Η Αγγελική Σπανού γράφει για τη διαχείριση του προσφυγικού-μεταναστευτικού
Το μεταναστευτικό-προσφυγικό, προσφυγικό-μεταναστευτικό, όποιον όρο κι αν επιλέξει κανείς, είναι η εθνική μας μοίρα. Όσο και αν αυστηροποιηθεί η φύλαξη των συνόρων, όσα push back και να γίνονται, χιλιάδες άνθρωποι θα προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο, την ανελευθερία, τη φτώχεια, τη δυστυχία και θα έρχονται στη χώρα μας αναζητώντας πρόσβαση στον ευρωπαϊκό παράδεισο. Αυτή είναι η αδυσώπητη αλήθεια και δεν έχει νόημα να την αρνείται κανείς συντηρώντας την άγνοια που εύκολα συνδυάζεται με το φόβο και το μίσος.
Τα δεδομένα έχουν ως εξής: Η χώρα μας αντιμετωπίζει οξύ δημογραφικό κίνδυνο, η αναλογία ενεργού μη ενεργού πληθυσμού επιδεινώνεται διαρκώς, έχουμε όλο και περισσότερους συνταξιούχους, όλο και λιγότερους νέους, με όλο και πιο αδύναμο δημόσιο ταμείο. Η θέση της χώρας μας στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας δεν απασχολεί κανέναν, παραγωγική ανασυγκρότηση δεν γίνεται και η θεσμική ανεπάρκεια δυσχεραίνει την πορεία της αναιμικής οικονομίας. Η ΕΕ δίνει λεφτά για το προσφυγικό-μεταναστευτικό προκειμένου να εγκλωβίσει το πρόβλημα στις χώρες πρώτης υποδοχής αλλά δεν έχουμε συγκροτημένη πολιτική με αποτέλεσμα να μην απορροφώνται τα κονδύλια, να μην υλοποιείται ένας σχεδιασμός με αρχή-μέση-τέλος και να μεγαλώνει η ανασφάλεια όσων βλέπουν «εισβολείς» και οργανώνουν την άμυνά τους. Εδώ πετάνε πέτρες στο λεωφορείο που μεταφέρει ξένους, εκεί μαθητές κάνουν διαδήλωση έξω από το σχολείο για να μην φοιτήσουν προσφυγόπουλα, αλλού το μπάρμπεκιου με το χοιρινό για να προσβληθούν οι μουσουλμάνοι.
Η κατασκευή του ψευδούς επείγοντος του προσφυγικού-μεταναστευτικού κατέρρευσε και πλέον ο ίδιος ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη παραδέχεται ότι θα ζήσουμε για δεκαετίες με αυτό το πρόβλημα. Η ειλικρίνεια του υπουργού είναι μια καλή αρχή για τη συμφιλίωση της ελληνικής κοινωνίας με την πραγματικότητα. Δεν έχει καμία σημασία τι λεγόταν πριν (η θεωρία ότι τους έφερνε η Τασία...), δεν έχει σημασία ούτε η διαρκής επίκληση της αγριότητας της ΕΕ που πουλάει όπλα, συμμετέχει σε πολέμους, συνεργάζεται με δικτάτορες και μετά κλείνει τα σύνορα στους κατατρεγμένους που αναζητούν μια καλύτερη ζωή. Σε επίπεδο ΕΕ αυτό που σχεδιάζεται χωρίς να ομολογείται (ακόμη τουλάχιστον) είναι η δημιουργία στρατοπέδων συγκέντρωσης στη βόρεια Αφρική, στον Λίβανο και στην Ιορδανία, σε όλες τις χώρες που αποτελούν πέρασμα, προκειμένου να εγκλωβιστούν εκεί οι σκουρόχρωμοι ανεπιθύμητοι. Αυτό το σχέδιο είναι πολύ δύσκολο να ευδοκιμήσει, για προφανείς λόγους, γι’ αυτό και μένει σε εκκρεμότητα εδώ και τρία χρόνια, αλλά στο μεταξύ δεν έχει διαμορφωθεί καμία άλλη πολιτική εκτός από το κλείσιμο των συνόρων για να μείνουν μακριά οι καταραμένοι.
