Ντόπινγκ: Το βαθύ ρήγμα στις σχέσεις WADA - Ρωσίας

Καλά κρατεί το πολύκροτο... σίριαλ του 4ετούς αποκλεισμού των αθλητών και αθλητριών της Ρωσίας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Αντί-Ντόπινγκ. Το «ΦΩΣ» αναλύει το «καυτό» θέμα του ντόπινγκ, με αφορμή την περίπτωση της Ρωσίας.

Ντόπινγκ: Το βαθύ ρήγμα στις σχέσεις WADA - Ρωσίας

Η ομόφωνη απόφαση της εκτελεστικής επιτροπής της WADA (World Anti Doping Agency) να εγκρίνει την πρόταση της ανεξάρτητης επιτροπής ελέγχου συμμόρφωσης (CRC), με την οποία ο ρωσικός οργανισμός αντι-ντόπινγκ (RUSADA) είναι μη συμμορφούμενος με τον παγκόσμιο κώδικα αντι-ντόπινγκ (Code) για περίοδο τεσσάρων ετών, αποτελεί άλλον έναν κρίκο στην αλυσίδα της κόντρας που έχει ξεσπάσει στον παγκόσμιο αθλητισμό με επίκεντρο τη Ρωσία.

Πολλοί ισχυρίζονται, δημόσια μάλιστα, πως η WADA δρα με βάση κατευθυντήριες γραμμές από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Μεγάλη Βρετανία ως προς τις κυρώσεις που επιβάλλονται στη Ρωσία.

Ο σερ Γκρεγκ Ρίντι, πρόεδρος της WADA, δήλωσε πως «πρόκειται για μια ισχυρή απόφαση… απέναντι στις παραβάσεις των όρων επανένταξης από τη RUSADA, προστατεύοντας παράλληλα τα δικαιώματα των Ρώσων αθλητών που μπορούν να αποδείξουν ότι δεν συμμετείχαν και δεν επωφελήθηκαν από αυτές τις δόλιες πράξεις».

Η αντιπρόεδρος της WADA, Λίντα Χέλελαντ, από τη Νορβηγία μίλησε με ακόμα πιο σκληρή γλώσσα για το σκάνδαλο ντόπινγκ στη Ρωσία: «Δεν είμαι χαρούμενη με την απόφαση, αλλά μέχρι εδώ μπορούσαμε να πάμε. Είναι το μεγαλύτερο σκάνδαλο στον αθλητισμό που έχει γνωρίσει ο κόσμος. Περιμένω από τους Ρώσους να παραδεχθούν το λάθος τους και να απολογηθούν για όλο τον πόνο που έχουν προκαλέσει σε αθλητές και φιλάθλους».

Στον στίβο είναι κάτι που εφαρμόζεται καιρό να αγωνίζονται αθλητές από τη Ρωσία ως ανεξάρτητοι, ενώ συνολικά στους τελευταίους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες (Πιονγκτσάνγκ, Νότια Κορέα) υπήρξαν 168 Ρώσοι ως ανεξάρτητοι.

Ενδεχομένως όλα όσα διαδραματίζονται στην παγκόσμια αθλητική σκηνή να είναι μέρος μιας δεύτερης έκδοσης… Ψυχρού Πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, αλλά πλέον υπάρχουν και άλλοι «παίκτες». Η Ρωσία δικαίως βρίσκεται στο σημάδι τα τελευταία χρόνια και τα κρούσματα διαδέχονται το ένα το άλλο στον στίβο (και όχι μόνο), όπου ουκ ολίγες φορές έχει φρεναριστεί σε μεγάλες διοργανώσεις λόγω ντόπινγκ.

Από την άλλη πλευρά υπάρχουν και κάποια δεδομένα που διαμορφώνουν μια κατάσταση. Από το 2014 πρόεδρος στη WADA είναι ο Ρίντι και πρόεδρος της World Athletics (IAAF) από το 2015 ο Σεμπάστιαν Κόου. Δύο καίρια πόστα εξουσίας πέρασαν σε χέρια Βρετανών, οι οποίοι σε πολλά αθλήματα αιχμής και οργανισμούς για αρκετά χρόνια ήταν εκτός παιχνιδιού, όμως πλέον έχουν τη δυνατότητα να ελέγχουν καταστάσεις και να επηρεάζουν με τις αποφάσεις τους.

Τα 7 σημεία της απόφασης της WADA

1. Οι υπάλληλοι - εκπρόσωποι της ρωσικής κυβέρνησης δεν μπορούν να διοριστούν και δεν μπορούν να συνεδριάσουν ως μέλη των συμβουλίων ή επιτροπών ή άλλων οργάνων οποιουδήποτε υπογράφοντος κώδικα (ή των μελών του) ή ένωσης.

