ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Οι λίμνες της Φλώρινας

Τρεις προτάσεις για χειμερινά weekends στην ακριτική Ελλάδα με πρωταγωνιστές τοπία κινηματογραφικής ομορφιάς.

Kathimerini.gr

Τρεις προτάσεις για χειμερινά weekends στην ακριτική Ελλάδα με πρωταγωνιστές τοπία κινηματογραφικής ομορφιάς.

Eξι φυσικές λίμνες. Όλες στην ακριτική Φλώρινα. Εύκολα καταλαβαίνεις τις εικόνες που θα σε ακολουθούν σε αυτό το ταξίδι. Πλάβες σε άψογους αντικατοπτρισμούς, σμήνη πουλιών, σύννεφα που κατακάθονται πάνω από τις ορεινές λεκάνες και πνίγουν τα πάντα στην ομίχλη, ατελείωτοι καλαμιώνες.

Ναι, κινηματογραφικό είναι το σκηνικό όλες τις εποχές του χρόνου. Χωρισμένες ανά δύο: Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα στα βορειοδυτικά, Ζάζαρη και Χειμαδίτιδα στα νότια, Βεγορίτιδα και Πετρών στα ανατολικά. Ενταγμένες στο δίκτυο Natura 2000 –οι Πρέσπες αποτελούν και Εθνικό Δρυμό–, φιλοξενούν πολύ σημαντικά οικοσυστήματα και δεκάδες είδη πτηνών και ψαριών. Γύρω τους, οι ντόπιοι πλέκουν ευφάνταστα παραμύθια. Λένε λοιπόν πως, μια φορά κι έναν καιρό, εκεί όπου βρίσκεται σήμερα η λίμνη Βεγορίτιδα ήταν ένα πηγάδι. Οι άνθρωποι ήξεραν πως, κάθε φορά που έπαιρναν νερό, έπρεπε να το σφραγίζουν καλά μην τυχόν ξεχειλίσει, μα ένα βράδυ ένα κορίτσι, φοβισμένο από τα ξωτικά, έφυγε βιαστικά ξεχνώντας το ανοιχτό. Ο κάμπος πλημμύρισε και οι ντόπιοι αντίκρισαν το επόμενο πρωί τη λίμνη Βεγορίτιδα. Στις Πρέσπες μιλούν για νεράιδες και μαγεμένα βασιλόπουλα, στη Ζάζαρη για μια κακιά πεθερά και τη νύφη της που την έπνιξε, δημιουργώντας τη λίμνη.

Τα ερείπια της βασιλικής του Αγίου Αχιλλείου, στο ομώνυμο νησάκι της Μικρής Πρέσπας. (Φωτογραφία: ΟΛΓΑ ΧΑΡΑΜΗ)

Στην πραγματικότητα, εδώ βρισκόταν κάποτε μια τεράστια υδάτινη λεκάνη, η Εορδαία. Είχε έκταση 1.000 τ.χλμ. και βάθος 250 μ. Τα... σκόρπια κομμάτια νερού που απέμειναν είναι σήμερα οι τέσσερις από τις έξι λίμνες της Φλώρινας, οι νοτιοανατολικές. Σημειώστε πως όλες οι περιηγήσεις μπορούν να γίνουν με συμβατικό όχημα, ωστόσο στα χωμάτινα κομμάτια χρειάζεται προσοχή στη λάσπη. Έτσι κι αλλιώς, ειδικά τον χειμώνα, τα όρια των λιμνών είναι δυσδιάκριτα, οι καλαμιώνες πλημμυρισμένοι και το χιόνι παραπλανεί. Καλό είναι λοιπόν, σε κάθε περίπτωση, να ελέγχετε καλά πού πατάτε.

ΜΙΚΡΗ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΕΣΠΑ

Οι ακριτικές λίμνες, ακριβώς στο τριεθνές με την Αλβανία και την ΠΓΔΜ, είναι ένας ολόκληρος κόσμος, ένα σπουδαίο οικοσύστημα και ο μεγαλύτερος εθνικός δρυμός της χώρας, στον οποίο πρέπει να έρθετε τουλάχιστον μία φορά στη ζωή σας.