Το εθνικό μας ζήτημα, στο ορατό μέλλον τουλάχιστον, θα το αντιμετωπίσουμε μόνοι μας. Είναι ενδεικτικό ότι μία μόνο χώρα της ΕΕ δέχθηκε να υποδεχθεί ασυνόδευτα προσφυγόπουλα. Κοντά στις 2.000 έχουν χαθεί, οι ελληνικές αρχές, δεν ξέρουν πού βρίσκονται. Μπορεί να έπεσαν θύματα εμπορίου οργάνων, κυκλωμάτων παιδικής πορνείας, μπορεί να υιοθετήθηκαν με παράνομες διαδικασίες (στην καλύτερη περίπτωση) και ποιος ξέρει τι άλλο μπορεί να τους έχει συμβεί. Δεν ξέρουμε καν πόσα πάνε σχολείο και πόσα έχουν εμβολιαστεί. Το μόνο που ξέρουμε είναι ότι η σχετική δημόσια συζήτηση κατρακυλάει με Κυρανάκηδες, Μπογδάνους και Τσιμτσιλήδες να κάνουν περισσότερη φασαρία απ’ όσο η Ντόρα και ο Κουμουτσάκος που προσπαθούν να προστατεύσουν το μέτρο και τον κοινωνικό πολιτισμό.
Όσο ο Λιάγκας κάνει εκπομπή υψηλής τηλεθέασης και σπάει πλάκα με την ασέλγεια σε βάρος φοιτήτριας στο ΑΠΘ, τόσο θα γίνεται δύσκολη οποιαδήποτε ψύχραιμη συζήτηση για ένα θέμα που συνήθως προσεγγίζεται με κραυγές και απλοϊκά συνθήματα. Γιατί είναι όλα ένα: Ο μισογυνισμός, ο ρατσισμός και η βλακεία συνδέονται άμεσα με την ξενοφοβία, τη μισαλλοδοξία και την κενότητα.
Η απόφαση για τη δίκαιη κατανομή προσφύγων και μεταναστών σε όλη την επικράτεια, μέχρι ποσοστού 1% του γηγενούς πληθυσμού, είναι η καλύτερη δυνατή. Σε μια χώρα όπου η ανισότητα αποτελεί συστημική πάθηση, από τη φορολογία μέχρι τις ευκαιρίες στην υγεία και στην παιδεία, είναι σχεδόν επαναστατικό να επιβληθεί ένας αναλογικός επιμερισμός των βαρών.
Αρκεί να εφαρμοστεί. Δεν θα είναι εύκολο. Γιατί στη συγκεκριμένη περίπτωση το πρόβλημα δεν λύνεται με επιδοτούμενες θερμάστρες (κατά τη μέθοδο Κικίλια για τον αντικαπνιστικό). Χρειάζεται ενημέρωση, ζύμωση, απάντηση σε φόβους, κατάρριψη στερεοτύπων, αλλαγή νοοτροπίας, διαμόρφωση μιας μεγάλης αφήγησης, έμπνευση, εμψύχωση, κινητοποίηση. Χρειάζονται πολιτικοί και αυτοδιοικητικοί παράγοντες που να πιστεύουν στην προσπάθεια, οραματιστές και ανθρωπιστές αποφασισμένοι να υπερασπιστούν μια υπόθεση αρχών. Αυτό που, τελικά, χρειάζεται είναι η κυριολεξία. Δίκαιη κατανομή σημαίνει ότι στην Αττική πρόσφυγες και μετανάστες δεν θα εγκατασταθούν μόνο στον Ασπρόπυργο αλλά και στην Εκάλη. Ναι, στην Εκάλη.
19°