2. Οι υπάλληλοι - εκπρόσωποι της ρωσικής κυβέρνησης δεν μπορούν να συμμετέχουν ή να παρίστανται σε καμία από τις ακόλουθες εκδηλώσεις που διεξάγονται κατά την τετραετία:
α) τους Ολυμπιακούς Αγώνες Νεότητας (καλοκαίρι και χειμώνα)
β) τους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες (καλοκαίρι και χειμώνα)
γ) οποιαδήποτε άλλη εκδήλωση που διοργανώνεται από οργανισμό μεγάλων διοργανώσεων
δ) κάθε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που διοργανώνεται ή περιορίζεται από οποιονδήποτε που εναρμονίζεται με τον κώδικα (μαζί οι κορυφαίες διοργανώσεις).

3. Η Ρωσία δεν μπορεί να φιλοξενήσει κατά τη διάρκεια της τετραετούς περιόδου ή να υποβάλει αίτηση κατά τη διάρκειά της για το δικαίωμα να φιλοξενήσει (κατά τη διάρκεια ή μετά αυτής) οποιεσδήποτε εκδόσεις των κορυφαίων διοργανώσεων.

4. Στην περίπτωση που έχει ήδη απονεμηθεί στη Ρωσία το δικαίωμα να φιλοξενήσει ένα σημαντικό γεγονός κατά τη διάρκεια της τετραετούς περιόδου, ο υπογράφων πρέπει να αποσύρει αυτό το δικαίωμα και να εκχωρήσει εκ νέου την εκδήλωση σε άλλη χώρα, εκτός εάν αυτό είναι νομικά ή πρακτικά αδύνατο.
Επιπλέον, η Ρωσία δεν μπορεί να υποβάλει υποψηφιότητα για το δικαίωμα να φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες του 2032, ανεξάρτητα από το εάν η αίτηση πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια ή μετά την τετραετή περίοδο.

5. Η σημαία της Ρωσίας δεν μπορεί να σταθεί σε οποιαδήποτε μεγάλη διοργάνωση που διοργανώνεται κατά την τετραετία.

6. Ούτε ο πρόεδρος, ο γενικός γραμματέας, ο διευθύνων σύμβουλος ούτε κάποιο μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής / Διοικητικού Συμβουλίου της ρωσικής Ολυμπιακής Επιτροπής ή της Ρωσικής Παραολυμπιακής Επιτροπής μπορεί να συμμετέχει ή να παρίσταται σε οποιαδήποτε κορυφαία διοργάνωση που διοργανώνεται κατά την τετραετία.

7. Οι Ρώσοι αθλητές και το προσωπικό υποστήριξής τους μπορούν να συμμετέχουν μόνο σε σημαντικά γεγονότα που διοργανώνονται κατά τη διάρκεια της τετραετούς περιόδου όπου μπορούν να αποδείξουν ότι δεν εμπλέκονται με οποιονδήποτε τρόπο από τη μη συμμόρφωση με όρους που περιλαμβάνουν (χωρίς περιορισμό) ότι δεν αναφέρονται σε ενοχοποιητικές περιστάσεις στις εκθέσεις McLaren, δεν έχουν αναφερθεί θετικά ευρήματα γι’ αυτούς στη βάση δεδομένων και δεν έχουν υποβληθεί σε χειρισμούς δεδομένα σχετικά με τα δείγματά τους και ότι έχουν υποβληθεί σε επαρκείς δοκιμασίες σε ανταγωνισμό και εκτός ανταγωνισμού πριν από το συγκεκριμένο γεγονός, σύμφωνα με αυστηρούς όρους που θα καθοριστούν από τη WADA (ή το διαιτητικό δικαστήριο (CAS), εφόσον το κρίνει σκόπιμο), κατά τον μηχανισμό που προβλέπεται στο άρθρο 11.2.6 του ISCCS. Σε αυτήν την περίπτωση, ενδέχεται να μην αντιπροσωπεύουν τη Ρωσική Ομοσπονδία.

Η Ρωσία θα ασκήσει έφεση

Η Ρωσία είναι έτοιμη να ασκήσει έφεση στην απόφαση της WADA για αποκλεισμό της απ’ όλες τις κορυφαίες διεθνείς διοργανώσεις όλων των αθλημάτων. Ο ρωσικός οργανισμός αντι-ντόπινγκ (RUSADA) τόνισε πως δεν συμφωνεί με την τιμωρία που επιβλήθηκε στη χώρα από τη WADA και μέσα στις επόμενες 10-15 ημέρες θα σταλεί επιστολή στη WADA που θα ενημερώνει σχετικά για την έφεση.

