Η αγωνιώδης προεκλογική προσπάθεια της κυβέρνησης να αναδείξει το εκσυγχρονιστικό της προφίλ και τη σημαντική συμβολή της στις μεγάλες επενδύσεις, έφερε τα αντίθετα αποτελέσματα από εκείνα που επεδίωκε. Η κυβέρνηση όχι μόνον δεν κατάφερε να προωθήσει τις δύο πιο εμβληματικές επενδύσεις της χώρας, η πρώτη στο λιμάνι του Πειραιά και η δεύτερη στο Ελληνικό, αλλά αντίθετα πέτυχε να δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερα εμπόδια.
Στην περίπτωση του Ελληνικού, η κυβέρνηση έφερε μια κοινή υπουργική απόφαση (ΚΥΑ) που όχι μόνον δεν προωθεί την επένδυση, αλλά δημιουργεί επιπρόσθετα εμπόδια. Η ΚΥΑ πρέπει να «θεραπευτεί» και προς αυτή την κατεύθυνση, ήταν και οι δηλώσεις του προέδρου της Ν.Δ. Κυριάκου Μητσοτάκη, την περασμένη Πέμπτη. Ωστόσο, παρά την αισιοδοξία του προέδρου της Ν.Δ., η διαδικασία δεν είναι εύκολη.
Κατ’ αρχάς θα πρέπει να υπάρξει μια νέα εισήγηση την οποία θα κάνουν αποδεκτή οι γενικοί γραμματείς που συμμετέχουν στο Κεντρικό Συμβούλιο Διοίκησης (ΚΣΔ). Πριν από αυτό, θα πρέπει να σχηματιστεί η νέα κυβέρνηση, να οριστούν οι νέοι γενικοί γραμματείς, να συνταχθεί η νέα εισήγηση και στη συνέχεια να συνεδριάσει το ΚΣΔ. Με μέτριους υπολογισμούς, η διαδικασία αυτή απαιτεί έναν έως δύο μήνες για τους ρυθμούς της κρατικής μηχανής.
Το βασικό ερώτημα ωστόσο είναι γιατί η κυβέρνηση έφερε τη συγκεκριμένη ΚΥΑ γνωρίζοντας εκ των προτέρων τις αντιδράσεις της Lamda Development. Η τελευταία, επειδή γνώριζε τις πιέσεις που ασκούσε το υπουργείο Πολιτισμού (ΥΠΠΟ) να καταστεί επικυρίαρχος των κατασκευών στο Ελληνικό, απευχόταν την έκδοση της ΚΥΑ. Ούτως ή άλλως, ο πολιτικός χρόνος της κυβέρνησης είχε εξαντληθεί και η έκδοση της ΚΥΑ μια εβδομάδα πριν ή δύο εβδομάδες μετά τις εκλογές, δεν άλλαζε τίποτε σε μια διαδικασία που είχε καθυστερήσει έξι μήνες μέχρι εκείνη τη στιγμή και μια επένδυση που είχε καθυστερήσει πέντε χρόνια. Γι’ αυτό η εταιρεία διεμήνυσε επισήμως με ανακοίνωσή της, ότι ακόμη και αν αποφασιζόταν κάποια από τις τρεις ΚΥΑ που αφορούν την πολεοδόμηση του Ελληνικού, θα απαιτούσε περίπου 15 ημέρες για να αποφανθεί. Ετσι, επιχειρούσε να αποθαρρύνει την έκδοση της ΚΥΑ από την παρούσα κυβέρνηση.
Εκ του αποτελέσματος φάνηκε ότι οι ανησυχίες της εταιρείας δεν ήταν υπερβολικές. Η ΚΥΑ που παρουσιάσθηκε την περασμένη Τετάρτη, δεν χρειάστηκε 15 ημέρες για να μελετηθεί. Απορρίφθηκε άμεσα, αφού σύμφωνα με τη Lamda καθιστά απόλυτο ρυθμιστή της επένδυσης ύψους 4-5 δισ. ευρώ στο Ελληνικό το ΥΠΠΟ και το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ).
