άρχισε τη λειτουργία του στο ποδόσφαιρο την 1η Σεπτεμβρίου 1974.
Στις 22 Σεπτεμβρίου του 1974 έγινε για πρώτη φορά ποδοσφαιρικός αγώνας μετά την εισβολή. Στο ΓΣΟ, η μικτή Λεμεσού και η μικτή Αμμοχώστου έφεραν ισοπαλία 2-2, σε αγώνα για ενίσχυση των προσφύγων, από τον οποίο εισπράχθηκε το ποσό των 800 λιρών. Διάφοροι φιλικοί αγώνες άρχισαν να γίνονται και σε άλλες ελεύθερες πόλεις της νήσου και σταδιακά οι ομάδες μας να συγκροτούνται.
Στις 15 Οκτωβρίου η ΑΕΛ άρχισε προετοιμασία στο ΓΣΟ, με προπονητή τον Πανίκο Κρυστάλλη. Δύο μέρες αργότερα ξεκινούσε ο ΑΠΟΕΛ στο ΓΣΠ με τεχνικό τον Ανδρέα Λαζαρίδη. Στις προπονήσεις κατήλθε και ο Τάκης Αντωνίου, που ήταν αιχμάλωτος από την πρώτη φάση της εισβολής και επέστρεψε. Από την ομάδα έφυγε ο Ελλαδίτης Λευτέρης Πούλιας.
Ο ΑΠΟΠ Πάφου μετρούσε δύο νεκρούς ποδοσφαιριστές, τους Γ. Σάββα και Σωτήρη Παπαλαζάρου. Νεκρός ήταν και ο Σωτήρης Χατζηκυριάκου του Ολυμπιακού, ενώ αιχμάλωτος ήταν ο γενικός αρχηγός Α. Φωτιάδης.
Ο Διγενής δεν μπορούσε ακόμα να ξεκινήσει, ενώ δύο παίκτες του, οι Κ. Τσιάκκας και Ηλ. Εξαδάκτυλος, πήγαν στο εξωτερικό για μόνιμη εγκατάσταση.
Ο φίλαθλος κόσμος δέχθηκε με ιδιαίτερη ικανοποίηση τις αποφάσεις της ΚΟΠ για επαναδραστηριοποίηση του ποδοσφαίρου στην Κύπρο. Η κάθε δραστηριότητα της Κυπριακής ζωής μέσα στα τραγικά γεγονότα και τις ανυπέρβλητες δυσκολίες ήταν μια ηθική νίκη ενάντια στην κατοχή. Η ΚΟΠ ανακοίνωσε στις 4 Νοεμβρίου του 1974 ότι θα διεξαχθεί το πρωτάθλημα χωρίς υποχρεωτική συμμετοχή και χωρίς διαβάθμιση, καθώς και τη διεξαγωγή ειδικού μικτού πρωταθλήματος Β’ και Γ’ Κατηγορίας. Ανακοινώθηκε ακόμα ότι ο ΑΠΟΕΛ θα αγωνιζόταν εκτός συναγωνισμού και ορίστηκε ως νέος προπονητή της Εθνικής Κύπρου ο Πανίκος Ιακώβου χωρίς απολαβές.
Ο Διγενής Μόρφου ανακοίνωσε στην ΚΟΠ πως θα συμμετάσχει στο πρωτάθλημα με την προϋπόθεση ότι ο ΚΟΑ και η Ομοσπονδία θα τον προμήθευαν με αθλητικό υλικό και θα κατέβαλλαν τα έξοδα μετακίνησής του. Δεν υπήρχε ούτε μια μπάλα για προπόνηση, ούτε καν ποδοσφαιρική στολή. Από τους 40 παίκτες που είχε στη δύναμή του έμειναν μόνο 15.
