Εν μέσω εκκλησιαστικής τρικυμίας, που έχει προκαλέσει στους κόλπους της Ορθόδοξης Εκκλησίας το ουκρανικό ζήτημα, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος επισκέπτεται από χθες τη Θεσσαλονίκη και σήμερα το Αγιον Ορος. Τα «μποφόρ» της διένεξης Μόσχας – Φαναρίου ανέβασε στα ύψη η αναγνώριση από την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας, εξοργίζοντας το Πατριαρχείο Μόσχας που απείλησε με διακοπή των σχέσεων με την Εκκλησία της Ελλάδος. Ο Ρώσος Προκαθήμενος Κύριλλος, μάλιστα, ενέταξε την απόφαση της Εκκλησίας της Ελλάδας στο έργο «παρασκηνιακών δυνάμεων», τις οποίες δεν κατονόμασε, με στόχο «να αποκόψει τη Ρωσία από τον ελληνικό κόσμο και τον ελληνικό κόσμο από τη Ρωσία».
Στις δημόσιες εμφανίσεις του στη Θεσσαλονίκη ο κ.κ. Βαρθολομαίος απέφυγε να σχολιάσει τις αντιδράσεις της ρωσικής πλευράς, όμως σήμερα το πρωί θα συλλειτουργήσει στον Ιερό Ναό της Αχειροποιήτου με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο και εκεί, στις μνημονεύσεις, εκτός απροόπτου, θα αναφερθεί και το όνομα του επισκόπου Ουκρανίας, ηγέτης της εκεί αυτοκέφαλης Εκκλησίας. Η ρωσική πλευρά έχει διαμηνύσει πως εάν μνημονευθεί σε αυτό το συλλείτουργο ο κ. Επιφάνιος, τότε θα χαρακτηρίσει την Εκκλησία της Ελλάδος σχισματική και θα διακόψει την Κοινωνία, τις εκκλησιαστικές σχέσεις δηλαδή, όπως έγινε και με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, όταν ο κ.κ. Βαρθολομαίος έδωσε τον τόμο της αυτοκεφαλίας στους Ουκρανούς.
Πηγές προσκείμενες στον Οικουμενικό Πατριάρχη ανέφεραν ότι δεν τίθεται κανένα ζήτημα να μη μνημονευθεί ο ηγέτης των Ουκρανών ορθοδόξων, από τη στιγμή που τόσο το Φανάρι όσο και η Εκκλησία της Ελλάδος έχουν αποφανθεί επ’ αυτού.
Με τα ρωσικά «πυρά» εναντίον του και εναντίον του κ. Ιερώνυμου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης, με βάση το πρόγραμμά του, αναμένεται να περάσει το απόγευμα σήμερα στο Αγιον Ορος, προσκεκλημένος της Ιεράς Μονής Ξενοφώντος, με αφορμή τον εορτασμό των διακοσίων χρόνων από την ανέγερση του καθολικού της. Οι λαμπρές υποδοχές, κατά τα προβλεπόμενα από το αγιορείτικο τυπικό, δεν φαίνεται ότι μπορεί να διαλύσουν κάποια σύννεφα που έχουν συσσωρευτεί ήδη στην «κορυφή» του Αθω, με αφορμή τις εξελίξεις στο Ουκρανικό.
Επιφυλάξεις
Χωρίς να εγείρουν ανοικτά αμφισβήτηση γύρω από τους χειρισμούς του κ.κ. Βαρθολομαίου, σε κάποιες μονές εκφράζονται επιφυλάξεις γύρω από την απόφασή του να δώσει την αυτοκεφαλία στους Ουκρανούς και να προκαλέσει έτσι την οργή του Πατριαρχείου Μόσχας, το οποίο έχει καλέσει τους Ρώσους πιστούς να μην εκκλησιάζονται ούτε να μεταλαμβάνουν, εάν και εφόσον επισκεφθούν το Αγιον Ορος, προσκύνημα που πλέον δεν τους προτρέπει να κάνουν σε άλλα μοναστήρια πλην της Ιεράς Μονής Παντελεήμονος, όπου εγκαταβιούν ρωσικής καταγωγής μοναχοί. Σε πρωτοφανή για τα αγιορείτικα χρονικά περίπτωση, εμφανίστηκαν, στους τοίχους του περιβόλου της Ιεράς Μονής Ιβήρων, που θεωρείται φιλοπατριαρχική, συνθήματα εναντίον της επίσκεψης του Οικουμενικού Πατριάρχη.
Αγιορείτικες πηγές υποβάθμιζαν την ενέργεια την οποία απέδιδαν σε φονταμενταλιστές (νέο)ζηλωτές μοναχούς, διαγραμμένους από τα μοναχολόγια, τους αποκαλούμενους «αδέσποτους», που ζουν σε κελιά και καλύβες του Αθω. Οι ίδιες πηγές ήταν καθησυχαστικές ως προς το ενδεχόμενο αντιδράσεων μεμονωμένων φανατικών καλογέρων, τόσο κατά την άφιξη του κ.κ. Βαρθολομαίου στις Καρυές, όπου θα του γίνει επίσημη υποδοχή παρουσία εκπροσώπων της κυβέρνησης, όσο και στα μοναστήρια (Βατοπέδι, Παντοκράτωρ) και στις σκήτες (Προφήτη Ηλία, Αγιου Ανδρέα, Κουτλουμουσίου), που θα επισκεφθεί.