Οσία Ματρώνα εκ Βολισσού Χίου
Η Οσία Ματρώνα γεννήθηκε στο χωριό Βολισσός της Χίου από γονείς ευσεβείς και πλουσίους, το Λέοντα και την Άννα και το όνομα της ήταν Μαρία. Από μικρή η Μαρία είχε τακτική επαφή της με τις καλογριές των γυναικείων μοναστηριών του νησιού, έχοντας την επιθυμία να μονάσει και η ίδια, αλλά η αγάπη που αισθάνονταν για τους γονείς της, την κρατούσε στο σπίτι.
Όταν πέθαναν οι γονείς της, η Μαρία ασπάσθηκε το μοναχισμό, λαμβάνοντας το όνομα Ματρώνα. Πούλησε την περιουσία της και με τα χρήματα που έλαβε, έκτισε στο μοναστήρι έναν όμορφο ναό.
Η Ματρώνα ξεχώριζε για την ευσέβεια και τις αρετές της από όλες τις άλλες μοναχές και όταν πέθανε η ηγουμένη, αυτές την επέλεξαν στη θέση της.
Υπό τις οδηγίες της η αδελφότητα ζούσε με πολλή εγκράτεια, υπακοή και ευσέβεια. Πέθανε το 1462, αφού έζησε ζωή πραγματικά αγία. (Άλλες πηγές υπολογίζουν το χρόνο κοιμήσεως της Αγίας 100 περίπου χρόνια πριν το 1462, διότι η πρώτη βιογραφία της γράφτηκε από τον Μητροπολίτη Ρόδου Νείλο (1357).
Η μνήμη της τιμάται στις 20 Οκτωβρίου.
Ἀπολυτίκιον
«Χριστοῦ τοῖς ἴχνεσιν, ἀκολουθήσασα, κόσμου τερπνότητα, Ὁσία ἔλιπες, καὶ ἐμιμήσω ἐν σαρκί, Ἀγγέλων τὴν πολιτείαν· ὅθεν ταῖς τοῦ Πνεύματος, δωρεαῖς κατεφαίδρυνας, τὴν ἐνεγκαμένην σε, νῆσον Χίον πανεύφημε· διὸ χαρμονικῶς ἐκβοᾷ σοι· χαίροις Ματρῶνα πανολβία».
Άγιος Ερμογένης Επίσκοπος Σάμου
Ο Άγιος Ερμογένης δεν είναι γνωστός στους συναξαριστές, αλλά τιμάται ιδιαίτερα στην Κύπρο σαν τοπικός Άγιος. Η παράδοση αναφέρει ότι το λείψανό του, με θαυματουργικό τρόπο έφθασε στην περιοχή Κούριο, κοντά στο χωριό Επισκοπή της Κύπρου, όπου μέχρι σήμερα βρίσκεται ο τάφος του.
Ο Άγιος Ερμογένης γεννήθηκε τον 4ο μ.Χ. αιώνα στην κωμόπολη Φοινικούντα της Αττάλειας της Μ. Ασίας από ευσεβείς γονείς, οι οποίοι τον διαπαιδαγώγησαν χριστιανικά.
Μόλις απεβίωσαν οι γονείς του, ο Ερμογένης πούλησε την περιουσία του, τη μοίρασε στους έχοντες ανάγκη και κατέφυγε στην Αίγυπτο, για να μαθητεύσει κοντά σε μεγάλες ασκητικές μορφές.
Γεμάτος πνευματικές εμπειρίες που τις απέκτησε κοντά σε μεγάλους ασκητές, κατέφυγε στην Αθήνα και από εκεί στην Κωνσταντινούπολη. Στη Βασιλεύουσα, ξεχώρισε για την ταπεινότητα και την αγιοσύνη του και ο Πατριάρχης τον χειροτόνησε διάκονο, στη συνέχεια πρεσβύτερο και λίγο αργότερα Επίσκοπο στη χηρεύουσα Επισκοπή της Σάμου, η οποία την εποχή εκείνη κλυδωνίζονταν από τις αιρέσεις.
