Είναι ένα από τα λίγα ελληνικά πεζογραφήματα που μπορούμε να χαρακτηρίσουμε σήμερα ως κλασικό, τόσο για την ομορφιά της γλώσσας του, τη δύναμη της ιστορίας του, αλλά και τη διαχρονικότητα των μηνυμάτων του. Ο λόγος για τον υπεραιωνόβιο «Ζητιάνο» (1897) του Ανδρέα Καρκαβίτσα (1865-1922), μέσα από τις σελίδες του οποίου αποτυπώνεται η ζωή στον θεσσαλικό κάμπο τη δεκαετία του 1880, μετά δηλαδή την προσάρτηση της περιοχής στην υπόλοιπη Ελλάδα. Κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας είναι ο τετραπέρατος ζητιάνος Τζιριτόκωστας, ένας μυθικός χαρακτήρας στην ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας, ο οποίος επιβιώνει εκμεταλλευόμενος τις αδυναμίες των ανθρώπων γύρω του, τις δεισιδαιμονίες και τους φόβους μιας κοινωνίας πνευματικά ακαλλιέργητης, τραχιάς, χαμένης. Ο Τζιριτόκωστας είναι πονηρός και κυνικός, ένας «διάβολος», μια μορφή συμβολική, που βγαίνει από τα συντρίμμια ενός παλιού κόσμου και συνεχίζει να βαδίζει ανενόχλητος σε έναν νέο.
Η νουβέλα του Καρκαβίτσα ξαναδιαβάζεται σήμερα μέσα από τη δουλειά του Kanellos Cob, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Polaris. Ο νεαρός Έλληνας εικονογράφος έχει εργαστεί εξαιρετικά: τα καρέ του μεταφέρουν το κλίμα μιας σκοτεινής περιόδου, ενώ στη διασκευή του κειμένου έχει σεβαστεί το λαϊκό ιδίωμα της γλώσσας του Καρκαβίτσα, ταιριάζοντας αρμονικά το ύφος του κειμένου με τις εικόνες του. Το οικείο της ελληνικής γης και των ανθρώπων της συνδέεται με το απόκοσμο της φαντασίας και τους συμβολισμούς της ιστορίας· το αποτέλεσμα είναι θαυμάσιο.
Ο «Ζητιάνος» ακολουθεί τον «Ερωτόκριτο» και τα «Μυστικά του βάλτου» στην πολύ ενδιαφέρουσα και άριστα δουλεμένη σειρά «Νεοελληνική Πεζογραφία σε Γκράφικ Νόβελ» των εκδόσεων Polaris. Και, επίσης, είναι ένα ακόμα δείγμα αυτού του μικρού ρεύματος στον κόσμο των ελληνικών graphic novel, με δημιουργούς που βρίσκουν την έμπνευση εκ των έσω, αντλώντας τη θεματολογία τους από την ελληνική λογοτεχνία, όπως το συγκεκριμένο, αλλά και την ελληνική ιστορία (θαυμάσια η σειρά «1800», εκδ. Jemma Press), την ελληνική επαρχία («Γρα-γρου», εκδ. Ίκαρος) ή τον ελληνικό πολιτισμό («Γιαννούλης Χαλεπάς», εκδ. Πατάκη). ■