Βόλτα στις λίμνες. Εδώ δεν υπάρχει «γύρος των λιμνών». Τόσο η Μεγάλη όσο και η Μικρή Πρέσπα είναι φυσικά σύνορα και μοιράζονται η μεν πρώτη σε Αλβανία και ΠΓΔΜ, η δεύτερη μόνο σε Αλβανία. Περιηγηθείτε αδιάκοπα: μυστηριακές εικόνες, πουλιά παντού, καλαμιώνες, υγρά λιβάδια, νεροβούβαλοι. Η Μικρή Πρέσπα έχει έκταση 44 τ.χλμ. και είναι σχεδόν όλη ελληνική, ενώ η Μεγάλη Πρέσπα 272 τ.χλμ. και στην Ελλάδα ανήκει το 22%.

Τα χωριά. Στα χωριά της περιοχής, και ειδικά στον Άγιο Γερμανό, παρατηρήστε τα σπίτια ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, που έχουν σαχνισιά, ξυλοδεσιές, τοίχους από πέτρα ή λάσπη. Στο ίδιο χωριό αξίζει να δείτε και τον βυζαντινό ναό του Αγίου Γερμανού, με τοιχογραφίες του 1743. Ωραίοι είναι και οι Ψαράδες, ενώ στον Μηλεώνα δείτε τα σπίτια που είναι φτιαγμένα από χώμα, νερό, άχυρα και καλάμια.

Το νησί. Ο Άγιος Αχίλλειος είναι το νησάκι στα νερά της Μικρής Πρέσπας και εύκολα περπατιέται όλο σε περίπου δύο ώρες. Αξίζει να το τολμήσετε, γιατί εδώ μοιάζει να συγκεντρώνεται όλη η ιδιαίτερη ενέργεια του τόπου. Η πεζογέφυρα των 650 μ. θα σας φέρει έως το μικρό χωριό με τους ελάχιστους κατοίκους. Φτάστε στα γοητευτικά ερείπια της βασιλικής του Αγίου Αχιλλείου, που έχτισε τον 10ο αιώνα ο Bούλγαρος τσάρος Σαμουήλ. Αν συνεχίσετε, θα συναντήσετε την Παναγιά Πορφύρα (16ος αιώνας) και κατόπιν τα ερείπια ναών.

Βαρκάδα-εμπειρία στη Μεγάλη Πρέσπα, στα σύνορα τριών κρατών. (Φωτογραφία: ΟΛΓΑ ΧΑΡΑΜΗ)

Βαρκάδα και σκι. Η βαρκάδα στη Μεγάλη Πρέσπα (πληροφορίες: Ν. Τραϊανόπουλος, τηλ. 6946-150074) είναι σπάνια εμπειρία. Η πλεύση ξεκινά από τους Ψαράδες, γίνεται στο υδάτινο σύνορο των τριών κρατών και στα ασκηταριά: τους μικρούς ναούς και σκήτες που έφτιαξαν και όπου κατοικούσαν ασκητές πριν από αιώνες. Αν είστε λάτρεις του χιονιού, στο Πισοδέρι, 20 χλμ. από τις Πρέσπες, λειτουργεί ένα από τα καλύτερα χιονοδρομικά κέντρα της χώρας (τηλ. 23850-45800, vigla-ski.gr).

Φαγητό. Στη Συντροφιά (τηλ. 23850-46107, syntrofia-prespes.gr) στους Ψαράδες θα γευτείτε υπέροχες τοπικές συνταγές: γριβάδι από τη λίμνη με ντομάτα, τσιρόνι λιαστό, γίγαντες Πρεσπών ΠΓΕ. Εξαιρετικό το φαγητό και στον Χάσο (τηλ. 23850-46803) στη Μικρολίμνη.

Διαμονή. Επιλέξτε τον ξενώνα Άγιος Γερμανός στο ομώνυμο χωριό. Έχει οικογενειακή ατμόσφαιρα και όμορφα δωμάτια με τζάκι (τηλ. 23850-51397, prespa.com.gr, από 50 ευρώ με πρωινό).

Το ολοπέτρινο χωριό Νυμφαίο, στο όρος Βίτσι, είναι αναμφισβήτητα ένα από τα ομορφότερα της Ελλάδας. (Φωτογραφία: ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ)

ΖΑΖΑΡΗ – ΧΕΙΜΑΔΙΤΙΔΑ

Η μικρότερη από τις έξι, η Ζάζαρη, με έκταση 1,2 τ.χλμ., είναι η μοναδική στην οποία θα κάνετε δραστηριότητες, ενώ η Χειμαδίτιδα, στα 2 χλμ., είναι η λιγότερο ανεπτυγμένη τουριστικά. Μαζί με το Νυμφαίο φτιάχνουν το τέλειο Σαββατοκύριακο.

