Τα χαμηλά βαρομετρικά του χειμώνα

Τα χαμηλά βαρομετρικά του χειμώνα

5' 21" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τσουχτερό κρύο, αλλεπάλληλα ψυχρά κύματα μετά την Πρωτοχρονιά, ισχυρές και εκτεταμένες χιονοπτώσεις και υψηλές βροχοπτώσεις, αν και άνισα κατανεμημένες, χαρακτήρισαν τους δύο πρώτους μήνες του 2019. Αν και είναι νωρίς ακόμα για να γίνει καιρικό «ταμείο» του φετινού χειμώνα συνολικά στη χώρα, φαίνεται πως καταγράφεται ως ένας από τους πιο βαρείς των τελευταίων ετών. Ιδιαίτερα αρνητικό σημείο είναι η απώλεια ανθρώπινων ζωών, κυρίως λόγω πλημμυρικών φαινομένων. «Επρόκειτο για ένα βαρύ δίμηνο. Και μόνο η εκδήλωση επτά σημαντικών κυμάτων κακοκαιρίας αυτό υποδηλώνει. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η εκτεταμένη χιονοκάλυψη το πρώτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου, που έφτασε το 60% της χερσαίας έκτασης της χώρας, ενώ το έστρωσε ακόμα και μέσα στην Αθήνα. Την ίδια περίοδο είχαμε και εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα, ενώ και οι άνεμοι ήταν σαρωτικοί», λέει στην «Κ» ο κ. Κώστας Λαγουβάρδος, διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.

Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, πως τα δύο τελευταία κύματα κακοκαιρίας τον Φεβρουάριο έπληξαν κυρίως την ανατολική και νότια χώρα, ειδικά τα νησιά του Αιγαίου και με ιδιαίτερη σφοδρότητα την Κρήτη. «Μεγάλη είναι και η ανισομέρεια των φαινομένων. Για παράδειγμα, τον Φεβρουάριο έπεσε πολλή βροχή στα νότια και στην Κρήτη, ενώ απεναντίας ήταν ελάχιστη η βροχόπτωση στην παραδοσιακά βροχερή Δυτική Ελλάδα και στα βόρεια», σημειώνει ο κ. Λαγουβάρδος.

Το ρεκόρ

Τα στοιχεία από το δίκτυο μετεωρολογικών σταθμών του Αστεροσκοπείου, είναι πραγματικά εντυπωσιακά: εντός του Φεβρουαρίου έπεσαν 1.109 χιλιοστά βροχής στην Ασή Γωνιά στην Κρήτη, 672 χιλ. στη Στενή Ευβοίας και μόλις… 4 χιλ. στην Αρτα, 14 χιλ. στα Ιωάννινα, 22 χιλ. στην Πάτρα, 4 χιλ. στη Θεσσαλονίκη και μηδέν στην Πτολεμαΐδα!

Τον Φεβρουάριο έσπασε στη χώρα μας ένα πανευρωπαϊκό καιρικό ρεκόρ, το ρεκόρ μηνιαίας βροχόπτωσης σε κατοικημένη περιοχή. Την πρωτιά κέρδισε το οροπέδιο Ασκύφου, στον νομό Χανίων, όπου δέχθηκε 1.225 χιλιοστά βροχής στο διάστημα από 1-28/2. Το προηγούμενο ρεκόρ ανήκε από το 1989 στο Γκρεντάλεν της Νορβηγίας με 1.190 χιλιοστά.

Αν ο Δεκέμβριος κύλησε χωρίς μείζον κύμα κακοκαιρίας, την παραμονή και ανήμερα την Πρωτοχρονιά εκδηλώθηκε ένα ισχυρό βαρομετρικό χαμηλό, ο «Ραφαήλ» (σύμφωνα με την ονοματοδοσία του Αστεροσκοπείου), το οποίο προκάλεσε έντονες χιονοπτώσεις στα ορεινά και ημιορεινά, ισχυρές βροχές και θυελλώδεις ανέμους, όπως στην Πάτρα (124 χλμ./ώρα) και στην Πεντέλη (105 χλμ./ώρα). Πολλά ορεινά χωριά αποκλείστηκαν, ενώ μία γυναίκα στην Ευρυτανία έχασε τη ζωή της από το ψύχος.

