Την προηγούμενη φορά περιγράψαμε τρεις σημαντικές κρήνες της Γέρας, που έχουν πια χαθεί! Σήμερα θα μιλήσουμε για άλλες επτά!

4. Στο δρόμο τον παραλιακό, πριν το Νταμπακαριό (Χαλατσές) υπήρχε στον τοίχο, μια μικρή κρήνη, που την πήρε ο δρόμος! Μακρόστενη, είχε ωραία μαρμάρινη γούρνα και σε πλάκα έγραφε: ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΜΑΡΙΓΟΥΣ ΠΑΝ. ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΊΟΥ 1939.¹
5. Λίγο πιο πέρα, στο δρόμο προς Αγία Αναστασία, στον παλιό τοίχο, με «κορνίζα από τούβλα», υπήρχε μια υπέροχη μαρμάρινη κρήνη, από λευκωπό-γκρι μάρμαρο, με τόξο, γούρνα και στην εκροή λεοντοκεφαλή!²
6. Η πασίγνωστη βρύση του Περάματος, έργο του Γαβαλά, που φέρνει το νερό από τα 75 μέτρα, ήταν απλή, λιτή και τώρα σύνθετη και «αλλοπρόσαλλη»! Έγραφε: ΔΑΠΑΝΗ ΜΑΡΙΑΣ Δ ΓΑΒΑΛΑ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΣΥΖΥΓΟΥ ΑΥΤΗΣ³

7.Στον Σκόπελο, στον τοίχο ενός σπιτιού, υπήρχε μεγάλη, σχεδόν κατεστραμμένη κρήνη με τόξο και κυματοειδή θυρίδα! Ευτυχώς κάποιος έσωσε την επιγραφή της σε λευκό μάρμαρο: ΔΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΙ ΔΑΠΑΝΗΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΑΙ ΚΟΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΟΥ Χ: ΓΛΗΓΟΡΗ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΠΡΙΝΟΒΟΛΟ 1809 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 15. Η παράξενη αφιέρωση αναφέρει ελαιόφυτο λόφο, τον Πρινόβολο (Περνόβολος), που ίσως είχε κτήμα!⁴

8. 8. Στον Σκόπελο, στην είσοδο από τον Μεσαγρό, με φόντο Τούρκικα σπίτια, υπήρχε στον αυλότοιχο «οικοπέδου» η Βρύση, καλοφτιαγμένη στον καιρό της, από καφετιά μαλακόπετρα (Ιγκνιβρίτη της περιοχής), και πελεκημένη την επιγραφή κάτω από το τόξο της!
9. Στον Μπαχτσέ της Πατρικούς, με την πανάρχαια ιστορία, τα νερά γύριζαν τον νερόμυλο του 1850 και έτρεχαν σε κρήνη που λεηλατήθηκε (λένε για εκροή λεοντοκεφαλή) κάτω από τον πλάτανο του τσιφλικιού! Πιο επάνω λειτουργούσε λουτρός!
10. Ψηλά στο οροπέδιο του Καριώνα, στο εσωτερικό, κάτω από πλατάνια, υπήρχε ένα «καφενείο» μέσα σε ένα από αυτά, του Στρατή Τοπάλη, όπου σταματούσαν αυτοί που έρχονταν από το Μεγαλοχώρι, μέσω του Σεδούντα και κατέβαιναν στο Πέραμα, να περάσουν απέναντι! Εκεί υπήρχε η αστείρευτη πηγή που έστελνε το νερό σε κρήνη, το Κουρνέλλι! Τώρα υπάρχει βρύση του Δασαρχείου και η μεγάλη πυρκαγιά, πριν χρόνια, δεν πείραξε τον τόπο!⁵

¹ Εκεί υπήρχε παραλιακό καφενεδάκι, που το κτίσμα του έχει ανακαινιστεί! («Βρύσες», σελ. 93)

² «Βρύσες», σελ. 109

³ Στη φωτογραφία του 1967 φαίνονται οι τενεκέδες με το λάδι της ΕΣΕΜ!

⁴ «Βρύσες», σελ. 85

⁵ «Στα Χνάρια τα Παλιά», σελ. 64

και προς Αγία Αναστασία

Η Βρύση του λιμανιού και ο κατασκευαστής της

Η Βρύση…

και η επιγραφή της (Κ. Σάνδηλος)

Η βρύση στα Τούρκικα του Σκοπέλου…

και η άλλη στον «Μπαχτσέ της Πατρικούς»

Το Περίφημο Κουρνέλλι το 1982