Άρθρο: Πρωτοβάθμια Φροντίδα, το παράδειγμα του Κέντρου Υγείας Καλυβίων

Γράφει η Ευανθία Κρανιά, Διευθύντρια Γενικής Ιατρικής, Κέντρο Υγείας Καλυβίων.

Πρώτη φορά που εμφανίζεται η έννοια "παροχή υπηρεσιών υγείας" στον ελλαδικό χώρο είναι περίπου στα μέσα του 19ου αιώνα. Είναι απόρροια της Μικρασιατικής καταστροφής και την άμεση ανάγκη να καλυφθούν προβλήματα υγείας όπως φυματίωση, ελονοσία, κ.ά. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης ήταν η επιτακτική ανάγκη δημιουργίας Κέντρων Υγείας για να καλυφθούν τα κρούσματα και να υπάρξει μια υποτυπώδη μέριμνα για τον υπόλοιπο πληθυσμό.

Μεγάλη τομή και καθοριστικός παράγοντας στο χώρο της υγείας, πρόβλεψης και προστασίας ήταν και συνεχίζει να είναι, με αλλαγή του ονόματος του, το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Χρονιά ορόσημο λοιπόν για την υγεία το 1983 και κλειδί για την λειτουργία του Ε.Σ.Υ. ο νόμος 1397/1983.

Βάση του νόμου 1397/1983 άρχισε η λειτουργία των Κέντρων Υγείας, τα οποία λειτουργούσαν σαν αποκεντρωμένες οργανικές μονάδες των νοσοκομείων του νομού και τα περιφερειακά ιατρεία ως αποκεντρωμένες μονάδες των Κέντρων Υγείας.

Η έδρα κάθε Κ.Υ. ορίζεται με κριτήριο την ισόρροπη εξυπηρέτηση των κατοίκων της περιοχής. Οι δαπάνες λειτουργίας του βάραιναν αρχικά τον προϋπολογισμό των οικείων νοσοκομείων. Σταδιακά αυτό αλλάζει για να φτάσει στις μέρες μας όπου επιβαρύνονται οι εκάστοτε Υγειονομικές Περιφέρειες.  

Ο ορισμός των Κ. Υ. είναι: Μικρές νοσηλευτικές μονάδες Πρωτοβάθμιας Υγειονομικής Περίθαλψης σε μικρές πόλεις ή σε χωριά της Ελλάδας (αστικού και αγροτικού τύπου αντίστοιχα), με απώτερο σκοπό την αποσυμφόρηση των μεγάλων νοσοκομειακών μονάδων.

Το Κέντρο Υγείας Καλυβίων ιδρύθηκε το 2005 αριθμός Φ.Ε.Κ. 1417/2005 και λειτούργησε για πρώτη φορά το 2006, καλύπτοντας τις ανάγκες του Δήμου Σαρωνικού (Ανάβυσσος, Καλύβια, Κουβαράς, Παλαιά Φώκαια, Σαρωνίδα), έχοντας ως έδρα τα Καλύβια.

Το συγκεκριμένο Κ.Υ. ανήκει στο  Δήμο Σαρωνικού. Ο Δήμος Σαρωνικού με έδρα τα Καλύβια Θορικού σύμφωνα με την απογραφή του 2011 (τελευταία απογραφή στην Ελλάδα) έχει μόνιμο πληθυσμό 29.002. Ο πραγματικός ή De Facto πληθυσμός του είναι 28.688 κάτοικοι, ο νόμιμος (δημότες) πληθυσμός του είναι 23.381 κάτοικοι. Ο συγκεκριμένος δήμος έχει την ιδιαιτερότητα τους καλοκαιρινούς μήνες, λόγω της γεωγραφικής του θέσης και γιατί αποτελεί τουριστικό και παραθεριστικό προορισμό ο πληθυσμός του να ξεπερνά τους 100.000 κατοίκους.