Με την έκδοση όμως της ΚΥΑ η κυβέρνηση επιχείρησε να «χαϊδέψει» την πλάτη όλων εκείνων που αντιτίθενται στην επένδυση και οι οποίοι στο παρελθόν είχαν δυσαρεστηθεί με τις αποφάσεις της. Μεταξύ αυτών και της ομάδας εκείνης στο ΥΠΠΟ που απαιτεί οι αρχαιολόγοι να έχουν τον τελευταίο λόγο σε κάθε κατασκευαστικό έργο που γίνεται στη χώρα.
Η στροφή αυτή της κυβέρνησης στην αριστερή φρασεολογία φάνηκε και στις ανακοινώσεις των υπουργών Επικρατείας Α. Φλαμπουράρη και Περιβάλλοντος Γ. Σταθάκη, αμέσως μετά την απόρριψη της ΚΥΑ από τη Lamda. Oι δηλώσεις των δύο υπουργών θύμισαν τον ΣΥΡΙΖΑ προ των εκλογών του 2015, κάνοντας λόγο για άμεση σύνδεση της Lamda με τη Ν.Δ., η οποία στόχο έχει να μεταβάλει τους όρους της επένδυσης στο Ελληνικό προς όφελος των επενδυτών και εις βάρος του ελληνικού λαού. Η επαναφορά αυτή του αντιπολιτευτικού… λόγου βόλεψε ιδιαίτερα, τέσσερις ημέρες πριν από τις εκλογές.
Στην πράξη όμως, αυτό που συνέβη με την ΚΥΑ ήταν ότι η κυβέρνηση, στην αγωνιώδη προσπάθειά της, τα έκανε… θάλασσα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η πίεση να παρουσιάσει μια τουλάχιστον ΚΥΑ ήταν τρομακτική, ειδικά μετά τη δήλωση του προέδρου της Ν.Δ. Κ. Μητσοτάκη ότι θα εκδώσει τις ΚΥΑ μέσα σε επτά ημέρες. Η κυβέρνηση επιδίωξε πάση θυσία να στερήσει αυτή την ευκαιρία από τον αρχηγό της Ν.Δ. Μάλιστα, η αρχική πρόθεση ήταν να εκδοθούν δύο ΚΥΑ, μία που αφορά το πάρκο και μία δεύτερη, που αφορά τη ζώνη ανάπτυξης του ακινήτου (καζίνο, εμπορικά κέντρα κ.λπ.).
Η δεύτερη ΚΥΑ ωστόσο ήταν τόσο πολύπλοκη που γρήγορα εγκαταλείφθηκε ως στόχος. Απέμεινε μόνον η ΚΥΑ του πάρκου, αλλά καθώς δεν υπήρχε επαρκής χρόνος, προετοιμάστηκε πλημμελώς μη συγκεράζοντας τις διαφορετικές απόψεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης, ή μη εξαλείφοντας τυχόν προσωπικές ατζέντες των συμμετεχόντων στο ΚΣΔ.
Τρία χρόνια στην αναμονή επενδύσεις 612 εκατ. στον ΟΛΠ
Πέντε ολόκληρα χρόνια μετά την προκήρυξη του διαγωνισμού ιδιωτικοποίησης του ΟΛΠ και τρία χρόνια μετά την ολοκλήρωση της μεταβίβασης του 51% της εισηγμένης στην Cosco, η αδειοδότηση των επενδύσεων που θέλει να κάνει ο κινεζικός όμιλος συνολικού ύψους 612 εκατομμυρίων ευρώ τελεί ακόμα υπό αιρεσιμότητα. Αιρεσιμότητα που προσέθεσε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ μετά την ψήφιση της σύμβασης παραχώρησης και παρά τις προφανείς γραφειοκρατικές διαδικασίες, αβεβαιότητες και χρόνο που συνεπάγονται. Αν και οι Κινέζοι φημίζονται για τη μακροπρόθεσμη προσέγγισή τους αλλά και για την υπομονή τους, οι παροικούντες την Ακτή Μιαούλη ξέρουν πως οι αντοχές τους έχουν φθάσει στα όριά τους.
Πόσο μάλλον που το Πεκίνο έχει λάβει ρητές διαβεβαιώσεις από τον ίδιο τον Ελληνα πρωθυπουργό κατά τις εκεί επισκέψεις του πως όλα θα προχωρούσαν γοργά.
