Σκηνικό για την διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών μαζί με τις Ευρωεκλογές, δηλαδή τον Μάη του 2019 επεξεργάστηκε η κυβέρνηση και με τροπολογία που ήρθε κυριολεκτικά στο παραπέντε από 16 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ για την πρώτη εφαρμογή του «Κλεισθένη» και έγινε δεκτή από τον Υπουργό Εσωτερικών, ορίστηκε ουσιαστικά ο τόπος, ο τρόπος και ολίγα από τα… δεδομένα της μεγάλης «μάχης» που πρόκειται να δοθεί (κυρίως) με τη ΝΔ. Ουσιαστικά η επίσπευση των εκλογών για τον Μάη (και όχι τον Σεπτέμβρη όπως είχαν αρχικά οριστεί από το σχετικό νομοσχέδιο) για να συμπέσουν με τις Ευρωεκλογές, δίνει δικαίως τροφή στα σενάρια που θέλουν την κυβέρνηση να έχει αποφασίσει να διεξάγει εν μέσω πολλών… καλπών, την κυριότερη «μάχη» που έχει αν δώσει: εκείνη των εθνικών εκλογών που όλα δείχνουν πως η κυβέρνηση (εάν δε συμβεί κάτι το… ανατρεπτικό νωρίτερα) θα αποφασίσει να τις προκηρύξει και αυτές για τον Μάη. Σε περίπτωση δε που αποφασιστεί και αυτό, στη Λέσβο τον Μάιο του 2019 θα κληθούν οι πολίτες της να ψηφίσουν σε πέντε(!) κάλπες μέσα σε δύο Κυριακές! Για τις εθνικές, ευρωεκλογές, τις δημοτικές, τις περιφερειακές και για εκείνες των… τοπικών κοινοτήτων, που θα ψηφίζουν σε διαφορετική κάλπη!  

Όπως αναφέρεται στην αρχική -πρώτη- τροπολογία, «προτείνεται κατ' εξαίρεση και για πρώτη εφαρμογή του σχεδίου νόμου (Κλεισθένης) η διενέργεια των αμέσως επόμενων δημοτικών και περιφερειακών εκλογών στον προβλεπόμενο με το υφιστάμενο νομοθετικό χρόνο, δηλαδή την προηγούμενη Κυριακή από την ημέρα διενέργειας ψηφοφορίας για την επιλογή των αντιπροσώπων της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του έτους 2019 και η εγκατάσταση των νέων δημοτικών και περιφερειακών αρχών να γίνει την 1η Σεπτεμβρίου του 2019 και να λήγει την 31η Δεκεμβρίου του 2023».

Η ανάγκη επιβίωσης της απλής αναλογικής

Στην αιτιολογική έκθεση υποστηρίζεται ότι με τις διατάξεις του σχεδίου νόμου «διαμορφώνονται όροι δημοκρατικότερης συγκρότησης και λειτουργίας των αυτοδιοικητικών θεσμών και αναλογικότερης εκπροσώπησης του εκλογικού σώματος, των αυτοδιοικητικών δυνάμεων και των τοπικών κοινωνιών στους οργανισμούς και των δύο βαθμών αυτοδιοίκησης, ενώ παράλληλα διευρύνεται η συμμετοχή και ο κοινωνικός έλεγχος σε όλα τα επίπεδα της οργάνωσης και της λειτουργίας τους». Και στο πλαίσιο αυτό λοιπόν και σε ότι αφορά την εκλογή των δημοτικών και περιφερειακών αρχών προτείνεται, μεταξύ άλλων, η καθιέρωση του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής, η επαναφορά της δημοτικής - περιφερειακής περιόδου στα τέσσερα (4) έτη, η αποσύνδεση της εκλογής των δημοτικών - περιφερειακών αρχών από την ημέρα διενέργειας της ψηφοφορίας για την εκλογή των Ελλήνων μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κλπ.

Την τροπολογία τώρα την έκανε αργά το απόγευμα δεκτή ο Υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης και προβλέπει τη διεξαγωγή των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών την ίδια μέρα με τις ευρωεκλογές. Αν και νωρίτερα οι 16 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ζήτησαν τη διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών την ίδια ημέρα με τη διεξαγωγή των Ευρωεκλογών και όχι μια εβδομάδα νωρίτερα, όπως ανέφεραν στην πρώτη τους τροπολογία. Πέραν του χρόνου όμως που θα γίνουν οι εκλογές, βάσει της τροπολογίας η εγκατάσταση των νέων αρχών θα γίνει την 1η Σεπτεμβρίου 2019 και η θητεία τους λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2023 και λογίζεται πλήρης για όλες τις συνέπειες.

Επιχείρηση… αποκομματικοποίησης των εκλογών

Τι σημαίνουν τώρα αυτές οι εξελίξεις που δρομολογούν οι κυβερνώντες μέσω αυτής της τροπολογίας;

 Πρώτον ότι στον ΣΥΡΙΖΑ έχουν μελετήσει με ιδιαίτερη σπουδή τον τρόπο που θα δώσουν την μεγάλη τους αναμέτρηση στις εθνικές εκλογές. Με την εμπλοκή πολλών… παράλληλων και ταυτόχρονων καλπών να μπερδεύουν αναμφίβολα και τους ψηφοφόρους, αλλά και τους… πολιτευόμενους. Ειδικά εκείνους των αυτοδιοικητικών εκλογών που δύσκολα θα αποφύγουν τα σκληρά «παζάρια» κατά τις ταυτόχρονες προεκλογικές περιόδους των εθνικών, των δημοτικών, των περιφερειακών εκλογών και των ευρωεκλογών.

 Δεύτερον, ο ΣΥΡΙΖΑ, στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, δεδομένου ότι έχει ελάχιστες δυνάμεις στην Αυτοδιοίκηση, αναμένεται να «παίξει» το παιχνίδι των συμμαχιών με υποψήφιους της κεντροαριστεράς προκειμένου, εκτός των άλλων, να μειώσει και τις πιθανές «διαρροές» προς το Κίνημα Αλλαγής σε επίπεδο εθνικών εκλογών.

Τρίτον, είναι μάλλον αναπόφευκτο οι αιρετοί της αυτοδιοίκησης τόσο από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ που έχει πανθομολογούμενα τεράστια δυναμική σε δήμους και περιφέρειες, αλλά και εκείνοι της ΝΔ να… απορροφηθούν σε μεγάλο βαθμό με τις δικές τους εκλογές, αφήνοντας λίγο πιο πίσω τις εθνικές. Εξάλλου η απλή αναλογική, απαιτεί μπόλικη σκέψη στις συνεργασίες και στις στρατηγικές και γενικά πολλή δουλειά για να αφήσει πολύ χώρο και χρόνο για όλες τις άλλες εκλογές. Για να μην σκεφτούμε το πώς η «απλή αναλογική» μπορεί και στο δεύτερο γύρο να «μπλοκάρει» τις ανοιχτές «δηλώσεις» υποστήριξης προς τα μεγάλα κόμματα για να μη χαλάσουν οι «συνεργασίες» με άλλους υποψηφίους, από άλλους χώρους και κόμματα.

 Ένα τέταρτο βέβαια που θα μπορούσε να γραφτεί ως συμπέρασμα, είναι και το ότι η επίσπευση των αυτοδιοικητικών εκλογών, «κλειδώνει» και την ίδια την εφαρμογή της απλής αναλογικής. Γιατί -βάσει και της σχετικής δέσμευσης του προέδρου της ΝΔ Κυριάκου Μητσοτάκη- εάν εκλεγόταν εκείνος πρωθυπουργός πριν την ημερομηνία διεξαγωγής των αυτοδιοικητικών, θα προχωρούσε στην αναστολή της εφαρμογής του νέου αυτού εκλογικού συστήματος…