Ο Ερμογένης με τα πύρινα κηρύγματά του και τις διδαχές του, κατάφερε να κρατήσει σταθερό το ποίμνιό του, ενώ ταυτόχρονα επιτελούσε σπουδαίο φιλανθρωπικό έργο, βοηθώντας τους φτωχούς και δοκιμαζόμενους συμπολίτες του. Σπουδαίο ήταν επίσης το συγγραφικό του έργο και αξιομνημόνευτα τα συγγράμματά του.
Οι ειδωλολάτρες βλέποντας με μίσος και φθόνο τις προσπάθειες του Αγίου να φέρει στη χριστιανική θρησκεία πολλούς ειδωλολάτρες, τον συνέλαβαν και τον οδήγησαν στον ηγεμόνα Σατουρνίνο, ο οποίος διέταξε να τον φυλακίσουν και να τον βασανίσουν σκληρά.
Ο Ερμογένης υπέμενε με καρτερία τα φρικτά βασανιστήρια και προέτρεπε αυτούς που τα παρακολουθούσαν, να αποτάξουν τα είδωλα και να πιστέψουν στον έναν και αληθινό θεό.
Το γεγονός αυτό προκάλεσε την οργή του ηγεμόνα, που διέταξε να τον αποκεφαλίσουν.
Το βράδυ οι χριστιανοί πήραν κρυφά το σώμα του Αγίου, το τοποθέτησαν μαζί με τα ιερά του άμφια του μέσα σε κιβώτιο και αφού το σφράγισαν καλά, το έριξαν στη θάλασσα, για να το γλυτώσουν από την οργή των ειδωλολατρών.
Το κιβώτιο έφθασε στην Κύπρο, όπου το υποδέχθηκαν με μεγάλη χαρά και το τοποθέτησαν στο χωριό Επισκοπή, όπου αργότερα έκτισαν ναό, που έφερε το όνομά του.
Ο ναός αυτός καταστράφηκε αργότερα από τους επιδρομείς και στη θέση του ανεγέρθηκε τον 17ο αιώνα ο σημερινός ναός, όπου βρίσκεται και ο τάφος του Αγίου.
Η μνήμη του τιμάται στις 5 Οκτωβρίου. Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Προυσού Ευρυτανίας και Κύκκου Κύπρου.
Ἀπολυτίκιον
«Τοῦ Φοίνικος ὁ κλάδος, καὶ Σαμίων τὸ στήριγμα, φύλαξ καὶ φρουρὸς τῶν Κυπρίων, Ἐρμόγενες Πατὴρ ἠμῶν ἀναδειχθεῖς τὴν Θάλασσαν διῆλθες ὥσπερ ζῶν, καὶ ταύτης τρικυμίας χαλινῶν, θαυμασίως λάρνακά σου Ἐπισκοπῇ τὴ πόλει κατεστήριξας, δόξα τῷ οὕτως εὐδοκήσαντι Θεῶ, δόξα τῷ σὲ ὁδηγήσαντι. Δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σοῦ πάσιν ἰάματα».
Άγιος Ιγνάτιος Επίσκοπος Μηθύμνης
Κτήτωρ Ιεράς Μονής Λειμώνος
Ο Άγιος Ιγνάτιος είναι από τους πιο γνωστούς τοπικούς Αγίους της Λέσβου. Ιδιαίτερα τον τιμούν οι χριστιανοί της Ιεράς Μητρόπολης Μηθύμνης, όπου βρίσκονται τα δύο ιστορικά Μοναστήρια του Αγίου, του Λειμώνος και της Μυρτιδιώτισσας Ένδειξη της τιμής αυτής είναι ότι πολλοί στην επαρχία Μηθύμνης φέρουν το όνομά του.
Ο Άγιος Ιγνάτιος γεννήθηκε το έτος 1492 στο χωριό Φάραγγα, κοντά στην Καλλονή, το οποίο όμως δεν υπάρχει σήμερα. Ο πατέρας του Μανουήλ και ο πάππος του Γεώργιος ήταν ιερείς και μάλιστα οφικιούχοι της Μητροπόλεως Μηθύμνης.
Ήταν απόγονοι της μεγάλης οικογένειας των Αγαλλιανών της Κωνσταντινούπολης. Το βαπτιστικό του όνομα ήταν Ιωάννης και όταν αργότερα χειροτονήθηκε, πήρε το όνομα Ιγνάτιος.
Παντρεύτηκε και απέκτησε παιδιά και κατόπιν χειροτονήθηκε ιερεύς, παίρνοντας το οφίκιο του Σακελλίωνος. Εκτός των άλλων καθηκόντων του, αντέγραφε βιβλία, για να πλουτίσει τη βιβλιοθήκη του και παράλληλα έγραφε ποιήματα.
Κατά τη διάρκεια μιας φοβερής επιδημίας που έπληξε το νησί, έχασε τη γυναίκα και τα παιδιά του. Του έμεινε μόνο ένα παιδί, που αργότερα έγινε μοναχός με το όνομα Μεθόδιος, που συνέχισε το έργο του πατέρα του.
Στη θέση που σήμερα είναι η Ιερά Μονή του Λειμώνος, υπήρχε ένα φτωχικό εξωκκλήσι του αρχιστρατήγου Μιχαήλ. Αυτό το μεγάλο κτήμα ανήκε στον πατέρα του Αγίου, όπως και το άλλο, που βρίσκεται το σημερινό γυναικείο Μοναστήρι της Μυρσινιώτισσας, που τότε ήταν σχεδόν ερειπωμένο.
Και τα δύο αυτά μεγάλα κτήματα κληρονόμησε ο Άγιος Ιγνάτιος από τον πατέρα του, όπως αναφέρεται σε παλαιά έγγραφα της Ι. Μονής Λειμώνος.
Ο Άγιος Ιγνάτιος αξιοποίησε την περιουσία του για ιερούς σκοπούς. Με προσωπική του δαπάνη επισκεύασε την ερειπωμένη Μονή της Μυρσινιώτισσας. Ίδρυσε το μοναστήρι του Λειμώνος και έκτισε μεγάλο ναό, που ήταν απαραίτητος, λόγω των πολλών επισκεπτών που έρχονταν στο μοναστήρι.
Για να κατοχυρώσει το μοναστήρι από τους εχθρούς του, πήγε στην Κωνσταντινούπολη και κατόρθωσε να εκδοθεί Πατριαρχική Πράξη το έτος 1530 και διατάγματα της Τουρκικής Κυβέρνησης (φιρμάνια), με τα οποία κατοχύρωσε τη μοναστηριακή περιουσία.
Για τέσσερα μόνο χρόνια υπήρξε ηγούμενος των μοναστηριών, από το 1426-1530 και τον επόμενο χρόνο χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Μηθύμνης.
Τη φροντίδα των μοναστηριών ανέλαβε ο γιος του Μεθόδιος.
Σαν Μητροπολίτης ο Ιγνάτιος ξεχώριζε για τα θεάρεστα έργα του, τη διδασκαλία του, την πατρική αγάπη και το ενδιαφέρον του για τον καθένα.
«Πάσα ηλικία και τάξις ανθρώπων είχεν ένα πατέρα, ένα διδάσκαλον, ένα στοχαστικόν σύμβουλον», τον Ιγνάτιο.
Τα μοναστήρια του στα δύσκολα εκείνα χρόνια, δεν ήταν μόνο κέντρα ανακούφισης και παρηγοριάς για τους σκλαβωμένους Έλληνες, αλλά και σχολεία που δίδασκαν την ελληνική γλώσσα και ιστορία και κρατούσαν ζωηρή και ανόθευτη την ταυτότητα του γένους μας. Στην περίφημη «Λειμωνιάδα» Σχολή δίδασκε ο ίδιος, ο γιος του Μεθόδιος, ο σοφός Παχώμιος Ρουσάνος και άλλοι σοφοί διδάσκαλοι.
