Μια «φουρνιά» 129 επιτελικών στελεχών είναι πλέον έτοιμη να στελεχώσει την Προεδρία της Κυβέρνησης και τα περισσότερα υπουργεία της χώρας, με έμφαση σε εκείνα που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Πρόκειται ουσιαστικά για την τελική υλοποίηση του επιτελικού κράτους, που έχει δομηθεί στη λογική της αποκομματικοποίησης και της δημιουργίας στελεχών με υψηλή εκπαίδευση που θα παραμένουν στις θέσεις τους ανεξαρτήτως κυβέρνησης, καθώς το κράτος έχει συνέχεια.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Στο τέλος του 2022 το υπουργείο Εσωτερικών υπό τον Μ. Βορίδη είχε προαναγγείλει ένα νέο πρόγραμμα υπό τη σκέπη του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης με τίτλο «Εκπαίδευση δημοσίων υπαλλήλων για την ένταξη στον κλάδο Π.Ε. επιτελικών στελεχών». Τότε είχε λάβει χώρα η πρώτη φάση της διαδικασίας, στην οποία συμμετείχαν 642 υποψήφιοι πολύ υψηλών τυπικών προσόντων, εκ των οποίων οι 200 είχαν περάσει στην τελική φάση.
Το διάστημα που ακολούθησε, τα 200 αυτά στελέχη πέρασαν από την εξής διαδικασία: η πρώτη ήταν η κοινή φάση σπουδών (αποφοίτων ΕΣΔΔΑ και «κοινών» δημοσίων υπαλλήλων) που περιλάμβανε 105 ώρες εκπαίδευσης και στο τέλος υπήρχαν γραπτές εξετάσεις. Η δεύτερη ήταν μια ειδική φάση σπουδών που περιλάμβανε 20 ώρες εκπαίδευσης σε τρία πεδία με στόχο τη δημιουργία ειδικών στελεχών τριών κατηγοριών: νομοτεχνών, αναλυτών δημοσίων πολιτικών –δηλαδή στελεχών που επεξεργάζονται στατιστικά δεδομένα, πληροφορίες, έρευνες και μετρήσεις– και αναλυτών ψηφιακής πολιτικής, όπου οι εκπαιδευόμενοι θα έχουν τη δυνατότητα να εξειδικεύσουν τις γνώσεις τους, αποκτώντας τα πολύτιμα εφόδια για τη μετέπειτα σταδιοδρομία τους ως policy makers της ελληνικής διοίκησης. Στο τέλος αυτής της φάσης πραγματοποιήθηκε επίσης διαδικασία εξέτασης και πιστοποίησης.
Η εκπαίδευση και οι εξετάσεις – Θα απασχοληθούν ως νομοτέχνες, αναλυτές δημόσιων πολιτικών και αναλυτές ψηφιακής πολιτικής.
Δεκαπέντε μήνες μετά, με τη Ν. Κεραμέως πλέον στο υπουργείο Εσωτερικών, η διαδικασία έχει ολοκληρωθεί. Από την πρώτη φάση πέρασαν 166 στελέχη και μετά την τελική φάση των εξετάσεων που διενεργήθηκε πέρασαν με επιτυχία μόλις 129 στελέχη, τα οποία χωρίζονται ως εξής: 67 είναι αναλυτές δημόσιας διοίκησης, 31 είναι αναλυτές ψηφιακής πολιτικής και 31 νομοτέχνες. Το γεγονός ότι οι αρχικοί συμμετέχοντες ήταν 642 και τελικά ολοκλήρωσαν όλες τις διαδικασίες μόλις 129 δείχνει τη δυσκολία των εξετάσεων, με τους επιτυχόντες να είναι μόλις το 1/5. Πολλά από αυτά τα νέα στελέχη θα πάνε στην Προεδρία της Κυβέρνησης, που αποτελεί τον «εγκέφαλο» του επιτελικού κράτους και αναμένεται να απορροφήσει περί τα 25 στελέχη. Από εκεί και πέρα, τα περισσότερα στελέχη θα κινηθούν προς τα υπουργεία Οικονομικών, Ανάπτυξης, Κλιματικής Κρίσης, Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Εσωτερικών και Παιδείας, χωρίς όμως να σημαίνει πως και τα υπόλοιπα υπουργεία δεν θα πάρουν επιτελικά στελέχη, απλώς δεν θα έχουν τη μερίδα του λέοντος.
Λίγοι θυμούνται πως ο νόμος του επιτελικού κράτους προέβλεπε υπηρεσίες συντονισμού σε κάθε υπουργείο, οι οποίες υπηρεσίες θα είναι σε ανοιχτή γραμμή με την Προεδρία της Κυβέρνησης. Οι 67 αναλυτές δημόσιας διοίκησης όπως προέκυψαν από τη διαδικασία θα ενταχθούν στις υπηρεσίες συντονισμού, ώστε να βοηθήσουν στα ετήσια σχέδια δράσης των υπουργείων.
Από εκεί και πέρα, κάθε υπουργείο διαθέτει υπηρεσία ψηφιακής διακυβέρνησης, στην οποία θα πάνε οι 31 αναλυτές ψηφιακής πολιτικής, και νομική υπηρεσία, όπου θα κινηθούν ανάλογα οι νομοτέχνες. Με απλά λόγια, η διαδικασία δημιουργεί στελέχη δημόσιας διοίκησης που ενισχύουν το επιτελικό κράτος, διασφαλίζοντας τη θεσμική μνήμη. Παράλληλα, η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Διοίκησης έχει βάλει στόχο την αναβάθμιση της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης, της κατεξοχήν επιτελικής σχολής του Δημοσίου, βάζοντας τα θεμέλια για μια σύγχρονη και στρατηγική εθνική δημόσια διοίκηση.