Ο Γεώργιος Ξενουδάκης και η Επανάσταση του 1841 των αδερφών Χαιρέτη

Με αφορμή την ανάρτηση με τίτλο «Αυτές οι καρδιές δεν βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο»

Ειλικρινά χαροποιήθηκα από την ανάρτηση στην ιστοσελίδα σας (Ιστορία, 22-2-2020) με τον λίαν συγκινητικό τίτλο: : «Αυτές οι καρδιές δεν βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο».

Ας μου επιτραπεί παρακαλώ να υπενθυμίσω αυτά που, μεταξύ των άλλων, μας είπε ο Μεγάτιμος Ήρωας και Ευεργέτης των Σφακίων αλλά και όλης της Κρήτης και της υπόδουλης, τότε, Ελλάδας, ο Γεώργιος Ξενουδάκης, αγορεύοντας από του Βήματος της Βουλής των Ελλήνων, το έτος 1885:

1.«..Η Κρήτη δούλη δεν ησυχάζειν, φονεύεται αλλά δεν αποθνήσκει. Ευκολότερον να ισοπεδωθεί η Ιερά Ίδη και τα Λευκά Όρη, παρά να δεχθή άλλο πολίτευμα εκτός της μετά της Ελλάδος ενώσεως..»

2. «..Κατά το 1841, ότε ηυτύχησα ν΄αποσπασθώ εκ των μαθημάτων μου υπό των τότε διενεργησάντων την επανάσταση και ν΄αποσταλώ ως γραμματεύς των ορεινών Σφακιωτών, είδον τον στόλαρχον Άγγλο Στιούαρτ με τρία τρίκροτα.. ».

3.«.. Επειδή μετά την επιψήφισιν του Ελληνικού Συντάγματος του 1843, πρώτη φορά, δυνάμει του ψηφίσματος της Εθνικής Συνελεύσεως, εισέρχεται εις το Ελληνικόν Κοινοβούλιον βουλευτής μεταναστών, εκπροσωπών την Ιδέαν και τους πόθους των συναγωνισθεισών δούλων επαρχιών, δημοσιεύω εκ των πολλών εγγράφων τινά αφορώντα εις την σπουδαιότητα του δικαιώματος της αντιπροσωπείας της Κρήτης εν τη Ελληνική Βουλή, ήτοι….. Δεν ειργάσθην λοιπόν δι΄εμαυτόν, αλλά δια την Κρήτη και την Ελευθέρα Ελλάδα, καταβαλών κόπους προς σύστασιν του Δήμου Αδάμαντος και την εξ αυτού εκλογήν βουλευτού Κρητών… »

σ.σ.: Υπενθυμίζω ότι ο προαναφερόμενος πρώτος Κρης Βουλευτής στη Βουλή των Ελλήνων, ήτο ο εν λόγω αείμνηστος Γεώργιος Ξενουδάκης, ο οποίος εκτός των πολλών άλλων προσφορών του προς την Πατρίδα, κυρίως την Κρήτη, εφρόντισε:

α) Για την ίδρυση και λειτουργία Σχολείων στα Σφακιά :Όσο ζούσε ο Γεώργιος Ξενουδάκης, κτίστηκε με δικά του έξοδα ένα Δημοτικό Σχολείο στη γενέτειρά του την Ίμβρο Σφακίων, ενώ από το Κληροδότημά του εκτίστηκαν και λειτούργησαν, με έξοδα του Κληροδοτήματος, 13 Δημοτικά Σχολεία, Γυμνάσιο –Λύκειο με οικοτροφείο στα Σφακιά και επίσης ένας Ιερός Ναός στη γενέτειρά του την Ίμβρο Σφακιών. Επίσης με μέριμνά του έγινε και Δημοτικό Σχολείο στον Αδάμαντα Μήλου για τα εκεί Σφακιανόπουλα. Σημειωτέον ότι ακόμα και σήμερα το Κληροδότημα Γεωργίου Ξενουδάκη παραμένει ενεργό και βοηθά οικονομικώς μαθητές και φοιτητές της επαρχίας Σφακίων.