Στο Κολυμπάρι Χανίων έπεσαν 194 χιλ. βροχής σε μια μέρα, πάνω από το 30% της μέσης ετήσιας ποσότητας υετού.

Αμέσως μετά ακολούθησε η «Σοφία» (3-5 Ιανουαρίου), με κλιμάκωση των φαινομένων και στα πεδινά της ηπειρωτικής Ελλάδας, ενώ έπεσε πυκνό χιόνι σε πολλές περιοχές και σε μεγάλη έκταση. Με τον «Ραφαήλ» η χιονοκάλυψη της χερσαίας έκτασης της Ελλάδας είχε ήδη φτάσει στο 49% από το 4% (που ήταν πριν από την Πρωτοχρονιά). Οι χιονοπτώσεις της «Σοφίας» ανέβασαν τη συνολική χιονοκάλυψη στο 62%, την τρίτη πιο εκτεταμένη από το 2004. Αξίζει να σημειωθεί πως ο μέσος όρος της χιονοκάλυψης τον Ιανουάριο τα τελευταία 15 χρόνια, δεν ξεπερνά το 20%. Τα αποκλεισμένα χωριά αυξήθηκαν σημαντικά, ενώ σημειώθηκαν πολύωρες διακοπές ρεύματος. Δυστυχώς, τρεις ακόμα άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Κερατέα, όταν παρασύρθηκαν από τα ορμητικά νερά χειμάρρου.

To «κακό» τρίτωσε με ένα ακόμα κύμα κακοκαιρίας, τον «Τηλέμαχο», που εκδηλώθηκε στις 7-8 Ιανουαρίου. Τα καιρικά φαινόμενα ενισχύθηκαν ακόμα περισσότερο, καθώς «πάγωσε» η χώρα, ειδικά η Βόρεια και Κεντρική Ελλάδα, όπου σε πολλές περιοχές εκδηλώθηκε ολικός παγετός (δηλαδή όλο το 24ωρο το θερμόμετρο ήταν κάτω από το μηδέν). Στη Φλώρινα, η θερμοκρασία έπεσε στις 8 Ιανουαρίου στους -23° C, τη χαμηλότερη θερμοκρασία του φετινού χειμώνα. Την ίδια μέρα στο Νευροκόπι σημειώθηκε θερμοκρασία -21° C, στα Γρεβενά -19,9° C, στην Καστοριά -16,7° C και στα Γιάννενα -12,6° C. Χιόνι έπεσε και στη Χαλκιδική, στις Σποράδες και στην Ανατολική Στερεά, αλλά ακόμα και σε νησιά των Κυκλάδων, του Ανατολικού Αιγαίου και στην Κρήτη. «Ασπρη μέρα» είδαν οι μαθητές στην Αθήνα, καθώς η χιονόστρωση πρόσθεσε ακόμα μία ημέρα διακοπών.

Τα προβλήματα

Ακολούθησε η «Υπατία» (9-10 Ιανουαρίου), προκαλώντας αρχικά πυκνές χιονοπτώσεις δυτικά και βόρεια, και στη συνέχεια παγωμένη βροχή σε Μακεδονία και Θεσσαλία. Οι άνεμοι στα πελάγη ήταν νότιοι και θυελλώδεις, δημιουργώντας υψηλό κυματισμό, που εμπόδισε τις θαλάσσιες συγκοινωνίες. Μεγάλες ποσότητες βροχής σημειώθηκαν στη δυτική χώρα (Δωδώνη 135 χιλ.) και στο νότο (Ικαρία 110 χιλ.).

