Η λήθη δεν εξανεμίζει τα προβλήματα και όλα τα παλιά αμαρτήματα επανέρχονται κάποτε στο φως. Την πολύ άσχημη εμπειρία, να αντικρίσουν τον θαλάσσιο βυθό της Ανδρου καλυμμένο πλήρως με δύσμορφους «πλαστικούς υφάλους» –μια πολύ αποκρουστική εικόνα–, είχε η ομάδα Aegean Rebreath. Ηταν πριν από οκτώ χρόνια όταν κατέρρευσε η παράνομη χωματερή του νησιού στη θάλασσα και έκτοτε, από ό,τι φάνηκε, ουδείς ασχολήθηκε σε βάθος με το συμβάν της κατάληξης στα νερά του Αιγαίου μιας τόσο θηριώδους ποσότητας απορριμμάτων, που ούτε η παιδαριώδης ασυγχώρητη λογική τού «όλα τα παίρνει η θάλασσα» μπορούσε να προβληθεί. Αλλωστε η αντίληψη ότι η θάλασσα είναι μια αβυσσαλέα καταβόθρα που διακτινίζει στο υπερπέραν τα απόβλητά μας έχει προ πολλού εκπνεύσει, αφού γνωρίζουμε ότι οι ωκεανοί πλάθουν νέους δυσειδείς πλαστικούς κόσμους στη μέση των διάπλατων οριζόντων (στον Β. Ειρηνικό έχει σχηματιστεί μια «ήπειρος» 1,6 εκατ. τ. χλμ. από πλαστικά σκουπίδια), χτίζουν υποθαλάσσιες πολιτείες από σκουπίδια, επιστρέφουν στις ακτές και το καπάκι, και στα στομάχια μας τόνους πλαστικών ινών.
Δεν είναι μόνο η Ανδρος· όλο το Αιγαίο είναι μια υδάτινη χωματερή, έχουν ανασυρθεί από τον βυθό του από χριστουγεννιάτικα δέντρα, καλοριφέρ, καρότσια σούπερ μάρκετ μέχρι μοτοσικλέτες και λεκάνες τουαλέτας… Βέβαια πλαστικά είναι, κατά το WWF, το 95% των απορριφθέντων στα πελάγη. Σε κάθε τ. χλμ. της επιφάνειας της Μεσογείου επιπλέουν δεκάδες χιλιάδες κομματάκια πλαστικού. Συνολικά, κάθε χρόνο απορρίπτονται στη μεσογειακή λεκάνη 100.000 έως 300.000 τόνοι πλαστικών (39 τόνους την ημέρα απορρίπτει η χώρα μας, 144 η Τουρκία).
Ωστόσο, η γενική εικόνα δεν μας αθωώνει. Τα σκουπίδια φτάνουν στη θάλασσα από τη στεριά. Παρά τα ευρωπαϊκά πρόστιμα, κλείνουμε ακόμη τα μάτια σε ανεξέλεγκτες χωματερές και ούτε που διανοούμαστε να δούμε το θέμα, όχι ως μια οχληρή υπόθεση, αλλά ως σοβαρή επένδυση. Αλλού, μέχρι και το 80% των συσκευασιών επαναχρησιμοποιούνται (στη Σουηδία, ένα μπουκάλι επαναχρησιμοποιείται 33 φορές), το 70% των αστικών λυμάτων (Γαλλία) δίνουν υλικά και ενέργεια. Στη χώρα μας ούτε η πίεση των κενών ταμείων ενθάρρυνε ένα γύρισμα στον πολιτισμό. Η διαχείριση των σκουπιδιών παραμένει παράδειγμα ανευθυνότητας και κοντόθωρων εσπευσμένων λύσεων κάθε φορά που ορθώνεται ως αμετακίνητος βράχος το οικοδομημένο επί δεκαετίες αδιέξοδο. Οσο για τη θάλασσα, μας αρκεί να είναι καθαρή η παραλία όπου κολυμπάμε…