(Αλήθεια ξέρουμε πολλούς με τέτοια προσφορά; Απλά ερωτώ;…)

β). Το 1883 να περιοδεύσει για δύο μήνες με δικά του έξοδα, στην Ευρώπη για να επηρεάσει τους τρανούς της Εποχής (συμπεριλαμβανομένου και του Αυτοκράτορα της Ρωσίας) και την Ευρωπαϊκή κοινή γνώμη για το Κρητικό Ζήτημα.

Αυτά όλα είναι τόσο ασήμαντα για να αγνοούνται στα βιβλία Ιστορίας που διδάσκονται σήμερα στα Δημοτικά Σχολεία, στα Γυμνάσια, Λύκεια αλλά και τα Ελληνικά Πανεπιστήμια; Μήπως ο πρωτοεμφανιζόμενος στις Ιστοσελίδες της Ελλάδος, κυρίως όμως της Κρήτης, «ασήμαντος» Γεώργιος Ξενουδάκης ενοχλεί τη ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ και τους άλλους, καταξιωμένους καθ’ όλα Αγωνιστές μας, μεταγενέστερους του Δασκάλου Γεωργίου Ξενουδάκη (άρα γνωρίζοντες τα κηρύγματά του), που για δικούς τους λόγους δεν θέλησαν να το ομολογήσουν με ένα απλό ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ;… Με συνέπεια σήμερα να ευγνωμονούμε, τους μαθητές κατ’ ουσίαν του Γεωργίου Ξενουδάκη, με αγάλματα, λεωφόρους και πλατείες σε όλη την Ελλάδα, ωσάν αυτοί να εμπνεύστηκαν και οραματίστηκαν τα όσα διδάχθηκαν από εκείνον; Απλά ερωτώ….

4. Μας λέγει ακόμη ο Μεγάτιμος, ανιδιοτελής, αδαμάντινος και γνήσιος πατριώτης Γεώργιος Ξενουδάκης, με ταπεινότητα και σεμνότητα:

• «….Ιστοριογράφοι και πολιτικοί της ελευθέρας Ελλάδος (!) νοθεύοντες την ιστορία κηλιδώνετε την Ελλάδα…..».

• «….Η Κρήτη ουδέν έχει , εάν μη έχει την Ένωσή της μετά της ελευθέρας Ελλάδος…..».

• «..Μη άρα νομίζει η Ελλάς, ότι οι Κρήτες συχνά επαναστατούντες δεν έχουσι στοργήν, βλέποντες τας γυναίκας και τα τέκνα των σφαγιαζόμενα, εκπατριζόμενα, γυμνητεύοντα αποθνήσκοντα της πείνης; Μη άρα υποθέτουν οι και δια των αγώνων της Κρήτης ελευθερωθέντες Έλληνες , ότι οι Κρήτες δεν είχον οικίες, αγρούς, περιουσίαν, δεν ήταν τέλος οικοκυραίοι; Αυτοί ,τους οποίους είδομεν και βλέπομεν ακόμη εν Ελλάδι, είχον τα μέσα να ζώσιν, ως έχουν να ζώσιν οι καλώς αποκαταστημένοι οικοκυραίοι της Ελλάδος. Αλλά δια την ελευθερίαν και την ένωσιν έπαθαν ό,τι έπαθαν…. »

• «…Μη λοιπόν από την άπληστον πολιτική της Ευρώπης περιμένετε, μη ματαιοπονείτε εις ευμετάβλητους οργανισμούς, ους από 60 έτη δεν κατορθώσατε να στερεώσετε, αλλά από την αυταπάρνησιν και την γενναιότητα…».

Αυτές είναι πολύ ολίγες από τις ρήσεις που μας άφησε, ως ιερή παρακαταθήκη, ο αείμνηστος Ήρωας μας Γ. Ξενουδάκης.

Από τις παρακάτω αναφερόμενες πηγές, πληροφορούμεθα επίσης σχετικά με τη δράση του Μέγα Ευεργέτη των Σφακίων στην Επανάσταση των αδερφών Χαιρέτη :

α.) Όπως πληροφορούμεθα από το ημερολόγιο του Χαιρέτη, το 1841 ο Γεώργιος Ξενουδάκης διακόπτει τα μαθήματά του στη Νομική Αθηνών, για να ανταποκριθεί στο κάλεσμα της Πατρίδος-Κρήτης. Φεύγει μέσω Λαυρίου Αθηνών, πηγαίνει στην Ερμούπολη Σύρου και από εκεί ήλθε στην Κρήτη, μαζί με τον επιστήθιο φίλο του Αλεξανδρο Κουμουνδούρο- τ. πρωθυπουργό της Ελλάδος: για να συμμετάσχουν στην

Επανάσταση των αδερφών Χαιρέτη.

