Τους λόγους που τον ώθησαν να συμμετάσχει στην πρωτοβουλία «Γέφυρα», η οποία παρουσιάζει αύριο το μεσημέρι κείμενο με υπογραφές πολιτών υπέρ της σύγκλισης των δυνάμεων του προοδευτικού χώρου, εξηγεί ο ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας του LSE Νίκος Μουζέλης. 

Ο κ. Μουζέλης θεωρεί αναγκαία τη συνεργασία των δυνάμεων της κεντροαριστεράς, της σοσιαλδημοκρατίας και της ριζοσπαστικής Αριστεράς, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι η πολιτική ωρίμανση του ΣΥΡΙΖΑ καθιστά ρεαλιστική τη συνεργασία σε ισότιμη βάση.

Ο Νίκος Μουζέλης ασκεί κριτική στο Κίνημα Αλλαγής, θεωρώντας ότι «στρέφεται σαφώς προς την πλευρά της ΝΔ», υποστηρίζει ότι η στάση της αντιπολίτευσης στο θέμα της Συμφωνίας των Πρεσπών επεβλήθη για «καθαρά μικροκομματικούς λόγους», ενώ εκφράζει την εμπιστοσύνη του στον Αλέξη Τσίπρα, αν και θεωρεί ότι η κυβέρνηση εξακολουθεί να κάνει λάθη με τον τρόπο που χειρίζεται τα ζητήματα της αυτονομίας των θεσμών, της Δικαιοσύνης και των ανεξάρτητων αρχών.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του Νίκου Μουζέλη στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Κύριε καθηγητά, όπως έχει γίνει γνωστό, συμμετέχετε σε πρωτοβουλία πολιτών για τη σύγκλιση των προοδευτικών δυνάμεων, η οποία αύριο το μεσημέρι δίνει στη δημοσιότητα σχετικό κείμενο με τις υπογραφές πολιτών που το υποστηρίζουν. Πού αποσκοπεί αυτή η πρωτοβουλία;

Η πρωτοβουλία αποσκοπεί στη δημιουργία ενός προοδευτικού πόλου που θα συγκροτείται, κυρίως αλλά όχι μόνο, από δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατικής κεντροαριστεράς και της ριζοσπαστικής αριστεράς. Το ΚΙΝΑΛ αυτή την στιγμή υπό την προεδρία της κ. Γεννηματά στρέφεται σαφώς προς την ΝΔ. Μια σημαντική μερίδα όμως του κόμματος διαφωνεί με την πολιτική της και έχει ήδη αρχίσει να στρέφεται προς την αριστερά. Η πρωτοβουλία «ΓΕΦΥΡΑ» έχει σαν κύριο στόχο να δημιουργήσει γέφυρες και ισότιμες συνεργασίες μεταξύ ενός ΣΥΡΙΖΑ που έχει πια απαλλαχθεί από τους ΑΝΕΛ και κινήσεων που είναι εναντίον και του νεοφιλελευθερισμού και του λαϊκισμού που παρατηρούμε και στην Ευρώπη και στη χώρα μας.

Έχετε ταχθεί εδώ και καιρό υπέρ της ανάγκης σύγκλισης των δυνάμεων της Αριστεράς και της κεντροαριστεράς, υποστηρίζοντας ότι μία συνεργασία σε ισότιμη βάση είναι προς όφελος και των δύο χώρων. Τι σημαίνει όμως σήμερα κεντροαριστερά, από τη στιγμή που ο οργανωμένος φορέας της, το Κίνημα Αλλαγής, αποκρούει κάθε τέτοια προοπτική;

Είναι αλήθεια πως το ΚΙΝΑΛ αυτή την στιγμή στα λόγια τονίζει τα σοσιαλδημοκρατικά, κεντροαριστερά χαρακτηριστικά του. Στην πράξη όμως έχει στραφεί προς την ΝΔ, ένα κόμμα που συνδυάζει τον νεοφιλελευθερισμό με τον λαϊκισμό όπως φάνηκε από την αρνητική στάση του Κυριάκου Μητσοτάκη στο θέμα της Συμφωνίας των Πρεσπών. Στάση που ακολούθησε πιστά η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ. Και οι δύο, φυσικά, αντιλαμβάνονται πως η παραπάνω συμφωνία ήταν η τελευταία ευκαιρία να λυθεί ένα πρόβλημα που ταλανίζει τη χώρα για 25 και πλέον χρόνια. Είναι καθαρά για μικροκομματικούς λόγους που και οι δύο στάθηκαν απέναντι στη συμφωνία.

