Ο Ιρλανδός ★★★★½
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ (2019)
Σκηνοθεσία: Μάρτιν Σκορσέζε
Ερμηνείες: Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Αλ Πατσίνο, Τζο Πέσι
Αφού χρειάστηκε να… καταφύγει στην αγκαλιά του Netflix προκειμένου να βρει τους πόρους και τη δημιουργική ελευθερία που χρειαζόταν, ο Μάρτιν Σκορσέζε παραδίδει την απόλυτη έκδοση του μαφιόζικου κινηματογραφικού σύμπαντος, στο οποίο εδώ και δεκαετίες ειδικεύεται.
Βασισμένο σε ένα βιβλίο του Τσαρλς Μπραντ, το οποίο διασκευάζει σεναριακά ο Στίβεν Ζέλιαν («Η Λίστα του Σίντλερ»), το φιλμ αφηγείται την ιστορία του Φρανκ «Ιρλανδού» Σίραν (Ντε Νίρο), ενός ανθρώπου για όλες τις δουλειές, ο οποίος συνδέεται τόσο με την ιταλική μαφία όσο και με τον Τζίμι Χόφα (Πατσίνο), θρυλικό ηγέτη του πανίσχυρου σωματείου Teamsters των φορτηγατζήδων, κατά τη δεκαετία του 1960. Εχοντας αποδείξει την αξία του ποικιλοτρόπως, ο Φρανκ θα βρεθεί στην πορεία στο μέσο μιας κόντρας και θα χρειαστεί να πάρει δύσκολες αποφάσεις.
Ο Σκορσέζε μαζί με το εκλεκτό καστ των ηθοποιών του, μας ξεναγεί μοναδικά σε έναν κόσμο που ελάχιστη σχέση έχει με τον σημερινό: άνθρωποι σφυρηλατημένοι στον πόλεμο όπως ο Φρανκ, κάνουν «αυτό που πρέπει να γίνει», ενώ άλλοι σαν τον Χόφα βρίσκονται κάπου στο μεταίχμιο μεταξύ λαϊκού ήρωα και στυγνού απατεώνα. Παρακολουθούμε δε όλα τα σημαντικά γεγονότα της εποχής (δολοφονία Κένεντι, Κόλπος των Χοίρων, πόλεμος Βιετνάμ κ.ο.κ.), με μια οπτική αρκετά ξένη προς τα κλασικά αμερικανικά αφηγήματα. Οσο το φιλμ προχωρά, καταλαβαίνουμε πως όλα αυτά έχουν όση αξία τους επιτρέπει η ανθρώπινη θνητότητα.
Γενικώς φαίνεται πως εδώ ο Σκορσέζε αισθάνεται πιο άνετα από ποτέ. Με απαράμιλλη δεξιοτεχνία και έλεγχο του ρυθμού, καταφέρνει να συνδυάσει διαφορετικά επίπεδα (πολιτικό, προσωπικό, ιστορικό) σε ένα λεπτομερές σύνολο μαραθώνιας διάρκειας, που όμως κυλά αβίαστα μέχρι το φινάλε. Ο Ντε Νίρο από την πλευρά του είναι εξαιρετικός, φέρνοντας εις πέρας έναν υποκριτικό άθλο, αφού εμφανίζεται σχεδόν σε κάθε σκηνή, υποδυόμενος τον χαρακτήρα του –με τη συνδρομή και της τεχνολογίας– σε βάθος 50 ετών.
Η αίσθηση του απολογισμού τέλος, που κρυφοκοιτάζει σε όλη την ταινία, γίνεται πολύ εντονότερη στο τελευταίο μισάωρο, το οποίο επιφυλάσσει και μία από τις πιο αστείες στιγμές, σε ένα φιλμ που χρησιμοποιεί γενικότερα το χιούμορ ως αντίβαρο των όσων δραματικών παρακολουθούμε. Ισορροπία, πληρότητα, χαρακτήρας – ο Μάρτιν Σκορσέζε, στα 77, έκανε και πάλι το θαύμα του.
Το θαύμα της Θάλασσας των Σαργασσών ★★★
ΘΡΙΛΕΡ (2019)
Σκηνοθεσία: Σύλλας Τζουμέρκας
Ερμηνείες: Αγγελική Παπούλια, Γιούλα Μπούνταλη, Χρήστος Πασσαλής
Μετά τις δύο πρώτες ταινίες του, που διαδραματίζονταν στο αστικό περιβάλλον, ο Σύλλας Τζουμέρκας αναχωρεί για την επαρχία και συγκεκριμένα για το Μεσολόγγι, το οποίο και μετατρέπει σε ατμοσφαιρικό, α λα «True Detective» σκηνικό αστυνομικού θρίλερ.