«Τότε το μπαλάκι θα περάσει στα χέρια της WADA και η κατάσταση θα προχωρήσει σε ένα νόμιμο επίπεδο» επεσήμανε ο ΑλεξάντερΙβλεφ, πρόεδρος του συμβουλίου της RUSADA. Θα είναι άλλο ένα επεισόδιο στο σίριαλ…

Η αντίδραση του Πούτιν

Την περασμένη εβδομάδα ο Βλάντιμιρ Πούτιν πήρε θέση για το θέμα του αποκλεισμού της Ρωσίας από τη WADA. Ρωτήθηκε ο Ρώσος πρόεδρος για την απόφαση και απάντησε:

«Ελπίζω ότι κάθε τιμωρία για ντόπινγκ θα είναι ατομική. Δεν έχει ξαναγίνει να τιμωρείται ολόκληρη χώρα. Δεν έχει κανένα νόημα αυτή η απόφαση. Νομίζω ότι πρόκειται για μία απόφαση με πολιτικά κίνητρα» και συνέχισε: «Πρόκειται για μία άδικη και παράνομη απόφαση. Δεν μπορούν να τιμωρηθούν όλοι οι αθλητές για τα λάθη ορισμένων. Αυτή η απόφαση παραβιάζει το αθλητικό ιδεώδες».

Ο υπουργός Αθλητισμού της Ρωσίας Πάβελ Κολομπκόφ υπογράμμισε πως «σε όλα τα ερωτήματα και παρατηρήσεις, οι ειδικοί μας έδωσαν αρκετά ικανοποιητικές εξηγήσεις. Δυστυχώς, δεν ακούστηκαν (από τη WADA). Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον πιστεύω ότι η RUSADA έχει μια πολύ ισχυρή υπόθεση για να αντιμετωπίσει, είτε ολόκληρη την ετυμηγορία είτε κάποιες ερωτήσεις σχετικά με τις κυρώσεις».

Λασίτσκενε: Είναι μία ντροπή

Σφοδρή ήταν και η αντίδραση της Μαρία Λασίτσκενε, της κορυφαίας Ρωσίδας αθλήτριας στίβου, «βασίλισσας» του ύψους, που αγωνίζεται τα τελευταία χρόνια ως ανεξάρτητη λόγω της επιβολής των κυρώσεων στη χώρα της.

«Δεν είχα καμία αμφιβολία γι’ αυτό το αποτέλεσμα. Δεν πίστευα στις ιστορίες ότι όλα θα ήταν καλά. Αυτό που συνέβη σήμερα είναι μια ντροπή. Περαιτέρω σχέδια; Καταπολεμήστε τον εαυτό σας και μιλήστε. Ποτέ δεν θέλησα να αλλάξω την ιθαγένεια, δεν σχεδιάζω να το κάνω τώρα.

Θα δείξω στον τομέα ότι οι Ρώσοι αθλητές είναι ζωντανοί, ακόμη και με ουδέτερο καθεστώς. Το έχω κάνει όλα αυτά τα χρόνια. Μας ενοχλεί μόνον ότι οι αθλητές είναι μόνοι στον αγώνα τους και οι ηγέτες του αθλήματός μας όλο αυτό το διάστημα μας προστατεύουν μόνο με λόγια» σχολίασε η Λασίτσκενε.

Τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της WADA

Η WADA λίγες μέρες μετά την απόφαση για τον νέο τετραετή αποκλεισμό της Ρωσίας απ’ όλες τις παγκόσμιες διοργανώσεις όλων των αθλημάτων παρουσίασε στο Μόντρεαλ στοιχεία των ερευνών της που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

  • Το 2017 διαπιστώθηκαν 1.804 παραβιάσεις του κανονισμού για το ντόπινγκ, οι περισσότερες τα τελευταία χρόνια, με αύξηση 13% σε σχέση με το 2016 (1.595).
  • Οι 1.804 παραβιάσεις προήλθαν από 114 χώρες σε 93 αθλήματα.
  • Οι Ιταλοί αθλητές ήταν αυτοί που είχαν τα περισσότερα κρούσματα, συνολικά 171, και ακολούθησαν η Γαλλία (128) και οι Ηνωμένες Πολιτείες (103). Η Ρωσία ήταν στην 5η θέση του σχετικού πίνακα με 82 παραβιάσεις, στοιχείο που προφανώς θέλουν να χρησιμοποιήσουν οι Ρώσοι στην έφεσή τους για την πρόσφατη απόφαση, πάντοτε σε σχέση με την παρασκηνιακή διαμάχη τους με τους Αμερικανούς.
  • Παρότι τα κρούσματα το 2017 ήταν σε έξαρση, η συνολική εικόνα δείχνει πως ήταν λιγότερα από το 2013, το 2014 και το 2015. Το μπόντι μπίλντινγκ είναι το πιο «βρόμικο» σπορ με 266 παραβιάσεις και ακολουθούν ο στίβος (242) και η ποδηλασία (218).
  • Οι έλεγχοι ντόπινγκ δεν είναι το μόνο εργαλείο της WADA για την καταπολέμηση της μάστιγας. Έρευνες σε αθλητές και προπονητές έχουν αυξηθεί σημαντικά και «έδωσαν» 345 υποθέσεις παραβιάσεων το 2017, 28% περισσότερο από το 2016. Οι 1.495 παραβιάσεις εξιχνιάστηκαν μέσω των ελέγχων.

