O Σερ Γουόλτερ Ράνσιμαν (1903-2000), ο διαπρεπέστερος βυζαντινολόγος όλων των εποχών, είχε μία από τις πιο καθοριστικές εμπειρίες του βίου του σε ηλικία 11 ετών, στο κατάστρωμα της οικογενειακής θαλαμηγού. Ηταν το διάσημο «Sunbeam II» των Ράνσιμαν που η συγκυρία το έφερε πολλές δεκαετίες αργότερα στα χέρια Ελλήνων μετονομαζόμενο σε «Ευγένιος Ευγενίδης». Ο μικρός είδε για πρώτη φορά στη ζωή του τη Μονεμβασιά. Αυτό ήταν! Η έλξη που αισθάνθηκε για τον βράχο ήταν τέτοια, που κράτησε για ολόκληρη τη ζωή του και επηρέασε τα σπουδαστικά και επιστημονικά του ενδιαφέροντα. Αντίστοιχη έλξη αισθάνθηκε και μια συμπατριώτισσά του, η Αν Ελντριτζ. Κάθεται απέναντί μου σε μια ταβέρνα στον Γέρακα Λακωνίας και το πρόσωπό της φωτίζεται όταν μιλά για τη Μονεμβασιά που τόσο αγαπά, αλλά κυρίως για το βιβλίο της που μόλις εξεδόθη από τον οίκο Unicorn Press με δεκάδες εκπληκτικές φωτογραφίες για τον τόπο αυτό από το 1890 μέχρι τη σύγχρονη εποχή.
Ιδού και ο Μονεμβασίτης Γιάννης Ρίτσος την ώρα που γίνεται γλυπτό.
Η γεωγράφος, πολεοδόμος και κλασικίστρια Ελντριτζ, μόνιμος κάτοικος του «Κάστρου» εδώ και χρόνια, ηγείται της Φωτογραφικής Εταιρείας Μονεμβασιάς, του φορέα που διέσωσε αυτό το πολύτιμο υλικό. Μου εξηγεί ότι ο Σύλλογος αποτελείται από Ελληνες και ξένους που έχουν μεγάλη έγνοια για τη διατήρηση της μνήμης. Το θέτει σωστά: σε αυτήν τη μικρή χερσόνησο, βαρυφορτωμένη από την Ιστορία, τα κτίρια συντηρούνται, θα μείνουν στη θέση τους. Αυτό που κινδυνεύει να χαθεί είναι οι διηγήσεις των ανθρώπων, τα χνώτα τους μέσα στα στενά σοκάκια, η καταγραφή του πώς αυτή η λωρίδα γης κουβάλησε στη ράχη της γενιές ολόκληρες. Η Ελντριτζ ευαισθητοποιήθηκε στο θέμα των φωτογραφιών, όταν διαπίστωσε μερικά χρόνια πριν πως όταν ένας ηλικιωμένος κάτοικος πέθαινε, πολύ συχνά οι οικογενειακές φωτογραφίες κατέληγαν στα σκουπίδια. Μαζί με την Ευγενία Γρηγοράκη, επίσης ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας, η οποία θα βγάλει ένα βιβλίο αντίστοιχου περιεχομένου στα ελληνικά από τις εκδόσεις Τέταρτο, συνέλεξαν 2.000 λήψεις με επισκέψεις στα σπίτια, σε αρχεία αλλά και μέσω Διαδικτύου. Το βιβλίο της Ελντριτζ πρόκειται να παρουσιαστεί στο Ελληνικό Κέντρο του Λονδίνου στις 12 Σεπτεμβρίου και στη Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή της Αθήνας στις 23 του ίδιου μήνα. Είναι προικοδοτημένο με μικρά αλλά κατατοπιστικά κείμενα, ένα από τα οποία υπογράφει ο Τζον Κίτμερ που χρημάτισε πρέσβης του Η.Β. στην Ελλάδα πρόσφατα και έκανε το διδακτορικό του στον Ρίτσο. Τίτλος της έκδοσης: «People, Place, Presence». Καλοτάξιδο.