Οι επιχειρήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου χρειάζονται μια μεταβατική περίοδο με την ΕΕ

Του Sam Lowe

Η κατάληξη της μελλοντικής εμπορικής σχέσης ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου δεν ήταν ποτέ πιο ξεκάθαρη. Αν όλα πάνε καλά, το 2021 το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπει σε μια εμπορική συμφωνία με την ΕΕ, παρόμοια με το πεδίο της εμπορικής συμφωνίας της ΕΕ με την Ιαπωνία ή τον Καναδά. Θα καταργούσε τους δασμούς και τις ποσοστώσεις, αλλά θα έκανε λίγα για να αφαιρέσει τα ρυθμιστικά και γραφειοκρατικά εμπόδια για το εμπόριο, ή για να διευκολύνει το διασυνοριακό εμπόριο στον τομέα υπηρεσιών.

Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις που κάνουν εμπόριο μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ευρώπης, θα πρέπει να έρθουν αντιμέτωποι με μια σειρά νέων τριβών, όπως τις δηλώσεις εισαγωγών/εξαγωγών, τους κανόνες καταγωγής, και τη φυσική επιθεώρηση των τροφίμων. Οι Βρετανοί πάροχοι υπηρεσιών θα πρέπει να προσαρμόσουν τις επιχειρηματικές τους δομές, καθώς και να δημιουργήσουν νέες θυγατρικές με την ΕΕ, εάν θέλουν να συνεχίσουν να πουλάνε σε πελάτες της ΕΕ.

Από μια πρακτική άποψη, η πρώτη ημέρα της νέας ελεύθερης εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου θα συνεπαγόταν -με βάση όλες τις προθέσεις και τους στόχους- σαν το Ηνωμένο Βασίλειο να είχε βγει από τη μεταβατική περίοδο χωρίς να έχει συναφθεί καμιά εμπορική συμφωνία.

Εκτός εάν η μελλοντική εμπορική συμφωνία καταργούνταν σταδιακά σε κάποιους μήνες. Ή με άλλα λόγια, εάν μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου συνοδευόταν από μια πραγματική περίοδο εφαρμογής (η οποία δεν πρέπει να συγχέεται με την στάσιμη μετάβαση στην οποία το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται τώρα, όπως επιμένουν τώρα να την ονομάζουν οι υπουργοί, αφού προηγουμένως μιλούσαν για κάποιου είδους περίοδο εφαρμογής).

Το εάν μια τέτοια περίοδος εφαρμογής είναι πιθανή, εξαρτάται από την απάντηση σε τρία ερωτήματα: εάν το Ηνωμένο Βασίλειο ζητήσει μία τέτοια, εάν η ΕΕ προσφέρει μια, και εάν είναι πρακτικά δυνατό να δημιουργηθεί μια παράκαμψη.

Ως έχει, μια περίοδος εφαρμογής -και σε κάποιους τομείς, η μελλοντική επέκταση του status quo πέρα από το τέλος του έτους- δεν είναι κάτι που ο Boris Johnson θέλει να συζητήσει. Ωστόσο, αυτό θα μπορούσε να αλλάξει αργότερα στο έτος, εάν και όταν φαινόταν να σχηματίζεται μια εμπορική συμφωνία, και η ημέρα της κρίσης ερχόταν όλο και πιο κοντά.

Από την πλευρά της ΕΕ, δεν θα υπάρξει καμία συζήτηση για μια νέα περίοδος εφαρμογής μέχρι μετά την 1η Ιουλίου. Αυτό είναι το τελεσίγραφο για το Ηνωμένο Βασίλειο προκειμένου να ζητήσει παράταση στην μεταβατική περίοδο (κάτι που είναι απίθανο να κάνει), και η ΕΕ δικαιολογημένα θα το επισημάνει αυτό ως αποδεκτό μηχανισμό για να κερδίσει περισσότερο χρόνο για εφαρμογή, εάν ήταν απαραίτητο.