Η σχολή αυτή διατηρήθηκε μέχρι το 1923, μέχρι που χτίστηκαν και άρχισαν να λειτουργούν τα εκπαιδευτήρια της Καλλονής, που έγιναν και αυτά «τη δαψιλή χoρηγί της Ιεράς Μονής».
Κατά το τέλος του έτους 1563 ο Άγιος Ιγνάτιος παραιτήθηκε του αξιώματός του και υπηρέτησε σαν μοναχός στα μοναστήρια του. Πέθανε στις 14 Οκτωβρίου του 1566.
Έπειτα από εννέα χρόνια, όταν ήρθε στη Λέσβο ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Σίλβεστρος, φίλος του Αγίου Ιγνατίου, παρά τις εντολές που είχε δώσει ο Άγιος να μην ανοιχτεί ο τάφος του, ο Πατριάρχης επέμενε να κάνει ανακομιδή των λειψάνων του.
Άνοιξε τον τάφο και είδαν τότε να βγαίνει μύρο και άρωμα από τον τάφο και τα οστά, που ήταν ένα ακόμα σημείο της αγιότητάς του.
Η μνήμη του τιμάται στις 14 Οκτωβρίου.
Απολυτίκιον
«Τον ποιμενάρχην Μηθύμνης Ιγνάτιον άσμασι, τον μετά πάντων αγίων δοξασθέντα εν θαύμασιν, υμνήσωμεν απαύστως οι πιστοί, συμφώνως εν τη τούτου εoρτή, και ως πλείστα κατιδόντες υπ’ αυτού, θεραπευθέντα πάθη εκβοήσωμεν.
Δόξα τω σε δοξάσαντι, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω ενεργούντι δια σου πάσιν ιάματα.
Οσία Μεθοδία εκ Κιμώλου
Η Οσία Μεθοδία της Κιμώλου γεννήθηκε στην Κίμωλο στις 10 Νοεμβρίου 1865 από γονείς ευσεβείς. Ο πατέρας της ονομαζόταν Ιάκωβος Σάρδης και η μητέρα της Μαρία. Είχαν τρεις γιους και πέντε θυγατέρες, από τις οποίες η δεύτερη ήταν η Ειρήνη, η μετέπειτα Μεθοδία.
Από μικρή είχε κλίση προς τα θεία και πάντα σύχναζε στην Εκκλησία. Όταν ήλθε σε κατάλληλη ηλικία, για να κάνει το χατίρι των γονιών της, παντρεύτηκε ένα ναυτικό.
Αν και παντρεμένη, ο ζήλος της προς την εκκλησία παρέμεινε αμείωτος. Κάποτε ο άντρας της, σε κάποιο του ταξίδι, ναυάγησε κοντά στη Μικρά Ασία και δεν ξαναγύρισε στην Κίμωλο.
Τότε η Ειρήνη εκάρη μοναχή στο ναό της Παναγίας της Οδηγήτριας στην Κίμωλο, από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Σύρου Μεθόδιο, μετονομασθείσα σε Μεθοδία.
Οι ασκητικοί της αγώνες ήταν μεγάλοι και αποτελούσε ζωντανό παράδειγμα για όλους.
Η φήμη της διαδόθηκε παντού, και πλήθος γυναικών πήγαιναν να τη συναντήσουν, προκειμένου να βρουν πνευματικό καταφύγιο. Ο λόγος της Οσίας ήταν δροσιά και ίαμα στις ταλαιπωρημένες ψυχές. Η Μεθοδία, εκτός των άλλων χαρισμάτων που διέθετε, αξιώθηκε από το Θεό να κάνει θαύματα.
Απεβίωσε ειρηνικά την Κυριακή 5 Οκτωβρίου 1908, σε ηλικία 43 ετών, ημέρα που τιμάται η μνήμη της.