Ποια είναι η γνώμη σας για τον ΣΥΡΙΖΑ. Μετεξελίσσεται, ωριμάζει ή, μήπως, οι προτάσεις συνεργασίας που καταθέτει προδίδουν πολιτικά αδιέξοδα, όπως υποστηρίζει το ΚΙΝΑΛ;

Ο ΣΥΡΙΖΑ μετά την στροφή του Αλέξη Τσίπρα προς τον ευρωπαϊκό δρόμο εξελίσσεται σταδιακά σε ένα φιλοευρωπαϊκό κόμμα, που ακολουθεί λίγο πολύ τη σοσιαλδημοκρατική πολιτική και αξίες της κλασσικής σοσιαλδημοκρατίας. Δηλαδή εξάπλωση πολιτικών, κοινωνικών και πολιτισμικών δικαιωμάτων προς τη βάση της κοινωνικής πυραμίδας. Οι προτάσεις συνεργασίας που προτείνει δεν θα οδηγήσουν σε αδιέξοδο, αν ακολουθήσει μια πολιτική ισότιμης συνεργασίας με την κεντροαριστερά. Φυσικά ως κεντροαριστερά εννοώ τις δυνάμεις που έχουν αποφασίσει να μην ακολουθήσουν την τωρινή στροφή του ΚΙΝΑΛ προς την ΝΔ.

Υπάρχει μια μεγάλη μερίδα διανοουμένων που θεωρεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κακοποιεί τους θεσμούς και εργαλειοποιεί χάριν μικροκομματικών συμφερόντων όλα τα ζητήματα. Υποστηρίζουν, μάλιστα, ότι το ίδιο έκανε και στο «Μακεδονικό» με στόχο να διασπάσει τη ΝΔ. Πώς το ακούτε;

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κάνει σοβαρά λάθη πριν αλλά και μετά την στροφή προς την Ευρώπη. Σε πολλά θέματα παρατηρούμε μια τάση υπόσκαψης της αυτονομίας θεσμών όπως στον χώρο της δικαιοσύνης και των Ανεξάρτητων Αρχών. Σε ό,τι αφορά όμως την Συμφωνία των Πρεσπών, ο πρωθυπουργός είχε το θάρρος να αγνοήσει την απώλεια ψήφων που η συμφωνία έφερε. Όχι μόνο δεν ακολούθησε μια εργαλειακή πολιτική, αλλά αντίθετα έδειξε ηγετικές ικανότητες που αυτή την στιγμή τον καθιστούν τον κύριο παίκτη της πολιτικής αρένας.

Σε πρόσφατη ραδιοφωνική συνέντευξη, σας ακούσαμε να λέτε ότι ο Αλέξης Τσίπρας πλέον σας πείθει...

Σίγουρα με πείθει. Ακολουθεί τη σωστή πολιτική και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό της χώρας. Κατόρθωσε να εκπληρώσει τις κύριες απαιτήσεις του τελευταίου, εξαιρετικά τιμωρητικού μνημονίου. Μετά το τέλος του μνημονίου η χώρα έχει πετύχει ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ τα κοινωνικά δικαιώματα και η βοήθεια στους οικονομικά αδύνατους είναι σημαντική. Στο εξωτερικό ο πρωθυπουργός με το χάρισμα και την ευφυΐα του έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη των ευρωπαίων. Η Ελλάδα έχει πάψει να θεωρείται το μαύρο πρόβατο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Με δεδομένη την έκρηξη του ακροδεξιού λαϊκισμού σε μια σειρά ευρωπαϊκές χώρες, ποιες προοπτικές διαγράφονται για την ενωμένη Ευρώπη;

Η προϋπόθεση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ανόδου του ακροδεξιού λαϊκισμού είναι μια πολιτική και κοινωνική ενοποίηση της Ευρώπης όχι μερκελικού αλλά μακρονικού τύπου. Παρά τη νεοφιλελεύθερη πολιτική του Γάλλου προέδρου στο εσωτερικό της χώρας του, στην εξωτερική πολιτική του στοχεύει σε μια ομοσπονδιακή κοινότητα βασισμένη όχι μόνο στον ανταγωνισμό αλλά και στην αλληλεγγύη. Προτείνει αναδιανεμητικούς μηχανισμούς που θα αμβλύνουν το χάσμα μεταξύ Βορρά και Νότου, καθώς και το πέρασμα από μια γερμανοκρατούμενη σε μια ευρωκεντρική ένωση.

Στο τελευταίο βιβλίο σας εστιάζετε μεταξύ άλλων και στις προϋποθέσεις για μια μελλοντική αναζωογόνηση της σοσιαλδημοκρατίας. Είστε αισιόδοξος ή απαισιόδοξος;

Για να μπορέσει η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία να ξεπεράσει τη σημερινή της κρίση χρειάζονται νέες συμμαχίες. Συμμαχίες με δυνάμεις που αντιτίθενται και στον νεοφιλελευθερισμό και στον εθνολαϊκισμό. Δυνάμεις όπως τα φιλοευρωπαϊκά ριζοσπαστικά κόμματα, τους οικολόγους, τα κεντρώα πολιτικά φιλελεύθερα κόμματα κτλ. Χρειάζονται επίσης νέες πολιτικές σε θέματα όπως η ανεργία, η ανάπτυξη και οι δημοκρατικοί θεσμοί σε ένα πλαίσιο όπου οι νέες τεχνολογίες μας οδηγούν ραγδαία σε έναν κόσμο ριζικά διαφορετικό από τον σημερινό. Τέλος, πρέπει να τονιστεί ότι η αναζωογόνηση της σοσιαλδημοκρατίας δεν είναι πια δυνατή στο επίπεδο του κράτους-έθνους. Είναι μόνο σε μεταεθνικό επίπεδο.