Αντίστροφη μέτρηση για τη δήλωση απολύσεων με "βάσιμο λόγο"

Του Δημήτρη Κατσαγάνη

Σε δύο μέρες από σήμερα και συγκεκριμένα την ερχόμενη Τετάρτη 19 Ιουνίου προβλέπεται η αναβάθμιση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του πληροφοριακού συστήματος "Εργάνη", έτσι ώστε να μπορεί να υποδεχθεί δηλώσεις εργοδοτών για απολύσεις εργαζομένων με "βάσιμο λόγο".

Η σχετική αναβάθμιση ήταν αρχικά προγραμματισμένη για την προηγούμενη εβδομάδα. Ωστόσο, αναβλήθηκε και μετατέθηκε για την τρέχουσα.

Πρόκειται για εφαρμογή διάταξης η οποία ψηφίστηκε από την  κυβέρνηση τον προηγούμενο μήνα στα πλαίσια του νομοσχεδίου που περιελάμβανε τη  ρύθμιση των 120 δόσεων, την αύξηση των νέων συντάξεων χηρείας κλπ.

Σύμφωνα με την εν λόγω διάταξη, μία επιχείρηση δεν μπορεί να προχωρήσει σε απόλυση ενός εργαζομένου αν δεν δηλώσει ένα "βάσιμο λόγο", ο οποίος να σχετίζεται με την ικανότητα  του για τη θέση στην οποία εργάζεται, την συμπεριφορά του, αλλά και στις λειτουργικές ανάγκες της ίδιας της εταιρείας.

Σοβαρές ενστάσεις έχει διατυπώσει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), σε σχέση με τη διάταξη αυτή. Σε ειδική έκθεση του, τονίζει πως  ο "βάσιμος λόγος" και η αποζημίωση ισχύουν πλέον στην Ελλάδα σωρευτικά και όχι εναλλακτικά. Ωστόσο, σύμφωνα με το ΣΕΒ, κατά την έννοια του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, η καταβολή αποζημίωσης και ο βάσιμος λόγος δεν προβλέπονται σωρευτικά, αλλά μόνο εναλλακτικά.

Με αυτή την έννοια η αποζημίωση ή άλλη κατάλληλη επανόρθωση προβλέπεται ως δικαίωμα σε περίπτωση λύσης της σύμβασης χωρίς βάσιμο λόγο ή όταν ο βάσιμος λόγος δεν εγκρίνεται δικαστικά. Αυτό είναι κατά βάση το μοντέλο προστασίας σε κράτη όπου προβλέπεται αντικειμενικό σύστημα καταγγελίας.

Ισχύει στην πλειονότητα των κρατών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης, των οποίων η παράδοση στο δίκαιο της απόλυσης επηρέασε τη διατύπωση των εγγυήσεων και στο Χάρτη, ισχυρίζεται ο ΣΕΒ. Επίσης, με τη νέα διάταξη ο εργοδότης φέρει πρωτογενώς το βάρος να επικαλεστεί τον λόγο και να τον αποδείξει. Οι αλλαγές αυτές εισήχθησαν, ενώ το ελληνικό δίκαιο προστασίας από καταγγελία ήταν, ήδη, απολύτως συμβατό με τις επιταγές του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη. Ίσως μάλιστα, ο συνδυασμός νομολογιακής και νομοθετικής προστασίας να το είχε καταστήσει και πληρέστερο από άποψη ουσιαστικής προστασίας. Επιπλέον, με τη νέα διάταξη ανατρέπεται τελείως ο αρχικός σκοπός του νόμου για σύντομες αποσβεστικές προθεσμίες που εκδικάζονται κατά προτεραιότητα. Και αυτό γιατί οι προθεσμίες αναστέλλονται στο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την κατάθεση αίτησης τού εργαζόμενου στην αρμόδια υπηρεσία του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ) μέχρι να συνταχθεί, σε πιθανότατα πολύ μακρινό χρόνο, το προβλεπόμενο πρακτικό.

Γενικότερα, όμως, και για πρακτικούς λόγους, οι διαφορές από την καταγγελία της συμβάσεως εργασίας πρέπει να επιλύονται άμεσα λόγω ποικίλων ζητημάτων που συνδέονται με αυτές (οφειλή μισθών υπερημερίας κλπ.), τονίζει ο ΣΕΒ. Συμπληρώνει, επίσης, πως η  Ελλάδα πρέπει να συγκλίνει στους διεθνείς και ευρωπαϊκούς κανόνες και όχι να αποκλίνει συστηματικά από αυτούς. Η μεταρρύθμιση του δικαίου της απόλυσης  στην Ελλάδα, αξιοποιώντας το γράμμα  και το πνεύμα του  άρθρ. 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη και η απλοποίηση και κωδικοποίησή του, παραμένουν μια  αναγκαία μεταρρύθμιση, για την απελευθέρωση των προσλήψεων και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.