Κρίσιμες συναντήσεις για ανάπτυξη και μεταρρυθμίσεις με "φόντο" τα πλεονάσματα σε Αθήνα και Βρυξέλλες

Της Δήμητρας Καδδά

Οι τριήμερες επαφές "κορυφής" μεταξύ κυβέρνησης και επικεφαλής των κλιμακίων των Θεσμών ξεκινούν σήμερα στην Αθήνα. Η πρόθεση των θεσμών είναι θετική, όπως αποτυπώθηκε τόσο στις επαφές σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων που προηγήθηκαν όλη την προηγούμενη εβδομάδα και συνεχίζονται και σήμερα (σ.σ. υπάρχουν ραντεβού κλιμακίων με τράπεζες και άλλους φορείς), αλλά και στις πολιτικές επαφές του ΥΠΟΙΚ Χρήστου Σταϊκούρα στις Βρυξέλλες.

Ο πρώτος "απολογισμός" όμως αναφορικά με τα ελληνικά αιτήματα για μεγαλύτερο δημοσιονομικό χώρο ώστε να εφαρμοσθούν οι επιπλέον μειώσεις φόρων/εισφορών αλλά και η πρόσθετη τόνωση των επενδύσεων θα φανούν αργότερα, σε υψηλότερο επίπεδο: στην επόμενη σύνοδο των εκπροσώπων των ΥΠΟΙΚ της Ευρωζώνης.

Το EWG της 6ης Φεβρουαρίου και οι ανακοινώσεις της 26ης Φεβρουαρίου

Στις 6 Φεβρουαρίου σύμφωνα με πληροφορίες συνεδριάζει το Euroworking Group έχοντας πλέον άμεση "εικόνα" για την πρόοδο στις ελληνικές μεταρρυθμίσεις και για την πορεία του προϋπολογισμού και της ανάπτυξης. Έτσι, αναμένεται να φανεί πώς διαμορφώνονται οι ισορροπίες όχι μόνο σε τεχνοκρατικό αλλά και σε πολιτικό επίπεδο.

Σημειώνεται ότι η κάθοδος των θεσμών στην Αθήνα έχει αντικείμενο την 5η αξιολόγηση σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας και τα προαπαιτούμενα τα οποία θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος Δεκεμβρίου του 2019. Θα οδηγήσει σε μία έκθεση των θεσμών που συντάσσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπής και προς το παρόν σχεδιάζεται να ανακοινωθεί (μαζί με το υπόλοιπο πακέτο εγγράφων του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου) στις 26 Φεβρουαρίου. Θα πρέπει να επικυρωθεί πολιτικά στο Eurogroup του Μαρτίου για να ξεκινήσει μία ακόμα κάθοδος των Θεσμών στην Αθήνα για την 6η αξιολόγηση (σ.σ. η οποία συνδέεται με πακέτο "δόσεων" και τις αποφάσεις για πλεονάσματα).

Τα ελληνικά αιτήματα για χαμηλότερα πλεονάσματα

Η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη κάνει γνωστή την πρόθεσή της να θέσει επί τάπητος το ζήτημα της μεταφοράς υπερπλεονασμάτων από έτος σε έτος (ούτως ώστε δημιουργηθεί μεγαλύτερος δημοσιονομικός χώρος), αλλά και το ζήτημα της αλλαγής χρήσης των κερδών ομολόγων διεκδικώντας έως 4,5 δισ ευρώ επιπλέον χρηματοδότηση για συμφωνημένες επενδύσεις. Το πρώτο ζήτημα επιθυμεί να τεθεί σε τεχνοκρατικό επίπεδο με μία αλλαγή ορισμού του τρόπου υπολογισμού των πλεονασμάτων σε όρους μνημονίου (σ.σ. ήδη υπάρχουν αλλαγές για προσφυγικές δαπάνες και άλλες παραμέτρους).

Το δεύτερο ζήτημα της αλλαγής χρήσης κερδών ομολόγων έχει ήδη ξεκαθαριστεί από τους θεσμούς ότι θα συζητηθεί σε πολιτικό επίπεδο τον Ιούνιο. Περνά μέσα από διασφαλίσεις που θα πρέπει να δώσει άμεσα η Αθήνα για το κατά πόσο μπορεί να εξασφαλίσει την επιτάχυνση του ΕΣΠΑ αλλά και την διοχέτευση του εν λόγω επιπλέον ποσού σε επενδύσεις οποίες θα έχουν πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα.