β). Όπως μας περιγράφει σχετικά ο Ξενοφών Αναστασιάδης (ψευδώνυμο του Ιωάννη Γ. Γεννάδιου) στο βιβλίο του: «ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΕΝΝΑΔΙΟΥ, ΒΙΟΣ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ» εκδοτική εταιρεία «LA BELLES LETTRES-Παρίσι» στις σελίδες 132-135, ο Μέγας του Γένους Διδάσκαλος, Γεώργιος Γεννάδιος, έτρεφε ιδιαίτερη στοργή και αγάπη, προς τον μαθητή του Γεώργιο Ξενουδάκη :

«…Περί του άρτι μεταστάντος Γεωργίου Ξενουδάκη, πολλά ηδύνατο τις να ειπή και δίκαιον είναι να επαινεθή η φλογερά φιλοπατρία του ανδρός και η θρησκευτική λατρεία προς την πολύπαθη ηρωίδα Κρήτη. Άυτος διηγείται τα του βίου του και τα κατά τας πολλάς επαναστάσεις της Κρήτης, άτινα εγνώριζεν ακριβώς. Κατά τους, παρά τον Ιλισσόν περιπάτους του, μετά φίλων ενετρύφα διηγούμενος ταύτα επί ώρας πολλάς… Ιδίως έχαιρε διηγούμενος πώς νεώτατος ων, ώρμησεν εις την επανάστασιν του 1841. Το άκουσμα της επαναστάσεως είχε συνταράξει τότε τας Αθήνας. Μια των ημερών παρεκάθητο μετά του αείμνηστου Κουμουνδούρου εις την παράδοσιν του Γεωργίου Γεννάδιου, του εκτάκτου εκείνου και σχεδόν μυθώδους Διδασκάλου, στρατιώτου, παιδαγωγού, ήρωος, ευεργέτου, Πατρός της Πατρίδος. Ως διηγείτο ο Ξενουδάκης, αι παραδόσεις εκείναι ήσαν τι όλως έκτακτον υπερβαίνον την ανθρώπινην αντίληψιν. Μαθηταί, ιερείς, ιεράρχαι, πολίται πάσης τάξεως, αγωνισταί, πολιτικοι , στρατηγοί, φουστανελοφόροι, συνωθούντο εν θρησκευτική σιγή. Ο Γεώργιος Γεννάδιος αναλύων τους Έλληνας συγγραφείς εξηγείτο την έννοια ,..…… Ο μακαρίτης Ξενουδάκης, ότε μας διηγήθη τα κατά την παράδοσιν εκείνην εις τίνα περίπατον παρά τον Ιλισσόν, έστη βαθέως συγκεκινημένος και σχεδόν κατακυριευμένος υπό της αναμνήσεως. Λεληθότως έλαβε τη στάση του Γεννάδιου, και μας δηγήθη περίπου τι είπεν εκείνος. Ο Γεννάδιος ανέπτυξε τι εστί Πατρίς και θυσία υπέρ Πατρίδος. Ανέπτυξε τα Περσικά, έφθασε εις τα του Ιερού Αγώνος, το Δραγατσάνι, ούτινος υπήρξεν ο ιεροφάντης, το Μεσολόγγι, τα Ψαρά, τα του Ιβραήμ και τελευταίον τα Κρητικά. « Έλληνες, βοηθήσατέ με, φωνάζει σήμερον η Κρήτη (εβροντοφώνησεν ο Γεννάδιος) εκεί εις το Φάληρον, έστειλεν η Κρήτη τα τέκνα της να θυσιασθώσιν υπέρ υμών!»Διηγήθη τους αγώνας των Κρητών, το καθήκον των Ελλήνων να δράμωσιν εις βοήθειαν αυτών.

