Η περιοχή δίνει σεισμούς όπως έχουν καταγραφεί από τις αρχές του 20ού αιώνα
Οι τρεις σεισμοί που σημειώθηκαν χθες το βράδυ, έστω και μικρής έντασης, επανέφεραν έφεραν στο μυαλό των Θεσσαλονικέων το ζήτημα των δονήσεων στη ευρύτερη περιοχή.
Οι δύο από τους χθεσινούς σεισμούς προήλθαν από το ρήγμα του Ασβεστοχωρίου, γνωστό στους επιστήμονες αφού είναι ένα από τα τρία που “γλείφουν” την πόλη της Θεσσαλονίκης. Τα άλλα δύο είναι του Ανθεμούντα, και της Πυλαίας – Πανοράματος. Οπως είχε δηλώσει πριν από λίγο καιρό ο καθηγητής του ΑΠΘ Σπυρίδων Παυλίδης, το ρήγμα του Ασβεστοχωρίου είναι πιθανά ενεργό, του Ανθεμούντα ενεργό, χωρίς ωστόσο μέχρι σήμερα να συνδέεται ιστορικά με κάποιον σεισμό, ενώ σημαντικό ενεργό ρήγμα είναι και αυτό της Πυλαίας – Πανοράματος, χωρίς ωστόσο και αυτό να συνδέεται με κάποιον ιστορικό σεισμό. Η μη σύνδεση των ρηγμάτων με ιστορικούς σεισμούς σημαίνει ότι δεν ενεργοποιούνται συχνά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του καθηγητή, το ρήγμα του Ανθεμούντα μπορεί να δώσει μέγιστη σεισμική δόνηση της τάξης των 6,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ (6,5 μέση τιμή), του Πανοράματος – Πυλαίας μέγιστη δόνηση 6 βαθμών (4,5 μέση τιμή) και του Ασβεστοχωρίου 6,1 βαθμών (4,6 μέση τιμή).
Παράλληλα, στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας υπάρχει το ρήγμα της Σερβομακεδονικής ζώνης. Πρόκειται για ζώνη βρίσκεται στα δυτικά της Ροδόπης ανάμεσα στον ποταμό Στρυμώνα και την ζώνη Αξιού. Η ζώνη αυτή καθορίσθηκε από τους Dimitrievic (1959, 1963), Jaranov (1960), Arsovski (1961), Kockel & Walter (1965, 1968) Mercier (1968) και εκτείνεται εκτός από τον Ελληνικό χώρο στην πρώην Γιουγκοσλαβία και τη Βουλγαρία.
Βρίσκεται μεταξύ της Ζώνης Ροδόπης, και της Περιροδοπικής ζώνης. Το γεωγραφικό-γεωλογικό όριο της Σερβομακεδονικής ζώνης και της Ροδόπης είναι η κοιλάδα του ποταμού Στρυμώνα- ρήγμα Στρυμώνα.
Η Σερβομακεδονική ζώνη στον Ελληνικό χώρο, σύμφωνα με στοιχεία του Πανεπιστημίου Πατρών υποδιαιρείται σε δύο σειρές: (α) τη σειρά των Κερδυλίων που καταλαμβάνουν το ανατολικό τμήμα της και (β) τη σειρά Βερτίσκου που καταλαμβάνει το δυτικό τμήμα της.
Έρευνες δείχνουν ότι οι δυο σειρές διαχωρίζονται από τεκτονική επαφή. Δηλαδή η σειρά Βερτίσκου αντιστοιχεί σε ένα σύστημα καλυμμάτων που δομείται από τρεις τεκτονοστρωματο-γραφικές ενότητες. Η περιοχή δεν έχει δώσει μεγάλους σεισμούς.
Δονήσεις τον 20 αιώνα
Οι σεισμοί που προξένησαν βλάβες στην πόλη της Θεσσαλονίκης κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα, σύμφωνα με τις υπάρχουσες καταγραφές, είναι:
–Ο σεισμός του 1902 με κύριο μέγεθος 6,6 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ και επίκεντρο την Άσσηρο.
–Ο σεισμός του 1904, που συνεχίστηκε στη Νότια Βουλγαρία, στην πόλη Κρέσνα, με έναν κύριο σεισμό μεγέθους 7,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και έναν ισχυρό μετασεισμό 6,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, ο οποίος επηρέασε και τη Θεσσαλονίκη.
–Ο σεισμός του1905, με μέγεθος κύριου σεισμού 7,5 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ στη θαλάσσια περιοχή του Β. Αιγαίου, στο Άγιο Όρος. Με αυτόν ολοκληρώθηκε η σεισμική έξαρση των αρχών του 20ού αιώνα στη σερβομακεδονική σεισμική ζώνη.
–Η δεύτερη περίοδος σεισμικών ακολουθιών άρχισε από τη Νότια Γιουγκοσλαβία με μεγαλύτερο το σεισμό στο Βαλάντοβο το 1931, μεγέθους 6,6 Ρίχτερ, ο οποίος συνεχίστηκε με έναν κύριο σεισμό μεγέθους 7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στην Ιερισσό το 1932 και άλλους μικρότερους σεισμούς στην περιοχή των λιμνών Λαγκαδά και Βόλβης.
Από αυτό το σύστημα ρηγμάτων προήλθε ο πρόσφατος (24 Μαΐου 2009) σεισμός που έγινε στη λίμνη Δοϊράνη, πολύ κοντά στα ελληνοσκοπιανά σύνορα. Η δόνηση, μεγέθους 5,1 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, ξύπνησε στους Σκοπιανούς μνήμες του 1932. Το ρήγμα που ταρακούνησε όχι μόνο την περιοχή των Σκοπίων αλλά και πολλές πόλεις της Κεντρικής Μακεδονίας, όπως τη Θεσσαλονίκη, είναι μια απόληξη του δυτικού άκρου του σερβομακεδονικού τόξου.
Μέρος αυτού του συστήματος ρηγμάτων είναι ενεργό και περνά μέσα από τη Δοϊράνη, τη Ροδόπολη, το Πετρίσι και το Νότιο Μπέλες.
–Η τρίτη χρονική περίοδος μεγάλων σεισμών που επηρέασαν το νομό Θεσσαλονίκης εντοπίζεται στην περιοχή των λιμνών Λαγκαδά και Βόλβης, με έναν κύριο σεισμό μεγέθους 6,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στο Στίβο τον Ιούνιο του 1978.
Η σερβομακεδονική ζώνη, σύμφωνα με επιστήμονες, εμφανίζεται ως η περισσότερο ενεργή ζώνη του βορειοελλαδικού χώρου.