Τελικά, η ευθύνη της έγκρισης των επενδύσεων της Cosco στο λιμάνι του Πειραιά μετατίθεται στην επόμενη κυβέρνηση, αφού η Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων (ΕΣΑΛ) «αποδέχθηκε» –και υπό πολλούς όρους– αλλά δεν ενέκρινε το master plan του ΟΛΠ. Παράλληλα, κατά τη συνεδρίασή της αυτή την εβδομάδα, δεν «αποδέχθηκε» την επένδυση σε αμιγώς ναυπηγική δραστηριότητα, ούτε το ανοικτό στο ευρύ κοινό εμπορικό κέντρο, ενώ για όλες τις επενδύσεις εμπλέκει και το υπουργείο Πολιτισμού με ό,τι αυτό σημαίνει για την ομαλή και ταχεία ολοκλήρωσή τους. Καθίσταται σαφές πως δεν υπήρξε καθαρή λύση και παρά τη θετική διάθεση πολλών εκ των εκπροσώπων των υπουργείων στην ΕΣΑΛ να δοθεί η έγκριση, τελικά το αποτέλεσμα ήταν επί της ουσίας άκαρπο, παρά τις περί του αντιθέτου πληροφορίες που διέρρεε αυτή την εβδομάδα το υπουργείο Ναυτιλίας. Υπενθυμίζεται πως οι συνολικές επενδύσεις της Cosco στον ΟΛΠ που προβλέπει το master plan, ανέρχονται σε 612 εκατ. ευρώ. Τα 293,7 εκατ. ευρώ εξ αυτών αφορούν τις λεγόμενες υποχρεωτικές επενδύσεις οι οποίες πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το 2021 προκειμένου να μεταβιβαστεί στην Cosco και το υπόλοιπο 16% των μετοχών του ΟΛΠ, πέραν του 51% που απέκτησε τον Αύγουστο του 2016 έναντι 293,7 εκατ. ευρώ. Για την απόκτηση αυτού του επιπλέον ποσοστού, δηλαδή του 16%, έχουν από το 2016 κατατεθεί σε λογαριασμό μεσεγγύησης (escrow account) 88 εκατ. ευρώ, τα οποία δεν μπορεί να εισπράξει το Δημόσιο πριν «κλείσει» η μεταβίβαση. Η Cosco έχει προσθέσει στο δεσμευτικό επενδυτικό πρόγραμμα και επιπλέον επενδύσεις 318 εκατ. ευρώ, με τη διοίκηση του ΟΛΠ να επισημαίνει πως το master plan είναι ενιαίο και αναπτύχθηκε σε συνεργασία με την εταιρεία συμβούλων McKinsey. Ηδη με επιστολή της προς το ΤΑΙΠΕΔ, η Cosco διεκδικεί την απόδοση σε αυτή αυτού του 16%, επειδή το Δημόσιο δεν έχει εδώ και τρία έτη δώσει τις απαραίτητες αδειοδοτήσεις.
Η ΕΣΑΛ συνεδρίασε την περασμένη Δευτέρα παρουσία των εκπροσώπων του ΟΛΠ και του ΤΑΙΠΕΔ. Σημειώνεται πως στην ΕΣΑΛ μετέχουν ο γενικός γραμματέας Ναυτιλιακών Επενδύσεων και Υποδομών (ΓΓΝΕΥ) ως πρόεδρος, δύο διευθυντές του υπουργείου Ναυτιλίας, ένας γενικός διευθυντής του υπουργείου Οικονομικών, ένας γενικός του ΥΠΕΚΑ, δύο γενικοί του Ανάπτυξης, ένας διευθυντής του Πολιτισμού, ένας ανώτατος αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού καθώς και ο πρόεδρος της ΡΑΛ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών ήρε τις αντιρρήσεις για το νέο κέντρο Logistics στον χώρο του πρώην ΟΔΔΗΧ, έκτασης περί τα 90 στρέμματα, που έχει ενταχθεί στη ζώνη παραχώρησης του ΟΛΠ και πρόκειται να ενοποιηθεί με τον κύριο χώρο στο ύψος του car terminal.
Επίσης, η ΕΣΑΛ αποδέχθηκε κατά πληροφορίες τη λειτουργία των υπαρχόντων ναυπηγείων στη χερσόνησο της Κυνόσουρας μέχρι την απομάκρυνσή τους κατά τη λήξη της σύμβασής τους με τον ΟΛΠ το 2052, χωρίς όμως καμία επέκταση.