Γύρος λιμνών. Η μικροσκοπική Ζάζαρη κυκλώνεται εύκολα από βατό χωματόδρομο, μια διαδρομή που αξίζει να κάνετε με ποδήλατο βουνού. Οι όχθες της Χειμαδίτιδας περιβάλλονται από έλη και πυκνούς καλαμιώνες. Η διαδρομή είναι ασφάλτινη στο μεγαλύτερο μέρος της. Κατά μήκος της θα δείτε τα τέσσερα παλιά χειμαδιά, όπου ξεχειμώνιαζαν οι κτηνοτρόφοι της περιοχής, αρκετούς ψαράδες από την ΠΓΔΜ και κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις – προσοχή στους ελληνικούς ποιμενικούς σκύλους που φυλάνε τα κοπάδια, δεν αστειεύονται.

Ιππασία ανάμεσα στους καλαμιώνες, στις όχθες της Ζάζαρης, με την οικογένεια Βογλίδη. (Φωτογραφία: ΟΛΓΑ ΧΑΡΑΜΗ)

Ένα με τη φύση. Αναζητήστε τον Τάκη Βογλίδη και την εταιρίεα Άρτεμις, για να γνωρίσετε τη Ζάζαρη με έναν μαγικό τρόπο. Κανό, ιππασία, παρατήρηση πουλιών ή ακόμα και πεζοπορία, συλλογή μανιταριών, τοξοβολία, ποδηλατάδες ή τζιπάδες στα δάση του βουνού Βίτσι (τηλ. 6974-076527, artemisoe.gr).

Με τους ψαράδες. Το Λιμνοχώρι είναι το μοναδικό χωριό στις όχθες της Ζάζαρης. Ελάτε το σούρουπο, για τους ψαράδες που βγαίνουν με τις πλάβες τους, φορτωμένοι ψάρια, και δοκιμάστε τα στην ταβέρνα Del Lago (τηλ. 23860-41382).

Χωριό-πρότυπο. Το Νυμφαίο είναι ένα από τα ωραιότερα χωριά της Ελλάδας και βρίσκεται 14 χλμ. πάνω από τη Ζάζαρη. Περπατήστε στα καλντερίμια και μείνετε άφωνοι από την απόλυτη πέτρινη ομοιομορφία. Καθίστε στις ταβέρνες του για κυνήγι και σούπες.

Τα φώτα στους λύκους. Στο χωριό Αγραπιδιά βρίσκεται το καταφύγιο του Αρκτούρου για τον Λύκο και το κέντρο αναπαραγωγής του ελληνικού ποιμενικού σκύλου. Το καταφύγιο της αρκούδας στο Νυμφαίο είναι κλειστό από Ιανουάριο έως αρχές Μαρτίου, αλλά μπορείτε να πάρετε πληροφορίες γι’ αυτές στο κέντρο ενημέρωσης που στεγάζεται στη Νίκειο Σχολή (τηλ. 23860-41500, arcturos.gr).

Φαγητό. Η φήμη του εστιατορίου Θωμάς (τηλ. 23860-31080) στο Σκλήθρο έχει ξεπεράσει τα όρια της περιοχής. Σπεσιαλιτέ του είναι το κοτόπουλο σούβλας, ωστόσο θα δοκιμάσετε δεκάδες ακόμα νόστιμα και προσεγμένα πιάτα.

Διαμονή. Η καλύτερη επιλογή για να βρίσκεστε κοντά στις λίμνες είναι ο πέτρινος ξενώνας Αγκωνάρι (τηλ. 23860-31080, agonari.gr, από 50 ευρώ με πρωινό), με προσεγμένα δωμάτια με τζάκι.

ΒΕΓΟΡΙΤΙΔΑ – ΠΕΤΡΩΝ

Η Βεγορίτιδα, Νεράιδα για τους ντόπιους, είναι μία από τις βαθύτερες λίμνες της Ελλάδας και έχει έκταση 50 τ.χλμ. Η Πετρών, αντίθετα, είναι μικρή και άγνωστη. Κάτω από το όρος Καϊμάκτσαλαν, προσφέρουν δυνατότητα για πλήθος εκδρομών.