Η Ελισάβετ (Παπούλια), μια σκληροτράχηλη αξιωματικός της Αντιτρομοκρατικής, παίρνει δυσμενή μετάθεση ως διοικήτρια του τοπικού τμήματος, με τη ζωή της να πέφτει (κυριολεκτικά) σε βάλτο. Ενας παράξενος θάνατος στην περιοχή, ωστόσο, θα ταράξει τα νερά και θα φέρει στον δρόμο της τη Ρίτα, μια αινιγματική γυναίκα, η οποία δουλεύει στο τοπικό εργοστάσιο παραγωγής χελιών.
Ο Τζουμέρκας χρησιμοποιεί το μεγάλο ταξίδι των χελιών, που ξεκινούν από το Μεσολόγγι με προορισμό τη μακρινή Θάλασσα των Σαργασσών προκειμένου να γεννήσουν, ως αλληγορία για την πορεία μεταμόρφωσης των δικών του ηρώων. Τα μυστικά της μικρής κοινωνίας προσφέρουν το υλικό σε ένα φιλμ με αρκετές αδυναμίες αλλά και ωραίες κινηματογραφικές εικόνες που τελικά υπερισχύουν, σε ένα εν γένει καλογυρισμένο σύνολο. Στα θετικά και οι εξαιρετικές στους ρόλους τους δύο πρωταγωνίστριες.
Θεός υπάρχει, το όνομά της είναι Πετρούνια ★★★
Σκηνοθεσία: Τεόνα Σ. Μιτέβσκα
Ερμηνείες: Ζόριτσα Νούτσεβα, Λαμπίνα Μιτέβσκα, Σουάντ Μπεγκόφσκι
Μεταξύ Θεού και ανθρώπων
Σε μια επαρχιακή κοινωνία, αυτή τη φορά της Βόρειας Μακεδονίας, μας ταξιδεύει και το φιλμ της Τέονα Σ. Μιτέβσκα, το οποίο απέσπασε το Βραβείο Οικουμενικής Επιτροπής του Φεστιβάλ Βερολίνου. Την ημέρα των Θεοφανίων μια νεαρή γυναίκα, κατά παράβαση των εθίμων, βουτά στα νερά και πιάνει τον σταυρό. Εξοργισμένη, η πλειονότητα της τοπικής κοινωνίας στρέφεται εναντίον της απαιτώντας να παραδώσει το ιερό σύμβολο, με την ίδια να αρνείται και να καταφεύγει τελικά στο αστυνομικό τμήμα, όπου θα περάσει μια μεγάλη περιπέτεια. Η Ζορίτσα Νούτσεβα ερμηνεύει όμορφα την κοπέλα, η οποία αποφασίζει να αντισταθεί στα στερεότυπα (σεξιστικά, θρησκευτικά κ.ο.κ.), καταφέρνοντας να αποκαλύψει την υποκρισία του περίγυρού της. Με ρεαλιστική απλότητα αλλά και απρόσμενη τρυφερότητα –και χιούμορ– το φιλμ αποτελεί παράδειγμα φτωχών μέσων που όμως οδηγούν σε άρτιο κινηματογραφικό αποτέλεσμα.
Οι Αγγελοι του Τσάρλι
Σκηνοθεσία: Ελίζαμπεθ Μπανκς
Ερμηνείες: Κρίστεν Στιούαρτ, Ναόμι Σκοτ, Ελα Μπαλίνσκα
Πράκτορες γένους θηλυκού
Σχεδόν μία εικοσαετία μετά την τελευταία κινηματογραφική τους εμφάνιση, οι περίφημοι «Αγγελοι του Τσάρλι» επιστρέφουν, με νέες πρωταγωνίστριες να αναλαμβάνουν τους ρόλους των ακαταμάχητων γυναικών πρακτόρων. Οι Κρίστεν Στιούαρτ («Twilight»), Ναόμι Σκοτ («Αλαντίν») και η πρωτοεμφανιζόμενη Ελα Μπαλίνσκα αναλαμβάνουν δράση για λογαριασμό του μυστηριώδους Τσαρλς Τάουνσεντ, ο οποίος πια έχει απλώσει τις δραστηριότητές του παγκοσμίως. Οπως καταλαβαίνει κανείς, τώρα πια υπάρχουν πολλές διαφορετικές ομάδες «Αγγέλων», με έξυπνες, γενναίες και εξαιρετικά εκπαιδευμένες γυναίκες, τις οποίες καθοδηγούν διαφορετικοί αρχηγοί σε τρομερά δύσκολες αποστολές. Η Ελίζαμπεθ Μπανκς υποδύεται έναν από τους τελευταίους –μαζί με μερικούς ακόμα λαμπερούς γκεστ–, ενώ παράλληλα σκηνοθετεί και υπογράφει το σενάριο της καινούργιας ταινίας.