Η ονομασία του συγκεκριμένου Κ.Υ. είναι Κ.Υ.Κ. – "Χριστίνα Σπυράκη" προς τιμήν της υφυπουργού υγείας, που είχε οραματιστεί την ίδρυσή του στην περιοχή, αφού σκοπός της ήταν η παροχή ιατρικής βοήθειας σε όλους ανεξαρτήτως κοινωνικής και οικονομικής κατάστασης, μια και αυτός είναι ο σκοπός της Π.Φ.Υ. Το Κ.Υ.Κ. καλύπτει έκταση 3.000 τ.μ. σε ιδιόκτητο χώρο, σύγχρονων εγκαταστάσεων, βρίσκεται σε προσβάσιμο σημείο του δήμου και διαθέτει αρκετές θέσεις στάθμευσης.

Το προσωπικό του Κ.Υ.Κ. (τον Ιούνιο του 2016 έγιναν οι τελευταίες προσλήψεις) είναι το κάτωθι: 
-Ιατρικό προσωπικό: 5 Γενικοί Ιατροί, 2 Καρδιολόγοι, 1 Ορθοπεδικός, 3 Οδοντίατροι, 1 Ακτινολόγος, 1 Μικροβιολόγος, 1 Τεχνολόγος Μικροβιολογικού Εργαστηρίου, 2 Τεχνικούς Ακτινολογικού Εργαστηρίου, 1 Πνευμονολόγος, 1 Παιδίατρος, 1 Παθολόγος,  1 Οφθαλμίατρος και 1 Γυναικολόγος.
-Νοσηλευτικό Προσωπικό: 1 Μαία, 6 Νοσηλευτές ( 5 Τ.Ε., 1 Δ.Ε.) και 3 Επισκέπτες Υγείας.
-Διοικητικό Προσωπικό: 3 Διοικητικούς Υπαλλήλους και 2 Καθαρίστριες.

Το ωράριο λειτουργίας του είναι 8:00 π.μ. – 22:00 μ.μ., 365 μέρες το χρόνο. Από τις 8:00 π.μ. έως τις 15:00 μ.μ. λειτουργούν τα Τακτικά Ιατρεία με την διαδικασία των προγραμματισμένων ραντεβού, τα οποία κλείνουν οι ασθενείς τηλεφωνικά στο τηλεφωνικό κέντρο του Κ.Υ.Κ..

Το τμήμα των Επειγόντων Περιστατικών λειτουργεί καθημερινά από τις 8:00 π.μ. μέχρι τις 22:00 μ.μ., με την παρουσία 1 ιατρού και 2 νοσηλευτών. Μετά τις 15:00 μ.μ. και ως τη λήξη της βάρδιας λειτουργεί μόνο το τμήμα των επειγόντων με τον εφημερεύοντα ιατρό και 2 νοσηλευτές. Το ίδιο ισχύει τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες.

Η προσπάθεια των τελευταίων χρόνων για να μαθευτεί η ύπαρξη του συγκεκριμένου Κέντρου Υγείας έχει ευοδωθεί  και αυτό οφείλεται κυρίως στο έργο του ιατρικού και του νοσηλευτικού προσωπικού μιας και λίγα χρόνια πριν οι κάτοικοι του Δήμου Σαρωνικού πήγαιναν σε όμορα Κέντρα Υγείας, γιατί αγνοούσαν ότι στην περιοχή τους υπήρχε Κέντρο Υγείας.

Σε αυτό βοήθησε όχι μόνο η προσπάθεια του προσωπικού του που προσφέρει πολλές φορές τις υπηρεσίες του κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες αλλά και οι εκδηλώσεις – ημερίδες που οργανώνονται στους χώρους του με αποτέλεσμα οι κάτοικοι του Δήμου αλλά και άλλων Δήμων να έρχονται σε επαφή με το ΚΥΚ χωρίς να είναι άρρωστοι και να χρειάζονται ιατρική φροντίδα.

Εξάλλου οι υπηρεσίες που προσφέρουν τα Κέντρα Υγείας άπτονται της πρόληψης, της αγωγής υγείας, της προαγωγής υγείας, του προσυμπτωματικού ελέγχου, της κατ΄οίκον φροντίδας, της αποκατάστασης, των υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας.

Διότι σε κάθε περίπτωση ως υγεία ορίζεται "η κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι μόνο η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας".