Εύβοια, η Αγία Άννα και ο Νηλέας

Χτισμένη αμφιθεατρικά σε πευκόφυτη τοποθεσία της Βόρειας Εύβοιας, η Αγία Άννα, κεφαλοχώρι με παραδοσιακό χρώμα, έχει όμορφη θέα στη γύρω περιοχή.

Δύο αξιόλογα θρησκευτικά μνημεία, η εκκλησία της Παναγίας, αφιερωμένη στο Γενέσιο της Θεοτόκου, και η εκκλησία της Αγίας Άννας στολίζουν το χωριό.

Την προσοχή των επισκεπτών αξίζει, χωρίς καμία αμφιβολία, και το Λαογραφικό Μουσείο, που στεγάζεται σε αποκατεστημένο αρχοντικό (άλλοτε κονάκι τούρκου αγά), δωρεά της οικογένειας Διονυσίου και Αγγελικής Μαλάμου.

Το Μουσείο, που ιδρύθηκε από τον αείμνηστο δάσκαλο και λαογράφο Δημήτρη Σέττα, περιλαμβάνει παραδοσιακές ενδυμασίες της Βόρειας Εύβοιας, υφαντά, φωτογραφικό υλικό, αγροτικά εργαλεία, οικιακό εξοπλισμό κ.ά.

Ανατολικά – βορειοανατολικά της Αγίας Άννας βρίσκεται η παραλία της, η Αγκάλη, σύγχρονο τουριστικό κέντρο. Η εκτεταμένη αμμουδιά του οικισμού προσελκύει πολυάριθμους παραθεριστές.

Με αφετηρία την Αγκάλη, και ακολουθώντας ένα μονοπάτι (διάρκεια 15′), οι ταξιδιώτες ανακαλύπτουν σε μια γραφική ακρογιαλιά το ξωκλήσι του Αγίου Βασιλείου.

Όμως, το σπουδαιότερο αξιοθέατο της ευρύτερης περιοχής βρίσκεται στην ενδοχώρα, νοτιοδυτικά της Αγίας Άννας (απόσταση 2,5 χλμ μέσω του οικισμού της Παλαιόβρυσης και ακολούθως μονοπάτι 20′), και όχι στην παραλιακή ζώνη.

Το φαράγγι του Νηλέα (ποταμού που είναι γνωστός και ως Αράπης) είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει έντονη αίσθηση στους φυσιολάτρες και τους περιπατητές, καθώς οι επιβλητικές ορθοπλαγιές, οι θεόρατοι βράχοι, η πλούσια βλάστηση, οι βάθρες (λιμνούλες) και τα τρεχούμενα νερά συνθέτουν μια περιοχή ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς.

Εξάλλου, όσοι επισκέπτονται το φαράγγι του Νηλέα έχουν την ευκαιρία να δουν σε μια πλαγιά του τη σπηλιά και το βράχο της Μπολοβίναινας.

Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, τον Ιούλιο του 1823 κάτοικοι της περιοχής, κυνηγημένοι από τους Τούρκους, εγκλωβίστηκαν και βρήκαν τραγικό θάνατο μέσα στη σπηλιά.

Η θρυλική Μπολοβίναινα προτίμησε να πεθάνει ελεύθερη πέφτοντας από γειτονικό απόκρημνο βράχο, το «βράχο της Μπολοβίναινας».

Απέναντι από το βράχο και πάνω από την είσοδο της σπηλιάς έχει ανεγερθεί μαρμάρινη αναμνηστική πλάκα για την ηρωική Μπολοβίναινα και τους νέους της Αγίας Άννας που είχαν κρυφτεί μέσα στη σπηλιά και έχασαν τη ζωή τους το καλοκαίρι του 1823.