Η έλευση του «Φοίβου» (22-26 Ιανουαρίου) συνοδεύτηκε από ισχυρές βροχές και καταιγίδες με χαλαζοπτώσεις, θυελλώδεις ανέμους και πυκνές χιονοπτώσεις στα ορεινά. Πλημμυρικά φαινόμενα από υπερχείλιση χειμάρρων και ποταμών σε Πελοπόννησο και Ανατ. Μακεδονία δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στις συγκοινωνίες. Καταγράφηκαν ριπές ανέμου έως και 150 χλμ./ώρα (Κάρυστος) και τρεις υδροσίφωνες στο Ιόνιο, αλλά και σημαντική μεταφορά σκόνης από την Αφρική.

Η «Χιόνη» (12-17 Φεβρουαρίου) έφερε μεγάλα ύψη βροχής, ειδικά στα νότια. Το συνολικό ύψος υετού στην Εύβοια και στην Κρήτη ξεπέρασε τα 400 χιλ. Τέσσερις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Κρήτη, όταν το όχημά τους παρασύρθηκε από υπερχειλισμένο χείμαρρο.

Το τετραήμερο 23-26 Φεβρουαρίου ήρθε η «Ωκεανίς» και ψυχρές αέριες μάζες από την Ανατολική Ευρώπη «εισέβαλαν» στη χώρα μας, προκαλώντας ισχυρές χιονοπτώσεις ακόμα και στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου, το Πήλιο και την Εύβοια, ενώ πολύ θυελλώδεις άνεμοι έπνεαν για τουλάχιστον τρία 24ωρα. Εξαιρετικά ισχυρές ήταν οι βροχοπτώσεις στη Δυτική Κρήτη, φθάνοντας τοπικά μέχρι και τα 600 χιλ., προκαλώντας μεγάλες καταστροφές, ρίχνοντας γέφυρες, διαλύοντας δρόμους, ενώ χάθηκαν μία ακόμα ανθρώπινη ζωή και ένας κτηνοτρόφος που παρασύρθηκε στην περιοχή Αποκορώνου. Εκτιμάται ότι το ύψος του νέου χιονιού στα ορεινά της Αν. Στερεάς και της Κρήτης ξεπέρασε το 1,5-2 μέτρα. Αλλά και στα βόρεια ορεινά επικράτησε δριμύ ψύχος. Η θερμοκρασία τη Δευτέρα 25/2 έπεσε κάτω από τους -14 βαθμούς στο Μεσόβουνο Κοζάνης.

Το ψυχρό παρελθόν Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου

Αν και ο φετινός χειμώνας δεν πέρασε απαρατήρητος, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως στην Ελλάδα τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο έχουν σημειωθεί στο παρελθόν πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Πιο συγκεκριμένα, οι χαμηλότερες ελάχιστες θερμοκρασίες στη διάρκεια του μηνός Ιανουαρίου των τελευταίων 60 ετών ήταν κατά σειράν: Πτολεμαΐδα -27,8 βαθμοί Κελσίου στις 27 Ιανουαρίου 1963. Λάρισα -21,6 βαθμοί Κελσίου στις 15/1/1968, στην Αθήνα (Ν. Φιλαδέλφεια) -5,8 βαθμοί Κελσίου στις 19/1/1964, στη Θεσσαλονίκη -14° C στις 26/1/1963. Ιανουάριο εκδηλώθηκαν και οι δύο μεγάλοι χιονιάδες της Αθήνας, από 4 έως 6 Ιανουαρίου 2002 και από 23 έως 25 Ιανουαρίου 2006.

Αντίστοιχα, για τον Φεβρουάριο η χαμηλότερη θερμοκρασία έχει καταγραφεί στην Καβάλα (Αμυγδαλεώνας) με -23,5 βαθμούς Κελσίου στις 6 Φεβρουαρίου 1956 και ακολουθούν: Τρίπολη -15,8° C στις 6/2/1983, στην Αθήνα -5,4° C στις 14/2/2004 και στη Θεσσαλονίκη -12,8° C στις 19/2/1965. Αν και τυπικά οι μήνες του χειμώνα πέρασαν, κανείς δεν μπορεί να ξεχνά πως ο Μάρτης είναι συχνά «γδάρτης»…

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή