«Επιμένω να δηλώνω ερασιτέχνης, γιατί δεν σπούδασα την τέχνη και γιατί επέλεξα να μην ζω από την τέχνη, το κάνω μόνο γιατί με κάνει χαρούμενο και ευτυχισμένο»
Συνέντευξη στον Μενέλαο Κατσαμπέλα
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Δεσκάτη, υπήρξε αστυνομικός και μετά από δεκάδες ομαδικές και ατομικές εκθέσεις, ζει και δημιουργεί στη Λάρισα, εντυπωσιάζοντας με τα γλυπτά του σε ξύλο, τις ζωγραφιές και τις φωτογραφίες του. Παθιασμένος με την τέχνη του, κάνει σχέδια για την επόμενη μέρα, παρά το γεγονός οτι, όπως λέει, «η επιβίωση ενός καλλιτέχνη είναι δύσκολη ακόμη και στις καλύτερες εποχές» – πόσο μάλλον σήμερα.
Γλύπτης, σε μια ιδιαίτερη και δύσκολη μάλιστα επιφάνεια, αυτή του ξύλου, ζωγράφος επίσης και φωτογράφος μαζί, με δεκάδες ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στο ενεργητικό σας, αλλά επιμένετε να δηλώνετε ερασιτέχνης. Γιατί αυτό;
Λατρεύω το ξύλο… Από μικρό παιδί, με έναν σουγιά που μου χάρισε ο παππούς μου, έδινα μορφές σε ξύλο. Η γλυπτική είναι η τέχνη που με συγκινεί και με γεμίζει ως άνθρωπο, είναι η τέχνη που μπορώ πολύ εύκολα να δώσω μορφή σε ότι σκέφτομαι. Αντιθέτως, η ζωγραφική αν και μου φαίνεται εύκολη δεν με γεμίζει και δεν αισθάνομαι ζωγράφος.
Φωτογραφίζω ακριβώς 40 χρόνια, μόλις τελείωσα το λύκειο ξεκίνησα σπουδές κινηματογράφου και μουσικής. Σταμάτησα δύο χρόνια αργότερα λόγω φτώχειας. Ποτέ δεν τα παράτησα όμως. Μουσική έπαιζα μέχρι τα 50, μετά καταπόνησα πολύ τα χέρια μου στην γλυπτική και δεν ανταποκρίνονταν πλέον. Με βίντεο ασχολήθηκα μια δεκαετία αφού έκανα ένα δικό μου αναλογικό στούντιο, δεν έκανα μετάβαση στην ψηφιακή τεχνολογία και τα παράτησα. Στη φωτογραφία όμως πέρασα άμεσα στην ψηφιακή και φωτογραφίζω μανιωδώς. Είναι κάτι που με κάνει να ξεφεύγω από την γλυπτική και με ξεκουράζει. Η φωτογραφία δρόμου, η καταγραφή της καθημερινότητας των ανθρώπων, είναι αυτό που με συγκινεί ιδιαίτερα. Δυστυχώς, έχασα φωτογραφικό αρχείο περίπου 10 ετών όταν κάηκε το πατρικό μου σπίτι, μαζί και ότι έργα είχα από τα παιδικά μου χρόνια. Επιμένω να δηλώνω ερασιτέχνης, γιατί δεν σπούδασα την τέχνη και γιατί επέλεξα να μην ζω από την τέχνη, το κάνω μόνο γιατί με κάνει χαρούμενο και ευτυχισμένο.