Ο γύρος των λιμνών. Η διαδρομή που κυκλώνει τη Βεγορίτιδα έχει μήκος 50 χλμ. Άλλοτε κινείται πλάι στις όχθες της και άλλοτε την αγναντεύει πανοραμικά. Θα συναντήσετε χωριά, παρατηρητήρια, πλαζ ή λιμανάκια. Αν φτάσετε έως την Άρνισσα, εύκολα θα ανηφορίσετε για τον παλιό Άγιο Αθανάσιο και το χιονοδρομικό κέντρο Βόρας-Καϊμάκτσαλαν. Η διαδρομή στην Πετρών είναι επίσης ασφάλτινη στο μεγαλύτερο μέρος της, αλλά πολύ πιο σύντομη. Εδώ θα εντυπωσιαστείτε με την απόκοσμη ομορφιά που δημιουργούν τα πετρώματα και τα πράσινα νερά.

Ο Άγιος. Το πιο ανεπτυγμένο χωριό και εκείνο που αξίζει να έχετε ως βάση είναι ο Άγιος Παντελεήμονας. Με παλιά σπίτια, καφενεία, ταβέρνες και πλαζ, αλλά και μια προϊστορική νεκρόπολη με 376 κιβωτιόσχημους τάφους, που μαρτυρούν την πανάρχαια κατοίκηση της περιοχής.

Θέα στη λίμνη Βεγορίτιδα από το «μπαλκόνι» του χωριού Άρνισσα. (Φωτογραφία: ΟΛΓΑ ΧΑΡΑΜΗ)

Λίμνη ή θάλασσα; Η Βεγορίτιδα είναι τόσο μεγάλη, που μοιάζει με θάλασσα, ενώ τα νερά της είναι ιδανικά για σερφ. Οι ντόπιοι σέρφερ θα σας πουν τα μυστικά, αρκεί να φέρετε τον δικό σας εξοπλισμό. Ενδιαφέρον έχει η εκδρομή της εταιρείας Άρτεμις, που περιλαμβάνει μία εβδομάδα με άλογα και σκηνές στα βουνά και στις τέσσερις λίμνες.

Η πιπεριά στα καλύτερά της. Η οικογένεια Ναουμίδη είναι διάσημη πλέον στην εγχώρια γαστρονομική σκηνή. Με δικό τους τοπικό σπόρο, καλλιεργούν βιολογικά, μεταποιούν και συσκευάζουν στο κτήμα και στο επισκέψιμο εργαστήρι τους στον Άγιο Παντελεήμονα. Από τα βαζάκια τους βγαίνουν μουστοπιπεριά, χαβιάρι φιλετοπιπεριάς, πέστο και σάλτσες κ.ά. (τηλ. 6973-390993, piperiesflorinis.gr).

Οίνος ευφραίνει καρδίαν. Εδώ θα δείτε χιλιάδες στρέμματα αμπελώνων, όπου παράγεται το Ξινόμαυρο του Αμυνταίου. Δύο από τα γνωστότερα οινοποιεία είναι το Κτήμα Άλφα (τηλ. 23860-20111) και το οινοποιείο Κυρ-Γιάννη (τηλ. 23320-51100).

Η οικογένεια Ναουμίδη στον Άγιο Παντελεήμονα έχει αναγάγει την καλλιέργεια και τη μεταποίηση της πιπεριάς Φλωρίνης σε τέχνη. (Φωτογραφία: ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ)

Φαγητό. Για φαγητό-εμπειρία καθίστε στο βραβευμένο εστιατόριο ή στο μεζεδοπωλείο του Ναουμίδη (τηλ. 23860-61238, naoumidis.gr) στον Άγιο Παντελεήμονα και δίπλα στη Βεγοριτίδα. Εμπειρία είναι το φαγητό και στον βραβευμένο Κοντοσώρο (τηλ. 23860-81256, kontosoros.gr) στο Ξινό Νερό.

Διαμονή. Ο ξενώνας Bella Toumpa (τηλ. 23860-61270, bellatoumpa.gr, από 50 ευρώ με πρωινό) στον Άγιο Παντελεήμονα προσεγμένα δωμάτια και σουίτες με τζάκι με ωραία θέα. Διαθέτει εστιατόριο και άλογα για βόλτες στη λίμνη.

ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Η περιοχή της Φλώρινας απέχει κατά προσέγγιση 600 χλμ. από την Αθήνα και 160 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη. Το κόστος για διόδια και βενζίνη υπολογίζεται στα 180 και 45 ευρώ αντίστοιχα, με την επιστροφή.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Ταξίδια: Τελευταία Ενημέρωση

X