Τα non show του Κόλμαν και οι Τζαμαϊκανοί

Πρόσωπο του καλοκαιριού με αρνητικό τρόπο ήταν ο Κρίστιαν Κόλμαν, αν και αγωνίστηκε στο Παγκόσμιο της Ντόχα και κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στα 100 μέτρα. Η «Daily Mail» αποκάλυψε ότι ο Αμερικανός δεν έχει κληθεί σε απολογία για το γεγονός ότι δεν βρέθηκε προκειμένου να δώσει δείγμα σε τρεις διαφορετικές περιπτώσεις μέσα σε έναν χρόνο.

«Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι ο Κόλμαν έχει ειδοποιηθεί και χρεωθεί σύμφωνα με το πρωτόκολλο της USADA για πιθανή παραβίαση κανονισμού κατά του ντόπινγκ επειδή δεν κατάφερε να καταγράψει σωστά τις πληροφορίες του» είχε δηλώσει εκπρόσωπος του USADA στο Reuters.

Η ακρόαση του Κόλμαν που είχε οριστεί για τις 4 Σεπτεμβρίου, δεν έγινε ποτέ και η USADA τόνισε πως «ύστερα από διαβούλευση εκτιμήθηκε ότι ο Κόλμαν δεν έχει κάνει τρία non show μέσα σε διάστημα 12 μηνών και για τον λόγο αυτόν δεν θεωρείται ότι έχει παραβιάσει τους κανόνες αντι-ντόπινγκ».

Οι δικηγόροι του Κόλμαν πάτησαν σε ένα παραθυράκι του νόμου που αφορά την ημερομηνία έναρξης για το μέτρημα των παραβιάσεων σε περιπτώσεις non show. Ως ημέρα έναρξης της περιόδου του non show καθορίζεται η πρώτη του τριμήνου, δηλαδή εάν η πρώτη παράβαση γίνει στις 16 Ιανουαρίου, η χρονική περίοδος για τον ένα χρόνο ξεκινά την 1η Ιανουαρίου.

Οι παραβάσεις του Κόλμαν έγιναν στις 6 Ιουνίου 2018, στις 16 Ιανουαρίου 2019 και στις 26 Απριλίου 2019. Άρα ο χρόνος για τα non show του Αμερικανού ξεκίνησε την 1η Απριλίου του 2018 και ολοκληρώθηκε την 1η Απριλίου του 2019. Κοινώς, ο σπρίντερ από την Ατλάντα τη γλίτωσε για 26 ημέρες…

Το 2013 η WADA είχε απειλήσει την Τζαμάικα για το θέμα του ντόπινγκ, καθώς έναν χρόνο νωρίτερα σημαντικά πρόσωπα των σπριντ στο νησί της Καραϊβικής, όπως ο Ασάφα Πάουελ, η Σερόν Σίμπσον και η Βερόνικα Κάμπελ-Μπράουν, βρέθηκαν θετικά σε έλεγχο απαγορευμένων ουσιών. Με όσα αποκάλυψε η WADA, οι Τζαμαϊκανοί δεν υπέβαλαν (ως όφειλαν) τους αθλητές του στίβου που εκπροσώπησαν τη χώρα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου (2012) στους απαιτούμενους ελέγχους.

Τους Τζαμαϊκανούς αθλητές κάλυψε τότε η IAAF, ενημερώνοντας ότι έγιναν οι έλεγχοι που έπρεπε να γίνουν στους αθλητές, χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα τον Γιουσέιν Μπολτ, ο οποίος είχε υποβληθεί σε 12 ελέγχους σε διάστημα οχτώ μηνών πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου.

Το εκπληκτικό είναι ότι από τους 12 κορυφαίους σπρίντερ όλων των εποχών μόλις δύο είναι καθαροί, ο Γιουσέιν Μπολτ και ο Ρίτσαρντ Τόμπσον από το Τρίνινταντ & Τομπάγκο...