Εντύπωση προξενεί και το γεγονός ότι υπήρξατε αστυνομικός, παράλληλα με την ενασχόλησή σας με κάτι τόσο … επαναστατικό, όπως η Τέχνη. Δεν μπήκατε ποτέ στον πειρασμό να επιλέξετε; Δεν ήταν δύσκολη αυτή η συμπόρευση;
Η συγκυρία ήταν αυτή που με έκανε αστυνομικό. Δύσκολες εποχές, χωρίς καμιά οικονομική βοήθεια, δουλεύοντας σκληρά, δεν μπορούσα να συνεχίσω σπουδές. Έτυχε να συγκατοικώ με αστυνομικό και μου άρεσε η δράση γενικά. Και σε κάποια προκήρυξη έκανα την αίτηση μου χωρίς να το σκεφτώ ιδιαίτερα. Έτσι βρέθηκα να υπηρετώ στην τροχαία. Και πέρασα μεν πολύ δύσκολα αλλά όμορφα χρόνια. Δεν παράτησα όμως ποτέ την τέχνη. Έκανα ότι μπορούσα. Όσο ζούσαμε σε διαμερίσματα είχα πάντα ένα χώρο δικό μου και ζωγράφιζα περισσότερο. Γλυπτική έκανα μόνο μικρά έργα. Όταν μπόρεσα και έκανα δικό μου εργαστήριο, το 2000, άρχισα να δουλεύω σοβαρά και να κάνω μεγάλα και αξιόλογα έργα.
Έχετε δημιουργήσει μεγάλο αριθμό σπουδαίων έργων ξυλογλυπτικής, μια δύσκολη όπως είπαμε τεχνική που αφήνει όμως εξαιρετικά αποτελέσματα. Πόσο χρόνο σας παίρνει η δημιουργία αυτών των έργων; Παίζει ρόλο το είδος του ξύλου που χρησιμοποιείτε;
Κάνω έργα με προσχέδια συνήθως σε αφρικάνικα ξύλα τα οποία δουλεύονται ευκολότερα δεν έχουν κενά και ρόζους και σε σύντομο σχετικά χρόνο τα ολοκληρώνω. Αγαπημένο μου ξύλο η ελιά. Ευλογημένο αλλά δύσκολο ξύλο. Αποφεύγω να κάνω έργα από προσχέδια γιατί σίγουρα δεν θα βγει αυτό που φαντάζομαι. Οπότε, καθαρίζω το ξύλο, φεύγουν όλα τα σαθρά και περιττά και μετά αρχίζω να δίνω μορφή στο έργο μου. Θέλει μεγάλο κόπο και προεργασία ένα έργο. Πρώτα θα τρέξω στα βουνά να βρω το κατάλληλο ξύλο. Μετά πρέπει να το αποξηράνω με συγκεκριμένο τρόπο που θα διαρκέσει από 5 έως 10 χρόνια. Ένα μεγάλο έργο από την στιγμή που θα μπει στο εργαστήριο μέχρι το τελικό στάδιο μπορεί να διαρκέσει μέχρι και 2 χρόνια. Άλλο αγαπημένο μου ξύλο είναι το κέδρο. Υπάρχουν πολλά είδη, αλλά εγώ επιλέγω αυτά που υπάρχουν στην αλπική ζώνη και είναι ξερά για δεκαετίες. Σκληρό και δύσκολο ξύλο, αλλά αξίζει να του δώσεις μορφή. Το αποτέλεσμα είναι συγκλονιστικό.
Από την καταγωγή σας και την εργασία των γονιών σας στην οποία μικρός συμμετείχατε, γίνεται φανερή και στα έργα σας η μεγάλη σας αγάπη για τη φύση. Αυτή σας εμπνέει και ζωγραφίζετε;
Μεγάλωσα κυριολεκτικά μέσα στην φύση. Γεννήθηκα στα χωράφια και μεγάλωσα στα βουνά βοσκώντας αγελάδες. Καμιά επαφή με την τέχνη μέχρι που τελείωσα το λύκειο. Φυσικά και με εμπνέει η φύση.
Γενικότερα, είστε ένας ιδιαίτερα δραστήριος άνθρωπος, αεικίνητος θα τολμούσα να πω. Πώς πάει, για παράδειγμα, η οικιακή δανειστική βιβλιοθήκη που δημιουργήσατε πέρυσι μαζί με την σύζυγό σας, έξω από το σπίτι σας στην Τερψιθέα;
Η βιβλιοθήκη μας είναι ένα άλλο αγαπημένο μας κομμάτι. Δεν την βανδάλησαν… όπως πολλοί προέβλεψαν. Την σεβάστηκαν και είναι πάντα γεμάτη με βιβλία, 70 περίπου. Ειδικά τώρα με τα μέτρα αυτής της κρίσης είχε μεγάλη επισκεψιμότητα από μικρά παιδιά. Ευχαριστώ πολλούς φίλους που μας δώρισαν παιδικά βιβλία.
