Του Χάρη Γεωργιάδη
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο ιδρυτής του Δημοκρατικού Συναγερμού, ο Γλαύκος Κληρίδης, υπήρξε πραγματικός statesman. Ήταν ένας έμπειρος και αξιόπιστος πολιτικός ηγέτης, ο οποίος έχαιρε εκτίμησης διεθνώς. Βασικό χαρακτηριστικό του Κληρίδη ήταν η διορατικότητα, η ευθυκρισία και ο ορθολογισμός. Δεν δίστασε να βρεθεί σε διάσταση με το λαϊκό αίσθημα, όταν έπρεπε να πατάξει τη δημαγωγία, ούτε και δίστασε να λάβει δύσκολες αποφάσεις, όταν αυτό επέβαλλε το εθνικό συμφέρον. Όμως δεν ήταν εθνικά άχρωμος ο Γλαύκος Κληρίδης. Ο πραγματισμός του βασιζόταν σε ένα αδιαμφισβήτητο πατριωτισμό. Η σχολή σκέψης που καθιέρωσε ήταν, πράγματι, αυτή του πατριωτικού ρεαλισμού. Είναι σε αυτό το πολιτικό πλαίσιο που πρέπει να παραμείνει ο Δημοκρατικός Συναγερμός. Χωρίς, όμως, να γίνεται αποδεκτή η όποια παρερμηνεία ή παραχάραξη της πολιτικής Κληρίδη.
Εξάλλου, ο Γλαύκος Κληρίδης ίδρυσε τον Δημοκρατικό Συναγερμό, πριν από 44 ακριβώς χρόνια, ως κόμμα των Ελλήνων της Κύπρου. Το δε στίγμα του πατριωτικού ρεαλισμού, είναι ευδιάκριτο στην ιδρυτική διακήρυξη της παράταξης.
Σύμφωνα με την διακήρυξη, ο Δημοκρατικός Συναγερμός «υποστηρίζει τη γραμμή της αναζητήσεως εντός των πλαισίων της σημερινής πραγματικότητας, όχι της επιθυμητής αλλά της δυνατής λύσης, με πολιτική δυναμικού συμβιβασμού». Υποστηρίζει ακόμη την «ειρηνική συμβίωση Ελλήνων και Τούρκων, οι οποίοι διατηρώντας τον εθνικό τους χαρακτήρα, πρέπει να έχουν κοινή θεώρηση των προβλημάτων του τόπου. Η ιστορία ούτε θα πλαστογραφηθεί, ούτε θα λησμονηθεί, θα λείψουν μόνο οι σοβινιστικές παραμορφώσεις και οι φανατισμοί». Η ιδρυτική διακήρυξη προτάσσει, ακόμη, τον ξεκάθαρο δυτικό και ευρωπαϊκό προσανατολισμό της Κύπρου αλλά και την ανάγκη αμυντικής θωράκισης, ως διασφάλιση της ανεξαρτησίας του κράτους μας.
Είναι σε αυτό, ακριβώς, το πλαίσιο που κινήθηκε ο Γλαύκος Κληρίδης ως πρόεδρος της Δημοκρατίας μεταξύ 1993-2003. Η επιθυμία του για συμφωνημένη επίλυση του κυπριακού προβλήματος ήταν ειλικρινής και έντονη. Με κανένα τρόπο, όμως, δεν ήταν διατεθειμένος να δεχθεί μια λύση που δεν θα διασφάλιζε τον κυπριακό ελληνισμό. Τόσο η μακροπρόθεσμη στρατηγική του, όσο και η διαπραγματευτική του τακτική, αποσκοπούσαν στη μεταβολή της τουρκικής στάσης και όχι στην ικανοποίηση των τουρκικών απαιτήσεων.
Τον Μάρτιο του 1998, σοφά πρότεινε την εκπροσώπηση Τουρκοκυπρίων στη διαπραγματευτική ομάδα για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ. Ήθελε, με αυτό τον τρόπο, να αντιμετωπίσει την επιχειρούμενη διασύνδεση της ένταξης με τη λύση, που προέκριναν η Γαλλία, η Γερμανία και η Βρετανία. Το 2000, όμως, δεν δίστασε να ξεκαθαρίσει στον Λόρδο Χάνεϊ ότι θα ήταν έτοιμος να απορρίψει την ένταξη, προκειμένου να αποφύγει κακή λύση. Αργότερα τον ίδιο χρόνο, ευρισκόμενος στη Νέα Υόρκη, αρνείτο για τρεις μέρες να συναντήσει τον γ.γ. του ΟΗΕ μέχρι ο εκπρόσωπος του αναιρέσει με τρία δημόσια «όχι» ενώπιον των δημοσιογράφων, μια προσέγγιση των θέσεων Ντενκτάς εκ μέρους του Διεθνούς Οργανισμού.
Το 1994, ο Κληρίδης είχε καταθέσει μια λεπτομερή πρόταση για αποστρατικοποίηση της νήσου, εν γνώσει του ότι αυτή δεν θα γινόταν αποδεκτή από την Τουρκία. Αυτό, όμως, του έδωσε το περιθώριο για να προχωρήσει στη σημαντική εξοπλιστική αναβάθμιση της Εθνικής Φρουράς και στην εξίσου σημαντική ενίσχυση της παρουσίας των Ελληνικών ενόπλων δυνάμεων στην Κύπρο.
Όταν ερωτάτο ο Κληρίδης εάν αποδέχεται μια πρόταση της άλλης πλευράς, απαντούσε ότι ούτε αποδέχεται, ούτε απορρίπτει, αλλά διαπραγματεύεται. Δημιουργούσε, με αυτό τον τρόπο, μια θετική εικόνα για την πλευρά μας, που του επέτρεψε μεθοδικά και σε συνεργασία με την Ελλάδα, να πετύχει την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. Η ένταξη ήταν το στρατηγικής σημασίας γεγονός που για πρώτη φορά άνοιξε το παράθυρο επίλυσης του κυπριακού. Δυστυχώς δεν αξιοποιήθηκε σωστά. Η συμμετοχή μας, όμως, στην Ε.Ε. είναι αυτή που, μέχρι σήμερα, θωρακίζει την ανεξαρτησία, την κρατική μας υπόσταση, αλλά και την προοπτική του κυπριακού ελληνισμού. Ο πατριωτικός ρεαλισμός του Γλαύκου Κληρίδη παραμένει και σήμερα επίκαιρος.