RBG: Μια ζωή στη δικαιοσύνη ★★½
Σκηνοθεσία: Μπέτσι Γουέστ και Τζούλι Κοέν
Εμφανίζονται: Ρουθ Μπέιντερ Γκίνσκμπεργκ, Μπιλ Κλίντον
Η ηρωίδα των γυναικών
Το υποψήφιο για Οσκαρ ντοκιμαντέρ μας συστήνει μια αληθινή Αμερικανίδα ηρωίδα, η οποία δεν διακρίθηκε στο πεδίο της μάχης, αλλά στις αίθουσες των δικαστηρίων. Η Ρουθ Μπέιντερ Γκίνσμπεργκ, επί χρόνια δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ και μόλις η δεύτερη γυναίκα που έφτασε στο συγκεκριμένο αξίωμα, είναι από τις σπουδαιότερες μορφές του αγώνα για τα ίσα δικαιώματα μεταξύ των φύλων. Ξεκινώντας την καριέρα της σε μια εποχή κατά την οποία αυτό το τελευταίο έμοιαζε περίπου με ανέκδοτο, η 85χρονη σήμερα Ρουθ, εργάστηκε σκληρά αρχικά ως απλή δικηγόρος και αργότερα ως δικαστικός, σε υποθέσεις που τελικά επέτρεψαν στις γυναίκες να στέκονται πιο ισότιμα απέναντι στους άνδρες, τόσο στη δουλειά όσο και στο σπίτι. Οι δημιουργοί του ντοκιμαντέρ μιλούν με την ίδια, εξιστορώντας παράλληλα την ενδιαφέρουσα πορεία της, μέσα από πλούσιο αρχειακό υλικό.
Εμείς…
Ξεκινά από απόψε το 32ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, η διοργάνωση-θεσμός για το σινεμά, η οποία φέτος μας φέρνει 60 ταινίες σε 14 ημέρες προβολών, στις αίθουσες του «Τριανόν» και της «Ανδόρας». Η τελετή έναρξης θα πραγματοποιηθεί απόψε (8.30 μ.μ.), στο «Τριανόν» με την προβολή της ταινίας «It Must Be Heaven» του Ελία Σουλεϊμάν, παρουσία του Παλαιστίνιου σκηνοθέτη. Κατά τα λοιπά, το πλούσιο πρόγραμμα του Πανοράματος περιλαμβάνει πέντε ειδικά αφιερώματα: στα 20 χρόνια χωρίς τον Στάνλεϊ Κιούμπρικ· στους Ευρωπαίους κωμικούς· στα φιλμ νουάρ του ελληνικού σινεμά· στο Γούντστοκ και τη χρονιά που άλλαξε το Χόλιγουντ· στις Αντουανέττα Αγγελίδη και Αλίντα Δημητρίου. Σε ειδική προβολή, συνοδεία ζωντανής μουσικής, θα παρακολουθήσουμε ακόμα «Το εργαστήρι του Δρος Γκαλιγκάρι».
…και οι άλλοι
Ενώ το φανατικό κοινό των τηλεοπτικών «Vikings» περιμένει πώς και πώς την πρεμιέρα της 6ης σεζόν της δημοφιλούς σειράς (6/12), το Netflix έχει το βλέμμα στο… μέλλον, ανακοινώνοντας ένα spinoff που αναπτύσσεται για λογαριασμό της δικής του πλατφόρμας. Η νέα σειρά που θα έχει τίτλο «Vikings: Valhalla» τοποθετείται περίπου 100 χρόνια μετά τα γεγονότα του ορίτζιναλ, βάζοντας στο παιχνίδι μερικούς από τους πιο διάσημους Βίκινγκς ηγέτες της ιστορίας. Η συγκεκριμένη τακτική είναι πια συνηθισμένη για το Netflix, το οποίο αγοράζει τα δικαιώματα δημοφιλών σειρών, μετατρέποντάς τες πλέον σε δικές του παραγωγές.