Οι σημερινές επαφές στην Αθήνα

Έχει προγραμματιστεί για σήμερα ένας συνολικός γύρος επαφών με συντονιστή τον Υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα που θα θέσει και τα ελληνικά αιτήματα περί πλεονασμάτων. Θα γίνει συνολικός απολογισμός των συζητήσεων που προηγήθηκαν σε τεχνικό επίπεδο αλλά και των ανοιχτών πεδίων προς συζήτηση.

Επί τάπητος θα τεθούν τα μεγάλα δημοσιονομικά θέματα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2020 και των ενδεχόμενων "κινδύνων" τους οποίους ενέχει σύμφωνα με τη θέση των Θεσμών, του ζητήματος της απομείωσης των κρατικών οφειλών προς ιδιώτες, αλλά και των κρατικών εγγυήσεων προς το τραπεζικό σύστημα (ένα θέμα το οποίο απασχολεί ιδιαιτέρως τους θεσμούς). Τα εν λόγω ζητήματα θα συζητηθούν παρουσία του επικεφαλής του ΣΟΕ Μιχάλη Αργυρού (σ.σ. που εκπροσωπεί τη χώρα στο EWG, αλλά και του υφυπουργού αρμόδιου για θέματα Γενικού Λογιστηρίου Θοδωρή Σκυλακάκη.

Η ανάπτυξη και η βιωσιμότητα χρέους

Το πιο σημαντικό ίσως σημαντικό θέμα από ελληνικής πλευράς (σ.σ. το οποίο αναδείχτηκε από τον επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ), είναι η πεποίθηση των Θεσμών ότι τελικά ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2020 μπορεί να είναι υψηλότερος από αυτόν που υπολογιζόταν 2 μήνες πριν. Η Ελληνική πλευρά έχει ήδη παρουσιάσει στα κλιμάκια των Θεσμών στοιχεία που αποδεικνύουν τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος και τις μεγαλύτερες αντοχές της οικονομίας έναντι της διεθνούς επιβράδυνσης. Αλλά και στοιχεία που δείχνουν τη δραστική βελτίωση των όρων δανεισμού. Αμφότερα αποτελούν το "όχημα" για μία καλύτερη άσκηση βιωσιμότητας χρέους (σ.σ. η οποία θα οδηγήσει σε χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα). Η κυβέρνηση επιθυμεί κι αυτές οι αποφάσεις να ληφθούν εντός του πρώτου εξαμήνου, δηλαδή στη Σύνοδο του Eurogroup του Ιουνίου.

Την Πέμπτη επί τάπητος τράπεζες - ενέργεια

Πέρα από το δημοσιονομικό πεδίο, οι θεσμοί αναμένεται να θέσουν επί τάπητος ένα προς ένα τα προαπαιτούμενα της αξιολόγησης. Τα δύο κορυφαία ζητήματα των τραπεζών αλλά και της αγοράς ενέργειας σύμφωνα με την μέχρι στιγμής ατζέντα επαφών έχει προγραμματιστεί να συζητηθούν αναλυτικά αύριο Πέμπτη.

Ωστόσο, στο τραπέζι θα τεθεί επίσης το θέμα του ΕΝΦΙΑ και των νέων αντικειμενικών αξιών, αλλά και το ζήτημα της στελέχωσης της ΑΑΔΕ που αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα. Επίσης θα συζητηθεί το θέμα των αποφάσεων του ΣτΕ και του δυνητικού δημοσιονομικού τους κόστους σε συνδυασμό με το νέο ασφαλιστικό που προωθεί προς δημόσια διαβούλευση η κυβέρνηση.

Σημαντικό πεδίο θεωρείται αυτό των ιδιωτικοποιήσεων (με έμφαση στις εκκρεμείς διαδικασίες για το Ελληνικό, τη ΔΕΠΑ, το Ελευθέριος Βενιζέλος και την Εγνατία οδό), αλλά και της απελευθέρωσης των αγορών της πορείας του Κτηματολογίου, της αδειοδότησης επενδύσεων, του εργασιακού και των παρεμβάσεων στη δημόσια διοίκηση (με έμφαση στη στελέχωση και στο μισθολογικό κόστος του δημοσίου).