Μεταξύ των προβλημάτων που προκάλεσε στη χώρα η πανδημία – πέρα από την πλήρη ανατροπή της καθημερινότητας όλων μας – είναι η μεγάλη ανεργία και η επαγγελματική ανασφάλεια των ανθρώπων της Τέχνης και του Πολιτισμού. Ιδιαίτερα οι μουσικοί ή οι άνθρωποι του θεάτρου, έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα. Τί σκέψεις κάνετε για όλη αυτή την κατάσταση και πού βλέπετε να πηγαίνει το πράγμα;
Δύσκολη η επιβίωση του καλλιτέχνη ακόμη και στις καλύτερες εποχές.
Ίσως μερικοί σταθούν τυχεροί και μπορέσουν να βγάλουν πολλά χρήματα, αλλά αυτό είναι για λίγους. Στον δικό μου τομέα, γλύπτες – ζωγράφοι, δύσκολο να επιβιώσει κάποιος μόνο από την τέχνη. Πάντα υπάρχει η εκμετάλλευση από κυκλώματα που πλουτίζουν σε βάρος των καλλιτεχνών. Τα κυκλώματα δημιουργούν τα μεγάλα ονόματα. Οι συλλέκτες αγοράζουν όνομα επηρεασμένοι πάντα από τους ειδικούς. Οι άσημοι καλλιτέχνες πουλάνε φθηνά τα έργα τους για να επιβιώσουν. Στις κρίσεις οι περισσότεροι καλλιτέχνες δημιουργούν, δεν σταματούν, αλλά μετά από ετούτη την κρίση δύσκολα θα μπορέσουν να ζήσουν σαν καλλιτέχνες.
Τί ετοιμάζετε αυτό τον καιρό και πώς προγραμματίζετε να το παρουσιάσετε στον κόσμο, με δεδομένες τις δυσκολίες της συγκυρίας;
Ορόσημο για μένα ως γλύπτη ήταν η πρόσκληση να λάβω μέρος στην Μπιενάλε Γλυπτικής της Φλωρεντίας του 2019. Δυστυχώς, τα οικονομικά μου δεν μου επέτρεψαν να συμμετάσχω. Πήγα όμως στη Φλωρεντία και έχω πρόσκληση για την Μπιενάλε του 2020. Το σκέφτομαι και προσπαθώ, αλλά δύσκολο λόγω των περιορισμένων οικονομικών. Από εκθέσεις, είχαμε προγραμματίσει με το σύλλογο εικαστικών Λάρισας μία ομαδική στο Χατζηγιάννειο Πνευματικό Κέντρο. Είμαι καλεσμένος στην Κρήτη, στο τρίτο Πανελλήνιο φεστιβάλ ξυλο-γλυπτικής, καθώς είχα λάβει μέρος στο πρώτο φεστιβάλ. Στον δήμο Πλαστήρα ξεκίνησε η δημιουργία ενός θεματικού πάρκου. Με κάλεσαν και δέχτηκα να δημιουργήσω μαζί με έναν ακόμη υπέροχο γλύπτη, τον Άγγελο Πατσιατζή ότι και όσα γλυπτά μπορούμε. Και οι αγαπημένοι μου συγχωριανοί στη Δεσκάτη κάθε Αύγουστο περιμένουν να παρουσιάσω κάτι. Δυστυχώς, η πανδημία μας αποσυντόνισε και δεν ξέρει κανείς ακόμη τι μπορεί να γίνει. Αυτές τις ημέρες έπρεπε να βολτάρω σε Βιέννη, Πράγα, Μπρατισλάβα και να παρευρεθώ σε ένα φεστιβάλ γλυπτικής που με κάλεσαν διαδικτυακοί φίλοι στο Μπρνο της Τσεχίας. Δυστυχώς, το ταξίδι ακυρώθηκε. Ίσως το φθινόπωρο να οργανώσω μια ατομική στη Λάρισα, αν βρω τον κατάλληλο χώρο.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Ακολουθήστε το στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.