Ιερά φρίκη κατέλαβε πάντας. Ο Τσαβέλας εκάθητο πλησίον εμού και του Κουμουνδούρου, η κόμη του και οι μύστακες ηνώρθωθησαν ως ζωντανοί. Ετελείωσεν η παράδοσις. Εις την Κρήτην , ελέγομεν όλοι, άνευ θορύβου αλλ’ αποφασισμένοι. Εγώ και ο Κουμουνδούρος, ο Βυβιλάκης και άλλοι (ων τα ονόματα ανέφερεν ο Ξενουδάκης) επήγαμεν και εζητήσαμεν την ευχήν του Γεννάδιου, ον εύρομεν περιστοιχισμένον υπό πολλών διδασκάλων, αρχιερέων, στρατηγών, εν οις και ο Τσαβέλας. Επήνεσε την αφοσίωσιν ημών, μας ενθουσίασε, μας ηυχήθη, μας ησπάσθη δακρυρροών. Πάντες έκλαιον. Ησπασθημεν την χείρα του και ανεχωρήσαμεν. Πρίν ή εξέλθωμεν του Γυμνασίου φθάνει ο επιστάσης και μας λέγει να επανέλθωμεν μετά μίαν ώραν. Μας ήθελεν ο Γεννάδιος. Μετά μία ώραν επήγαμεν πάλιν ο Κουμουνδούρος και εγώ. Ο Γεννάδιος πάλιν μας εσυμβούλευσε, μας ηυχήθη και μας ησπάσθη. Ότε εφιλήσαμεν την χείρα του, μας άφηκε δέμα. Αναχωρήσαντες το ηνοίξαμεν και εύρομεν χιλίας δραχμάς! Φίλε μου (έλεγεν

ιστάμενος πάντοτε ως εν εκστάσει ο Ξενουδάκης), έρχονται στιγμαί καθ’ ας νομίζω ότι ηχούν εδώ (και έδειξε το στήθος του )οι λόγοι του Γεννάδιου. Σεις οι νεώτεροι είσθε δυστυχείς διότι δεν εμυήθητε την άρετήν εκείνην και φιλοπατρίαν. Επήγα εις Κρήτην , εκινδύνευσα, επανήλθον. Είδον πολλά, αλλά πάντοτε ημείς της γενεάς εκείνης, πολικό αστέρα αρετής και φιλοπατρίας είχομεν την αρετήν και φιλοπατρίαν του Γενναδίου…»

Εν τέλει, όταν προσωπικότητες όπως ο Γεώργιος Γεννάδιος, ο Χαιρέτης και πάμπολλοι άλλοι, εκφράζονται όπως περιγράφει ο γράφων το παρόν σχόλιό του, ας αναλογισθούν οι αρθρογράφοι, ιστοριογράφοι και όλοι οι άλλοι τι πρέπει και τι αρμόζει να γνωρίζουμε οι Νεοέλληνες - Ορεινοί και Πεδινοί, Ορεινοί και Καμπίτες- . Διότι διορισμένος από την Εθνοσυνέλευση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 ο Γεώργιος Ξενουδάκης ως γραμματέας των Ορεινών Σφακιωτών, δεν ήταν γραμματέας των άξιων ποιμένων (βοσκών) της Σφακιανής Μαδάρας αλλά του λίαν προοδευτικού Αντιμοναρχικού Ρεύματος, που είχε διαμορφωθεί εκείνη την εποχή στα Σφακιά κατά το πρότυπο των αντιμοναρχικών Ορεινών Γάλλων του 17ου αιώνα: αφού ως γνωστό ο Γεώργιος Ξενουδάκης ανατράφηκε, κυριολεκτικά, από τον Γάλλο Διπλωμάτη Mercier, που τον αγόρασε στο σκλαβοπάζαρο της Αιγύπτου, και ο οποίος του δίδαξε την Γαλλική γλώσσα και παιδεία, τα κηρύγματα της Γαλλικής Επανάστασης, το Διαφωτισμό…..

Νίκος Γ. Νταμπακάκης,

Ιστοριοδίφης της Ζωής και του Έργου του Γεωργίου Ξενουδάκη.

Γίνε ο ρεπόρτερ του CRETALIVE

ΣΤΕΙΛΕ ΤΗΝ ΕΙΔΗΣΗ