Από την πλευρά της ΕΕ, υπάρχει επίσης ένα πολιτικό επιχείρημα για το ότι πρέπει να φανεί ότι το Brexit θα "πονέσει’. Εάν δεν υπάρξει ρήξη, ο μακροπρόθεσμος οικονομικός αντίκτυπος του Brexit θα είναι η μείωση του ρυθμού ανάπτυξης του Ηνωμένου Βασιλείου σε σχέση με μια άγνωστη αντισταθμιστική οικονομία στην οποία το Ηνωμένο Βασίλειο παρέμεινε μέλος της ΕΕ. Σε δέκα χρόνια, το Ηνωμένο Βασίλειο θα είναι πιο πλούσιο από ό,τι είναι τώρα, αλλά πιο φτωχό από ό,τι θα ήταν αν παρέμενε. Και δεν είναι βέβαιο ότι ο μέσος άνθρωπος θα το παρατηρήσει αυτό.

Ωστόσο αυτή η άποψη πιθανότατα δεν θα επικρατήσει. Εάν η ΕΕ είναι ευχαριστημένη με τη συμφωνία που υπάρχει στο τραπέζι, δεν υπάρχει σοβαρός λόγος να πιστέψουμε ότι θα ήταν υπερβολικά εχθρική σε μια διαδικασία που απέτρεψε ένα περιττό οικονομικό σοκ.

Ίσως πιο δύσκολο είναι το πρακτικό ερώτημα του πώς θα δοθεί τέλος στις εμπορικές εντάσεις. Ενώ οι εμπορικές συμφωνίες συχνά εισάγουν την απελευθέρωση σε μια χρονική περίοδο -για παράδειγμα, οι δασμοί της ΕΕ στα αυτοκίνητα, στο πλαίσιο της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου ΕΕ-Ιαπωνίας μειώνονται σε μια επταετή περίοδο- η σταδιακή επιβολή περιορισμών είναι ένα νέο αίνιγμα.

Μια επιλογή θα ήταν να παραταθεί η μεταβατική περίοδος, απλώς και μόνο για να δοθεί περισσότερος χρόνος στις επιχειρήσεις για να προετοιμαστούν. Αλλά από νομικής άποψης, εάν υποθέσουμε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο αρνηθεί να επιλέξει πριν από το τελεσίγραφο της 1ης Ιουλίου, οι νομικοί της ΕΕ επί του παρόντος υποστηρίζουν ότι θα ήταν αδύνατο να συμβεί. Αυτό είναι αμφισβητήσιμο, αλλά είναι επίσης απίθανο το Ηνωμένο Βασίλειο θα ήθελε μια πλήρη επέκταση του status quo- ιδιαίτερα καθώς θα οδηγούσε σε ερωτήσεις αναφορικά με τα χρήματα.

Πιθανότατα θα ήταν μια προσωρινή, μερική επέκταση των στοιχείων της τρέχουσας οικονομικής σχέσης μέσω της μελλοντικής σχέσης. Για παράδειγμα, το status quo στο εμπόριο αγαθών θα μπορούσε να διατηρηθεί για μια περίοδο έξι μηνών στην οποία το Ηνωμένο Βασίλειο θα παρέμενε de facto στην τελωνειακή ένωση της ΕΕ και στην ενιαία αγορά για αγαθά, ενώ θα εισάγονται σταδιακά νέες διαδικασίες όπως η συμμόρφωση με τους κανόνες καταγωγής εισάγονται σταδιακά και δοκιμάζονται.

Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η αναπαραγωγή στοιχείων της μεταβατικής περιόδου μέσω μιας νέας συνθήκης θα απαιτούσε ψήφους σε όλα τα κοινοβούλια των κρατών-μελών. Αλλά αυτό δεν είναι απαραιτήτως αλήθεια εφόσον οι τομείς που καλύπτονται (όπως το εμπόριο αγαθών) εμπίπτουν αποκλειστικά στην αρμοδιότητα της Κομισιόν. Για τομείς που δεν ισχύει, η ΕΕ θα μπορούσε να λάβει μονομερή μέτρα για να γεφυρωθούν τυχόν κενά.

Παρόλο που είναι αλήθεια ότι η υφιστάμενη φιλοδοξία για την εμπορική συμφωνία μεταξύ ΕΕ και Ηνωμένου Βασιλείου είναι χαμηλή, εάν συνοδευτεί με κάποιους ελιγμούς, θα μπορούσε να διασφαλίσει ότι το τελικό στάδιο του Brexit δεν θα προκαλέσει απροσδόκητες εξελίξεις.

Το κείμενο δημοσιεύθηκε αρχικά στην "The Telegraph"

Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: https://www.cer.eu/in-the-press/business-needs-transition-period-eu